توجه ویژه به عمومیت دادن قرآن در مراکز علمی، قرآن علم و عبادت را در کنار هم ارائه میکند
جمعه, ۱۳ مهر ۱۳۹۷، ۰۵:۲۷ ق.ظ
لسانی فشارکی در ابتدای این نشست با قرائت آیات ۳۲ تا ۳۷ سوره مبارکه مدثر «کَلَّا وَالْقَمَرِ، وَاللَّیْلِ إِذْ أَدْبَرَ، وَالصُّبْحِ إِذَا أَسْفَرَ و ...» گفت:
گروه اندیشه: مدیر گروه مطالعات قرآنی پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در نشست «روششناسی تولید علم قرآنی» در نمایشگاه قرآن با اشاره به توجه به عمومیت دادن قرآن درمراکز علمی گفت: قرآن و اسلام علم و عبادت را در کنار هم آوردهاند.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، نشست «روششناسی تولید علم قرآنی» توسط بخش دانشهای قرآنبنیان از ساعت ۱۸ تا ۲۰ امروز پنجشنبه ۲۷ تیرماه در سالن شماره دو نمایشگاه بینالمللی قرآن و با حضور محمدعلی لسانی فشارکی، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس و از پژوهشگران برجسته قرآنی برگزار شد.
لسانی فشارکی در ابتدای این نشست با قرائت آیات ۳۲ تا ۳۷ سوره مبارکه مدثر «کَلَّا وَالْقَمَرِ، وَاللَّیْلِ إِذْ أَدْبَرَ، وَالصُّبْحِ إِذَا أَسْفَرَ و ...» گفت: این آیات از جمله آیاتی است که از همان آغاز نزول قرآن کریم پیش بینی دهها قرن بعد از نزول قرآن کریم را بیان کرده است. مفهوم برخی از این آیات بیانگر این امر است که قرآنی که نازل شده است در آینده و پس از قرنها که از نزول آن بگذرد همچنان هدایتگر انسانهاست تا قیام قیامت خواهد بود.
وی در ادامه افزود: تعبیری که در این آیات داریم متفاوت با تعابیر دیگر آیات قرآن کریم است. خداوند در بخشی از این آیات فرموده است که قرآن نذیر و بشیر است یعنی بشر را متوجه میسازد و به آنها جهت میدهد و برای منش و شیوهها و مسیرهای حرکتی آنها هدایتگری میکند.
لسانی فشارکی در ادامه با اشاره به اینکه هرگونه پیشرفتی تا قیام قیامت و نیز هرگونه عقبماندگی ناشی از توجه و یا عدم توجه به قرآن کریم است، تصریح کرد: هرگاه پس از نزول قرآن فرد و جامعهای در هر زمانی دچار عقبماندگی شدهاند به حساب بیتوجهی به قرآن باید گذاشته شود و اگر در هر زمانی انسانها با هر کمیت و کیفیتی جلو افتاده و به پیشرفتهایی رسیدهاند به این حساب بوده است که به قرآن توجه بیشتری شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با تأکید بر اینکه ممکن است در برخی مواقع استفاده از قرآن و هدایتهای قرآنی بدون نام و نشان باشد، اظهار کرد: ممکن است در برخی جوامع غیراسلامی شاهد پیشرفتهایی باشیم که اگر سرنخ و سنگ بنای ابتدایی این پیشرفت را نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که به اسلام و قرآن اتصال داشته است و این اتصال و هدایتگری قرآن را به واسطهها و شیوههای مختلف اخذ کردهاند.
وی گفت: مسلمانان در ابتدا به دنبال نشر قرآن و پیگیر هدایتهای قرآنی به اشکال امروزی نبودند اما بالاخره قرآن را به انحاء مختلف گسترش دادهاند و نتیجه همین گسترشها بوده است که جوامع مختلف را متوجه قرآن کرده است و باعث شده تا برخی جوامع به این باور برسند که گمشدهشان همان قران است و به وسیله آن به پیشرفتهایی برسند. طی ۵۰ یا ۶۰ سال هم مسلمانان و هم غیرمسلمانان پیشرفتهای علمی در سراسر دنیا را که بعد از رنسانس به وجود آمده است پیگیری کردهاند تا ببینند که سرنخ این نوزایی و پیشرفت چه چیزی بوده است و در نهایت به چیزی که رسیدهاند اسلام و قرآن بوده است.
