کتابشناسی مقامات در ایران
دکتر محسن محمدی فشارکی
کتابشناسی مقامات در ایران/ محسن محمدی فشارکی، فاطمه اشراقی
مقامه در لغت به معنای مجلس و در اصطلاح ادبی بر نوشته هایی با نثر مسجوع و متصنع اطلاق می شود که نویسنده در ضمن بیان داستان هایی که پیرامون کدیه و گدایی است سعی در به نمایش گذاردن قدرت هنری و ادبی خود دارد.
سابقه نگارش این گونه داستان ها که دارای یک قهرمان و راوی خیالی است به بدیع الزمان همدانی بازمی گردد که راه مقامه نویسی را در ادبیات عربی گشود و شیوه او نه تنها در ادبیات عربی که در ادبیات فارسی از سوی گروهی بی شمار از ادبا و نویسندگان پیروی شد از جمله آن ها می توان به ابوالقاسم حریری در ادبیات عربی و قاضی حمید الدین بلخی در ادبیات فارسی اشاره نمود.
جایگاه ویژۀ مقامه نویسی در ادبیات فارسی و عربی، باعث شده که در گذر زمان، پژوهش ها و تحقیقات انبوهی در قالب پایا ن نامه، کتاب و مقاله در زمینۀ پیشینۀ مقامه و بررسی جنبه های گوناگون آن و شرح حال مقامه نویسان شهیر (بدیع الزمان همدانی، حریری و قاضی حمیدالدین) و بررسی سبک نگارشی آنها انجام گیرد. بدین منظور، بر خود لازم دانسته ایم که در این باره کتابشناسی ای عرضه شود تا از سویی پژوهش های در پیش رو با سهولت و روانی بیشتری انجام گردد و از سویی، تمامی منابع موجود و به چاپ رسیده در ایران در دسترس پژوهشگران قرار گیرد و از انتخاب موضوعاتی که قبلاً مورد بحث و بررسی قرار گرفته، بازداشته شوند.
این کتابشناسی به شیوه بنیادی تنظیم شده و بر اساس آن می توان دریافت که پژوهش های انجام گرفته در این باره، از نظر ساختاری، تاریخی و محتوایی به چند دسته تقسیم می شوند و میزان پراکندگی آنها چگونه است. همچنین در پایان به منظور
تسهیل کار پژوهشگران، فهرست موضوعی پژوهش ها و تألیفات را درج نموده ایم.
متن کامل مقاله کتاب شناسی مقامات در ایران (با تکیه بر مقامات بدیع الزمان همدانی، حریری و قاضی حمیدالدین) نوشته محسن محمدی فشارکی و فاطمه اشراقی که در شماره 75 کتاب ماه ادبیات به چاپ رسیده است در فایل پایین مطالعه کنید.
توضیح تصویر: یکی از نگاره های مقامات حریری
http://ical.ir/ical/fa/Content/articles/کتابشناسی%20مقامات%20در%20ایران%20محسن%20محمدی%20فشارکی%20فاطمه%20اشراقی1669
