پایان نامه تدوین ملاحظات دفاع غیر عامل در طرح معماری صحن حضرت زهرا س در شهر نجف

راهنما دکتر : سید جواد هاشمی فشارکی

پایان نامه

جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد

در رشته پدافندغیرعامل گرایش طراحی معماری

 

عنوان:

تدوین ملاحظات پدافند غیر عامل در طرح معماری صحن حضرت فاطمه زهرا(س)درشهر نجف اشرف

 

استاد راهنما:

دکتر سید جواد هاشمی فشارکی

 

استاد مشاور:

دکتر علی سعیدی

 

دانشجو:

محمد حسین نوفرستی

بهمن  1395

چکیده

حرم مطهر امام اول شیعیان حضرت علی ابن ابی طالب(علیه السلام) به شهر نجف رونق و صفایی ملکوتی بخشیده و آن را زیارتگاه صاحبدلان ساخته است. شهر نجف از دیر باز به خاطر وجود منور آن امام همام و به سبب آنکه مولود و مطون بسیاری از بزرگان علم وادب و فقه و حدیث بوده، مورد توجه همگان قرار داشته و یکی از شهرهای مهم جهان اسلام به شمار می رود.

اهمیت این سرمایه عظیم و ارزشمند الهی و طرح توسعه آن که بنام صحن حضرت فاطمه زهرا(س) نامگذاری شده از یک سو و حضور جمعیت میلیونی بخصوص در مناسبت های خاص و مذهبی که اهمیت حفاظت از آن را در حد مراکز حیاتی قرار میدهد و همچنین سابقه تهدیدات حرم های ائمه به ویژه در سالیان اخیر از طرف دیگر، لزوم توجه ویژه به مراقبت، حراست و حفاظت از آن زیرساخت معنوی را در مقابل تهدیدات مختلف دوچندان می کند. لذا توجه جدی به رعایت ملاحظات پدافند غیرعامل در طرح توسعه حرم مطهر علوی (صحن حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها)، مصونیت بخش بوده و به عنوان یکی از مولفه های برتری قدرت و امنیت در زمان تهدید خواهد بود.

موضوع تحقیق حاضر، تدوین ملاحظات پدافند غیرعامل در طرح معماری صحن حضرت فاطمه زهرا(س) در شهر نجف می باشد. شاید بتوان گفت که اصلی ترین و بارزترین علت انتخاب این موضوع پاسخگویی به نیاز درونی و اشتیاق به اهل بیت عصمت وطهارت و ارتباط با این خاندان پاک می باشد هر چند که این ارتباط در سطح نازل آن برقرارگردد. دیگر دلیل انتخاب این موضوع سوابق تهدیدات نظامی، امنیتی و اقدامات تروریستی در حرم های ائمه و اماکن مذهبی بخصوص در سالهای اخیر و احتمال وقوع آنهاست که متاسفانه عدم رعایت کامل اقدامات پدافند غیرعامل در مراحل طراحی، ساخت و توسعه این اماکن متبرکه موجب آسیب پذیری آنها شده است.

در این تحقیق با طرح سوالات هدفمند و استاندارد شده در پرسشنامه ها اقدام به جمع آوری داده شده و سپس با استفاده از نرم افزارهای آماری به بررسی و تجزیه و تحلیل داده های موجود پرداخته می شود. در نهایت براساس اطلاعات حاصله از تجزیه و تحلیل های آماری پرسش های اصلی تحقیق پاسخ داده شده است. یافته های حاصل این تحقیق بصورت 9 ملاحظه در شکل و فرم ، 11 ملاحظه در ورودی ها ، 5 ملاحظه در  خروجی ها، 9 ملاحظه در بازشوها ، 7 ملاحظه در طراحی فضاهای داخلی، 7 ملاحظه در ذخیره منابع انرژی و 12 ملاحظه در فضاهای پشتیبانی برای زمان بحران مورد بررسی و ارائه گردیده است.

پایان نامه

جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد

در رشته پدافندغیرعامل گرایش طراحی معماری

دانشگاه جامع امام حسین ع

 

عنوان:

تدوین ملاحظات پدافند غیر عامل در طرح معماری صحن حضرت فاطمه زهرا(س)درشهر نجف اشرف

 

استاد راهنما:

دکتر سید جواد هاشمی فشارکی

 

استاد مشاور:

دکتر علی سعیدی

 

دانشجو:

محمد حسین نوفرستی

بهمن 1395

 

 

چکیده

حرم مطهر امام اول شیعیان حضرت علی ابن ابی طالب(علیه السلام) به شهر نجف رونق و صفایی ملکوتی بخشیده و آن را زیارتگاه صاحبدلان ساخته است. شهر نجف از دیر باز به خاطر وجود منور آن امام همام و به سبب آنکه مولود و مطون بسیاری از بزرگان علم وادب و فقه و حدیث بوده، مورد توجه همگان قرار داشته و یکی از شهرهای مهم جهان اسلام به شمار می رود.

