نشست تخصصی حفاظت از زیر ساختهای حیاتی و حساس شهری دربرابر تهدیدات

دکتر سید جوادهاشمی فشارکی

دکتر سید جوادهاشمی فشارکی

21 ابان 1397

حفاظت از زیر ساختهای حیاتی و حساس شهری

http://tdmmo.tehran.ir/صفحه-اصلی/آرشیو-اخبار/مشاهده-اخبار/ArticleId/24650

دکتر سید جوادهاشمی فشارکی

---

http://tdmmo.tehran.ir/صفحه-اصلی/آرشیو-اخبار/مشاهده-اخبار/ArticleId/24650

آشنایی با تاریخچه سازمان

سرزمین ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و زمین‌شناسی از جمله ده کشور سانحه‌خیز جهان به شمار می‌آید و همواره بر اثر بروز سوانحی چون سیل، زلزله، خشکسالی و غیره، خسارات جانی و مالی قابل توجهی به کشور وارد آمده است. از همین رو سال‌هاست که راه‌های کاهش اثرات سوانح طبیعی در کشور مورد توجه قرار گرفته است و تلاش می‌شود تا همگام با تجربه‌های جهانی در این حوزه، شاخص ایمنی و آمادگی در برابر سوانح طبیعی ارتقاء یابد در این میان، برنامه‌ریزی برای پیشگیری و افزایش آمادگی در برابر سوانح در شهر تهران به عنوان مرکز فعالیت‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور از اهمیت زیادی برخوردار است.

در روز 28 مهرماه سال 1378 در ششمین اجلاس کمیته ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی، به عنوان عالی‌ترین نهاد تصمیم ساز در این حوزه، مقرر شد که شهرداری تهران با مساعدت معاونت هماهنگی امور عمرانی وزارت کشور و همچنین با بهر‌ه‌گیری از همکاری وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربط، طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران بزرگ را تهیه و برای تصویب به کمیته ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی ارایه نماید.

همچنین این پیشنهاد در هیأت دولت نیز مطرح شد و با تأیید اهمیت و ضرورت آن، در روز 15 آذرماه سال 1378 طی بخشنامه‌ای از سوی معاون اول رئیس جمهور به شهرداری تهران ابلاغ شد و معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران مأمور تهیه و تدوین این طرح گردید. مرحله بعد، تشکیل شورای هماهنگی طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران بود که اعضای آن را جمعی از متخصصان و صاحب نظران این حوزه تشکیل می‌دادند.

این شورا در گام نخست، برنامه راهبردی تهیه طرح را تدوین کرد و سپس دبیرخانه طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران شکل گرفت. دبیرخانه با هماهنگی کمیته ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی و ستاد حوادث غیر‌مترقبه وزارت­کشور و همکاری ده‌ها وزارتخانه و سازمان و ایجاد 22 کمیته تخصصی به تدوین طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران پرداخت. در نهایت طرح در پایان سال 1379 آماده و روز هشتم خرداد ماه سال 1380 در هشتمین اجلاس کمیته ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی بررسی و تصویب شد.

دراین نشست وزرای کشور و بهداشت - درمان و آموزش پزشکی، معاون هماهنگی امور عمرانی، شهردار تهران و دیگر اعضای کمیته ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی حضور داشتند.

  ایجاد ستاد و مرکز

بر اساس بند 1 مصوبه طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران، شهرداری تهران ملزم به تشکیل ستاد مدیریت بحران شهر تهران با هدف هماهنگی امور مربوط به مراحل مدیریت بحران (پیشگیری، آمادگی،‌ مقابله و بازسازی) شد و تمامی دستگاه‌های اجرایی و سازمان‌های مستقر در شهرتهران موظف شدند با این ستاد همکاری نمایند.به این ترتیب ساختار دبیرخانه طرح، به ستاد و مرکز مدیریت بحران شهر تهران گسترش یافت.

همچنین براساس مصوبه کمیته ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی شهردار تهران از سوی وزیر کشور به عنوان رئیس ستاد مدیریت بحران شهر تهران منصوب شد. از سوی دیگر با توجه به این که مرکز مطالعات زلزله و محیط زیست شهرداری تهران با همکاری آژانس همکاری‌های بین‌المللی ژاپن (جایکا) طرح ریز پهنه‌بندی لرزه‌ای شهر تهران را در دست انجام داشت، به تدریج زمینه همکاری، تعامل و ادغام دو مجموعه دبیرخانه طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران و مرکز مطالعات زلزله و محیط زیست شهر تهران، فراهم شد.

