ترجمه التعابیر الاصطلاحیّه العربیّه المعاصره و الکشف عمّا یعادلها فی الفارسیّه فی کتاب «معجم التعبیر الاصطلاحی فی العربیّه المعاصره» (حرف الألف) - پایان نامه کارشناسی ارشد
استاد مشاور: دکتر محسن محمدی فشارکی
https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/da867e5d380510def0fc9e460a49817f
ترجمه التعابیر الاصطلاحیّه العربیّه المعاصره و الکشف عمّا یعادلها فی الفارسیّه فی کتاب «معجم التعبیر الاصطلاحی فی العربیّه المعاصره» (حرف الألف)
پارسای داخل کشور
کارشناسی ارشد
1391
موضوع: ادبیات عربی
رشته: زبان و ادبیات خارجی - مترجمی زبان عربی
پدیدآور: مریم ابراهیمی استاد راهنما: منصوره زرکوب استاد مشاور: محسن محمدی فشارکی استاد مشاور: محمد خاقانی اصفهانی
دانشگاه اصفهان، دانشکده زبانهای خارجی
https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/da867e5d380510def0fc9e460a49817f?sample=1
هر زبان علاوه بر واژگانی که دارای معنای مشخص است، ساخت‌های زبانی دیگری دارد که در بیشتر موارد ترجمه لفظی آن‌ها وافی به مقصود نیست. تعبیرهای اصطلاحی نیز چون مثل‌ها و اصطلاحات از آن جمله بوده و همواره یکی از دشواری‌های ترجمه به شمار می‌رود. رساله حاضر با ترجمه قسمت «الف» از کتاب «معجم التعبیر الاصطلاحی فی العربیه المعاصره» تألیف دکتر محمد محمد داود که در سال 2003، منتشر گردیده است، و با معادل‌یابی تعبیرهای آن، سعی دارد گامی هرچند کوچک در جهت کاستن از دشواری‌های ترجمه برداشته و نیاز دانشجویان و مترجمان را در زمینه ترجمه تعبیرهای اصطلاحی متداول در زبان روزمره عربی، برآورده سازد. این رساله در ادامه تلاش‌های کسانی است که از دیرباز تا کنون در جهت ترجمه فرهنگ‌های لغت عربی و نیز فرهنگ‌های اختصاصی این زبان، صورت گرفته است. تدوین این رساله با شیوه تحلیل محتوایی_کاربردی در سه فصل صورت گرفته است: فصل اول شامل کلیات پژوهش است. فصل دوم به ترجمه قسمت «الف» از کتاب مذکور و معادل‌یابی تعابیر اختصاص داده شده است. فصل سوم نیز به بررسی تحول معنایی مختصری از تعابیر این بخش پرداخته است، و در نهایت نیز تعابیر و معادل فارسی آن‌ها را در جدولی ضمیمه رساله قرار داده‌ایم. از جمله نتایج حاصل از این پژوهش آن است که تعبیرهای اصطلاحی زبان عربی و فارسی، در بیشتر موارد مضمون و موضوع مشترک دارند و حتی در مواردی، تعبیر عربی عینا از نظر لفظی نیز در زبان فارسی به کار می‌رود؛ این پدیده بیشتر در مورد تعبیرهایی به کار می‌رود که برگرفته از آیات قرآن و احادیث شریف نبوی است. اشتراک مضامین واژه‌ها در عربی و فارسی حکایت از روح مشترک انسانی و فرهنگ نسبتا متقارب عربی و فارسی است.
اصطلاح‌ها و تعبیرها / Terms and phrases
ادبیات معاصر عرب / Contemporary Arabic Literature
ترجمه به فارسی / Translating into Persian
ا (حرف الفبا) / Alef (The Arabic letter)
ترجمه(زبان) / translation (language)
«معجم التعبیر الاصطلاحی فی العربیه المعاصره»
همرسانی
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه 1
1_1_ شرح و بیان مسئله تحقیق 2
1_2_ پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق 2
1_3_ اهداف تحقیق 4
1_4_ اهمیت و ارزش تحقیق 4
1_5_ کاربرد نتایج تحقیق 4
1_6_ فرضیه¬ها و سوال¬های تحقیق 4
1_7_ روش تحقیق 5
فصل دوم: ترجمه کتاب
مقدمه مولف 7
2_1 درباره این فرهنگ 9
2_2_ (أ- ب) 15
2_3_ (أ- ت) 21
2_4_ (أ- ث) 22
2_5_ (أ- ج) 24
2_6_ (أ- ح) 26
2_7_ (أ- خ) 31
2_8_ (أ- د) 40
2_9_ (أ- ذ) 42
2_10_ (أ- ر) 43
2_11_ (أ- ز) 46
2_12_ (أ- س) 48
2_13_ (أ- ش) 58
2_14_ (أ- ص) 62
2_15_ (أ- ض) 64
2_16_ (أ- ط) 66
2_17_ (أ- ظ) 70
2_18_(أ- ع) 71
عنوان صفحه
2_19_ (أ- غ) 76
2_20_ (أ- ف) 79
2_21_(أ-ق) 82
2_22_ (أ- ک) 86
2_23_ (أ- ل) 88
2_24_ (أ- م) 192
2_25_ (أ- ن) 198
2_26_ (أ- ه) 210
2_27_ (أ- و) 212
2_28_ (أ- ی) 215
فصل سوم: بررسی تحول معنایی تعبیرها
مقدمه 217
3_1 ریشه¬یابی تعبیرها 218
نتایج تحقیق 233
جدول تعبیرها 236
تعریب الرساله 264
منابع و مصادر
همرسانی
1. قرآن کریم
2. آذز نوش، آذرتاش. فرهنگ معاصر عربی_ فارسی. چاپ بنجم. تهران: نشر نی، 1384ه.ش.
