فرمول های اسم-صفت هنری در شاهنامۀ فردوسی میراثی از سروده های شفاهی در خدای نامۀ پهلوی
دوشنبه, ۱۹ شهریور ۱۳۹۷، ۰۷:۲۵ ق.ظ
دکترمحمد فشارکی
فرمول های اسم-صفت هنری در شاهنامۀ فردوسی میراثی از سروده های شفاهی در خدای نامۀ پهلوی
حوزه های تخصصی:
چکیده
یکی از ویژگی های سروده های شفاهی اقوام آریایی- هندواروپایی، کاربرد صفت های هنری در آثار حماسی و دینی آن هاست. با پژوهش در سنت های زندۀ نقالی یوگسلاوی و تطبیق نتایج به دست آمده با ویژگی های ایلیاد و ادیسه، پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که این صفت ها همراه با نام شخصیت ها، فرمول هایی را شکل می دهند که هومر آن ها را از سنت شعری پیش از خود فرا گرفته بود و برای پر کردن وزن اشعار از آن ها استفاده می کرد. در یشت های اوستا نیز کاربرد فرمول اسم-صفت هنری، نشان از استفاده از این تکنیک در سروده های ایران باستان دارد؛ سروده هایی که پس از نگارش شیوه های ادبیِ سنتِ شفاهی، به همان شکل در آن ها حفظ شده است. با دقت در شاهنامۀ فردوسی، فرمول های اسم-صفت هنری را به وضوح می بینیم و با توجه به شواهدی می توان گفت این فرمول ها زادۀ ذهن خلاق فردوسی نبوده اند بلکه به احتمال فراوان از منبع فردوسی یعنی شاهنامۀ ابومنصوری که ترجمۀ خداینامۀ پهلوی بوده، اخذ شده اند. از این رهگذر می توان نتیجه گرفت که خداینامۀ پهلوی احتمالاً بر اساس سروده های شفاهی تحریر شده بوده و این قابلیت را داشته که داستان های مختلف آن پس از نگارش در مجالس گوناگون توسط خنیاگران و قوّالان خوانده شود.http://ensani.ir/fa/article/370127/فرمول-های-اسم-صفت-هنری-در-شاهنامۀ-فردوسی-میراثی-از-سروده-های-شفاهی-در-خداینامۀ-پهلوی
