مقاله علمی پژوهشی : تعیین واولویت بندی اثرگذارترین شاخصها در طراحی معماری ساختمانهای اداری از منظر پدافندغیرعامل با استفاده از روش تحلیل سلسه مراتبی

دکتر سید جواد هاشمی فشارکی و...

مقاله علمی پژوهشی : تعیین واولویت بندی اثرگذارترین شاخصها در طراحی معماری ساختمانهای اداری از منظر پدافندغیرعامل با استفاده از روش تحلیل سلسه مراتبی ( A H P  )

نشریه علمی پژوهشی مدیریت بحران

مهندس مجتبی عراقی زاده 

دکتر غلامرضا جلالی فراهانی

دکتر سید جواد هاشمی فشارکی

بسمه تعالی

تعیین و اولویت بندی  اثرگذارترین شاخص­ها در طراحی معماری ساختمان­های اداری از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

غلامرضا جلالی فراهانی [1]

مجتبی عراقی­زاده[2]

سیدجواد هاشمی فشارکی[3]

 

این مقاله، مستخرج از پایان­نامه­ای تحت عنوان الزامات و ملاحظات طراحی معماری ساختمان­های اداری از منظر پدافند غیرعامل است که توسط نویسنده دوم، با راهنمایی نویسنده اول و مشاوره نویسنده سوم در دانشگاه صنعتی مالک اشتر به انجام رسیده است.

 

چکیده

ساختمان­های اداری از جمله دارایی­هایی هستند که فارغ از جزء­کاربری آنها از آنجا که منتسب به دولتها و حکومت­ها هستند و وظیفه خطیر اداره امور مردم را برعهده دارند همواره به اشکال گوناگونی از حمله مستقیم هوایی-موشکی گرفته تا انفجارهای تروریستی مجاورتی مورد تهدید بوده­اند. به خصوص با شدت گرفتن انواع مختلف تهدیدات اعم از تروریستی و غیرتروریستی علیه مراکز سیاسی - اداری کشورمان این مسئله بیش از پیش خود را نمایان نموده­است. از این­رو پیاده­سازی اقدامات پدافند غیرعامل در مراحل طراحی و ساخت این­گونه ساختمانها امری ضروری­است. در این مقاله با درنظر گرفتن تهدید موج انفجار به عنوان تهدید طرح، تلاش شده­است، اصلی­ترین شاخص­های معماری در طراحی ساختمان­های اداری با بهره­گیری از نظر جامعه خبرگان و روش تحلیل سلسله­مراتبی شناسایی و اولویت­بندی گردند. پس از گردآوری داده­ها به روش کتابخانه­ای و مصاحبه با خبرگان و تکمیل پرسشنامه­ توسط 28 نفر از خبرگان، تحلیل نتایج با استفاده از روش AHP یا تحلیل سلسله مراتبی به انجام رسید. در پایان پس از ارزیابی­های صورت گرفته در پژوهش با استفاده از نرم­افزار Expert Choice 11، شاخص­های نمای خارجی ساختمان، طراحی داخلی و فضای امن به ترتیب حائز بیشترین اولویت­های طراحی معماری ساختمان­های اداری با رویکرد پدافند غیرعامل شدند. همچنین مهمترین زیرشاخص­های هریک از شاخص­ها نیز اولویت­بندی گردیدند. همچنین در مقاله حاضر تلاش گردیده­است برای هریک از زیرشاخص­هایی که بیشترین اهمیت را داشته­اند، تحلیلی کلان ذیل جدول نتایج ارزیابی نگاشته شود.

 

واژگان کلیدی

 معماری، ساختمان اداری، تهدید، آسیب­پذیری، موج انفجار

 

 

 

Abstract

Office buildings without regarding to their sub functions are some kinds of assets that because of being related to the governments and states and their important role in governing people affairs, had always been under different kinds of threats from airborne-missile attacks to terrorist near-by blast. Especially by increasing different kinds of attacks, including terrorist and non-terrorist attacks against political-bureaucratic buildings of our country, this issue has exposed more than ever. Hence, implementation of passive defense efforts in design and building steps of these buildings, is an essential issue. In this article, with considering of blast wave as the base threat, efforts have been done to identify and prioritize main architectural criteria in designing office buildings by using experts' opinion and Analytical Hierarchy Process after gathering data with library method and expert interview and filling in the questionnaire by 28 experts, records analyzing were done by AHP method. At last, after the assessments in research by Expert Choice 11 Software, building envelope, interior design and protected space, respectively were chosen as the most important criteria of architectural design of office building with passive defense point of view. So, efforts have been done in this article to write a comprehensive analyze for the most important indicators.

 

Key Words

Architecture, Office building, Threat, Vulnerability, Blast wave

 

---

[1] ) استادیار دانشگاه عالی دفاع ملی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور[e-mail]

[2] ) کارشناس ارشد مهندسی پدافند غیرعامل، پژوهشگر دانشگاه صنعتی مالک اشتر[e-mail]

[3] )استاد دانشگاه امام حسین علیه ­السلام[e-mail]