اخلاقیات در انوار سهیلی با تکیه بر اخلاق ناصری
دوشنبه, ۹ مهر ۱۳۹۷، ۰۵:۳۵ ق.ظ
استاد راهنما: 
دکترمحسن محمدی فشارکی
اخلاقیات در انوار سهیلی با تکیه بر اخلاق ناصری
پایان‌نامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی - 1393 - [کارشناسی ارشد]
کلیدواژه: اخلاق ، فناوری اطلاعات ، ادبیات فارسی ، کلیله و دمنه ، واعظ کاشفی، کمال‌الدین حسین ، اخلاق ناصری (کتاب)
چکیده:
اخلاق مهم‌ترین نیاز جوامع بشری است و حلق? گمشده‌ای است که به کمک آن می‌توان در عصر ارتباطات و فناوری اطلاعات تعادل برقرار کرد و از مفاسد روز افزون افراد جلوگیری کرد. انتقال مفاهیم اخلاق در قالب نصایح مستقیم گاهی علاوه بر موثر نبودن بر رفتار افراد، آنها را وادار به مقابله و انجام رفتارهای خلاف انتظار نیز می‌کند. نویسندگان ایرانی از دیر باز انتقادات خود را در قالب حکایاتی زیبا بیان داشته‌اند که علاوه بر زیبایی این حکایات و جنب? سرگرمی آنها، پیام نویسنده را نیز به دور از هر مشکلی به مخاطب منتقل می‌کنند. ادبیات فارسی سرشار از آثاری است که در حوز? ادبیات تعلیمی قرار می‌گیرند و به قصد متنبه کردن مخاطبی خاص و در نهایت متنبه کردن افراد بشر به رشت? تحریر در آمده‌اند. آثار ارزشمندی همچون کلیله و دمنه، بوستان و گلستان سعدی، غزلیات حافظ و ... اگر چه به صراحت هدف خود را نصیحت دیگران یا آمادگی آنها برای حکومت بیان نمی‌کنند، اما هدفی جز مبارزه با رذایل اخلاقی شایع عصر خود نداشته‌اند. در جوامع امروزی نیز توجه به این کارکرد آثار ادبی می‌تواند در بهبود بخشیدن به شرایط اخلاقی و رفتاری افراد بسیار موثر باشد. انوار سهیلی از آثار منثور مربوط به قرن نهم است. این اثر ارزشمند که در قرن انحطاط نثر فارسی(نهم) نگاشته شده است بسیاری از نشانه‌های نثر فنی را در خود دارد. مولانا حسین واعظ کاشفی سبزواری این کتاب را با هدف ساده‌تر کردن کلیله و دمنه جهت برخورداری اکثر افراد جامع? روزگار خود نوشته است. انوار سهیلی به جهت ویژگی‌های فکری نویسنده که واعظی پیش? او بوده و پیرو طریق? نقشبندیه، سرشار از مضامین اخلاقی است که نویسنده آنها را در لا‌به‌لای داستانهایی از زبان حیوانات یا انسانها آورده است. پیام‌های اخلاقی مولانا حسین واعظ کاشفی در این کتاب بسیار آشکار است و نویسنده سعی در پنهان کردن آنها در لفاف کنایات و عبارات پیچیده نکرده است. لذا این رساله تلاش دارد در حد توان به معرفی مولانا حسین واعظ کاشفی، انوار سهیلی و در نهایت طبقه بندی مضامین اخلاقی این اثر منثور و مقایس? آن با کلیله و دمنه بپردازد.
اخلاق مهم‌ترین نیاز جوامع بشری است و حلق? گمشده‌ای است که به کمک آن می‌توان در عصر ارتباطات و فناوری اطلاعات تعادل برقرار کرد و از مفاسد روز افزون افراد جلوگیری کرد. انتقال مفاهیم اخلاق در قالب نصایح مستقیم گاهی علاوه بر موثر نبودن بر رفتار افراد، آنها را وادار به مقابله و انجام رفتارهای خلاف انتظار نیز می‌کند. نویسندگان ایرانی از دیر باز انتقادات خود را در قالب حکایاتی زیبا بیان داشته‌اند که علاوه بر زیبایی این حکایات و جنب? سرگرمی آنها، پیام نویسنده را نیز به دور از هر مشکلی به مخاطب منتقل می‌کنند. ادبیات فارسی سرشار از آثاری است که در حوز? ادبیات تعلیمی قرار می‌گیرند و به قصد متنبه کردن مخاطبی خاص و در نهایت متنبه کردن افراد بشر به رشت? تحریر در آمده‌اند. آثار ارزشمندی همچون کلیله و دمنه، بوستان و گلستان سعدی، غزلیات حافظ و ... اگر چه به صراحت هدف خود را نصیحت دیگران یا آمادگی آنها برای حکومت بیان نمی‌کنند، اما هدفی جز مبارزه با رذایل اخلاقی شایع عصر خود نداشته‌اند. در جوامع امروزی نیز توجه به این کارکرد آثار ادبی می‌تواند در بهبود بخشیدن به شرایط اخلاقی و رفتاری افراد بسیار موثر باشد. انوار سهیلی از آثار منثور مربوط به قرن نهم است. این اثر ارزشمند که در قرن انحطاط نثر فارسی(نهم) نگاشته شده است بسیاری از نشانه‌های نثر فنی را در خود دارد. مولانا حسین واعظ کاشفی سبزواری این کتاب را با هدف ساده‌تر کردن کلیله و دمنه جهت برخورداری اکثر افراد جامع? روزگار خود نوشته است. انوار سهیلی به جهت ویژگی‌های فکری نویسنده که واعظی پیش? او بوده و پیرو طریق? نقشبندیه، سرشار از مضامین اخلاقی است که نویسنده آنها را در لا‌به‌لای داستانهایی از زبان حیوانات یا انسانها آورده است. پیام‌های اخلاقی مولانا حسین واعظ کاشفی در این کتاب بسیار آشکار است و نویسنده سعی در پنهان کردن آنها در لفاف کنایات و عبارات پیچیده نکرده است. لذا این رساله تلاش دارد در حد توان به معرفی مولانا حسین واعظ کاشفی، انوار سهیلی و در نهایت طبقه بندی مضامین اخلاقی این اثر منثور و مقایس? آن با کلیله و دمنه بپردازد.
https://elmnet.ir/article/10645433-18317/اخلاقیات-در-انوار-سهیلی-با-تکیه-بر-اخلاق-ناصری
