مجموعه استفتائات معماری از علما و مراجع معظم

استفتائات معماری

بسم الله الرحمن الرحیم

مجموعه استفتائات معماری از علما و مراجع معظم دامت برکاته

منبع پاسخ استفتائات : از طریق ارسال سئوالات به سایت مراجع و پاسخ ایشان از همان طریق

سئوال 1: امروزه شاهد هستیم از مجسمه های انسان در طرح های مختلف به عنوان دکور و تزئینات ساختمان استفاده می شود طراحی و استفاده از این گونه تزیینات چه حکمی دارد؟

پاسخ حضرت آیت الله العظمی خامنه ای: اشکالی ندارد.

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : ساخت مجسمه انسان و یا حیوان دارای روح حرام است اما استفاده از آن برای تزئین خانه حرمت ندارد.گرچه مکروه است و نماز در آن اتاق نهی شده است.

پاسخ حضرت آیت الله موسوی اردبیلی : چنانچه طراحی به قصد پرستش نباشد و در معرض پرستش نباشد اشکال ندارد کما اینکه استفاده تزئینی نیز حرام نیست.

پاسخ حضرت آیت الله نوری همدانی : چنانچه برای غرض عقلایی باشدواسراف برآن صادق نباشد مانعی ندارد.

پاسخ حضرت آیت الله صادق شیرازی : ساخت مجسمه ذی الروح به قصد عبادت یا در معرض عبادت نباشد بنابر احتیاط استجابی ترک شود ، وخرید و فروش آن مکروه است و فرقی بین انسان و غیر آن نیست.

پاسخ حضرت آیت الله حسینی زنجانی : ساختن این مجسمه ها در شرایط فعلی که از آن به عنوان دکور یا احترام اشخاص درست می کنند مانعی ندارد.

پاسخ حضرت آیت الله شبیری زنجانی : ساخت مجسمه جاندار حرام ست ولی خرید و فروش مانعی ندارد هر چند احتیاط استحبابی در ترک آن است و نگهداری آن نیز اشکال ندارد.

پاسخ حضرت آیت الله صافی : ساخت مجسمه ذی روح و گرفتن اجرت بران جایز نیست ولی فروش و نگهداری آن مانعی ندارد اگر چه مکروه است.

پاسخ حضرت آیت الله مظاهری: ساخت آن جایز نیست.

 

 

سئوال 2: ساخت بنایی پر زرق و برق و بلندتر از سایر ساختمان های اطرافش ،در محله ای که اکثریت ساکنان آن در خانه ای کوچک و ساده زندگی می کنند از منظر شرع جایز است؟

پاسخ حضرت آیت الله العظمی خامنه ای: اگر باعث اذیت همسایگان نمی شود فی نفسه اشکال ندارد ولی باید از اسراف پرهیز شود.

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : در صورتی که موجب تجاوز به حریم خانه های دیگر شود و مراعات اصول شرعی نشود جایز نیست.

پاسخ حضرت آیت الله موسوی اردبیلی : فی نفسه حرام نیست مگر آن که در موردی جهات دیگری در میان باشد.

پاسخ حضرت آیت الله صادق شیرازی : مراعات حال همسایگان و طبیعت را داشته باشند.

پاسخ حضرت آیت الله شبیری زنجانی : فی حد نفسه اشکالی ندارد ولی رعایت حال  نیازمندان ایجاب می کند از امری که لازم است تا حد امکان اجتناب شود و چه بسا عدم رعایت آن باعث بدبینی و حسادت دیگران همدلی آنان شود.

پاسخ حضرت آیت الله حسینی زنجانی : شایسته است که مراعات ضعفا را بکند و با زرق و برق نسازد.

پاسخ حضرت آیت الله صافی : فی نفسه حرام است مگر مواردی که موجب مزاحمت دیگران بوده و یا اسراف باشد.

پاسخ حضرت آیت الله نوری همدانی : فی حد نفسه مانعی ندارد و باید به حسب قوانین عمل شود.

