***بازخوانی حادثه تلخ کودتای 28 مرداد 1332 و عبرت آموزی فرایند آن تا زمان حاضر***
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
انتشار یافته در پایگاه 598 :
کد خبر: ۴۷۵۷۶۹
تاریخ انتشار: ۲۸ مرداد ۱۳۹۹ - ۱۰:۲۱
فرایند برجام 28 مرداد 32؛
بازخوانی حادثه تلخ کودتای 28 مرداد 1332 و عبرت آموزی فرایند آن تا زمان حاضر
کودتای ۲۸ مرداد کودتایی است که با طرح و حمایت مالی و اجرائی سازمان مخفی اطلاعات بریتانیا و سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا) علیه دولت محمد مصدق در مرداد ۱۳۳۲ به انجام رسید. در ادامه به بازخوانی حادثه تلخ کودتای 28 مرداد 1332 و عبرت آموزی فرایند آن تا زمان حاضر می پردازیم.
به گزارش سرویس سیاسی پایگاه 598، کودتای ۲۸ مرداد کودتایی است که با طرح و حمایت مالی و اجرائی سازمان مخفی اطلاعات بریتانیا و سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا) علیه دولت محمد مصدق در مرداد ۱۳۳۲ به انجام رسید. در ادامه به بازخوانی حادثه تلخ کودتای 28 مرداد 1332 و عبرت آموزی فرایند آن تا زمان حاضر می پردازیم:
1) نهضت ملیشدن نفت: دوره مبارزات تاریخی مردم ایران،جهت ملی کردن صنعت نفت ایران، که با تلاش سه ضلع ایت الله کاشانی و فداییان اسلام و مصدق صورت گرفت و نهایتا در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ با تصویب قانون ملی شدن نفت در مجلس، نفت ایران ملی اعلام میشود.
2) دولت مصدق: مصدق توسط مجلس چهاردهم به نخستوزیری رسید و دوازدهم اردیبهشت 1330، کابینه خود را به مجلس معرفی کرد.
3) تحریم نفتی ایران: غرب برای فشار به ایران، از حربه تحریم و تلاش برای نخریدن نفت ایران توسط سایرکشورها بهره گرفت.
4) فتنه دشمن در زمین خودی: روند اختلاف و تفرقه بین رهبران نهضت بوجود آمد، عملکرد رهبران جبهه ملی علیه شعائر مذهبی، روحانیت و آیتالله کاشانی، و از سوی دیگر با ترسیم چهرهای منفی از اقدامات مصدق صورت گرفت و به این ترتیب موجبات فاصله گرفتن روحانیون از مصدق ونهایتا انشقاق بوجودآمد.
هشدار نسبت به دشمن: معهذا به لحاظ منافع ملی، آیتالله کاشانی حتی یک روز از قبل از وقوع کودتای 28 مرداد 1332 آخرین هشدار را در نامهای به مصدق درباره احتمال کودتا میدهد و چنین مینویسد: "حضرت نخست وزیر معظم جناب آقای دکتر مصدق دامت اقبالهگرچه امکانی برای عرایضم باقی نمانده است ولی صلاح دین و ملت برای این خادم اسلام بالاتر از احساسات شخصی است.... خودتان بهتر از هر کسی میدانید که تمام هم و غمم در نگهداری دولت جنابعالی است که خودتان به بقای آن مایل نیستید از تجربیات روی کار آمدن قوام و لجبازیهای اخیر بر من مسلم است که میخواهید مانند سیام تیر کذائییکبار دیگر ملت را تنها گذاشته و قهرمانانه بروید. حرف اینجانب را درخصوص اصرارم در عدم اجرای رفراندم نشنیدید مرا لکه حیض کردید خانهام را سنگ باران و یاران و فرزندانم را زندانیفرمودید و مجلس را که ترس داشتید شما را ببرد بستید. حالا نه مجلسی هست و نه تکیه گاهی برای این ملت گذاشتهاید. زاهدی را که من با زحمت در مجلس تحت نظر و قابل کنترل نگه داشته بودم، با لطایف الحیل خارج کردید و حالا همانطور که واضح بود، درصدد به اصطلاح کودتا است. اگر نقشه شما نیست که مانند سی ام تیرماه عقب نشینی کنید و به ظاهر قهرمان بمانید... همان طور که گفتم آمریکا