حرکت بعدی، ایجاد مرکز مدیریت بحران شهر تهران به عنوان ساختاری جدید در تشکیلات شهرداری تهران و به عنوان بازوی اجرایی ستاد مدیریت بحران شهر تهران بود.

نمودار سازمانی مرکز مدیریت بحران شهر تهران اواخر سال 1380 در شهرداری تهران به تصویب رسید.

در پنجم خردادماه سال 1380 برای اولین بار وزیر کشور وقت طی حکمی شهردار وقت تهران را به سمت رئیس ستاد مدیریت بحران شهر تهران منصوب کرد. مراحل قانونی شکل‌گیری، تجهیز و جذب نیروی متخصص در مرکز پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران ادامه یافت و در سال 1382 ساختار مرکز پیشگیری و مدیریت بحران در شهرداری تهران تثبیت شد، اما همچنان گام‌های دیگری برای قوام این ساختار مورد نیاز بود.

در خردادماه سال 1383 شورای اسلامی شهر تهران اصلاح این ساختار را در دستور کار خود قرار داد و در نهایت، مرکز پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با اساسنامه‌ای مشتمل بر 24 ماده و 18 تبصره (مصوب یکصد و شصت و یکمین جلسه از دومین دوره شورای اسلامی شهر تهران مورخ 28/4/1384) به   »سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران« ارتقاء یافت.

 تاریخچه ایجاد پرتال سازمان

سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، همسو با تحولات داخلی و جهانی در حوزه اطلاع رسانی و ارتباطات به ویژه بهره گیری از شبکه اینترنت، نخست در سال 1384 با ایجاد تارنما (سایت) به معرفی اهداف، برنامه­ها، عملکرد، نکات آموزشی و اخبار سازمان پرداخت. در ادامه راه با پیشرفت دانش ارتباطات سازمان در گام دیگر و همزمان با ایجاد پرتال شهرداری تهران، برای ارتقای سایت به درگاه سازمان همت گمارد و با برگزاری نشست­های کارشناسی مستمر و پیش بینی کارگروه تخصصی، موضوع اطلاع رسانی، آموزش و ارتباط دو سویه با شهروندان را از طریق این شبکه ارتباطی با ساختاری متنوع، چند سویه و انعطاف پذیر که پاسخگوی نیازهای مخاطبان در سطوح مختلف باشد، در دستور کار قرار داد.

ارکان سازمان

ارکان این سازمان نوبنیاد که در عمل از سال 1384 وارد حیات جدید خود شد عبارتنداز:

الف) هیأت امنای سازمان

ب) رئیس سازمان

ج) بازرس (حسابرس)

 

بر اساس اساسنامه سازمان، هیات امنای سازمان از پنج عضو تشکیل شده است که عبارتند از :

-    شهردار تهران به عنوان رئیس هئیت امناء

-   یکی از اعضای شورای اسلامی شهر تهران به انتخاب اعضای این شورا

-   رئیس سازمان به عنوان دبیر هئیت امناء

-   دو نفر کارشناس متخصص به پیشنهاد شهردار تهران و تائید شورای اسلامی شهر تهران

بر اساس اساسنامه سازمان، رئیس سازمان توسط شهردار تهران منصوب می شود و با توجه به اهمیت وحدت فرماندهی در زمان بروز حادثه و اتخاذ تدابیر لازم در راستای ایجاد هماهنگی بین حوزه ها، ‌رئیس سازمان، جانشین رئیس ستاد مدیریت بحران شهر تهران است و از لحاظ مرتبه سازمانی ،هم ردیف معاونین شهردار قرار دارد و عضوی از شورای معاونین شهرداری تهران محسوب می شود.

راهبردهای سازمان

  چشم‌انداز و راهبردهای سازمان

با عنایت به دیدگاه‌ها و زمینه فکری اولیه در تشکیل سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و نظر به نیازهای موجود در زمینه کاهش خطرپذیری شهر تهران، این سازمان چشم انداز خود را این گونه ترسیم نموده است:

«رساندن کلان شهر تهران، به جایگاه یک الگو در میان کلان‌شهرهای مقاوم در کشورهای در حال توسعه»

براین اساس، سازمان رسالت خود را « مشارکت در حفظ و استمرار توسعه پایدار شهر تهران» می‌داند. برای عمل به این رسالت، حرکت در محورهای راهبردی زیر ضروری است:

1.  حذف یا کاهش مخاطراتی که کلان‌شهر تهران با آنها مواجه است

2.  کاهش خطر‌پذیری (آسیب‌پذیری) کلان‌شهر تهران در برابر مخاطرات موجود

3.  ظرفیت‌سازی برای پاسخ‌گویی و مقابله مناسب با بحران‌ها و مخاطرات در صورت وقوع

 براساس نتایج مطالعات «طرح جامع کاهش آسیب‌پذیری شهر تهران» اجرای 15 طرح زیر در مدت 12 سال می‌تواند تأثیر چشمگیری در کاهش آسیب‌پذیری شهر تهران در برابر رویداد زلزله و سایر سوانح طبیعی داشته باشد:

1.   افزایش توانمندی سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و احداث و راه‌اندازی مرکز فرماندهی و هدایت عملیات مقابله (اتاق بحران) در شهر تهران

2.   مقاوم‌سازی و بازسازی ساختمان­های عمومی موجود

3.   توسعه و ترویج ظرفیت‌های خودامدادی و سازماندهی گروه­های مردمی مدیریت بحران در سطح محلات

4.   توسعه و ارتقاء سیستم حمل و نقل اضطراری شهر تهران

5.   آماده‌سازی و توسعه ظرفیت عملیاتی شبکه اطلاع‌رسانی و مخابرات در زمان بحران

6.   مقاوم­سازی تأسیسات و شبکه انتقال آب

7.   مقاوم‌سازی تأسیسات و شبکه توزیع گاز

8.   توانمندسازی سازمان آتش­نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران برای انجام واکنش اضطراری

9.   توانمندسازی سیستم واکنش اضطراری در بخش بهداشت - درمان

10.  شناسایی، ایجاد و تجهیز فضاهای تخلیه امن

11. مقاوم‌سازی و بازسازی پل­ها در شبکه اصلی حمل و نقل

12. ترویج مقاوم‌سازی ساختمان‌های خصوصی

13. ارتقاء و استانداردسازی کیفیت ساخت و ساز

14. نوسازی بافت‌های فرسوده با دیدگاه کاهش خطرپذیری لرزه‌ای

15. تأسیس موزه آموزشی سوانح در تهران

فعالیت ها

1- ایجاد بانک اطلاعاتی جامع مدیریت بحران شامل کلیه اطلاعات بروز از  ساختمان‌ها، تأسیسات، پل‌ها، معابر، مراکز گاز، برق،‌ آب ،مخابرات و کلیه مراکز صنعتی ، شیمیایی و غیر شیمیایی خطرناک و یا جابجایی این‌گونه مواد در سطح شهر و اعمال روش‌های کنترل ، نظارت و بازرسی به پیمانکاران ، مشاوران و کلیه افرادی که به هر طریقی خدمات فوق را در شهر تهران انجام می‌دهند ،

2- انجام مطالعات ، تحقیقات و پژوهش‌های کاربردی به منظور پشتیبانی کارشناسی در زمینه مهندسی زلزله ، زلزله‌شناسی مهندسی ،‍زمین‌شناسی مهندسی و ژئوتکنیک ، ایمنی و استاندارد شهری ، ژئوفیزیک مهندسی و مدیریت بحران در گستره تهران بزرگ .

 3-  انجام پروژه‌های مطالعاتی و تحقیقاتی در راستای مقاوم‌سازی و بهسازی لرزه‌ای بافت شهری ،‌ساختمان‌ها ،‌پل‌ها ،‌شریان‌های حیاتی و مستحدثات شهری در راستای کاهش خطرپذیری شهر .

4- انجام مطالعات ریز پهنه‌بندی لرزه‌ای شهری .

 5- هماهنگی و نظارت بر فعالیت‌های سازمان‌های مرتبط با مدیریت بحران ( شامل زلزله ، سیل ، آب‌گرفتگی و طوفان )

 6- هماهنگی و نظارت بر فعالیت‌های سازمان‌های مرتبط با حوادث انسان‌ساز شامل آتش‌سوزی، ایمنی نمایشگاه‌ها و ورزشگاه‌ها و هر گونه مراکز تجمع جمعیت .

 7- تهیه و تدوین مقررات و دستورالعمل‌ها و آئین‌نامه‌های مربوط به تقویت توان مدیریت بحران شهر تهران، ایمن‌سازی و کنترل ایمنی و مقاومت لرزه‌ای ساختمان‌ها ، پل‌ها ، تأسیسات و به طور کلی محیط شهری جهت کاهش خطر پذیری .

 8- برقراری ارتباط ، همکاری همه‌جانبه و بهره‌گیری از تجربیات :‌الف ـ مراکز علمی ، تحقیقاتی و اجرایی ذیصلاح در داخل و خارج از کشور جهت ارتقاء و به روز رسانی سیستم مدیریت بحران . ب ـ ستاد عالی پیشگیری و مدیریت بحران در حوادث طبیعی و سوانح غیر مترقبه کشور، ستاد حوادث و سوانح غیر مترقبه (وزارت) کشور ، استان‌ها و ستادهای معین مدیریت بحران شهر تهران . ج ـ وزارت‌خانه‌ها ، نهادها و دستگاه‌های کشور و لشکری مرتبط با امر مدیریت بحران .