لسانی فشارکی با تأکید بر اینکه تاریح نشان داده است که هر آنچه هست از قرآن است و تا زمانی که غربیها با مسلمانان ارتباط برقرار نکرده بودند به پیشرفتی نرسیدند، افزود: زمانی که غربیها با مسلمانان ارتباط برقرار کردند متوجه زمینههایی که بشر را به جلو پیش میبرد، شدند و زمانی که اولین سرنخها را گرفتند همه چیز را متحول کردند.
وی خاطرنشان کزد: غیرمسلمانان پس از ارتباط با مسلمانان متوجه شدند که کلیسا بر اساس یک اشتباه تاریخی خود را سردمدار بشر دانسته است و شروع به دهن کجی به کلیسا کردند و گفتند ما آنچه کلیسا میگوید را نمیخواهیم بلکه نیاز امروز ما دانش است. برخی بر این باور بودند که رنسانس یعنی در مقابل دین ایستادن، اما اینگونه نیست بلکه رنسانس تقابل با رجالی که خود را صاحب دین و کلیسا میدانستند، بود.
محمدعلی لسانی فشارکی در بخش دیگری از سخنان خود دراین نشست، به در کنار هم بودن علم و عبادت اشاره کرد و گفت: قرآن از همان ابتدای نزولش به مسلمانان گفته بود که علم و عبادت در کنار هم هستند و به دنبال علم رفتن یعنی به دنبال خدا رفتن و به همین خاطر بود که در جوامع اسلامی هر جا مسجدی برپا شد مدرسهای نیز ساخته شد و مدارس و مساجد در کنار هم شکل گرفتند. هر چه به عقبتر برویم این مسئله از زمان آغاز اسلام وجود داشته است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه در کنار هم بودن مدارس و مساجد به معنای آموزش علوم فقه و اصول و یا سایر علوم قرآنی در مدارس نبود، خاطرنشان کرد: از همان آغاز و زمانی که مساجد و مدارس در کنار هم شکل گرفتند یکی از اصولی که حاکم شد این بود که علم، علم است و هر علمی تدریس شود، فرقی نمیکند و نباید حتماً این علم، علم اصول، فقه و یا علومی از این دست باشد.
لسانی فشارکی با اشاره به آیه ۳۷ سوره مبارکه مدثر «لِمَن شَاء مِنکُمْ أَن یَتَقَدَّمَ أَوْ یَتَأَخَّرَ »، گفت: تا زمانی که بلاد اسلامی در مسیر پیشرفت بودند و قدمهای اساسی را در این مسیر برداشتند، این چنین عمل میکردند و علم و عبادتشان در کنار هم بود از جایی که تاریخ، انحطاط مسلمانان را نشان میدهد، زمانی است که مسلمانان از آرمانهای اسلامی و قرآنی خود عقب میافتند.
وی با عنوان اینکه در این عقب افتادن از آرمانها، برخی شیطنتها و دخالتهای غیرمسلمانان دیده میشود، اظهار کرد: در این بین غیرمسلمانان با سرگرم کردن مسلمانان با موارد مختلف و بدبین کردنشان نسبت به درس و علم این روند را کلید میزنند و کاری میکنند که به تدریج مسلمانان از کارهای اصلی خود دست میکشند.
لسانی فشارکی با تأکید بر اینکه ما الان در کشومان میراثدار دو دوره پیشرفت و اعتلای جوامع اسلامی و قرآنی و عقبماندگی این جوامع هستیم، تصریح کرد: ایران اسلامی ما شاهد و میراثدار دورانی بوده است که دانشمندان برجسته اسلامی سردمدار علوم مختلف در دنیا بودهاند و از سوی دیگر میراث دار دورانی هستیم که هر چه پیشرفت و درخشش در علوم است متعلق به غیرمسلمانان است که به واسطه رابطه با مسلمانان آنها را کسب کردهاند و به این صورت است که اینک ما میراث دار تاریح دوگانهای هستیم.
وی گفت: کل تاریخ دارای این جمعبندی است که هر جا پیشرفتی بوده است مربوط به اسلام و قران و است و هر جا عقبگردی چه در اسلام و چه در غیر اسلام به وجود آمده است باید به حساب به دنبال غیرقرآن رفتن دانست.
