پایان نامه : طراحی دانشکده هنر و معماری لار با رویکرد معماری اسلامی – ایرانی

 راهنما : دکتر سید جواد هاشمی فشارکی

  

 

https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/b74fbc50829806ec85b2949da580a288

 

دانشگاه آزاد اسلامی

 

دانشکده معماری

 

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A)

 

رشته معماری گرایش: معماری

 

                      عنوان:

 

                             طراحی دانشکده هنر و معماری لار با رویکرد معماری اسلامی – ایرانی

 

                      استاد راهنما:

دکتر سید جواد هاشمی فشارکی

 

                     نگارنده:         

        مهندس محمد معتقدی

 

بهار 1396

 

https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/b74fbc50829806ec85b2949da580a288

 

طراحی دانشکده هنر و معماری لار با رویکرد معماری اسلامی - ایرانی

---

 پارسای داخل کشور

 کارشناسی ارشد

 1396

 رشته: معماری - معماری

 پدیدآور: محمد معتقدی استاد راهنما: سیدجواد هاشمی فشارکی

 دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس

چند برگ نخستتمام‌متن

• چکیده
• کلیدواژه‌ها
• فهرست نوشته‌ها
• فهرست منابع فارسی
• فهرست منابع انگلیسی و زبان‌های دیگر

شاید به ندرت بتوان هنری یافت که به اندازه معماری با زندگی مردم پیوند داشته باشد. هنر و معماری از بارزترین جلوه های فرهنگ هر قوم و هر دوره تاریخی و نمایشگر گویای فضای زیست آدمی است. نظام آموزش عالی در جهان از اهمیت بسزایی برخوردار است و در میان کلیه رشته های علمی و عملی، معماری به عنوان رشته ای تلفیقی از علم و عمل همواره با بهره گیری از دانش استادکاران بناهای با شکوهی را در ایران از خود بجای گذاشته اند. الگوی معماری اسلامی - ایرانی در طول سالیان متمادی با تکیه به مولفه هایی چون فرهنگ و اقلیم، نیازهای انسانی ساکنین را پیش بینی کرده و به شکل هنرمندانه ای آنها را دستمایه شکل گیری فضا های خود قرار داده است. در این پژوهش طراحی دانشکده هنر و معماری با رویکرد معماری اسلامی ایرانی در دوران کم رنگ شدن این شیوه در ساخت و سازهای شهری مد نظر است و شهر لار که بیشینه تاریخی در معماری اسلامی ایرانی دارد انتخاب شده است. در این پژوهش چهارچوب نظری مبتنی بر تعریف لغات و مفاهیم تخصصی تحقیق بوده و پس از آن پژوهش وارد بررسی اطلاعات تئوریک کتابخانه ای و اسنادی شده و پس از نتیجه گیری در این بخش نمونه های موردی را در این زمینه بررسی می کند. در فصل انتهایی طراحی دانشکده هنر و معماری بر اساس اصول و ویژگی های معماری اسلامی ایرانی انجام گرفته است.

نشانی منبع خبر : 

https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/b74fbc50829806ec85b2949da580a288

 چند برگ نخست :

https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/b74fbc50829806ec85b2949da580a288?sample=1

 

Islamic Azad University

 

of Bandar Abbas

 

Thesis Submitted in partial Fulfillment of the Requirement for the

 

degree of M.A. in architecture

 

 

Title:

 

Designing Art and Architecture of Lar faculty with approach to Islamic Iranian Architecture

 

Supervisor:

 

 

S.J.Hashemi Fesharaki Ph.D.

 

 

By:

 

Mohammad Motaghedi

 

 

April 2017

 

راهنمایی طراحی دانشکده هنرو معماری لار با رویکرد اسلامی ایرانی 

دانشگاه اراد اسلامی

 

 

 چکیده:

شاید به ندرت بتوان هنری یافت که به اندازه معماری با زندگی مردم پیوند داشته باشد. هنر و معماری از بارزترین جلوه های فرهنگ هر قوم و هر دوره تاریخی و نمایشگر گویای فضای زیست آدمی است. نظام آموزش عالی در جهان از اهمیت بسزایی برخوردار است و در میان کلیه رشته های علمی و عملی، معماری به عنوان رشته ای تلفیقی از علم و عمل همواره با بهره گیری از دانش استادکاران بناهای با شکوهی را در ایران از خود بجای گذاشته اند. الگوی معماری اسلامی - ایرانی در طول سالیان متمادی با تکیه به مولفه هایی چون فرهنگ و اقلیم، نیازهای انسانی ساکنین را پیش بینی کرده و به شکل هنرمندانه ای آنها را دستمایه شکل گیری فضا های خود قرار داده است. در این پژوهش طراحی دانشکده هنر و معماری با رویکرد معماری اسلامی ایرانی در دوران کم رنگ شدن این شیوه در ساخت و سازهای شهری مد نظر است و شهر لار که بیشینه تاریخی در معماری اسلامی ایرانی دارد انتخاب شده است. در این پژوهش چهارچوب نظری مبتنی بر تعریف لغات و مفاهیم تخصصی تحقیق بوده و پس از آن پژوهش وارد بررسی اطلاعات تئوریک کتابخانه ای و اسنادی شده و پس از نتیجه گیری در این بخش نمونه های موردی را در این زمینه بررسی می کند. در فصل انتهایی طراحی دانشکده هنر و معماری بر اساس اصول و ویژگی های معماری اسلامی ایرانی انجام گرفته است.

واژگان کلیدی: دانشکده هنر و معماری، معماری اسلامی، معماری ایرانی، شهر لار.

