شهید حاج آقا نورالله اصفهانی
به همراهی ۱۳نفر از علمای طراز اول اصفهان از جمله ، آیت الله محمدحسین فشارکی،و.... موارد زیر را متعهد شدند
هنگام پذیرفتن نمایندگان مجلس
در پاییز 1304 وی راهی قم شده و با فرستادن تلگراف به سایر شهرهای کشور ، روحانیان را به قیام فرا می خواند :
حلقه قیام قم- چهارم دی ماه سالروز شهادت حاج آقا نورالله اصفهانی
با انحراف مشروطه و مستحکم شدن پایه های دیکتاتوری رضاخانی حاج آقا نورالله به تعبیر بنیانگذار جمهوری اسلامی «اساسی ترین» قیام علیه حکومت چکمه پوش پهلوی را رقم می زند.
تاریخ انتشار: ۱۴:۵۴ - سه شنبه ۱۳۹۲/۱۰/۳
محمد فاتحی- صاحب نیوز: چهارم دی ماه سالروز شهادت حاج آقا نورالله اصفهانی است. حاج آقا نورالله از رهبر مشروطه خواهان و آزادی خواهان زمان قاجار و پهلوی در اصفهان و بختیاری است. در تلاش های مشروطه خواهی مردم از جمله مهاجرت علما به قم، حاج آقانورالله راهی قم می شود. با پیروزی مشروطیت و آغاز کوشش های برای تبیین ابعاد نظام سیاسی حاج آقا نورالله در مقام نظریه پردازی دست به تالیف کتاب مقیم و مسافر می زند و در مقام عمل به ریاست انجمن مقدس ملی اصفهان برگزیده می شود.
با انحراف مشروطه و مستحکم شدن پایه های دیکتاتوری رضاخانی حاج آقا نورالله به تعبیر بنیانگذار جمهوری اسلامی «اساسی ترین» قیام علیه حکومت چکمه پوش پهلوی را رقم می زند. قیامی که در قم پا می گیرد و از سراسر کشور به آن ملحق می شوند. در متن زیر اسامی برخی از چهره های سرشناس حاضر در قیام قم آورده شده است:
حاج اقا نورالله از دیدگاه مقام معظم رهبری
حاج آقا نورالله اصفهانی کیست؟
منبع: پایگاه اطلاع رسانی برهان
رهبر فرزانه انقلاب روز گذشته و در همایش بین المللی "علما و بیداری اسلامی" در اثنای فرمایشات خود پس از ذکر شخصیت های موثر و تاریخ سازی همچون میرزاى شیرازى و آخوند خراسانى و محمود الحسن و محمدعلى و شیخ فضل‌‌الله، از شخصیتی به نام حاج آقا نورالله اصفهانی نام بردند که شاید برای اهل تحقیق و مطالعه کمتر شناخته شده است. اینکه رهبر انقلاب در این همایش بین المللی در حضور شخصیت های برجسته و متفکر جهان اسلام، در کنار شخصیت های بزرگی همچون میرزاى شیرازى و آخوند خراسانى و محمود الحسن و محمدعلى و شیخ فضل‌‌الله، از حاج آقا نورالله اصفهانی نام می برند، حکایت از نقش سازنده و پر فروغ این مجاهد شهید دارد. امام خمینی(ره) از شخصیت حاج آقا نورالله در چندین سخنرانی پس از پیروزی انقلاب، تمجید نمودند.