لسانی فشارکی با تأکید بر اینکه جوامع اسلامی اندکی دیر به فکر قرآن بنیان کردن علوم افتادهاند، افزود: با وجود اینکه حرکت خود به سمت قرآنبنیان کردن زندگی و دانشها را دیر آغاز کردهایم اما این حرکت، حرکت مبارکی است و دارای یک بینش درست و تعیینکننده است و چه بسا آن تأخیر به وجود آمده را در برخی قسمتها هم بتواند جبران کند.
وی با اشاره به اینک برای قرآن بنیان کردن دانشها و زندگیها دارای پیشینهای تاریخی هستیم و بایدآن را مد نظر قرار دهیم، گفت: در تاریح اسلام و در تاریخ علوم اسلامی دستاوردهای بسیار زیادی داشتهایم که کتاب شدهاند و حداکثر کاری که دنیا میتواند برای آن انجام دهد جلوگیری از خراب شدن و از بین رفتن آنها است. ما باید تلاش کنیم تا به این پیشینه بزرگ برگردیم واگر احساس میکنیم این کار سخت است باید بدانیم که کارهای بزرگ از راه آسان حاصل نمیشوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه ما در طب و پزشکی کتابهای مختلفی داریم که نه روی جلدشان اثری از اسلام و قرآن دیده میشود و نه در عنوان مولفان آن، گفت: این امر تنها مربوط به کتب پزشکی نیست و در حوزههای دیگر صدها کتاب موجود است که نه عنوان اسلامی دارند و نه مولفانشان از عناوین اسلامی برای خود استفاده کردهاند. اما این مولفان مسلمان و اهل قرآن و دین بودهاند و ابتداعاً نیز قرآن و اصول اسلامی را آموحتهاند.
پرداختن به مقدمه کتاب کامل السناعةالطبیعه تألیف علیابن مجوسی اهوازی بخش دیگری از سخنان محمدعلی لسانی فشارکی بود. وی در این بخش گفت: مجوسی اهوازی در مقدمه کتابش به بیان اهداف خود از دنبال کردن علم طب میپردازد و اگر این مقدمه را مورد مطالعه قرار دهیم متوجه میشویم که دانشمند پزشکی ما قرآن دان است و ابتدا علوم قرآنی را آموخته است.
وی خاطرنشان کرد: اولین کاری که ما باید برای دستیابی به پیشینه گذشتهای که داشتهایم و سرآمدشدن دردنیا انجام دهیم این است که قرآن را در تمام رشتههای دانشگاهی وارد کرده و فرگیر کنیم، ما در گذشته قرآن را نه تنها ترویج نکردهایم بلکه علاقهها به قرآن را هم گرفتهایم. باید به راههای اصلی برگردیم و فردگرایی و گروه گراییهای پوچ را کنار بگذاریم و به تاریخ درخشان علوم قرآنی و اسلامی در گذشته بازگردیم. اولین گام و قدم اساسی در این راه عمومیت دادن قرآن در دانشگاهها از راه درست و مطابق با اسوه حسنه است.
وی در پایان تصریح کرد: آموزش قرآن کریم در مدارس و دانشگاهها را باید به شیوه عهد رسول اکرم(ص) تعلیم دهیم و روش تحقیق موضوعی در قرآن کریم را برای جوانان و دانشجویانمان گسترده کنیم و از طرف دیگر این افراد را پشتیبانی کنیم و کارهایشان را ارزشگذاری نماییم.
لسانی فشارکی در ابتدای این نشست با قرائت آیات ۳۲ تا ۳۷ سوره مبارکه مدثر «کَلَّا وَالْقَمَرِ، وَاللَّیْلِ إِذْ أَدْبَرَ، وَالصُّبْحِ إِذَا أَسْفَرَ و ...» گفت: این آیات از جمله آیاتی است که از همان آغاز نزول قرآن کریم پیش بینی دهها قرن بعد از نزول قرآن کریم را بیان کرده است. مفهوم برخی از این آیات بیانگر این امر است که قرآنی که نازل شده است در آینده و پس از قرنها که از نزول آن بگذرد همچنان هدایتگر انسانهاست تا قیام قیامت خواهد بود.