پاسخ حضرت آیت الله مظاهری:به طور کلی تجمل گرایی و اشراف جایز نیست

 

سئوال 3 : ساخت بنایی که موجب تخریب طبیعت و یا محیط زیست می گردد چه حکمی دارد؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : موجب تخریب محیط زیست شود اضطراری نباشد جایز نیست.

پاسخ حضرت آیت الله موسوی اردبیلی : باید خصوصیات مورد ملاحظه شود.

پاسخ حضرت آیت الله شبیری زنجانی : اگر قانونی در این زمینه هست بنابر احتیاط رعایت شود.

پاسخ حضرت آیت الله نوری همدانی : در این امور به مقتضای قوانین عمل شود.

پاسخ حضرت آیت الله مظاهری: جایز نیست مگر ضرورتی در کار باشد که باید طبق قانون عمل شود.

 

 

سئوال 4 : تخریب بناهای تاریخی که از ثروت های ملی به حساب می آیند از منظر شرع چه حکمی دارد؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : تخریب بناهای تاریخی بدون دلیل شرعی و عقلایی جایز نیست.

پاسخ حضرت آیت الله صانعی : تخلف از قوانین و مقررات و تخریب ثروت ملی جایز نیست .

پاسخ حضرت آیت الله نوری همدانی : به مقتضیات قوانین نظام اسلامی عمل کند.

پاسخ حضرت آیت الله مظاهری: طبق قانون عمل شود

 

 

سئوال 5 : اگر کارفرمایی از مهندس معماری بخواهد فضایی را در خانه برای او طراحی کند که به جهت برگزاری مراسم هایی مغایر  با دستورات دینی باشد مهندس معماری چه حکمی  از منظر شرع دارد؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی :  چنانچه کارفرمایی مکانی را صرفاً برای کارحرام بخواهد و یا بدانید قصد او غالباً انجام کار حرام است نباید به خواسته او تن داده و این مکان ساخته شود.

پاسخ حضرت آیت الله صانعی : اگر عمل او مقدمه و آماده سازی گناه محسوب شده و گناهی انجام شود او هم در گناه شریک خواهد بود.

پاسخ حضرت آیت الله مظاهری: طبق قانون عمل شود

 

 

سئوال 6 : ساخت فضاهای خدمات شهری همانند کودکستان ، رستوران ، کتابخانه و پارک محله در همجواری مسجد چه حکمی دارد؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : اگر منافات با جنبه های عبادی مردم نداشته باشد و در آنها کارهایی خلاف شرع که موجب آزار نمازگزاران است انجام نگیرد مانعی ندارد و الاجایز نیست .

پاسخ حضرت آیت الله صانعی : فی نفسه مانعی ندارد.

پاسخ حضرت آیت الله صادق شیرازی : مراعات حال همسایگان و طبیعت را داشته باشند.

پاسخ حضرت آیت الله حسینی زنجانی : اگر از تخریب طبیعت به ضرر هوای سالم و در نتیجه رسیدن ضرر به مسلمانان باشد جایز نیست.

پاسخ حضرت آیت الله مظاهری:  طبق قانون عمل شود.

 

 

 

سئوال 7 : در برخی از ساختمان ها مهندس معمار بر طبق ضوابط مجبور است در طراحی فضاها به گونه ای عمل کند که امکان بروز گناه یا مشاهده نامحرم ایجاد میگردد . از منظر شرع این کار طراح چه حکمی دارد ؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : در صورتی که بتواند این طراحی ها را به گونه ای انجام دهد این کار را انجام ندهد مثلاً از وسائل مات کننده و پوشاننده استفاده کند و با رعایت مسائل شرعی را کند واجب است این کار را انجام دهد والا در صورت امکان نباید فضاها را به گونه ای طراحی کند که غالباً احتمال وقوع حرام داده می شود و در صورت اجبار و اضطرار مسئولیتی نداردو صاحب این فضا باید مراقب شئون شرعی باشد.  