مقام معظم رهبری در اثنای سخنان خود فرمودند:
"اولین مطلب آن است که نخستین امواج بیدارى در کشورهاى این منطقه که همزمان با آغاز ورود پیشقراولهاى استعمار آغاز شد، غالباً به وسیله‌‌ى علماى دین و مصلحان دینى پدید آمد. نام رهبران و شخصیتهاى برجسته چون سیدجمال‌‌الدین و محمد عبده و میرزاى شیرازى و آخوند خراسانى و محمود الحسن و محمدعلى و شیخ فضل‌‌الله و حاج آقا نورالله و ابوالاعلى مودودى و دهها روحانى معروف بزرگ و مجاهد و متنفذ از کشورهاى ایران و مصر و هند و عراق در صفحات تاریخ براى همیشه ثبت و ضبط است"
اما حاج آقانورالله اصفهانی که بود؟؟
وی فرزند چهارم حاج شیخ محمد باقر نجفی، فرزند شیخ محمدتقی رازی صاحب هدایةالمسترشدین از مراجع تقلید و آزادی‌خواهان دوره مشروطه‌است. مادر وی زمزم بیگم دختر سید صدرالدین عاملی است و و جد مادری وی نیز مرحوم آیت‌الله شیخ محمدجعفر کاشف الغطا نجفی از اعقاب مالک اشتر نخعی سردار بزرگ امام علی(ع) بود. چون شیخ محمد تقی نجفی صاحب حاشیه بر معالم و سید صدر الدین عاملی هر دو داماد شیخ بزرگ شیخ جعفر کاشف‌الغطا بودند، حاج آقا نور الله از طرف پدر و مادر به کاشف الغطاء می‌رسد.
تحصیلات
آیت‌الله نجفی اصفهانی مقدمات علوم (ادبیات، صرف و نحو و عربی و بخشی از فقه و اصول) را نزد پدرش و دیگر اساتید اصفهان آموخت و بعد به عتبات رفت و در شهرهای نجف و سامرا در محضر علمای بزرگی چون میرزا حبیب‌الله رشتی، میرزای شیرازی تحصیلات خود را تکمیل کرد، استادان بزرگی چون حضرات آیات عظام میرزا محمدحسن شیرازی، میرزا حبیب الله رشتی، محمد طه نجف، سید صدرالدین کاظمینی، میرزا حسین بن میرزا خلیل تهرانی و سید محمد کاظم طباطبایی، با تایید مقام علمی نورالله به وی اجازه اجتهاد دادند.
وی بعد از اینکه به مرتبه اجتهاد رسید به اصفهان برگشت. وی در اصفهان حوزه درسی برقرار کرد و به تربیت شاگردان پرداخت،در تاریخ آمده است که حدود هزار طلبه علم، در مجلس درس او حاضر می‌شدند. او از طریق پدرش، از محمدباقر شفتی، عالم بزرگ، روایت می‌کرد و بزرگانی از جمله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی از او روایت می‌کردند.
تالیفات
تقریظ بر کتاب «حقائق الحق للقائم بالحق
خصال الشیعه
دیوان اشعار، سروده‌های فارسی و عربی
رساله در فواید مشروطه
مقیم و مسافر رساله
شرح حال برادرش شیخ محمدحسین
مبارزات سیاسی
در سال ۱۳۰۸ قمری که مردم اصفهان به رهبری آقا محمدتقی نجفی معروف به آقا نجفی اصفهانی، برادر بزرگ حاج آقا نورالله، به مبارزه با عقد قرارداد رژی پرداختند، حاج آقا نورالله نیز با قیام تنباکو و جنبش مشروطیت هم صدا شد و مانند برادرش، از فتوای مراجع ثلاث(محمد کاظم خراسانی، میرزا حسین خلیلی تهرانی و عبدالله مازندرانی)، پشتیبانی کرد. وی زمانی که محمدعلی شاه قاجار، مجلس شورای ملی را به توپ بست و عده‌ای از آزادی خواهان را در باغ شاه تهران، کشت، وی سپاهی از جوانان مشروطه خواه را در اصفهان بسیج کرد و آنها را برای فتح تهران به یاری ایل بختیاری فرستاد و با صدور فتوایی، دولت مشروطه را واجب و مخالفت با آن را حرام اعلام کرد. وی در سال ۱۳۲۹ قمری در اعتراض به تندروی‌های برخی رهبران مشروطه، مجددا به عتبات عراق رفت و تا سال ۱۳۳۳ قمری آنجا ماند، با درگیری جنگ جهانی اول، از آلمان و دولت مسلمان عثمانی حمایت کرد و عده‌ای را بسیج کرد و برای کمک به نیروهای عثمانی به همدان فرستاد، با نزدیک شدن نیروهای روسی به اصفهان از راه بختیاری به کرمانشاه رفت و بعداً به قم هجرت کرد. در قم به فعالیت علیه حکومت استبدادی رضاخان ادامه داد. پس از کودتای ۱۲۹۹ رضاخان در صدد برآمد تا با اعلام جمهوری، خود را اولین رئیس جمهوری ایران معرفی کند. مدرس در تهران با استفاده از نفوذ و قاطعیت خود در برابر این حرکت ایستاد و طی نامه‌ای از علمای اصفهان کمک و همراهی خواست، علمای اصفهان و در رأس آنها حاج آقا نورالله طی نامه‌ای برای همراهی با مدرس اعلام آمادگی کردند، پایمردی و مخالفت مدرس و دیگران باعث شد تا جمهوری خواهان قلابی عقب نشینی کنند.