اهمیت این سرمایه عظیم و ارزشمند الهی و طرح توسعه آن که بنام صحن حضرت فاطمه زهرا(س) نامگذاری شده از یک سو و حضور جمعیت میلیونی بخصوص در مناسبت های خاص و مذهبی که اهمیت حفاظت از آن را در حد مراکز حیاتی قرار میدهد و همچنین سابقه تهدیدات حرم های ائمه به ویژه در سالیان اخیر از طرف دیگر، لزوم توجه ویژه به مراقبت، حراست و حفاظت از آن زیرساخت معنوی را در مقابل تهدیدات مختلف دوچندان می کند. لذا توجه جدی به رعایت ملاحظات پدافند غیرعامل در طرح توسعه حرم مطهر علوی (صحن حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها)، مصونیت بخش بوده و به عنوان یکی از مولفه های برتری قدرت و امنیت در زمان تهدید خواهد بود.

موضوع تحقیق حاضر، تدوین ملاحظات پدافند غیرعامل در طرح معماری صحن حضرت فاطمه زهرا(س) در شهر نجف می باشد. شاید بتوان گفت که اصلی ترین و بارزترین علت انتخاب این موضوع پاسخگویی به نیاز درونی و اشتیاق به اهل بیت عصمت وطهارت و ارتباط با این خاندان پاک می باشد هر چند که این ارتباط در سطح نازل آن برقرارگردد. دیگر دلیل انتخاب این موضوع سوابق تهدیدات نظامی، امنیتی و اقدامات تروریستی در حرم های ائمه و اماکن مذهبی بخصوص در سالهای اخیر و احتمال وقوع آنهاست که متاسفانه عدم رعایت کامل اقدامات پدافند غیرعامل در مراحل طراحی، ساخت و توسعه این اماکن متبرکه موجب آسیب پذیری آنها شده است.

در این تحقیق با طرح سوالات هدفمند و استاندارد شده در پرسشنامه ها اقدام به جمع آوری داده شده و سپس با استفاده از نرم افزارهای آماری به بررسی و تجزیه و تحلیل داده های موجود پرداخته می شود. در نهایت براساس اطلاعات حاصله از تجزیه و تحلیل های آماری پرسش های اصلی تحقیق پاسخ داده شده است. یافته های حاصل این تحقیق بصورت 9 ملاحظه در شکل و فرم ، 11 ملاحظه در ورودی ها ، 5 ملاحظه در  خروجی ها، 9 ملاحظه در بازشوها ، 7 ملاحظه در طراحی فضاهای داخلی، 7 ملاحظه در ذخیره منابع انرژی و 12 ملاحظه در فضاهای پشتیبانی برای زمان بحران مورد بررسی و ارائه گردیده است.

 

السلام علیک یا امیرالمومنین(علیه السلام)

 السلام علیک یا فاطمه الزهرا(سلام الله علیها)

 

گوش کن نعره‌ی طوفانِ نجف یازهراست          گوش کن شُرشُرِ باران نجف یازهراست                                                                      

فاطمه نَفسِ علی و نَفَسَش فاطمه است            جانِ زهراست علی جانِ نجف یازهراست

هرکه مشغولِ زیارت بشود می‌بیند                  نقشِ آئینه‌یِ ایوانِ نجف یازهراست

از حرم می شنوم :فاطمه را بشناسید               همه‌ی روزی مهمانِ نجف یازهراست

‌مرقد فاطمه یا مضجعِ مولا اینجاست؟              بس که گفتند که درمانِ نجف یازهراست

دستِ زهراست، اگر سمت نجف می‌آیی            بخداوند که سلطانِ نجف یازهراست

گریه بر فاطمه کردیم و زِ جان سیر شدیم         ما چشیدیم ...فقط نانِ نجف یازهراست

گریه کردیم در این صحن و چه آرام شدیم        چاره‌یِ حال پریشان نجف یازهراست

 

فهرست مطالب

فصل اول- کلیات تحقیق

1-1-مقدمه

1-2-بیان مسأله

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

1-4-پیشینه تحقیق

1-4-1- پایان نامه ها

1-4-2- تحقیقات و مقالات

1-5-اهداف

1-5-1- هدف اصلی

1-5-2-اهداف فرعی

1-6-سؤالات اساسی تحقیق

1-6-1-سوال اصلی

1-6-2-سوالات فرعی

1-7-متغیرهای تحقیق

1-7-1- متغیر مستقل

1-7-2- متغییر وابسته

1-8-فرضیه ها

1-9-تعریف عملیاتی متغییرها و اصطلاحات موضوع تحقیق

1-9-1-پدافند غیرعامل

1-9-2-تهدید

1-9-3-ملاحظات

1-9-4-شهر نجف

1-9-5-صحن حضرت زهراء(س)

1-9-6-آسیب پذیری

1-9-7-انفجار

1-9-8-معماری

1-9-9-فضای امن

1-9-10-طرح معماری

فصل دوم- مبانی نظری تحقیق

فصل سوم- روش تحقیق

فصل پنجم- نتایج وپیشنهادها

منابع

 

 راهتمایی تدوین ملاحظات دفاع غیر عامل در طرح معماری صحن حضرت زهرا س در شهر نجف