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                              صفحه

چکیده1

 

 

       فصل اول:  کلیات تحقیق

 

1-1- بیان مسئله3

 

1-2- فرضیه تحقیق4

1-3- اهداف تحقیق4

1-3-1- هدف اصلی4

1-3-2- اهدف فرعی4

1-4- سوالات تحقیق4

 1-4-1- سوال اصلی4

 1-4-2- سوالات فرعی4

        فصل دوم:  مروری بر ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق

 

 

2-1- مقدمه6

 

 

2-2- شناخت دانشکده6

 

 

2-2-1- تعریف دانشکده6

 

 

2-2-2- جایگاه مراکز علمی در اسلام6

 

 

2-2-3- تاریخچه مراکز آموزشی عالی در ایران7

 

 

2-2-4- تاریخچه مراکز آموزش عالی در غرب9

 

 

2-3- طبقه‌بندی انواع دانشگاه درجهان10

 

 

2-3-1- دانشگاه خصوصی11

 

 

2-3-2- دانشگاه دولتی11

 

 

2-3-3- دانشگاه مجازی11

 

 

2-4- انواع دانشگاه در ایران12

 

 

2-5- بررسی نظام آموزش عالی کشورهای جهان و ایران13

 

 

2-6- شناخت معماری اسلامی ایرانی15

 

 

2-6-1- ویژگی های معماری اسلامی17

 

 

2-6-1-1- تزئینات و زیبایی18

 

 

2-6-1-2- وحدت و تنوع18

 

 

2-6-1-3- هندسه18

 

 

2-6-1-4- سازه19

 

 

2-6-2- معماری ایرانی20

 

 

2-6-3- ویژگی های معماری ایرانی20

 

 

2-6-3-1- مردم واری21

 

 

2-6-3-2- پرهیز از بیهودگی21

 

 

2-6-3-3- نیارش21

 

 

2-6-3-4- خودبسندگی22

 

 

2-6-3-5- درونگرایی22

 

 

2-6-4- ویژگی های معماری بومی شهر لار23

 

 

2-7- هنر و معماری اسلامی ایرانی26

 

 

2-7-1- حکمت و فلسفه هنر اسلامی27

 

 

2-8- هنر و معماری ایران در طول تاریخ29

 

 

2-8-1- دوره پیش از اسلام30

 

 

2-8-1-1- دوره اشکانیان یا پارتیان30

 

 

2-8-1-2- دوره ساسانیان30

 

 

2-8-1-3- دوره هخامنشیان31

 

 

2-8-2- هنر و معماری دوران اسلامی31

 

 

2-8-2-1- دوران صفویه32

 

 

2-8-2-2- دوران قاجار32

 

 

2-9- پیشینه تحقیق33

 

 

      فصل سوم:  روش اجرای تحقیق

 

 

3-1- مقدمه39

 

 

3-2- روش تحقیق39

 

 

3-3- دانشگاه هنر اسلامی تبریز40

 

 

3-4- دانشگاه تهران47

 

 

3-5- دانشکده معماری دانشگاه شهید بهشتی51

 

 

3-6-  دانشکده معماری Ewha  کره جنوبی53

 

 

      فصل چهارم:  تجزیه و تحلیل داده ها یافته ها

 

 

4-1- اصول معماری اسلامی59

 

 

4-1-1- توحید59

 

 

4-1-1-1- تقارن60

 

 

4-1-1-2- تعادل61

 

 

4-1-1-3- تناسب62

 

 

4-1-1-4- توازن65

 

 

4-1-1-5- تشابه66

 

 

4-1-2- اخلاص67

 

 

4-1-3- علم68

 

 

4-1-4- حیا یا حجاب70

 

 

4-1-5- اقتصاد71

 

 

4-1-6- عبادت، احترام74

 

 

4-1-7- ذکر76

 

 

4-2- ساختار و سازمان دانشکده هنر و معماری77

 

 

4-3- ضوابط و معیارهای طراحی فضاهای آموزشی و اداری78

 

 

4-3-1- تراکم جمعیت کلاس79

 

 

4-3-2- تهویه آتلیه های معماری79

 

 

4-3-3- الگوی چیدمان در کلاس درس79

 

 

4-3-3-1- سازماندهی ردیفی " ستونی "80

 

 

4-3-3-2- سازماندهی دایره80

 

 

4-3-3-3- سازماندهی گروهی80

 

 

4-3-4- ضوابط عمومی طراحی فضای آموزشی80

 

 

4-3-4-1- ورودی80

 

 

4-3-4-2- بازشوها (در و پنجره ها )80

 

 

4-3-4-3- پلکان81

 

 

4-3-4-4- آسانسور81

 

 

4-3-4-5- تأسیسات روشنایی82

 

 

4-3-4-6- سروصدا83

 

 

4-3-4-7- ایمنی83

 

 

4-3-4-8- اقدامات پیشگیرانه در برابر وقوع حریق83

 

 

4-4- معیارها، سرانه ها و استانداردهای معماری فضای آموزشی و اداری85

 

 

4-4-1- کلاس های نظری85

 

 

4-4-2- آتلیه‌ طراحی88

 

 

4-4-3- کارگاه ها89

 

 

4-4-4- آمفی‌تئاتر92

 

 

4-4-5- سالن امتحانات93

 

 

4-4-6- فضاهای اداری93

 

 

4-4-7- کتابخانه94

 

 

4-4-8- نماز خانه95

 

 

4-4-8-1- فضای نمازخانه95

 

 

4-4-8-2- وضو خانه95

 

 

4-4-9- بخش رایانه95

 

 

4-4-10- تالار غذا خوری96

 

 

4-4-11- سرویس بهداشتی96

 

 

4-4-12- پارکینگ ها96

 

 

4-4-12-1- ضوابط و استانداردهای پارکینگ96

 

 

4-4-12-2- ضوابط مربوط به شیب راهه پارکینگ97

 

 

4-5- شناخت طراحی معماری98

 

 

4-5-1- تعریف طراحی معماری98

 

 

4-5-2- مبانی طراحی معماری98

 

 

4-5-3- فرآیند طراحی معماری99

 

 

4-5-3-1- انتخاب موضوع99

 

 

4-5-3-2- جمع آوری اطلاعات99

 

 