اقدامات
اقدامات حاج آقانورالله در دو بخش فرهنگی وسیاسی- اقتصادی قابل دسته بندی است:
1. بعد سیاسی- اقتصادی
الف- همکاری با برادر بزرگ خود، آیت الله آقا نجفی در قیام تحریم توتون وتنباکو: بزرگترین مبارزه و قیام تاریخی علیه استعمار، ریشه در مبارزات و بیداری مردم اصفهان دارد. به گواه تاریخ، اصفهانیها اولین تحریم کنندگان مصرف توتون وتنباکو به رهبری آیت الله آقانجفی اصفهانی بودند. تبعید اصفهانیها به نجف زمینه را برای فتوای تاریخی میرزای شیرازی فراهم نمود. حاج آقا نورالله در کنار برادر خود نقش به سزایی ایفا کرد.
ب- مبارزه با سلطه اقتصادی بیگانگان
آیت‌الله حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی طی یک اقدام بدیع در اواسط جمادی الاول ۱۳۲۴ و در آستانه مهاجرت علمای تهران به قم (مهاجرت کبری، به همراهی ۱۳نفر از علمای طراز اول اصفهان از جمله آقا نجفی اصفهانی، آیت الله محمدحسین فشارکی،ابوالقاسم دهکردی،شیخ مرتضی ریزی، میرزا محمدتقی مدرس، سیدمحمدباقر بروجردی، میرزا محمد مهدی جویباره‌ای،میرزا ابوالقاسم زنجانی، آقامحمدجواد قزوینی و رکن‌الملک شیرازی موارد زیر را متعهد شدند:
این خدام شریعت مطهره با همراهی جناب رکن‌الملک، متعهد و ملتزم شرعی شده‌ایم که مهماامکن بعد ذلک تخلف ننماییم، فعلا ۵فقره‌است:
• اولاً: قبالجات و احکام شرعیه از شنبه به بعد روی کاغذ ایرانی بدون آهار نوشته شود. اگر بر کاغذهای دیگر نویسند، مهر ننموده و اعتراف نمی‌نویسیم. قباله و حکمی هم که روی کاغذ دیگر نوشته بیاورند و تاریخ آن بعد از این قرارداد باشد، امضا نمی‌نماییم. حرام نیست کاغذ غیر ایرانی و کسی را مانع نمی‌شویم؛ ماها به این روش متعهدیم.
• ثانیا: کفن اموات، اگر غیر از کرباس و پارچه اردستانی یا پارچه‌های دیگر ایرانی باشد، متعهد شده‌ایم برآن میت، ماها نماز نخوانیم. دیگری را برای اقامه صلوه بر آن میت بخواهند ماها را معاف دارند.