وی در ادامه افزود: تعبیری که در این آیات داریم متفاوت با تعابیر دیگر آیات قرآن کریم است. خداوند در بخشی از این آیات فرموده است که قرآن نذیر و بشیر است یعنی بشر را متوجه میسازد و به آنها جهت میدهد و برای منش و شیوهها و مسیرهای حرکتی آنها هدایتگری میکند.
لسانی فشارکی در ادامه با اشاره به اینکه هرگونه پیشرفتی تا قیام قیامت و نیز هرگونه عقبماندگی ناشی از توجه و یا عدم توجه به قرآن کریم است، تصریح کرد: هرگاه پس از نزول قرآن فرد و جامعهای در هر زمانی دچار عقبماندگی شدهاند به حساب بیتوجهی به قرآن باید گذاشته شود و اگر در هر زمانی انسانها با هر کمیت و کیفیتی جلو افتاده و به پیشرفتهایی رسیدهاند به این حساب بوده است که به قرآن توجه بیشتری شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با تأکید بر اینکه ممکن است در برخی مواقع استفاده از قرآن و هدایتهای قرآنی بدون نام و نشان باشد، اظهار کرد: ممکن است در برخی جوامع غیراسلامی شاهد پیشرفتهایی باشیم که اگر سرنخ و سنگ بنای ابتدایی این پیشرفت را نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که به اسلام و قرآن اتصال داشته است و این اتصال و هدایتگری قرآن را به واسطهها و شیوههای مختلف اخذ کردهاند.
وی گفت: مسلمانان در ابتدا به دنبال نشر قرآن و پیگیر هدایتهای قرآنی به اشکال امروزی نبودند اما بالاخره قرآن را به انحاء مختلف گسترش دادهاند و نتیجه همین گسترشها بوده است که جوامع مختلف را متوجه قرآن کرده است و باعث شده تا برخی جوامع به این باور برسند که گمشدهشان همان قران است و به وسیله آن به پیشرفتهایی برسند. طی ۵۰ یا ۶۰ سال هم مسلمانان و هم غیرمسلمانان پیشرفتهای علمی در سراسر دنیا را که بعد از رنسانس به وجود آمده است پیگیری کردهاند تا ببینند که سرنخ این نوزایی و پیشرفت چه چیزی بوده است و در نهایت به چیزی که رسیدهاند اسلام و قرآن بوده است.
لسانی فشارکی با تأکید بر اینکه تاریح نشان داده است که هر آنچه هست از قرآن است و تا زمانی که غربیها با مسلمانان ارتباط برقرار نکرده بودند به پیشرفتی نرسیدند، افزود: زمانی که غربیها با مسلمانان ارتباط برقرار کردند متوجه زمینههایی که بشر را به جلو پیش میبرد، شدند و زمانی که اولین سرنخها را گرفتند همه چیز را متحول کردند.
وی خاطرنشان کزد: غیرمسلمانان پس از ارتباط با مسلمانان متوجه شدند که کلیسا بر اساس یک اشتباه تاریخی خود را سردمدار بشر دانسته است و شروع به دهن کجی به کلیسا کردند و گفتند ما آنچه کلیسا میگوید را نمیخواهیم بلکه نیاز امروز ما دانش است. برخی بر این باور بودند که رنسانس یعنی در مقابل دین ایستادن، اما اینگونه نیست بلکه رنسانس تقابل با رجالی که خود را صاحب دین و کلیسا میدانستند، بود.
محمدعلی لسانی فشارکی در بخش دیگری از سخنان خود دراین نشست، به در کنار هم بودن علم و عبادت اشاره کرد و گفت: قرآن از همان ابتدای نزولش به مسلمانان گفته بود که علم و عبادت در کنار هم هستند و به دنبال علم رفتن یعنی به دنبال خدا رفتن و به همین خاطر بود که در جوامع اسلامی هر جا مسجدی برپا شد مدرسهای نیز ساخته شد و مدارس و مساجد در کنار هم شکل گرفتند. هر چه به عقبتر برویم این مسئله از زمان آغاز اسلام وجود داشته است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه در کنار هم بودن مدارس و مساجد به معنای آموزش علوم فقه و اصول و یا سایر علوم قرآنی در مدارس نبود، خاطرنشان کرد: از همان آغاز و زمانی که مساجد و مدارس در کنار هم شکل گرفتند یکی از اصولی که حاکم شد این بود که علم، علم است و هر علمی تدریس شود، فرقی نمیکند و نباید حتماً این علم، علم اصول، فقه و یا علومی از این دست باشد.