4-5-3-3- شناخت اقلیم منطقه99

 

 

4-5-3-4- بررسی نمونه مورد های مرتبط اجرا شده99

 

 

4-5-3-5- شکل گیری مفهوم و ایده های طرح100

 

 

4-5-3-6- برنامه ریزی فیزیکی، طراحی نمودار روابط و عرصه بندی فضاها100

 

 

4-5-3-7- طراحی فضا و حجم ساختمان100

 

 

4-5-3-8- ترسیم و ارائه مدارک و نقشه ها100

 

 

      فصل پنجم:  نتیجه گیری و پیشنهادات

 

 

5-1- معرفی شهرستان لار103

 

 

5-1-1- موقعیت شهرستان لار103

 

 

5-1-2- تاریخچه شهر لار104

 

 

5-1-3- معرفی آثار معماری اسلامی شهر لار105

 

 

5-1-3-1- بازار قیصریه لار105

 

 

5-1-3-2- باغ نشاط لار108

 

 

5-1-4- اقلیم منطقه                                  109

 

 

5-1-5- پدیده های طبیعی لار109

 

 

5-1-5-1- ارتفاعات109

 

 

5-1-5-2- وضعیت خاک110

 

 

5-1-5-3- پوشش گیاهی110

 

 

5-1-6- وضعیت باد110

 

 

5-1-7- آب و هوا110

 

 

5-1-7-1- درجه حرارت110

 

 

5-1-7-2 رطوبت111

 

 

5-1-7-3- بارندگی111

 

 

5-1-8- زلزله111

 

 

5-2- معرفی بستر طرح111

 

 

5-2-1- موقعیت طرح در شهر111

 

 

5-2-2- وضعیت همسایگی ها114

 

 

5-2-3- وضعیت دسترسی های پیرامون114

 

 

5-2-4- چشم اندازها115

 

 

5-2-5- وضعیت تابش نور116

 

 

5-2-6- وضعیت وزش باد116

 

 

5-2-7- وضعیت شیب سایت طرح117

 

 

5-2-8- وضعیت صوت117

 

 

5-3- فرآیند طراحی118

 

 

5-4- جدول برنامه فیزیکی124

 

 

5-5- نقشه ها و مدارک فنی126

 

 

منابع140

 

 

 

فهرست جدول ها

 

 

عنوان                                                                                              صفحه

 

 

جدول 1-1: انواع شرایط آب وهوایی و شیوه های سازگاری معماری اصیل اسلامی - ایرانی با آن17

 

 

جدول 5-1: جدول برنامه فیزیکی124

 

 

 

 

 

فهرست شکل ها

 

 

عنوان                                                                                              صفحه

 

 

شکل 2-1: تحلیل هندسی ایوان شرقی مسجد امام اصفهان بر مبنای تناسبات طلایی19

 

 

شکل 2-2: خانه تاریخی سوداگر شهر لار24

 

 

شکل 2-3: بادگیر خانه تاریخی محمودی شهر لار.25

 

 

شکل 2-4: برخورد باد به تیغه های بادگیر و نحوه حرکت آن در اتاق ها و زیرزمین،خانه محمودی لار25

 

 

شکل 2-5: ساباط حاج غلامرضا معتمد لاری.26

 

 

شکل 3-1: دانشگاه هنر اسلامی تبریز.40

 

 

شکل 3-2: دانشگاه هنر اسلامی تبریز.41

 

 

شکل 3-3: ساختمان قدکی دانشگاه هنر اسلامی تبریز.42

 

 

شکل 3-4: ساختمان گنجه‌ ای زاده دانشگاه هنر اسلامی تبریز.42

 

 

شکل 3-5: ساختمان بهنام دانشگاه هنر اسلامی تبریز.43

 

 

شکل 3-6: دانشگاه هنر اسلامی تبریز.44

 

 

شکل 3-7: پلان همکف دانشگاه هنر اسلامی تبریز44

 

 

شکل 3-8: پلان طبقات دانشگاه هنر اسلامی تبریز45

 

 

شکل 3-8: پلان دانشگاه هنر اسلامی تبریز45

 

 

شکل 3-9: پلان سالن آمفی تئاتر دانشگاه هنر اسلامی تبریز46

 

 

شکل 3-10: نمای دانشگاه هنر اسلامی تبریز46

 

 

شکل 3-11: دانشگاه تهران در سال 135247

 

 

شکل 3-12: مراسم گشایش مدرسه طب دانشگاه تهران.48

 

 

شکل 3-13: ساختمان دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران.49

 

 

شکل 3-14: سردر ورودی دانشگاه تهران.50

 

 

شکل 3-15: نقشه سه بعدی سایت مرکزی دانشگاه تهران.50

 

 

شکل 3-16: نقشه دانشگاه تهران، منبع: مرکز اطلاعات جغرافیایی شهر تهران.51

 

 

شکل 3-17: دانشکده معماری شهید بهشتی.52

 

 

شکل 3-18: دانشکده معماری شهید بهشتی.52

 

 

شکل 3-19: دانشکده معماری Ewha  کره جنوبی53

 

 

شکل 3-20: دانشکده معماری Ewha  کره جنوبی54

 

 

شکل 3-21: دانشکده معماری Ewha  کره جنوبی54

 

 

شکل 3-22: دانشکده معماری Ewha  کره جنوبی55

 

 

شکل 3-23: سایت دانشکده معماری Ewha  کره جنوبی55

 

 

شکل 3-24: پلان دانشکده معماری Ewha  کره جنوبی56

 

 

شکل 3-25: مقاطع دانشکده معماری Ewha  کره جنوبی56

 

 

شکل 3-26: دانشکده معماری Ewha  کره جنوبی57

 

 

شکل 3-27: دانشکده معماری Ewha  کره جنوبی57

 

 

شکل 4-1: مستطیل محاط در شش ضلعی منتظم با تناسب 73/1 و نیز مستطیل نصف آن با تناسب 15/1.63