• ثالثا: ملبوس مردانه جدید، که از این تاریخ به بعد دوخته و پوشیده می‌شود، قرار دادیم مهما امکن، هر چه بدلی در ایران یافت می‌شود، لباس خودمان را از آن منسوخ نماییم و منسوخ غیرایرانی را نپوشیم و احتیاط نمی‌کنیم و حرام نمی‌دانیم لباس‌های غیرایرانی را، اما ماها ملتزم شده‌ایم حتی‌المقدور بعد از این تاریخ ملبوس خود را از منسوج ایرانی بنماییم. تابعین ماها نیز کذلک و متخلف توقع احترام از ماها نداشته باشد. آنچه از سابق پوشیده و داریم و دوخته، ممنوع نیست استعمال آن.
• رابعا: مهمانی‌ها بعد ذلک ولو اعیانی باشد، چه عامه، چه خاصه، باید مختصر باشد یک پلو و یک خورش و یک افشره. اگر زاید بر این کسی تکلف دهد، ماها را به محضر خود وعده نگیرد. خودمان نیز به همین روش مهمانی می‌نماییم. هر چه کمتر و مختصرتر از این تکلف کردند، موجب مزید امتنان ماها خواهد بود.
خامسا: وافوری اهل وافور را احترام نمی‌کنیم و به منزل او نمی‌رویم زیرا که آیات باهره:«إِنَّ الْمُبَذِّرِینَ کَانُوا إِخْوَانَ الشَّیَاطِینِ» «وَلا تُسْرِفُوا اِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ» «وَلا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَی التَّهْلُکَه» و حدیث «لاضرر و لاضرار» ضرر مالی و جانی و عمری و نسلی و دینی و عرضی و شغلی آن محسوس و مسری است و خانواده‌ها و ممالک را به باد داده. بعد از این هر که را فهمیدیم وافوری، به‌نظر توهین و خفت می‌نگریم.
ج-تشکیل انجمن مقدس ملی اصفهان: تشکیل این انجمن منجر به شکل گیری یک نمونه حکومت دینی در ابعاد شهر اصفهان به رهبری حاج آقانورالله پس از سقوط محمد علی شاه گردید.
د-تأسیس مریض خانه اسلامی در راستای مبارزه با نفوذ استعمار انگلیس و خدمت رسانی به افراد نیازمند
ه-امنیت راه ها
اقدامات فرهنگی:
الف- تأسیس صفاخانه یا طرح گفتگوی ادیانی: حدود 104 سال قبل و با طرح شبهات عالمان مسیحی در اصفهان، به دستور و تدبیر ایشان، صفاخانه در محله جلفای اصفهان به منظور گفتگو و مناظره علمای شیعه و مسیحی شکل گرفت. حاصل این جلسات به تدبیر ایشان در قالب مجله الاسلام تا پایان این جلسات منعکس می شد و عموم از محتوای جلسات مطلع می شدند.
ب-تأسیس قرائت خانه: به منظور نشر معارف و آگاهی مردم از اخبار که محل آن هم حوالی دروازه دولت فعلی بود.
ج- تأسیس مدارس عامی همچون مدرسه باقریه، حقائق، معرفت، ایمانیه، اسلامیه و… در شهر اصفهان، که در این مدارس به توسط علوم متداول و فنون روز، یتیمان و درماندگان اطفال، از خاک مذّلت، به اوج سعادت و علوم مجّهز می‌شدند.
د- مدرسه خاص ایتام.
شهادت
وی در سال ۱۳۰۶ خورشیدی (مطابق با ۱۳۴۶ هجری قمری) مبارزه با استبداد نوین رضاشاه پهلوی که به نام مشروطیت، حکومت مستبدانه خود را گسترش داده بود؛ را آغاز نمود. وی به قم مهاجرت نمود و گروهی به نام هیئت علمیه و روحانیه مهاجرین قم را تشکیل داد. تلگراف‌هایی از طرف وی به مجلس شورای ملی و رئیس الوزراء مخابره شد. سید حسن مدرس که در این زمان جزء نمایندگان اقلیت مجلس و از مخالفان سرسخت رضاخان بود طی تلگرافی به حاج آقا نور الله، اقدام او را تأیید کردند. پس از اینکه تحصن وی در قم با مستاصل شدن حکومت رضاشاهی مصادف بود در نهایت با دسیسه اعلم الدوله پزشک مخصوص رضاشاه وی در قم با تزریق آمپول هوا کشته شد. جنازه وی به نجف منتقل و در مقبره جدش آیت الله شیخ محمد جعفر کاشف الغطا به خاک سپرده شد. حضرت امام که در اوان جوانی در این حرکت و تحصن حضور داشت، قیام حاج آقا نورالله را به عنوان بزرگترین قیام علیه استبداد رضاخانی معرفی کردند.