 

اهداف

1- افزایش سطح ایمنی و کاهش خطر پذیری شهر تهران ، با انجام هماهنگی‌ها ، بررسی‌ها ، مطالعات ، پژوهش‌ها ، آموزش‌ها و اقدامات اجرایی ذیربط قبل از وقوع به منظور پیشگیری و آمادگی مقابله با بحران .

2- انجام اقدامات و هماهنگی‌های لازم جهت افزایش کارایی سیستم مدیریت بحران شهر تهران و دستگاه‌های اجرایی ذیربط ، هنگام وقوع بحران به منظور امدادرسانی و کاهش خسارات و تلفات جانی و مالی .

3- انجام اقدامات و هماهنگی‌های لازم جهت افزایش کارایی سیستم مدیریت بحران شهر تهران و دستگاه‌های اجرایی ذیربط ، بعد از وقوع بحران به منظور جلوگیری از خسارات و تلفات جانی و مالیی .

4- نظارت و مدیریت بر بازسازی بعد از بحران در چارچوب مقررات کشوری و کمک‌های دولتی و مردمی .

http://tdmmo.tehran.ir/درباره-سازمان/فعالیت-سازمان

• تاریخچه
• اهداف و راهبردها
• منشور علمی شهرداری تهران
• نظام نامه پژوهشی شهرداری تهران
• شورای سیاستگذاری

• مهرماه ۱۳۸۹

  ادغام نهاد مطالعات وبرنامه ریزی شهر تهران با مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران

  بـه منظور ارتقـای بهره وری، رفـع تداخل های ساختاری و روشی، پیش بینی سازوکارهای مناسب برای طراحی راهبردها و تعمیق نظارت بر اجرای طـرح جامع شهر تهران، در آبان ۱۳۸۹ شهردار محتـرم تهران دستورالعمل اجرایی ادغام نهاد مطالعات وبرنامه ریزی شهر تهران با مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران را طـی مصوبـه شمـاره ۴۲۲۳۴/۲۰۰/۸۹ شورایعـالی شهرسازی و معماری اعـلام کرد. بنابـر این وظـایف نهاد مطالعات و برنامه ریزی توسعه شهری از مهر ماه ۱۳۸۹به شهرداری تهران واگذار شد.

  

  ساختمان اصلی مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران

• ۱۳۸۶

  رویکرد مطالعات راهبـردی و طراحـی و کـاربست مـدل های تـوسعه پایـدار شهری

  از ابتدای سال ۱۳۸۶، رویکرد فعالیت های مرکز مطـالعات و بـرنامه یـزی شهر تهـران بـر «مطالعات راهبـردی» و بـا هـدف دستیـابی بـه مـدیـریت و تـوسعه پایـدار شهری تهران مبتی بـر دانـایی محـوری و طراحـی و کـاربست مـدل های تـوسعه پایـدار شهری متـمرکز گـردید.

• ۱۳۶۳

  تفکیک دفتر مطالعات از دبیرخانه شورا

  در سال ۱۳۶۳ این دفتر از دبیرخانه شورا منفک و در ساختار معاونت هماهنگی و برنامه ریزی شهرداری تهران به کار ادامه داد.

  تحـولات اواخر دهه ۱۳۶۰ در مـدیریت شهرداری تهران، نقطه عطف مهمی در تـاریخچه مـرکز به شمار می رود که بـازخورد آن را می توان در روند شکل گیری محورهای مطالعاتی شناخت شهر تهران و تهیه برنامه های عمرانی و راهبردی ۵ ساله مشاهده کرد.

• ۱۳۵۳

  تشکیل دبیـرخانه شورای نظارت بـر گسترش شهر تهران

  سابقـه تأسیس مـرکز مطالعـات به سال ۱۳۵۷، زمـانیکه دبیـرخانه شورای نظارت بـر گسترش شهر تهران در شهرداری تهـران مستقر گـردید، بـاز می گـردد. در آن دوره دفتر مطالعات و برنامه ریزی در رابطه با مـوضوعـات پـرونده های شورای مـذکـور، بررسی های فنی، تخصصی و مطالعات کارشناسی مربوطه را به عهده داشت.

• ...