 

 

شکل 4-2: سطح یک: تطابق کل پلان با ابعاد مستطل طلایی، مسجد جامع ورامین.64

 

 

شکل 4-3: سطح دو: نحوه تقسیمات بر اساس قانون مستطیل طلایی بر روی سطح اول، مسجد جامع ورامین.64

 

 

شکل 4-4: رعایت تناسبات مستطیل طلایی در پلان مسجد جامع یزد.65

 

 

شکل 4-5: رعایت تناسبات مستطیل طلایی در پلان اصلی آتشکده مسجد نیریز.65

 

 

شکل 4-6 : مسجد جامع اصفهان.66

 

 

شکل 4-7: ظرفیت کلاس های نظری.88

 

 

شکل 4-8: آتلیه طراحی با سکوهایی برای نشستن سرانه 84/1 مترمربع89

 

 

شکل 4-9: تالار سخنرانی مستطیل  با گنجایش 200 صندلی92

 

 

شکل 4-10: سالن سخنرانی ذوزنقه‌ای شکل  با گنجایش 400 صندلی92

 

 

شکل 4-11: سالن برگزاری امتحانات93

 

 

شکل 5-1: نقشه موقعیت شهرستان لار103

 

 

شکل 5-2: نمایی از شهر لار105

 

 

شکل 5-3: طرح بازار لار106

 

 

شکل 5-4: گنبد چارسوق بازار قیصریه لار107

 

 

شکل 5-5: بازار قیصریه لار107

 

 

شکل 5-6: باغ نشاط لار108

 

 

شکل 5-7: زیرزمین باغ نشاط لار.109

 

 

شکل 5-8: موقعیت سایت طرح در شهر لار.112

 

 

شکل 5-9: تصویر هوایی سایت طرح در شهر لار113

 

 

شکل 5-10: کاربری اراضی پیرامون سایت طرح مورد نظر114

 

 

شکل 5-11: وضعیت دسترسی به داخل سایت طرح و درجه بندی آنها114

 

 

شکل 5-12: نقشه موقعیت چشم اندازها به سایت طرح115

 

 

شکل 5-13: چشم اندازهای سایت طرح.115

 

 

شکل 5-14: تابش نور به سایت طرح.116

 

 

شکل 5-15: وزش باد به سایت طرح.116

 

 

شکل 5-16: شیب سایت طرح.117

 

 

شکل 5-17: وضعیت صوت سایت طرح.117

 

 

شکل 5-18: تقارن118

 

 

شکل 5-19: تناسب119

 

 

شکل 5-20: توازن119

 

 

شکل 5-21: تعادل120

 

 

شکل 5-22: تطابق121

 

 

شکل 5-23: تشابه122

 

 

شکل 5-24: تجانس122

 

 

شکل 5-25: تناظر123

 

 

شکل 5-26: تساوی123

 

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

 

 

عنوان                                                                                              صفحه

 

 

نمودار 4-1: نمودار سازمانی دانشکده هنر و معماری.78

 

 

نمودار 4-2: نمودار فرآیند طراحی معماری101

 

 

 

Abstract:

 

 

It was barely found art like as architecture that can be linked with people's lives. Art and architecture of the most striking manifestations of the culture of each nation and every historical period and the display to shows the man's living space. Whole the world of Islam Arts and Architecture based on the principles and characteristics of Islamic architecture of Iran was done. Islamic architectural pattern - Iran over the years, relying on factors such as culture and climate, the humanitarian needs of the residents anticipate and shape their artistic formation material put your space. In this research designing of art and architecture university with approach of Iranian-Islamic architecture in urban construction is checked and historical Lar with Iranian Islamic Architecture has been selected. In this study, theoretical framework to define words and concepts based on specialized research and then research into the study of theoretical information and documents library and After the conclusion of the case studies in this review. In the last chapter of the Faculty of Arts and Architecture based on the principles and characteristics of Iranian Islamic Architecture was.

 

 

 

 

 

Key word: Faculty of Arts and Architecture, Islamic architecture, architectural, Lar. 

 

 

 

 

 

دانشگاه آزاد اسلامی

 

 

واحد بندرعباس

 

 

 

 

 

دانشکده معماری

 

 

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A)

 

 

رشته معماری گرایش: معماری

 

 

 

 

 

                      عنوان:

 

 

                             طراحی دانشکده هنر و معماری لار با رویکرد معماری اسلامی – ایرانی

 

 

 

 

 

                      استاد راهنما:

 

 

دکتر سید جواد هاشمی فشارکی

 

 

 

 

 

                     نگارنده:

 

 

محمد معتقدی

 

 

 

 

 

بهار 1396

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سپاسگذاری:

 

 

با تشکر فراوان از همسر عزیزم سرکار خانم مهندس مازندرانی برای همراهی و راهنمایی ها،

 

 

و تشکر ویژه از استاد دلسوز جناب آقای دکتر سید جواد هاشمی فشارکی

 

 

که خالصانه مرا در این راه یاری نمودند.

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

 

 

عنوان                                                                                              صفحه

 

 

چکیده 1

 

 

       فصل اول:  کلیات تحقیق

 

 

1-1- بیان مسئله. 3

 

 

1-2- فرضیه تحقیق.. 4

 

 

1-3- اهداف تحقیق.. 4

 

 

1-3-1- هدف اصلی.. 4

 

 

1-3-2- اهدف فرعی.. 4

 

 

1-4- سوالات تحقیق.. 4

 

 

 1-4-1- سوال اصلی.. 4

 

 

 1-4-2- سوالات فرعی.. 4

 

 

        فصل دوم:  مروری بر ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق

 

 

2-1- مقدمه. 6

 

 

2-2- شناخت دانشکده 6

 

 

2-2-1- تعریف دانشکده 6

 

 

2-2-2- جایگاه مراکز علمی در اسلام. 6

 

 

2-2-3- تاریخچه مراکز آموزشی عالی در ایران. 7

 