امروزه، محل زندگی این عالم مجاهد، به عنوان خانه مشروطیت اصفهان بازسازی شده و با ارائه اسناد تاریخی، به تاریخ اصفهان می پردازد.
منابع
سایت اطلاع رسانی مقام معظم رهبری
سایت اطلاع رسانی خانه مشروطیت اصفهان
دائره المعارف wikipedia
تاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی-موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
قیام آیت الله حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی، سید اسدالله رسا
اسناد خانه مشرطیت اصفهان
http://moaser.iki.ac.ir/node/206
حاج اقا نورالله از دیدگاه مقام معظم رهبری
حاج آقا نورالله اصفهانی کیست؟
منبع: پایگاه اطلاع رسانی برهان
رهبر فرزانه انقلاب روز گذشته و در همایش بین المللی "علما و بیداری اسلامی" در اثنای فرمایشات خود پس از ذکر شخصیت های موثر و تاریخ سازی همچون میرزاى شیرازى و آخوند خراسانى و محمود الحسن و محمدعلى و شیخ فضل‌‌الله، از شخصیتی به نام حاج آقا نورالله اصفهانی نام بردند که شاید برای اهل تحقیق و مطالعه کمتر شناخته شده است. اینکه رهبر انقلاب در این همایش بین المللی در حضور شخصیت های برجسته و متفکر جهان اسلام، در کنار شخصیت های بزرگی همچون میرزاى شیرازى و آخوند خراسانى و محمود الحسن و محمدعلى و شیخ فضل‌‌الله، از حاج آقا نورالله اصفهانی نام می برند، حکایت از نقش سازنده و پر فروغ این مجاهد شهید دارد. امام خمینی(ره) از شخصیت حاج آقا نورالله در چندین سخنرانی پس از پیروزی انقلاب، تمجید نمودند.
مقام معظم رهبری در اثنای سخنان خود فرمودند:
"اولین مطلب آن است که نخستین امواج بیدارى در کشورهاى این منطقه که همزمان با آغاز ورود پیشقراولهاى استعمار آغاز شد، غالباً به وسیله‌‌ى علماى دین و مصلحان دینى پدید آمد. نام رهبران و شخصیتهاى برجسته چون سیدجمال‌‌الدین و محمد عبده و میرزاى شیرازى و آخوند خراسانى و محمود الحسن و محمدعلى و شیخ فضل‌‌الله و حاج آقا نورالله و ابوالاعلى مودودى و دهها روحانى معروف بزرگ و مجاهد و متنفذ از کشورهاى ایران و مصر و هند و عراق در صفحات تاریخ براى همیشه ثبت و ضبط است"
اما حاج آقانورالله اصفهانی که بود؟؟
وی فرزند چهارم حاج شیخ محمد باقر نجفی، فرزند شیخ محمدتقی رازی صاحب هدایةالمسترشدین از مراجع تقلید و آزادی‌خواهان دوره مشروطه‌است. مادر وی زمزم بیگم دختر سید صدرالدین عاملی است و و جد مادری وی نیز مرحوم آیت‌الله شیخ محمدجعفر کاشف الغطا نجفی از اعقاب مالک اشتر نخعی سردار بزرگ امام علی(ع) بود. چون شیخ محمد تقی نجفی صاحب حاشیه بر معالم و سید صدر الدین عاملی هر دو داماد شیخ بزرگ شیخ جعفر کاشف‌الغطا بودند، حاج آقا نور الله از طرف پدر و مادر به کاشف الغطاء می‌رسد.