مأموریت

ارتقاء بهره وری و پیشتازی در حل مسائل مدیریت شهری و برنامه‌ریزی توسعه شهری تهران از طریق مدیریت تمامی فرایندهای مطالعاتی شهرداری تهران اعم از تفکر، پژوهش، مطالعه، نوآوری و یافتن راه کارهای نوین و اقدامات مناسب برای انجام مأموریت ها و وظایف شهرداری تهران و نظارت، ارزیابی و بروز رسانی طرح جامع، با بهره گیری از نیروهای متخصص و فناوری های منطبق و به روز.

چشم انداز مرکز

تـأمیـن کننده نیـازهای پژوهشی و برنامه‌ریزی بـه منظـور پشتیبانی فکری از اقـدامات شهرداری تهران و کسب جـایگاه مـرجعیت بـرای سایـر شهرداری های کشور.

اهداف اصلی

شناسایی و بکار گیری راه کارهای جدید و کار آمد از ضرورت های اجتناب ناپذیر مرکز برای دستیابی به ابعاد کمی و کیفی اهداف زیر می‌باشد:

۱ـ اجرای کیفی پروژه های مطالعاتی و تسریع در انجام آن ها

استفاده از روش ها، فناوری ها و مبانی نظری روز ـ توجه به صلاحیت علمی، اجرایی، تحلیلی و اخلاق حرفه ای مجریان پروژه ها ـ حضور موثر کارشناسان در محتوای مطالعات و کارفرمـایان در تحویل پـروژه ها ـ سنجش شاخص کارایـی ها، تنظیم دقیق RFP، پروپوزال و هماهنگی میان RFP و پروپوزال تصویبی از مهمترین دستاوردهای هدف اول که همان اجرای کیفی پروژه های مطالعاتی و تسریع در انجام آن ها می‌باشد، خواهد بود.

۲ـ اثر بخش نمودن نتایج مطالعات در فعالیت های شهرداری

ایجـاد جـایگاه و منزلت سازمانی بـا انتـظارات و چشم انـداز و مأموریت مرکز، تنظیم برنامه های راهبردی، تاکتیکی و عملیاتی ـ شناسایی نیازهای شهرداری و تطبیق عملکردها با مدیریت دانش بنیان ـ انتخاب اولویت های پژوهشی و دقت در زمـان منـاسب بـرای دستیابی بر خروجی های مورد انتظار و سنجش شاخص بهروری ـ هـدفمندی در حمـایت از پایان نامه ها، پـروژه های نخبگان و تحلیلی و هـدفمند بودن نشست ها، همایش ها و سایرتعاملات ازدستاوردهای اثربخش شدن نتایج مطالعات خواهد بود.

۳ـ هماهنگی، نظارت، برنامه‌ریزی و ارزیابی تحقق طرح جامع شهر تهران

استقرار و توسعه نظام نظارت برای تحقق طرح جامع و توسعه شهری تهران ـ برنامه‌ریزی و تهیه طرح های مربوط به اصلاح و تکمیل طرح جامع و مدیریتِ نظارت و ارزیابی تحقق طرح جامع شهر تهران.

۴ـ توسعه تعاملات داخلی و خارجی مرکز

توسعه هدفمند ارتباطات و تعاملات مرکز با سایر سازمان های شهرداری، جوامع علمی و مراکز داخلی و خارجی و شناسایی فعالیت های موازی در حوزه مدیریت شهری با ایجاد یک بانک اطلاعاتی از ذینفعان.

۵ـ جذب نخبگان و تعامل با صاحب نظران و فرهیختگان داخلی و خارجی

ایجاد و تمرکز بر کانالهای ارتباطی، تعریف جایگاه مناسب سازمانی، تنظیم نظام نامه ها ومقررات استخدامی به منظور شناسایی،جذب و بهره گیری از توان تخصصی صاحب نظران و نخبگان در فعالیت های مرکز.

۶ـ تجهیز و توسعه مرکز (منابع انسانی، فیزیکی، مالی و...)

اصلاح وظایف صفی و ستـادی، منطبق بـا ساختـار سازمانی ـ بکارگیری فن آوری اطلاعات در فعالیت ها و تکمیل پایگاه اطلاعات جامع توجه به مشکلات رفاهی، استخدامی و ایجاد انگیزش عمومی در بین کارکنان در راستای اهداف مرکز.