 

2-2-4- تاریخچه مراکز آموزش عالی در غرب... 9

 

 

2-3- طبقه‌بندی انواع دانشگاه درجهان. 10

 

 

2-3-1- دانشگاه خصوصی.. 11

 

 

2-3-2- دانشگاه دولتی.. 11

 

 

2-3-3- دانشگاه مجازی.. 11

 

 

2-4- انواع دانشگاه در ایران. 12

 

 

2-5- بررسی نظام آموزش عالی کشورهای جهان و ایران. 13

 

 

2-6- شناخت معماری اسلامی ایرانی.. 15

 

 

2-6-1- ویژگی های معماری اسلامی.. 17

 

 

2-6-1-1- تزئینات و زیبایی.. 18

 

 

2-6-1-2- وحدت و تنوع. 18

 

 

2-6-1-3- هندسه. 18

 

 

2-6-1-4- سازه 19

 

 

2-6-2- معماری ایرانی.. 20

 

 

2-6-3- ویژگی های معماری ایرانی.. 20

 

 

2-6-3-1- مردم واری.. 21

 

 

2-6-3-2- پرهیز از بیهودگی.. 21

 

 

2-6-3-3- نیارش.... 21

 

 

2-6-3-4- خودبسندگی.. 22

 

 

2-6-3-5- درونگرایی.. 22

 

 

2-6-4- ویژگی های معماری بومی شهر لار. 23

 

 

2-7- هنر و معماری اسلامی ایرانی.. 26

 

 

2-7-1- حکمت و فلسفه هنر اسلامی.. 27

 

 

2-8- هنر و معماری ایران در طول تاریخ.. 29

 

 

2-8-1- دوره پیش از اسلام. 30

 

 

2-8-1-1- دوره اشکانیان یا پارتیان. 30

 

 

2-8-1-2- دوره ساسانیان. 30

 

 

2-8-1-3- دوره هخامنشیان. 31

 

 

2-8-2- هنر و معماری دوران اسلامی.. 31

 

 

2-8-2-1- دوران صفویه. 32

 

 

2-8-2-2- دوران قاجار. 32

 

 

2-9- پیشینه تحقیق.. 33

 

 

      فصل سوم:  روش اجرای تحقیق

 

 

3-1- مقدمه. 39

 

 

3-2- روش تحقیق.. 39

 

 

3-3- دانشگاه هنر اسلامی تبریز. 40

 

 

3-4- دانشگاه تهران. 47

 

 

3-5- دانشکده معماری دانشگاه شهید بهشتی.. 51

 

 

3-6-  دانشکده معماری Ewha  کره جنوبی.. 53

 

 

      فصل چهارم:  تجزیه و تحلیل داده ها یافته ها

 

 

4-1- اصول معماری اسلامی.. 59

 

 

4-1-1- توحید. 59

 

 

4-1-1-1- تقارن. 60

 

 

4-1-1-2- تعادل. 61

 

 

4-1-1-3- تناسب... 62

 

 

4-1-1-4- توازن. 65

 

 

4-1-1-5- تشابه. 66

 

 

4-1-2- اخلاص..... 67

 

 

4-1-3- علم. 68

 

 

4-1-4- حیا یا حجاب... 70

 

 

4-1-5- اقتصاد. 71

 

 

4-1-6- عبادت، احترام. 74

 

 

4-1-7- ذکر. 76

 

 

4-2- ساختار و سازمان دانشکده هنر و معماری.. 77

 

 

4-3- ضوابط و معیارهای طراحی فضاهای آموزشی و اداری.. 78

 

 

4-3-1- تراکم جمعیت کلاس.... 79

 

 

4-3-2- تهویه آتلیه های معماری.. 79

 

 

4-3-3- الگوی چیدمان در کلاس درس.... 79

 

 

4-3-3-1- سازماندهی ردیفی " ستونی ". 80

 

 

4-3-3-2- سازماندهی دایره 80

 

 

4-3-3-3- سازماندهی گروهی.. 80

 

 

4-3-4- ضوابط عمومی طراحی فضای آموزشی.. 80

 

 

4-3-4-1- ورودی.. 80

 

 

4-3-4-2- بازشوها (در و پنجره ها ) 80

 

 

4-3-4-3- پلکان. 81

 

 

4-3-4-4- آسانسور. 81

 

 

4-3-4-5- تأسیسات روشنایی.. 82

 

 

4-3-4-6- سروصدا 83

 

 

4-3-4-7- ایمنی.. 83

 

 

4-3-4-8- اقدامات پیشگیرانه در برابر وقوع حریق.. 83

 

 

4-4- معیارها، سرانه ها و استانداردهای معماری فضای آموزشی و اداری.. 85

 

 

4-4-1- کلاس های نظری.. 85

 

 

4-4-2- آتلیه‌ طراحی.. 88

 

 

4-4-3- کارگاه ها 89

 

 

4-4-4- آمفی‌تئاتر. 92

 

 

4-4-5- سالن امتحانات... 93

 

 

4-4-6- فضاهای اداری.. 93

 

 

4-4-7- کتابخانه. 94

 

 

4-4-8- نماز خانه. 95

 

 

4-4-8-1- فضای نمازخانه. 95

 

 

4-4-8-2- وضو خانه. 95

 

 

4-4-9- بخش رایانه. 95

 

 

4-4-10- تالار غذا خوری.. 96

 

 

4-4-11- سرویس بهداشتی.. 96

 

 

4-4-12- پارکینگ ها 96

 

 

4-4-12-1- ضوابط و استانداردهای پارکینگ.... 96

 

 

4-4-12-2- ضوابط مربوط به شیب راهه پارکینگ.... 97

 

 

4-5- شناخت طراحی معماری.. 98

 

 

4-5-1- تعریف طراحی معماری.. 98

 

 

4-5-2- مبانی طراحی معماری.. 98

 

 

4-5-3- فرآیند طراحی معماری.. 99

 