تحصیلات
آیت‌الله نجفی اصفهانی مقدمات علوم (ادبیات، صرف و نحو و عربی و بخشی از فقه و اصول) را نزد پدرش و دیگر اساتید اصفهان آموخت و بعد به عتبات رفت و در شهرهای نجف و سامرا در محضر علمای بزرگی چون میرزا حبیب‌الله رشتی، میرزای شیرازی تحصیلات خود را تکمیل کرد، استادان بزرگی چون حضرات آیات عظام میرزا محمدحسن شیرازی، میرزا حبیب الله رشتی، محمد طه نجف، سید صدرالدین کاظمینی، میرزا حسین بن میرزا خلیل تهرانی و سید محمد کاظم طباطبایی، با تایید مقام علمی نورالله به وی اجازه اجتهاد دادند.
وی بعد از اینکه به مرتبه اجتهاد رسید به اصفهان برگشت. وی در اصفهان حوزه درسی برقرار کرد و به تربیت شاگردان پرداخت،در تاریخ آمده است که حدود هزار طلبه علم، در مجلس درس او حاضر می‌شدند. او از طریق پدرش، از محمدباقر شفتی، عالم بزرگ، روایت می‌کرد و بزرگانی از جمله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی از او روایت می‌کردند.
تالیفات
تقریظ بر کتاب «حقائق الحق للقائم بالحق
خصال الشیعه
دیوان اشعار، سروده‌های فارسی و عربی
رساله در فواید مشروطه
مقیم و مسافر رساله
شرح حال برادرش شیخ محمدحسین
مبارزات سیاسی
در سال ۱۳۰۸ قمری که مردم اصفهان به رهبری آقا محمدتقی نجفی معروف به آقا نجفی اصفهانی، برادر بزرگ حاج آقا نورالله، به مبارزه با عقد قرارداد رژی پرداختند، حاج آقا نورالله نیز با قیام تنباکو و جنبش مشروطیت هم صدا شد و مانند برادرش، از فتوای مراجع ثلاث(محمد کاظم خراسانی، میرزا حسین خلیلی تهرانی و عبدالله مازندرانی)، پشتیبانی کرد. وی زمانی که محمدعلی شاه قاجار، مجلس شورای ملی را به توپ بست و عده‌ای از آزادی خواهان را در باغ شاه تهران، کشت، وی سپاهی از جوانان مشروطه خواه را در اصفهان بسیج کرد و آنها را برای فتح تهران به یاری ایل بختیاری فرستاد و با صدور فتوایی، دولت مشروطه را واجب و مخالفت با آن را حرام اعلام کرد. وی در سال ۱۳۲۹ قمری در اعتراض به تندروی‌های برخی رهبران مشروطه، مجددا به عتبات عراق رفت و تا سال ۱۳۳۳ قمری آنجا ماند، با درگیری جنگ جهانی اول، از آلمان و دولت مسلمان عثمانی حمایت کرد و عده‌ای را بسیج کرد و برای کمک به نیروهای عثمانی به همدان فرستاد، با نزدیک شدن نیروهای روسی به اصفهان از راه بختیاری به کرمانشاه رفت و بعداً به قم هجرت کرد. در قم به فعالیت علیه حکومت استبدادی رضاخان ادامه داد. پس از کودتای ۱۲۹۹ رضاخان در صدد برآمد تا با اعلام جمهوری، خود را اولین رئیس جمهوری ایران معرفی کند. مدرس در تهران با استفاده از نفوذ و قاطعیت خود در برابر این حرکت ایستاد و طی نامه‌ای از علمای اصفهان کمک و همراهی خواست، علمای اصفهان و در رأس آنها حاج آقا نورالله طی نامه‌ای برای همراهی با مدرس اعلام آمادگی کردند، پایمردی و مخالفت مدرس و دیگران باعث شد تا جمهوری خواهان قلابی عقب نشینی کنند.
