مکانی دراثریای سوریه منسوب به بلقیس
بنای تاریخی اثریا
یک بنای بقعه مانندسنگی ،که بریال احداث شده و مشرف برمحدوده پیرامونی خود میباشد.از سنگ های تراش خورده به ابعاد ارتفاع ۵۵ سانتیمتر و عمق ۹۲ سانت و طول بین ۸۵ الی ۱۲۵ سانتیمتر ، که بصورت ۱۶ ردیف خشکه چینی اجرا شده و بنایی به ابعاد داخلی عرض ۸ متر و طول ۱۱.۶ متر و ارتفاع داخلی ۸.۸ و خارجی ۱۰.۵ متر میباشد . ضخامت جرز در ضلع ورودی ۲.۸ متر و درسه ضلع دیگر ۵۵ سانتیمتر می باشد .ورودی 2.5متر به ارتفاع 5 متر با بیشترین تزیینات روبه شرق بوده و در اضلع دیگر جمعا چهار سوراخ مخروطی به سمت داخل وجود دارد.در میانه سمت راست جرز ورودی ، یک دالان کوچک وجود دارد که به پلکان سنگی مدورحول سنگ استوانه ای می چرخد و با پله های بلند و کم عرض به بالا منتهی میشود .در نمای شمالی و جنوبی ، شش شبه ستون سنگی برجسته و در ضلع غربی ، چهار شبه ستون وجود دارد .نمای ورودی با قاب سنگی و ابروی سنگهای حجاری شده و یک قوس نیم دایره ، دعوت کنندگی زیبایی را بوجود اورده است.
در نقاط دیگر دیوارهای سنگی در زیرخاک وجود دارد و همچنین هاون سنگی و سرستونهای زیبا و قطعات سنگی یافت میشود و نشان از منطقه باستانی وسیع ، در روستای جنگ زده و متروکه اثریا دارد .که جای جای آن نشان از صحنه رزم مدافعان حرم در آزادسازی این منطقه از دست داعش وحشی دارد .
موقعیت بنای تاریخی :
موقعیت اثریا در سوریه
موقعیت بلقیس در اثریا
نمایی از بنای منصوب به بلقیس
بازدیداز بنای اثرباستانی بلقیس
برادران : اسعدی - هاشمی فشارکی - رضواندوست - صالحی
بلقیس
بلقیس، نام ملکه سبا در آثار اسلامی است.بـِلقِیس بنت ذیشَرح، ملکهٔ سبا، به گفته روایات اسلامی دختر هدهاد بن شرحبیل و ملکه سرزمین سَبَأ بود. او زنی یمنی و از اهالی مَأرِب بود که پس از پدرش بر مآرب حکومت میکرد.[۱][۲][۳][۴][۵]
یکی از حاکمان منطقه برای تسخیر مآرب حمله کرد، اما موفق نشد و با کشته شدن او بلقیس تمام یمن را تحت سیطره خود گرفت و سبأ را پایتخت خود قرار داد. سلیمان، توسط هدهدی از وجود او و مردمانش آگاه شد و طی نامهای از او دعوت کرد تا خود و مردمان سرزمین سبا که خورشیدپرست بودند، به خداوند یگانه ایمان بیاورند و نزد او بروند.[۴]
بنا بر روایات، بلقیس نزد سلیمان رفت و سلیمان استقبال باشکوهی برای او ترتیب داد. سرانجام بلقیس به حقانیت حضرت سلیمان پی برد و ایمان آورد. مردم ممالک او نیز همه موحّد و خداپرست شدند. بلقیس نیز -طبق برخی روایات- به همسری حضرت سلیمان درآمد.[۲]
ملکه سبا
ملکه سبا تنها پادشاه زنی است که قرآن از او یاد کرده و در کتب مقدس یهودیان و مسیحیان نیز از او نام برده شده است. ملکه سبا که نامش را بلقیس دانستهاند در ابتدا خورشید پرست بود و پس از آشنایی با حضرت سلیمان ایمان آورده و موحد گردید. داستان اطلاع حضرت سلیمان از قوم سبا و ملکه آنها، آوردن تخت سلطنت ملکه سبا در کمتر از یک چشم برهم زدن و حضور ملکه سبا در قصر حضرت سلیمان از داستانهای قرآنی میباشد که در نزد مسلمانان نیز شهرت دارد.
سلیمان و ملکه سبا
قرآن داستانی از حضرت سلیمان و بلقیس نقل میکند. حضرت سلیمان توسط هدهد از سرزمینی اطلاع یافت که یک زن بر آن حکومت کرده، صاحب نعمت فراوان بودند و خورشید را میپرستیدند. سلیمان بوسیله نامهای، ملکه سبا را به توحید دعوت کرد. ملکه در جواب برای جلوگیری از آسیب رسیدن به کشورش، هدایای گرانبهایی برای سلیمان فرستاد اما سلیمان هدایا را برگرداند.
ملکه برای گفتگو با سلیمان به سمت او راه افتاد و حضرت سلیمان به وسیله فردی که مقداری از کتاب، آگاهی داشت، تخت ملکه را پیش از وی حاضر کرد.ملکه به دربار سلیمان آمد. تخت وی را که تغییراتی در آن ایجاد کرده بودند نشانش دادند و او گفت ممکن است این همان تخت او باشد. سپس او را به قصر شیشهای بردند، پنداشت بر آب قدم مینهد، پس دامن خود را بالا کشید و ساق پای او آشکار شد. در نهایت ملکه به خدای یکتا ایمان آورد.