 

4-5-3-1- انتخاب موضوع. 99

 

 

4-5-3-2- جمع آوری اطلاعات... 99

 

 

4-5-3-3- شناخت اقلیم منطقه. 99

 

 

4-5-3-4- بررسی نمونه مورد های مرتبط اجرا شده 99

 

 

4-5-3-5- شکل گیری مفهوم و ایده های طرح.. 100

 

 

4-5-3-6- برنامه ریزی فیزیکی، طراحی نمودار روابط و عرصه بندی فضاها 100

 

 

4-5-3-7- طراحی فضا و حجم ساختمان. 100

 

 

4-5-3-8- ترسیم و ارائه مدارک و نقشه ها 100

 

 

      فصل پنجم:  نتیجه گیری و پیشنهادات

 

 

5-1- معرفی شهرستان لار. 103

 

 

5-1-1- موقعیت شهرستان لار. 103

 

 

5-1-2- تاریخچه شهر لار. 104

 

 

5-1-3- معرفی آثار معماری اسلامی شهر لار. 105

 

 

5-1-3-1- بازار قیصریه لار. 105

 

 

5-1-3-2- باغ نشاط لار. 108

 

 

5-1-4- اقلیم منطقه                                  109

 

 

5-1-5- پدیده های طبیعی لار. 109

 

 

5-1-5-1- ارتفاعات... 109

 

 

5-1-5-2- وضعیت خاک... 110

 

 

5-1-5-3- پوشش گیاهی.. 110

 

 

5-1-6- وضعیت باد. 110

 

 

5-1-7- آب و هوا 110

 

 

5-1-7-1- درجه حرارت... 110

 

 

5-1-7-2 رطوبت... 111

 

 

5-1-7-3- بارندگی.. 111

 

 

5-1-8- زلزله. 111

 

 

5-2- معرفی بستر طرح.. 111

 

 

5-2-1- موقعیت طرح در شهر. 111

 

 

5-2-2- وضعیت همسایگی ها 114

 

 

5-2-3- وضعیت دسترسی های پیرامون. 114

 

 

5-2-4- چشم اندازها 115

 

 

5-2-5- وضعیت تابش نور. 116

 

 

5-2-6- وضعیت وزش باد. 116

 

 

5-2-7- وضعیت شیب سایت طرح.. 117

 

 

5-2-8- وضعیت صوت... 117

 

 

5-3- فرآیند طراحی.. 118

 

 

5-4- جدول برنامه فیزیکی.. 124

 

 

5-5- نقشه ها و مدارک فنی.. 126

 

 

منابع.. 140

 

 

چکیده:

 

 

شاید به ندرت بتوان هنری یافت که به اندازه معماری با زندگی مردم پیوند داشته باشد. هنر و معماری از بارزترین جلوه های فرهنگ هر قوم و هر دوره تاریخی و نمایشگر گویای فضای زیست آدمی است. نظام آموزش عالی در جهان از اهمیت بسزایی برخوردار است و در میان کلیه رشته های علمی و عملی، معماری به عنوان رشته ای تلفیقی از علم و عمل همواره با بهره گیری از دانش استادکاران بناهای با شکوهی را در ایران از خود بجای گذاشته اند. الگوی معماری اسلامی - ایرانی در طول سالیان متمادی با تکیه به مولفه هایی چون فرهنگ و اقلیم، نیازهای انسانی ساکنین را پیش بینی کرده و به شکل هنرمندانه ای آنها را دستمایه شکل گیری فضا های خود قرار داده است. در این پژوهش طراحی دانشکده هنر و معماری با رویکرد معماری اسلامی ایرانی در دوران کم رنگ شدن این شیوه در ساخت و سازهای شهری مد نظر است و شهر لار که بیشینه تاریخی در معماری اسلامی ایرانی دارد انتخاب شده است. در این پژوهش چهارچوب نظری مبتنی بر تعریف لغات و مفاهیم تخصصی تحقیق بوده و پس از آن پژوهش وارد بررسی اطلاعات تئوریک کتابخانه ای و اسنادی شده و پس از نتیجه گیری در این بخش نمونه های موردی را در این زمینه بررسی می کند. در فصل انتهایی طراحی دانشکده هنر و معماری بر اساس اصول و ویژگی های معماری اسلامی ایرانی انجام گرفته است.

 

 

واژگان کلیدی: دانشکده هنر و معماری، معماری اسلامی، معماری ایرانی، شهر لار.