ما را در گرفتن نفت از انگلیسیها کمک کرد حالا به صورت ملی و دنیاپسندی میخواهد به دست جنابعالی این ثروت ما را به چنگ آورد و اگر واقعاً با دیپلماسی نمیخواهید کنار بروید این نامه من سندی است در تاریخ ملت ایران که من شما را با وجود همه بدیهای خصوصیتان نسبت به خودم از وقوع حتمییک کودتا توسط زاهدی که مطابق با نقشههای خود شماست آگاه کردم که فردا جای هیچ گونه عذری نباشد اگر براستی در این فکر اشتباه میکند با اظهار تمایل شما.... سید مصطفی و ناصر خان قشقایی را برای مذاکره، خدمت میفرستم. 27 مرداد 1332سیدابوالقاسم کاشانی»[1]
پیشینه نشنیدن هشدار آیت الله: متاسفانه دکتر مصدق در پاسخ نامه دلسوزانه آیت الله کاشانی، چنین نوشت: «27 مرداد ماه مرقومه حضرت آقا توسط آقای حسن سالمی زیارت شد. اینجانب مستظهر به پشتیبانی ملت ایران هستم. والسلام. دکتر محمد مصدق.» [2]و اتخاذ سیاستهایی با محوریت طرد افراد و گروهها و مخصوصا احساس دکتر مصدق که از مقطعی به بعد تصمیم گرفت نهضت را به شکل انفرادی اداره کند، باعث شد کمکم نیروهای کیفی این جنبش دچار سرخوردگی شوند و از این پس دکتر مصدق و اطرافیانش به اقلیتی آسیبپذیر تبدیل شدند، و زمینه ضربه کاری دشمن فراهم میشود.
5) وقوع کودتای ۲۸ مرداد 1332 [3]: با طرح و حمایت مالی و اجرایی سرویس اطلاعات مخفی انگلیس و آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و با همراهی ارتش شاهنشاهی ایران و کمک طرفداران چماق بدست محمدرضا پهلوی وهمچنین اعتماد دکتر محمد مصدق به غرب وافراد غرب گرا ،مصدق درمرحله اول کودتا فرارکرده ودر مرحله دوم دستگیر و نهایتا دولت قانونی ویسرنگون میشود. و شیرینی ملی شدن نفت به تلخی میگراید.
6) گلابی برجام نانوشته 28 مرداد: شاه فراری مغرورانه به پایتخت باز گردانده میشود و رژیم کودتایی شاه 25 سال دیگر برکشور تداوم می یابد. و از آن پس حاکمیت استبداد و سرکوب شدیدتر را با ساواک بوجود میآورد و ضمن غارت منابع ملی، فساد و تباهی، مجری سیاست های آمریکا در ایران و منطقه می شود.
7) اسقاط رژیم کودتایی: انقلاب اسلامی ملت ایران به رهبری امام خمینی در 22 بهمن 57 رژیم ستم شاهی راساقط کرده و نظام مردم سالاری دینی، بدون وابستگی به غرب و شرق، با رای مردم استقرار می یابد.
8) تسخیر لانه برجام: مرکزیت کودتای 28 مردادوشرارت و فتنه انگیزی دشمن در لانه جاسوسی امریکادرتهران ، در 13 آبان 1358 با اشغال سفارت امریکا توسط دانشجویان انقلابی بسته شد .
9) تکرارحادثه 28 مرداد: آمریکا و غرب که در طول حدود چهار دهه انواع فتنه و تحریم و جنگ را علیه کشور طرحریزی و هدایت کرده و به نتیجه نرسیده بودند، اینبار از پنجره مذاکرات برجام واردشدند و متاسفانه فراموشی عبرت آموزی برخی سیاسیون نسبت به اعتماد به آمریکا و غرب، و علیرغم بیان مکرر رهبر فرزانه مبنی بر غیر قابل اعتماد بودن آنها و عدم خوشبینی ایشان به مذاکرات با غرب ،برجام پرخسارت، یک سویه بر کشور تحمیل شد. سپس امریکای سرمست از کودتای نرم دست پخت خود، از آن خارج شد.
10) شکست برجام: با اجرای مراحل برجام پرخسارت، کودتای نرم پلکانی برجام های 2 و 3 و....در حوزه های مختلف کشور درحال رخ دادن بود. ولی بحمدالله به اعتراف دوست و دشمن نه تنها جسم که روح برجام نیز نقض شده و بعبارتی با شکست کامل مواجه شده و جنازه متعفن آن باقی مانده است.