اقدامات
اقدامات حاج آقانورالله در دو بخش فرهنگی وسیاسی- اقتصادی قابل دسته بندی است:
1. بعد سیاسی- اقتصادی
الف- همکاری با برادر بزرگ خود، آیت الله آقا نجفی در قیام تحریم توتون وتنباکو: بزرگترین مبارزه و قیام تاریخی علیه استعمار، ریشه در مبارزات و بیداری مردم اصفهان دارد. به گواه تاریخ، اصفهانیها اولین تحریم کنندگان مصرف توتون وتنباکو به رهبری آیت الله آقانجفی اصفهانی بودند. تبعید اصفهانیها به نجف زمینه را برای فتوای تاریخی میرزای شیرازی فراهم نمود. حاج آقا نورالله در کنار برادر خود نقش به سزایی ایفا کرد.
ب- مبارزه با سلطه اقتصادی بیگانگان
آیت‌الله حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی طی یک اقدام بدیع در اواسط جمادی الاول ۱۳۲۴ و در آستانه مهاجرت علمای تهران به قم (مهاجرت کبری، به همراهی ۱۳نفر از علمای طراز اول اصفهان از جمله آقا نجفی اصفهانی، آیت الله محمدحسین فشارکی،ابوالقاسم دهکردی،شیخ مرتضی ریزی، میرزا محمدتقی مدرس، سیدمحمدباقر بروجردی، میرزا محمد مهدی جویباره‌ای،میرزا ابوالقاسم زنجانی، آقامحمدجواد قزوینی و رکن‌الملک شیرازی موارد زیر را متعهد شدند:
این خدام شریعت مطهره با همراهی جناب رکن‌الملک، متعهد و ملتزم شرعی شده‌ایم که مهماامکن بعد ذلک تخلف ننماییم، فعلا ۵فقره‌است:
• اولاً: قبالجات و احکام شرعیه از شنبه به بعد روی کاغذ ایرانی بدون آهار نوشته شود. اگر بر کاغذهای دیگر نویسند، مهر ننموده و اعتراف نمی‌نویسیم. قباله و حکمی هم که روی کاغذ دیگر نوشته بیاورند و تاریخ آن بعد از این قرارداد باشد، امضا نمی‌نماییم. حرام نیست کاغذ غیر ایرانی و کسی را مانع نمی‌شویم؛ ماها به این روش متعهدیم.
• ثانیا: کفن اموات، اگر غیر از کرباس و پارچه اردستانی یا پارچه‌های دیگر ایرانی باشد، متعهد شده‌ایم برآن میت، ماها نماز نخوانیم. دیگری را برای اقامه صلوه بر آن میت بخواهند ماها را معاف دارند.
• ثالثا: ملبوس مردانه جدید، که از این تاریخ به بعد دوخته و پوشیده می‌شود، قرار دادیم مهما امکن، هر چه بدلی در ایران یافت می‌شود، لباس خودمان را از آن منسوخ نماییم و منسوخ غیرایرانی را نپوشیم و احتیاط نمی‌کنیم و حرام نمی‌دانیم لباس‌های غیرایرانی را، اما ماها ملتزم شده‌ایم حتی‌المقدور بعد از این تاریخ ملبوس خود را از منسوج ایرانی بنماییم. تابعین ماها نیز کذلک و متخلف توقع احترام از ماها نداشته باشد. آنچه از سابق پوشیده و داریم و دوخته، ممنوع نیست استعمال آن.
• رابعا: مهمانی‌ها بعد ذلک ولو اعیانی باشد، چه عامه، چه خاصه، باید مختصر باشد یک پلو و یک خورش و یک افشره. اگر زاید بر این کسی تکلف دهد، ماها را به محضر خود وعده نگیرد. خودمان نیز به همین روش مهمانی می‌نماییم. هر چه کمتر و مختصرتر از این تکلف کردند، موجب مزید امتنان ماها خواهد بود.