راهبردها

• انجام تمام اقدامات و فعالیت ها بر اساس برنامه راهبردی مرکز
• مساله محور بودن تحقیقات با توجه به نیازهای شهرداری
• تمرکز بر اصلاح فرایندها و تعیین شاخص های سنجش بهره وری (کارایی و اثربخشی)
• استفاده از نتایج تحقیقات به عنوان راه کارهای اجرایی
• برقراری و توسعه ارتباط و تعامل مناسب و وسیع با مدیران، معاونین، مدیران عامل سازمان ها و شرکت ها و کارشناسان و شهروندان و سایر شهرها و نیز سایر مراکز مشابه با توجه به اهداف مرکز
• ترویج نتایج مطالعات به صورت آزادانه و هدفمند برای استفاده عموم و سایر شهرها در ایران و جهان
• تمرکز بر مفهوم نتیجه محوری در برگزاری نشست های تخصصی با سطوح مختلف مدیران و کارشناسان در شهرداری تهران و سایر شهرهای کشور با توجه به اهداف و برنامه های مرکز
• تمرکز بر جذب و نگهداشت افراد نخبه و متخصص
• تبدیل مرکز به سازمانی دانش محور، چابک و اثربخش
• بهره گیری از سیستم های پرداخت مبتنی بر نتیجه در راستای تحقق اهداف

اقدامات اساسی

• تدوین برنامه راهبردی
• تدوین برنامه عملیاتی یک ساله
• استقرار نظام مدیریت بر مبنای هدف (MBO)
• تهیه و تصویب ساختار سازمانی مرکز با بهره گیری از رویکردهای نتیجه محور
• ایجاد تمرکز سازمانی در مدیریت های پژوهشی برای انجام و نظارت بر تمامی فرایندهای پژوهشی
• تدوین شاخص ها و دستورالعمل های تهیه و ارزیابی RFP و پروپوزال از نظر محتوایی و دستور العمل های کاربست تحقیقات
• نظارت بر فرایند های پژوهشی در حال انجام و تدوین شاخص های کارایی و اثربخشی به منظور کسب اطمینان نسبت به صحت نتایج مورد انتظار و حاصله
• تهیه نظام نامه ها، آیین نامه ها و دستور العمل های مربوط به تمامی وظایف زیر سیستم منابع انسانی با تمرکز ویژه بر موضوعات انگیزش، حقوق و دستمزد و پاداش
• توسعه تعاملات با نخبگان، مدیران و کارشناسان شهرداری تهران و سایر شهرهای کشور و کلان شهرها، سازمان ها، دانشگاه ها و سایر مراکز
• ارائه خدمات کتابخانه ای و نمایشگاهی به صورت دیجیتالی

برنامه های مصوب

مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران بر این باور است که کسب موفقیت پایدار، مستلزم درک صحیح از توانمندی ها و پیچیدگی های محیطی بوده و مواجهه با شرایط محیطی و هدایت توانمندی ها بسمت تعالی سازمان صرفاً بواسطه برنامه ریزی صحیح و انجام فعالیت ها، بر مبنای برنامه ممکن است. این مرکز بر پایه چنین اعتقادی از سال ۱۳۸۹ از طریق اقدامی گسترده و با مشارکت معاونین، مدیران و کارشناسان محترم به تدوین برنامه های سالانه خود در راستای تحقق چشم انداز سازمانی پرداخته است. بنابراین با توجه به فرایند برنامه ریزی صورت پذیرفته، عناوین برنامه‌های مرکز تهیه به تصویب شهردار محترم تهران رسیده است. برای دریافت برنامه های مرکز مطالعات طی سال های ۱۳۹۱تا ۱۳۹4 می توانید بر روی لینک های زیر کلیک کنید.

• دریافت برنامه سال ۱۳۹4
• دریافت برنامه سال ۱۳۹۳
• دریافت برنامه سال ۱۳۹۲
• دریافت برنامه سال ۱۳۹۱

منشور علمی شهرداری تهران

با استعانت از خداوند متعال و در پیروی از چشم انداز و سیاست های کلی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و تبعیت از رهنمود های مقام معظم رهبری در خصوص توسعه علمی کشور و همچنین تسهیل تحقق چشم انداز مصوب شهر تهران شهرداری افتخار دارد خود را به سیاست ها و راهبردهای علمی ـ پژوهشی ذیل که به عنوان «منشورعلمی شهرداری تهران» قلمداد می گردد متعهد نماید:

1. ایجاد ساز و کارهای لازم جهت بهرهمندی مستمر و نهادمند از «خرد جمعی» شهروندان به ویژه در عرصه ابتکارات و نوآوری‌ها؛
2. مبتنی ساختن کلیه فعالیتهای خود به دستاوردهای علمی و پژوهشی و کاربست فناوریهای نوین با «رویکرد جهادی علمی در حوزه مدیریت شهری» و نظارت دائمی در این رابطه؛
3. بهـره بـردن از نـظـام مدیریت دانش بهعنوان یک نهاد (یا سازمان) دانایی محور در جهت تحقق هدف آرمانی دستیابی به «رتبه اول علمی در منطقه»؛
4. ایجاد فرهنگ و انگیزه لازم برای کاربست مدلهای علمی معتبر و پرهیز از اقدامات سلیقهای و سطحینگری با هدف طراحی وکاربست مدل توسعه پایدار شهری؛
5. اولویت دادن به مطالعات و پژوهشهای کاربردی و مسأله محور که بهبود مستمر کیفیت زندگی شهر تهران را در پی داشته باشد؛
6. تقویت و گسترش کمی وکیفی مراکز و مؤسسات تحقیقاتی در حوزه مدیریت شهری و تامین امکانات و اعتبارات مورد نیاز؛
7. برقراری ارتباط و تعامل گسترده با اندیشمندان، مجامع علمی، دانشگاهها و مؤسسات معتبر مطالعاتی داخلی و خارجی و حداکثر استفاده از قابلیت ها و دستاوردهای آنها با نشست ها، همایش ها، جشنواره ها و... و تجلیل و قدردانی از زحمات و خدمات آنان؛
8. آموزش دائمی و ارتقاء مستمر دست اندرکاران فعالیتها در حوزه مدیریت شهری به منظور انجام موفق فعالیتهای علمی و کاربست مناسب دستاوردهای پژوهشی و ارائه خدمات برتر شهری؛
9. مستندسازی تجارب مؤفق حوزه مدیریت شهری در کلیه سطوح سازمانی شهرداری تهران و تبادل و قابل دسترس نمودن آن برای همه دستاندرکاران و علاقهمندان؛
10. ایجـاد و تـوسعه پـایگاههای اطلاعـاتی مـورد نیاز (بانکهای اطلاعاتی و مراکز دادهپردازی و...)، به خصوص پایگاههای اطلاعاتی هوشمند به منظور تأمین اطلاعات و خدمات علمی مـورد نیاز محققین و مـراکز مطالعاتی و پـژوهشی در جهت ارتقـاء علوم و فنـون مدیریت شهری و تعامل با شهروندان  و ارائه خدمات کارآمد به آنها.  

در راستای تحقق سند چشم انداز ۲۰ ساله و سیاست های کلان نظام در حوزه مدیریت شهری و تبصره ۲۰ بودجه مصوب سال ۱۳۸۸ شهرداری تهران و بهره گیری از ظرفیت های فنی و کارشناسی موجود در سطوح سازمانی، ملی و بین المللی به منظور تدوین سیاست ها،  طرح ها و برنامه های بهبود عمران، مدیریت و خدمات شهری به ویژه شهر تهران، نظام نامه پژوهشی شهرداری تهران تصویب و در تاریخ مهر ۱۳۸۹ با انجام اصلاحاتی به امضای شهردار محترم شهر تهران رسید و ابلاغ گردید.
نظام نامه پژوهشی، سیستمی است فراگیر که در بطن ساختار سازمانی شهرداری تهران شکل گرفته و با روش های نظام مند به هدایت، مدیریت در اجرای طرح های پژوهشی براساس حدود اختیارات و مسئولیت سازمان های ذیربط اقدام می نماید.  

    فلسفه وجودی و چشم انداز نظام پژوهشی

 ایجاد مجموعه ای منسجم، هدفمند، جامع و نظام یافته مدیریت معطوف به راهبردها، سیاست ها، برنامه‌ریزی، هدایت، ارزیابی و نظارت و نیز اجرای پژوهش ها جهت بهبود اثربخشی و کارایی تصمیمات حوزه ماموریتی سیاست گذاری، برنامه‌ریزی و اجرایی در امور عمران و مدیریت شهری به ویژه برای شهر تهران می‌باشد.
در جهت تحقق چشم انداز شهر تهران به عنوان شهری دانش پایه و هوشمند، نظام پژوهشی شهرداری در افق چشم انداز،  سیستمی است نظام مند، پویا، اثر بخش، یکپارچه، هدفمند، کارا، اطمینان بخش و تعاملات فعال و موثر با عناصر محیطی و ذینفعان خود در امور عمران و مدیریت شهری، به ویژه برای شهر تهران می‌باشد.

    مأموریت نظام پژوهشی

سیاست گـذاری، راهبری و مـدیریت فعـالیتهای مطالعاتی و پژوهشی بـر اساس استراتژیها، سیاستها، بـرنامه هـا و نیـازمندیهای شهرداری و عنـاصر محیطی کشور با توسعه و بکارگیری ظرفیت های سازمانی، ملی و فراملی.