عرش بلقیس
عرش بلقیس یا محرم بلقیس[نیازمند منبع] نام معبدی است از دوران حکمرانی ملکهٔ سبأ بلقیس. آثار این معبد عظیم در نزدیکی شهر باستانی یمن مأرب باقیماندهاست. نام محرم بلقیس را بر روی چند معبد بزرگ و کوچک در دوران حاکمیت سلسلهٔ پادشاهان سبا گذاشته بودهاند. یکی در ظفار و دیگری در صرواح و مهر، ولی بزرگترین و مشهورترین معبدها محرم بلقیس (معبد بلقیس) در شهر مأرب پایتخت مملکت سبا بود.[۴]
عرش بلقیس جایگاهی است یک روزه راه از ذمار. (کشور یمن) از آثارش فقط شش ستون رخام باقیمانده و کنار آن آبهای جاری بسیاری یافت میشود، و آبگیرهایی دارد که هرکس وارد آنها شود، به قول اهالی آنجا غرق میشود، و کسی را یارای آن نیست که به آن ستونها برسد. اهالی آن سرزمین معتقدند آن بنای نیمه مخروبه عرش و تخت بلقیس بودهاست.[۶]
در نزدیکی خرابههای عرش بلقیس آثار و ویرانههای یک پرستشگاه بزرگ به چشم میخورد، این معبد در یک کیلومتری شمال کاخ بلقیس قرار داشته بود. برخی از ملل باستانی به خدایان و الههگان اعتقاد داشتند و به خیال خویش برای جلب رضای آنان، مجسمهها و بناهای یادبودی برمیافراشتند. یکی از این الههگان الهه آفتاب بود که قوم بلقیس (مردم سبا) آن را الهه (شمس) میگفتند. مردم مملکت سبا معبدی برای الهه شمس ساختند و مجسمه آنرا که یک قرص کامل آفتاب بود در درون این معبد گذاشتند و آن را ستایش مینمودند. چونکه ملت سبا آفتابپرست بودند و در هنگام طلوع و غروب آنرا میپرستیدند. این معبد از سنگ مرمر سفید و طلا ساخته بودند. آوردهاند که این معبد برق میزد و بزرگ و بلند و باشکوه بود. معبد الهه شمس یکی از بزرگترین و کاملترین معبدهایی بود که در عهد ملکهٔ بلقیس «ملکه مملکت سبا» ساخته شده بود. ویرانههای این معبد و مجسمه «قرص شمس» (آفتاب) که تکهتکه و خرابههای ستونهای دیوار معبد که به جا ماندهاست نشان میدهد که معبدی بسیار باشکوه بودهاست. این آثار برجستهٔ باستانی در کشور یمن و در ۹ کیلومتری شمال شهر مأرب کنونی واقع میباشد.[
زیر نویس
1. ۰ المقحفی، ابراهیم، احمد، (مُعجَم المُدُن وَالقَبائِل الیَمَنِیَة) ، منشورات دارالحکمة، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۵ میلادی به (عربی).
2. استاد. دکتر: الجرو، سعید، اسمهان، (دراسات فی التاریخ الحضاری للیمن القدیم)، دارالکتاب الحدیث، چاپ عدن، ۲۰۰۳ میلادی به (عربی).
3. دکتر: شامی، یحیی، (موسوعة المدن العربیة والاسلامیة) ، دارالفکر العربی، بیروت، چاپ ر سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
4. الصنعانی، محمد بن یحیی بن عبدالله بن احمد، الیمانی. (اَلأنَباءَ عَن دُولةَ بَلقِیسَ وَ سَبأَ) ، منشورات دارالیمنیة للنشر والتوزیع، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۴ میلادی به (عربی).
5. لغتنامه دهخدا به نقل از الاعلام زرکلی و قراّن مجید
6. لغتنامهٔ دهخدا
منابع
7. لغتنامه دهخدا به نقل از الاعلام زرکلی و قراّن مجید
8. المقحفی، ابراهیم، احمد، (مُعجَم المُدُن وَالقَبائِل الیَمَنِیَة) ، منشورات دارالحکمة، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۵ میلادی به (عربی).
9. استاد. دکتر: الجرو، سعید، اسمهان، (دراسات فی التاریخ الحضاری للیمن القدیم)، دارالکتاب الحدیث، چاپ عدن، ۲۰۰۳ میلادی به (عربی).
10. دکتر: شامی، یحیی، (موسوعة المدن العربیة والاسلامیة) ، دارالفکر العربی، بیروت، چاپ ر سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
11. الصنعانی، محمد بن یحیی بن عبدالله بن احمد، الیمانی. (اَلأنَباءَ عَن دُولةَ بَلقِیسَ وَ سَبأَ) ، منشورات دارالیمنیة للنشر والتوزیع، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۴ میلادی به (عربی).
12. https://fa.wikipedia.org/wiki/بلقیس
سید جواد هاشمی فشارکی - سید جوادهاشمی - جواد فشارکی- Seyed Javad Hashemi Fesjaraki