خامسا: وافوری اهل وافور را احترام نمی‌کنیم و به منزل او نمی‌رویم زیرا که آیات باهره:«إِنَّ الْمُبَذِّرِینَ کَانُوا إِخْوَانَ الشَّیَاطِینِ» «وَلا تُسْرِفُوا اِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ» «وَلا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَی التَّهْلُکَه» و حدیث «لاضرر و لاضرار» ضرر مالی و جانی و عمری و نسلی و دینی و عرضی و شغلی آن محسوس و مسری است و خانواده‌ها و ممالک را به باد داده. بعد از این هر که را فهمیدیم وافوری، به‌نظر توهین و خفت می‌نگریم.
ج-تشکیل انجمن مقدس ملی اصفهان: تشکیل این انجمن منجر به شکل گیری یک نمونه حکومت دینی در ابعاد شهر اصفهان به رهبری حاج آقانورالله پس از سقوط محمد علی شاه گردید.
د-تأسیس مریض خانه اسلامی در راستای مبارزه با نفوذ استعمار انگلیس و خدمت رسانی به افراد نیازمند
ه-امنیت راه ها
اقدامات فرهنگی:
الف- تأسیس صفاخانه یا طرح گفتگوی ادیانی: حدود 104 سال قبل و با طرح شبهات عالمان مسیحی در اصفهان، به دستور و تدبیر ایشان، صفاخانه در محله جلفای اصفهان به منظور گفتگو و مناظره علمای شیعه و مسیحی شکل گرفت. حاصل این جلسات به تدبیر ایشان در قالب مجله الاسلام تا پایان این جلسات منعکس می شد و عموم از محتوای جلسات مطلع می شدند.
ب-تأسیس قرائت خانه: به منظور نشر معارف و آگاهی مردم از اخبار که محل آن هم حوالی دروازه دولت فعلی بود.
ج- تأسیس مدارس عامی همچون مدرسه باقریه، حقائق، معرفت، ایمانیه، اسلامیه و… در شهر اصفهان، که در این مدارس به توسط علوم متداول و فنون روز، یتیمان و درماندگان اطفال، از خاک مذّلت، به اوج سعادت و علوم مجّهز می‌شدند.
د- مدرسه خاص ایتام.
شهادت
وی در سال ۱۳۰۶ خورشیدی (مطابق با ۱۳۴۶ هجری قمری) مبارزه با استبداد نوین رضاشاه پهلوی که به نام مشروطیت، حکومت مستبدانه خود را گسترش داده بود؛ را آغاز نمود. وی به قم مهاجرت نمود و گروهی به نام هیئت علمیه و روحانیه مهاجرین قم را تشکیل داد. تلگراف‌هایی از طرف وی به مجلس شورای ملی و رئیس الوزراء مخابره شد. سید حسن مدرس که در این زمان جزء نمایندگان اقلیت مجلس و از مخالفان سرسخت رضاخان بود طی تلگرافی به حاج آقا نور الله، اقدام او را تأیید کردند. پس از اینکه تحصن وی در قم با مستاصل شدن حکومت رضاشاهی مصادف بود در نهایت با دسیسه اعلم الدوله پزشک مخصوص رضاشاه وی در قم با تزریق آمپول هوا کشته شد. جنازه وی به نجف منتقل و در مقبره جدش آیت الله شیخ محمد جعفر کاشف الغطا به خاک سپرده شد. حضرت امام که در اوان جوانی در این حرکت و تحصن حضور داشت، قیام حاج آقا نورالله را به عنوان بزرگترین قیام علیه استبداد رضاخانی معرفی کردند.
امروزه، محل زندگی این عالم مجاهد، به عنوان خانه مشروطیت اصفهان بازسازی شده و با ارائه اسناد تاریخی، به تاریخ اصفهان می پردازد.
منابع
سایت اطلاع رسانی مقام معظم رهبری
سایت اطلاع رسانی خانه مشروطیت اصفهان
دائره المعارف wikipedia
تاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی-موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
قیام آیت الله حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی، سید اسدالله رسا
اسناد خانه مشرطیت اصفهان
http://moaser.iki.ac.ir/book/export/html/206