3. ابن درید، محمد بن حسن. جمهره اللغه. المکتبه الشامله.
4. 3- ابن سیده، علی بن اسماعیل. المحکم والمحیط الأعظم. المکتبه الشامله.
5. ابن منظور، ابوالفضل جمال¬الدین. لسان العرب. المکتبه الشامله.
6. أبو سعید، أحمد. معجم التراکیب الاصطلاحیه العربیه القدیم منها و المولد. بیروت: دار العلم للملایین، 1987م.
7. اقبالی، عبّاس. فرهنگ تطبیقی کنایات عربی – فارسی. قم: نشر جمال، 1389.
8. ــــــــــــــ. فرهنگ تطبیقی کنایات، بر اساس معجم التراکیب و العبارات الاصطلاحیه العربیه (احمد ابو سعید) چاپ اول. قم: ناشر جمال، 1389ه.ش.
9. انوری، حسن. فرهنگ بزرگ سخن. تهران: نشر سخن، 1381.
10. البعلبکی، روحی. المورد (فرهنگ عربی- فارسی). چاپ دوم. ترجمه محمد مقدس. تهران: موسسه انتشارات امیر کبیر، 1385ه.ش.
11. الجُر، خلیل. فرنگ لاروس عربی- فارسی. ترجمه سید حمید طبیبیان. چاپ شانزدهم، تهران: موسسه انتشارات امیر کبیر، 1386 ه. ش.
12. خدایار، امیر مسعود. امثال و حکم در زبان فارسی. چاپ دوم. تهران: انتشارات خورشید، 1370ه.ش.
13. دهخدا، علی اکبر. امثال و حکم. چاپ سوم. تهران: انتشارات امیر کبیر،1352ه.ش.
14. ــــــــــــــــــ . لغت¬نامه، تهران: انتشارات مجلس شورای اسلامی، 1336ه.ش.
15. زمخشری، جار الله. اساس البلاغه. المکتبه الشامله.
16. صینی، محمود إسماعیل. المعجم السیاقی للتعبیرات الاصطلاحیه. ط1. بیروت: مکتبه لبنان ناشرون، 1996 م.
17. صبا، محسن. فرهنگ بیان اندیشه¬ها. چاپ اول. تهران: چاپخانه کتیبه، 1366ه.ش.
18. عمر، أحمد مختار. علم الدلاله. ط5. القاهره: عالم الکتب، 1998م.
19. غفرانی، محمد. قاموس عصری فی المصطلحات الحدیثه. تهران: موسسه انتشارات امیر کبیر، 1388.
20. فراهیدی، خلیل بن أحمد. العین. المکتبه الشامله.
21. فرهنگستان زبان عربی قاهره، المعجم الوسیط. المکتبه الشامله.
22. فیروزآبادی، القاموس المحیط. المکتبه الشامله.
23. قیم، عبد النبی. فرهنگ معاصر میانه. چاپ اول، تهران: انتشارات فرهنگ معاصر، 1386.
24. مجمع اللغات. فرهنگ مصطلحات (به چهار زبان عربی، فارسی، فرانسه، انگلیسی)، ترجمه و تنظیم بخش فارسی: دکتر سید مرتضی آیت الله زاده شیرازی، دکتر آذرتاش اذرنوش، محمود عادل. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1363ه.ش.
25. محمد داود، محمد. معجم التعبیر الاصطلاحی فی العربیه المعاصره، القاهره: دار غریب للطباعه والنشر و التوزیع، 2003م.
26. مسعود، جبران. الرائد. الطبعه الخامسه. بیروت- لبنان: دار العلم للملایین، 1986.
27. میرزایی، نجفعلی. فرهنگ اصطلاحات معاصر عربی_ فارسی. چاپ اول. قم: چاپ علمیه،1376ه.ش.
28. ناصری، مهدی. فرهنگ معاصر ضرب المثل¬های فارسی_ عربی. چاپ اول، قم: موسسه بوستان کتاب،1390ه.ش.
همرسانی
https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/da867e5d380510def0fc9e460a49817f
