تجزیه تحلیل مسیر چندسطحی با اثرات تصادفی غیرنرمال و کاربرد آن در داده‌های پزشکی
سه شنبه, ۱ آبان ۱۳۹۷، ۰۴:۳۸ ق.ظ
استاد مشاور: محمد غلامی فشارکی
زمانی که داده‌ها در بیش از یک سطح قرار داشته باشند و از سوی دیگر متغیرهای مستقل بر همدیگر تأثیرگذار باشند، به عبارت دیگر علاوه بر وجود وابستگی بین افراد، متغیرهای میانجی نیز در مدل وجود داشته باشد در این حالت با تلفیق آنالیز مسیر و مدل چندسطحی، کلاسی از مدل‌ها حاصل می‌شود که آنالیز مسیرچندسطحی نامیده می‌شود و بسطی از مدل‌های خطی تعمیم‌یافته است. یکی از کاربردهای این روش در برازش مدل مسیری بر داده‌های طولی است و مهم‌ترین فرض در به‌کارگیری این روش، فرض نرمال بودن اثرات تصادفی است که گاهی به دلیل نقض شدن این فرض، پارامترها به‌درستی برآورد نمی‌شود. این مطالعه با هدف بررسی جنبه‌های نظری و کاربردی آنالیز مسیر چندسطحی با اثرات تصادفی غیرنرمال انجام شد. در مطالعه شبیه سازی اول به بررسی عواقب عدم در نظر گرفتن همبستگی بین خطاهای متغیرهای درونزاد پرداخته شد نتایج این شبیه‌سازی نشان داد در صورتی که به اشتباه به جای همبستگی، مسیر در نظر گرفته شود علی رغم اینکه شاخص‌های نیکویی برازش رأی به خوبی مدل می دهند اما پارامترها اریب برآورد می‌شوند. در شبیه سازی دوم به بررسی عدم در نظر گرفتن چندسطحی بودن ساختار داده‌ها در مدل مسیری پرداخته شد. نتایج حاکی از آن بود که با افزایش وابستگی افراد داخل هر خوشه، واریانس خطا به شدت افزایش پیدا می‌کند. نهایتاً در عمل نیز با استفاده از مدل مسیر چندسطحی با اثرات تصادفی نرمال چوله به بررسی عوامل موثر بر فشارخون کارکنان فولاد مبارکه اصفهان طی سال های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ پرداخته شد، تکرارها سطح اول و افراد به‌عنوان سطح دوم در نظر گرفته شدند و متغیرهای فشارخون، تری گلیسیرید، قند خون، کلسترول و شاخص توده بدنی به‌صورت متغیر چندسطحی و اثر تصادفی متغیرهای شاخص توده بدنی و فشارخون به‌صورت نرمال چوله در مدل در نظر گرفته شد و بر این اساس نوبت‌کاری به‌واسطه اثرگذاری بر قند خون، بر متغیر فشارخون تأثیرگذار است و همچنین متغیر شاخص توده بدنی علاوه بر اثر مستقیم، با اثرگذاری بر قند خون، تری‌گلیسرید و کلسترول، بر فشارخون اثر غیرمستقیم نیز دارد.
کد نوشتار : 372033
https://ganj-old.irandoc.ac.ir/articles/926185