    شرح مأموریت

  راهبری مطالعات و پژوهش ها در شهرداری

    مدیریت مطالعات و پژوهش ها از جمله سیاستگذار ی، برنامه‌ریزی، سازماندهی، کنترل و فراهم آوری الزامات مرتبط جهت پشتیبانی از مطالعات و پژوهش ها در امور عمران و مدیریت شهری

    انجام مطالعات وپژوهش‌های مبتنی بر شناخت و تجزیه و تحلیل دستاوردهای علمی ـ کاربردی، تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و نیز امور مدیریت شهری و تهیه و تدوین گزارشهای آماری جهت ارائه راهبردها، سیاستهای اجرایی و طرح های مناسب

    توسعه و بکارگیری همه جانبه منابع و ظرفیت های علمی و پژوهشی موجود و در دسترس شهرداری، مراکز دانشگاهی و پژوهشی داخلی و خارجی جهت پاسخگویی به نیازهای پژوهشی شهرداری و سازمانها و مراکز تابعه

    ارکان نظام پژوهش

نظام پژوهشی شهرداری در دو حوزه مدیریتی و اجرایی طراحی شده است.

    وظایف اساسی حوزه مدیریتی شامل شورا و کمیسیون بوده و در مرکز مطالعات قرار دارد، بطور عمده مرتبط با سیاستگذاری، برنامه‌ریزی، راهبری و مدیریت در پژوهش‌ها از جمله، تعیین جهت‌گیری‌های پژوهشی، تعیین و پیگیری جذب بودجه‌های پژوهشی، پیگیری مدیریت اجرایی پژوهش‌ها همچـون سازمـاندهی، بـرنـامه‌ریزی و به کـارگیری ظـرفیت‌های پـژوهشی در مـراکز دانشگاهی و پژوهشی و نظـارت و ارزیابی پیاده سازی نتایج خروجی‌های پژوهشی در محیط‌های کاربردی می‌باشد.

    حوزه اجرایی شامل مرکز مطالعات، مراکز دانشگاهی و پژوهشی، شرکت‌ها و پژوهشگران بوده که به عنوان مجریان طرح‌های پژوهشی با هدایت و رهبری حـوزه مدیریتی بـه شناسایی، تعریف و اجـرای طرح‌ها با تعامل نزدیک و مشارکت حوزه‌های مأموریتی شهرداری اقدام می‌نمایند. الزامات اطلاع‌رسانی و پیاده‌سازی نتایج حاصل از طرح‌های پژوهشی از طـریق تعـامل مـؤثر مجریان باحوزه مـأموریتی شهرداری پیگیری و اجرا می‌گردد.

شـورای سیاستگذاری و برنامه‌ریزی پـژوهش، اولیـن حـوزه مـدیریتی پیش بینی شده در نظـام نـامه پـژوهشی است که بـه صورت  کـلی درراستای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی، راهبری و مدیریت بخش پژوهش درمجموعه شهرداری تهران ایجاد گردیده است.

اعضای شورا

۱- رئیس مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران (رئیس شورا)؛
۲- قائم مقام رئیس مرکز مطالعات؛
۳- معاون شهرسازی و معماری شهرداری؛
۴- نماینده شورای اسلامی شهر تهران؛
۵- دو نفر از معاونین شهردار با انتخاب شهردار؛
۶- دو نفر صاحب نظر با انتخاب رئیس شورا.

وظایف شورا

۱- بررسی و تصویب اهداف، استراتژی‌ها و سیاست‌های پژوهشی؛
۲- بررسی و تصویب برنامه‌های پژوهشی میان مدت و سالیانه بر اساس اسناد بالادستی مصوب در شهرداری شامل طرح جامع شهر تهران،
۳- برنامه پنج ساله شهرداری و منشور علمی شهرداری؛
۴- بررسی و تهیه بودجه پژوهشی سالانه و سهم اعتبارات پژوهشی برای همه سنوات و تخصیص بودجه پژوهشی مصوب سال، معاونت‌ها/سازمان ها و مراکز تابعه، با توجه به برنامه‌های پژوهشی؛
۵- تصویب اولویت‌ها و عناوین پروژه‌های پژوهشی در جهت رعایت یکپارچگی و جلوگیری از اقدامات موازی اتلاف منابع؛
۶- گزارش‌گیری دوره‌ای و نظارت بر انجام برنامه‌های پژوهشی مصوب؛
۷- پیگیری، نظارت و تجزیه و تحلیل اجرای نتایج (کاربست) مطالعات و پژوهش‌های انجام شده؛
۸- اظهار نظر راجع به انطباق جهت گیری ها و فعالیت‌های کمیسیون با اهداف، استراتژی‌ها و سیاست‌های پژوهشی.

http://rpc.tehran.ir/Default.aspx?tabid=609#lt-2066691---