11) ترساندن ملت: مدتی است متن غیرواقعی با عنوان (اتمام حجت رهبر انقلاب با مردم ایران):"اگر جمهوری اسلامی ساقط شود نه حکومتی مانند پهلوی، بلکه افرادی مانند داعش بر سر کار خواهند آمد" در فضای مجازی منتشر شده است، لکن بحمدالله امروز اقتدار جمهوری اسلامی در حدی است که اصلاً نیاز به بررسی فرضیه های جایگزین جمهوری اسلامی هم نیست و اینگونه متن ها به دنبال عملیات روانی و ایجاد ذهنیت دلسردی بوده ، تا مقدمات تحمیل پذیرش ذلت دیگری در برابر دشمن شود.
12) زمزمه های تداوم برجام: بدون اینکه نشانگرهایی مبین تغییرات شرایط داخلی باشد، برخی از مسولین "وعده سپری شدن روزهای پایانی تحریم" راداده و متاسفانه برخی سیاسیون نیزعلیرغم انبوه بدعهدی های امریکا واروپا، مجددا امید به مذاکره بعد از انتخابات آتی امریکابسته اند.
13) خطای نا بخشودنی: جوانان عزیز در سراسر کشور بدانند که همهی راهحلها در داخل کشور است. اینکه کسی گمان کند که «مشکلات اقتصادی صرفاً ناشی از تحریم است و علّت تحریم هم مقاومت ضدّ استکباری و تسلیم نشدن در برابر دشمن است؛ پس راهحل، زانو زدن در برابر دشمن و بوسهزدن بر پنجهی گرگ است» خطایی نابخشودنی است. این تحلیل سراپا غلط، هرچند گاه از زبان و قلم برخی غفلتزدگان داخلی صادر میشود، امّا منشأ آن، کانونهای فکر و توطئهی خارجی است که با صد زبان به تصمیمسازان و تصمیمگیران و افکار عمومی داخلی القاء میشود. (بند پنجم توصیه سوم گام دوم انقلاب اسلامی، رهبرانقلاب اسلامی ، 22 بهمن 1397 )
14) مذاکره با آمریکا: .... سردمداران نظام سلطه نگرانند؛ پیشنهادهای آنها عموماً شامل فریب و خدعه و دروغ است. امروز ملّت ایران علاوه بر آمریکای جنایتکار، تعدادی از دولتهای اروپایی را نیز خدعهگر و غیرقابل اعتماد میداند. دولت جمهوری اسلامی باید مرزبندی خود را با آنها با دقّت حفظ کند؛ از ارزشهای انقلابی و ملّی خود، یک گام هم عقبنشینی نکند؛ از تهدیدهای پوچ آنان نهراسد؛ و در همه حال، عزّت کشور و ملّت خود را در نظر داشته باشد و حکیمانه و مصلحتجویانه و البتّه از موضع انقلابی، مشکلات قابل حل خود را با آنان حل کند. در مورد آمریکا حلّ هیچ مشکلی متصوّر نیست و مذاکره با آن جز زیان مادّی و معنوی محصولی نخواهد داشت. ( بند دوم توصیه ششم گام دوم انقلاب اسلامی)
15) آینده کشور چشم انتظار مدیران جوان انقلابی: .... اینجانب به جوانان عزیزی که آیندهی کشور، چشم انتظار آنها است ........ این سخنان (توصیه های بیانیه گام دوم انقلاب) در قالب سیاستها و قوانین، بارها تکرار شده است ولی برای اجرای شایستهی آن چشم امید به شما جوانها است؛ و اگر زمام ادارهی بخشهای گوناگون کشور به جوانان مؤمن و انقلابی و دانا و کاردان ــ که بحمداللّه کم نیستند ــ سپرده شود، این امید برآورده خواهد شد؛ انشاءاللّه. ( بند چهارم توصیه چهارم گام دوم انقلاب اسلامی).
[1]https://www.mashreghnews.ir/news/619298/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%83%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%82-%D8%AF%D8%B1-27-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF-32-%D8%B3%D9%86%D8%AF
[2]همان
[3]در آمریکا از آن به نام عملیات آژاکس (به انگلیسی:Operation Ajax) نیزیاد میشود.
* دکترسیدجوادهاشمی فشارکی