الف) منابع فارسی - آذرنگ، عبدالحسین. ۱۳۶۴، تکنولوژی و بحران محیط زیست. تهران: امیر کبیر. - آراسته، حمیدرضا. ۱۳۸۵، همکاری های بین المللی آموزش عالی در ایران و چگونگی بهبود آن. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی. شماره ۳۹. - آملی، محمود. ۱۳۷۹. نفایس الفنون فی عرایس العیون. تهران: اسلامیه، - ابن حجر العسقلانى. ۱۳۶۳، تهذیب التهذیب. جلد اول. بیروت: دارالفکر. - اردلان، نادر، بختیار، لاله ۱۳۷۹، حس وحدت. ترجمه حمید شاهرخ. اصفهان: نشر خاک. - اسلامی، سید غلامرضا. ۱۳۹۲. رویکردی اسلامی به طراحی مدل ساختارمند نظام آموزش معماری. فصلنامه کیمیای هنر. سال دوم. شماره ۷. - افضل، منوچهر. ۱۳۴۸، راهنمای آموزش عالی در ایران. تهران: مؤسسه ی فرهنگ منطقه ای. - امیدی، یزدان. ۱۳۸۳، لایحه اهداف، وظائف و تشکیلات وزارت علوم. تحقیقات و فناوری. مجله نامه آموزش عالی. شماره ۷. - امین زاده، بهناز. ۱۳۸۱، آرمانشهر اسلام : شهر عدالت. نشریه علمی پژوهشی صفه. شماره ۳۵. - بامداد، بدرالملوک. ۱۳۴۷، زن ایرانی از انقلاب مشروطه تا انقلاب سفید. تهران: ابن‌سینا. - بهپور، باوند. ۱۳۸۲، زیباشناسی ایرانی. مجله معمار. شماره۲۲. صص ۶۲-۶۷. - پور احمدی، یوسفی. ۱۳۹۰، نسبت طول به عرض حیاط و اتاق ها در خانه های سنتی یزد. آزمونی برای نظر استاد پیرنیا درباره مستطیل طلایی ایرانی؛ هنرهای زیبا. معماری و شهرسازی. شماره ۴۷. صص ۶۹-۷۷. - پیربابایی، محمدتقی. ۱۳۹۳، تعادل در معماری اسلامی. مشهد: کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت شهری. - پیرنیا، محمدکریم. ۱۳۸۳، تدوین غلامحسین معماریان. سبک شناسی معماری ایرانی. تهران: معمار. - پیرنیا، محمد کریم، معماریان، غلامحسین. ۱۳۸۴، آشنایی با معماری اسلامی ایران. چاپ سوم. انتشارات دانشگاه علم و صنعت. - حبیبی، بهروز. ۱۳۷۷، هنر ایران. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. - حسینی فسایی، حاج میرزا حسن. ۱۳۶۷، «فارسنامه ناصری»، به تصحیح و تحشیه: منصور رستگار فسایی. چاپ اول. تهران: انتشارات امیرکبیر. - حکیمی، محمدرضا. ۱۳۶۷، کتاب الحیات. جلد اول. تهران. - دانشپور، سید عبدالهادی، مهدوی نیا، مجتبی. ۱۳۸۸، جایگاه دانش روانشناسی محیطی در ساختمانهای بلندمرتبه با رویکرد معماری پایدار. نشریه هویت شهر. سال سوم. شماره ۵. صص ۲۹- ۳۸. - دهشیدی، رضا. ۱۳۹۱، پژوهش در هنر اصیل معماری اسلامی ایرانی؛ ۷ اصل حاکم بر معماری اسلامی. موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). - دیرباز، عسگر و دادگر، حسن. ۱۳۸۶، نگاهی به اسلام و توسعه پایدار. تهران: کانون اندیشه جوان. - روشن نهاد، ناهید. ۱۳۸۳، انقلاب فرهنگی درجمهوری اسلامی ایران. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - رضایی منش، علی، میثم محمدزاده و راحیل زرپوش. ۱۳۹۱. جایگاه و ارزش هندسه و تناسبات درمعماری ایرانی اسلامی. همایش ملی معماری و شهرسازی ایرانی – اسلامی. مشهد. موسسه آموزش عالی خاوران. - سلطان القرائی، بهار. ۱۳۸۶، فلسفه معماری اسلامی. مجله: علامه. شماره ۱۴. صص ۹۹-۱۲۰. - سیلوا فیگوئروا، دن گارسیا. ۱۳۶۳، «سفرنامه دن گارسیا سیلوا فیگوئروا». سفیر اسپانیا در دربار شاه عباس اول. ترجمه غلامرضا سمیعی. چاپ اول. تهران: نشر نو. - صارمی، علی اکبر. ۱۳۷۶، ارزشهای پایدار در معماری ایران. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. - ضیاء توانا، محمد حسن. ۱۳۸۰، «بازار قیصریه لار». چاپ اول. تهران: نشر نی - طیب، سید محمد تقی، اولاد زاد، فرامرز. ۱۳۵۳، ارزیابی گسترش آموزش عالی ایران. تهران: امور اجتماعی سازمان شاهنشاهی بازرسی آموزش عالی و پژوهش علمی. - فراستخواه، مقصود. ۱۳۸۷، بررسی چگونگی ارتقای کمّی و کیفی دسترسی به آموزش عالی در ایران. مجله آموزش عالی ایران. شماره ۲. صص ۹۵-۱۲۲. - فراستخواه، مقصود. ۱۳۸۸، دانشگاه ایرانی و مسأله کیفیت. تهران: انتشارات آگاه. - فراهانی فرد، سعید. ۱۳۸۴، درآمدی بر توسعه پایدار در عصر ظهور. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی. تهران. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. سال پنجم. شماره ۲۰. - عرب مازار، عباس و دادگر، حسن. ۱۳۸۲، چارچوب اسلامی دستیابی به توسعه اقتصادی پایدار. مجموعه مقالات دومین همایش اسلام و توسعه. تهران: دفتر نشر معارف. - قارون، معصومه. ۱۳۸۳، تحلیل و برآورد تقاضای ورود به آموزش عالی. ترجمه مجری طرح موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی. تهران. - قدوسی فر، سیدهادی. ۱۳۹۱، آموزش سنتی معماری در ایران و ارزیابی آن از دیدگاه یادگیری مبتنی بر مغز. مجله مطالعات معماری ایران. شماره. صص ۵۸-۳۹. - کرامت، زهره. ۱۳۹۳، تأملاتی در باب نسبت «حکمت هنراسلامی » و «فلسفه هنر اسلامی». نشریه هنرهای زیبا - هنرهای تجسم ی دوره ۱۹ . شماره ۱. صص ۱۳-۲۴. - کریمی، مهدیه و محمد جانی. ۱۳۹۴، ساختار فرم در معماری معاصر ایران. همایش ملی معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی. رشت. دانشگاه پیام نور استان گیلان. - کهن، گوئل. ۱۳۷۶، شاخص‌سازی در توسعه پایدار. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی. - کیانی، محمد یوسف. ۱۳۷۴، نقد و بررسی کتاب تاریخ هنر و معماری ایران در دوره اسلامی. تهران: سمت. - کیانی، محمد یوسف. ۱۳۸۷، معماری ایران (دوره اسلامی). تهران: سمت. - گرجی مهلبانی، یوسف. ۱۳۸۹، معماری پایدار و نقد آن در حوزه محیط زیست. نشریه علمی- پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران. شماره ۱. ۹۱- ۱۰۰. - گلکار، سعید. ۱۳۸۷، دولت و دانشگاه در ایران پس از انقلاب. پایان نامه دکتری علوم سیاسی. تهران: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران. - مایس، پیر فون. ۱۳۹۲، نگاهی به مبانی معماری از فرم تا مکان. تهران: دانشگاه تهران. - محبوبی اردکانی، حسین. ۱۳۵۰، تاریخ تحول دانشگاه تهران و مؤسسات عالی آموزشی ایران در عصر خجسته ی پهلوی. تهران: دانشگاه تهران. - محمدی نژاد، محمد. ١٣٨٣، حکمت معماری اسلامی. نشریه علمی. پژوهشی دانشکده هنرهای زیبا. شماره ١٩. صص٥٩ -٥٨. - مددپور، محمد. ۱۳۸۰، مبانى هنرهاى تجسمى در اسلام. هنرهاى تجسمى. شماره ۱۴ .صص ۳۲ – ۳۷ - مدهوشی، مهرداد و نیازی، عیسی. ۱۳۸۹، بررسی و تبیین جایگاه آموزش عالی در ایران. مجله آموزش عالی ایران. شماره ۴. صص ۱۱۳-۱۴۹. - مشرف جوادی، محمد حسین، کورنگ بهشتی، افسانه. ۱۳۸۷، بررسی نظام آموزش عالی کشورهای جهان و ایران، کنگره علوم انسانی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - معتقدی، محمد، مازندرانی، معصومه. ۱۳۹۳، اندرکنش فضاهای اسلامی در شهر و روابط شهروندی (نمونه موردی؛بازار قیصریه لار). دومین همایش ملی معماری و شهرسازی در گذر زمان. قزوین. دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) واحد قزوین. - مهدی زاده سراج، مهدیه. ۱۳۹۳، رابطه معنا، زیبایی، شکل و سازه در معماری دوران اسلامی. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های معماری اسلامی. سال اول. شماره دوم. صص ۷-۲۲. - میربها، تورج. ۱۳۸۳، نگاهی به سنت و انعکاس آن در خلاقیت حال و آینده (فضای آشنا – کالبد جدید)، روزنامه ی «همشهری»، سال سیزدهم، شماره ی ۳۶۰۹. - میرلو، محمد مهدی. ۱۳۸۷، تاریخ پیدایش دانشگاه ها در غرب. مجله نقطه جام جم ( ویژه اندیشه و حوزه معرفت شناسی). شماره ۲۲. - نخبه لاری، محمد باقر. ۱۳۷۱، کشکول نخبه. چاپ اول. شیراز: کتابفروشی خرد. - نقره کار، عبدالحمید، حمزه نژاد، مهدی. ۱۳۸۸، درآمدی بر هویت اسلامی در معماری و شهرسازی. تهران: پیام سیماگر. - نقره کار، عبدالحمید. ۱۳۸۹، مبانی نظری معماری؛ تهران. دانشگاه پیام نور. - ورنر، زدهیرش، لوک ای، وبر. ۱۳۸۳، چالش های فراروی آموزش عالی در هزاره سوم. ترجمه رضا یوسفیان املشی. تهران:‌ دانشگاه امام حسین (ع). - وثوقی، محمد باقر. ۱۳۸۵، تاریخ مفصل لارستان. چاپ اول. تهران: نشر همسایه.