پاسخ حضرت آیت الله صانعی : اگر مهندس طرحی کند به قصد انجام کار حلال مانعی ندارد.

 

 

سئوال 8 : طراحی نماها و یا سردرهایی با تزئینات بسیار و جلب کننده که نشان از تجمل گرایی است چه حکمی از منظر شرع دارد؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : اگر صرفا موجب ترویج اسراف و تجمل گرایی باشد حرام است

 

 

سئوال 9 : نامگذاری نام ائمه بر روی بزرگراهها و خیابان های اصلی جایز است؟

پاسخ حضرت آیت الله صانعی : نام گذاری مانعی ندارد.

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : اگر عرفا اهانت صدق نکند مانعی ندارد.

 

 

سئوال 10 : آیا به کارگیری طلا در تزئینات مسجد موجب هتک حرمت است؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : طلاکاری مساجد جایز نیست

 

سئوال 11 : به تازگی گودبرداری های غیر اصولی صورت می گیرد که سبب تخریب و یا آسیب دیدن بناهای مجاور می گردد حکم شرع برای مهندس ناظر و طراح چیست؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : گودبرداری غیر اصولی که موجب تخریب محیط های اطراف شود جایز نیست ودر صورت تحقق تخریب ضامن هستند

 

 

سئوال 12: طراحی فضاهایی جهت اجرای موسیقی در محیط های عمومی همانند پارک و رستوران جایز است؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : اینگونه کارها در شان مسلمان نیست و باید خودداری شود و اگر بداند که موسیقی های حرام در این فضاها اجا می شود طراحی چنین فضاهایی حرام است.

 

سئوال 13 : آیا طراح مسلمان از منظر شرع می تواند کلیسا طراحی کند؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : در صورتی که ساخت کلیساها موجب تقویت مسیحیت و کفر . یا تضعیف اسلام نشود مانعی ندارد

 

 

سئوال 14 : آیا طرا حی و دکورهای زیبا و منحصر به فرد برای مغازه ها برای بزرگتر جلوه دادن کالا  از حد واقعی خودش غش در معامله محسوب می شود ؟ آیا طراحی آن برای معمار جایز است؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : طراحی آن برای معمار که فرد مغازه دار فقط بخواهد برای فریب مردم ا زآن استفاده کند کمک به گناه است و جایز نیست والا مانعی ندارد اگر چه ترک آن بهتر است

 

سئوال 15 : چنانچه ساخت بنایی موجب پیش رفت جامعه و شهر شود ولی عده ای از مردم را به مشقت بی اندازد از منظر شرع چه حکمی دارد؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی : جایز نیست مگر ضرورت شرعی و عقلی اقتضا کند

 

 

سئوال 16 : آیا از منظر شرع ساخت بنایی در جوار مساجد به نحوی که بلند تر از گنبد و مناره مسجد باشد ،جایز است؟

پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی :  اگر عرفا موجب اهانت به خدا باشد و یا موجب بی رونق مسجد شود و یا موجب آزار نمازگزاران باشد جایز نیست.

 

 

 

سئوال 17 : حکم طراحی پنجره برای ساختمانی که در یک خیابان کم عرض قرار گرفته در حالی که پنجره ساختمان ها به یکدیگر مشرف است ، از منظر شرع چیست؟

 

 

سئوال 18 : آیا طرح و نقش انسان و یا حیوان در نماسازی بدنه های شهری جایز است؟

 

 

سئوال 19 : حکم ساختمانی که ارتفاعش باعث سایه اندازی و یا ممانعت رسیدن نور آفتاب به همسایه و یا معابر میشود چیست؟

 

سئوال 20 : آیا طراحی فضای ورزشی مختلط در پارک ها از منظر شرع جایز است؟

 

 

منبع نشر مطالب فوق در پایگاه اطلاع رسانی بنیاد معماری انقلاب اسلامی به نشانی زیر می باشد :

 

http://www.adap.ir/fa-pages-7367C0A