- Atkinson, R.D. September ۲۵, ۱۹۹۸. “It Tokes cash to keep Ideas Flowing”, Los Angeles Times, B۹. - Breneman D.W. and Finney, J.E. ۱۹۹۷. “The Changing Landscape: Higher Education Finance in the ۱۹۹۰ s” in Callan P-M. and Finning. J.E, eds, Pubic and private Financing of Higher Education. Phoenix: American Council on Education. - Calmard, J. ۱۹۸۶: "Lar, Laristan". in: The Encyclopaedia of Islam. New Edition. E. J. Brill. Vol. V. P. ۶۶۵-۶۷۶. Leiden - Economist. September, ۱۹۹۸. “Canada: No Ivory Towers,” The Economist ۴۶, P. ۴۶ Hollinger .D.A. ۱۹۹۶. Science, Jews and Secular Culture: Studies in Midtwentieth Century Intellectual History. Princeton, NJ: Princeton University Press, pp.ix - Grassmuck, k. July ۲۵, ۱۹۹۰. “Universities Efforts to Protect Their Patents Aggresively Result In Complex legal Skirmishes. - Henry, Jane, ۲۰۰۱, Creativity and perception in management, Walton Hall Publication. - Hill، Donald. Islamic Science and Engineering. ۱۹۹۳. Edinburgh Univ. Press - Iranmanesh, L., & Nakhaie, H. ۲۰۱۱. Study of the Roles of Eco-tech Architecture in Development of Tourism Industry, Proceedings from ۲nd International Conference on Business, Economics and Tourism Management, Singapore - Markus, J. February ۱۸, ۱۹۹۸. "Universities and Private Firms Cash in on Faculty Research, "The Associated Press, Daily Bruin. - Pettenati. M.C & Giuli. D.۲۰۰۳. The Virtual University System. In Antonio Calvani Technological innovation and changes in the university: moving towards the virtual university. Firenze University Press. - Putka, G December ۱۲, ۱۹۹۷. “Harvard Endowment strikes Deal to buy white Piver, an Insurance- Service Firm”. Wall, Street Journal, B۵. - Sheehy. K.۲۰۱۰. Virtual environments: issue and opportunities for researching inclusive educational practices. In Anna Peachey. Julia Gillan. Danial Living- Stone: Researching learning in virtual worlds. London: Springer.

 

https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/b74fbc50829806ec85b2949da580a288?sample=1

 

https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/b74fbc50829806ec85b2949da580a288