لسانی فشارکی با اشاره به آیه ۳۷ سوره مبارکه مدثر «لِمَن شَاء مِنکُمْ أَن یَتَقَدَّمَ أَوْ یَتَأَخَّرَ »، گفت: تا زمانی که بلاد اسلامی در مسیر پیشرفت بودند و قدمهای اساسی را در این مسیر برداشتند، این چنین عمل میکردند و علم و عبادتشان در کنار هم بود از جایی که تاریخ، انحطاط مسلمانان را نشان میدهد، زمانی است که مسلمانان از آرمانهای اسلامی و قرآنی خود عقب میافتند.
وی با عنوان اینکه در این عقب افتادن از آرمانها، برخی شیطنتها و دخالتهای غیرمسلمانان دیده میشود، اظهار کرد: در این بین غیرمسلمانان با سرگرم کردن مسلمانان با موارد مختلف و بدبین کردنشان نسبت به درس و علم این روند را کلید میزنند و کاری میکنند که به تدریج مسلمانان از کارهای اصلی خود دست میکشند.
لسانی فشارکی با تأکید بر اینکه ما الان در کشومان میراثدار دو دوره پیشرفت و اعتلای جوامع اسلامی و قرآنی و عقبماندگی این جوامع هستیم، تصریح کرد: ایران اسلامی ما شاهد و میراثدار دورانی بوده است که دانشمندان برجسته اسلامی سردمدار علوم مختلف در دنیا بودهاند و از سوی دیگر میراث دار دورانی هستیم که هر چه پیشرفت و درخشش در علوم است متعلق به غیرمسلمانان است که به واسطه رابطه با مسلمانان آنها را کسب کردهاند و به این صورت است که اینک ما میراث دار تاریح دوگانهای هستیم.
وی گفت: کل تاریخ دارای این جمعبندی است که هر جا پیشرفتی بوده است مربوط به اسلام و قران و است و هر جا عقبگردی چه در اسلام و چه در غیر اسلام به وجود آمده است باید به حساب به دنبال غیرقرآن رفتن دانست.
لسانی فشارکی با تأکید بر اینکه جوامع اسلامی اندکی دیر به فکر قرآن بنیان کردن علوم افتادهاند، افزود: با وجود اینکه حرکت خود به سمت قرآنبنیان کردن زندگی و دانشها را دیر آغاز کردهایم اما این حرکت، حرکت مبارکی است و دارای یک بینش درست و تعیینکننده است و چه بسا آن تأخیر به وجود آمده را در برخی قسمتها هم بتواند جبران کند.
وی با اشاره به اینک برای قرآن بنیان کردن دانشها و زندگیها دارای پیشینهای تاریخی هستیم و بایدآن را مد نظر قرار دهیم، گفت: در تاریح اسلام و در تاریخ علوم اسلامی دستاوردهای بسیار زیادی داشتهایم که کتاب شدهاند و حداکثر کاری که دنیا میتواند برای آن انجام دهد جلوگیری از خراب شدن و از بین رفتن آنها است. ما باید تلاش کنیم تا به این پیشینه بزرگ برگردیم واگر احساس میکنیم این کار سخت است باید بدانیم که کارهای بزرگ از راه آسان حاصل نمیشوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه ما در طب و پزشکی کتابهای مختلفی داریم که نه روی جلدشان اثری از اسلام و قرآن دیده میشود و نه در عنوان مولفان آن، گفت: این امر تنها مربوط به کتب پزشکی نیست و در حوزههای دیگر صدها کتاب موجود است که نه عنوان اسلامی دارند و نه مولفانشان از عناوین اسلامی برای خود استفاده کردهاند. اما این مولفان مسلمان و اهل قرآن و دین بودهاند و ابتداعاً نیز قرآن و اصول اسلامی را آموحتهاند.
پرداختن به مقدمه کتاب کامل السناعةالطبیعه تألیف علیابن مجوسی اهوازی بخش دیگری از سخنان محمدعلی لسانی فشارکی بود. وی در این بخش گفت: مجوسی اهوازی در مقدمه کتابش به بیان اهداف خود از دنبال کردن علم طب میپردازد و اگر این مقدمه را مورد مطالعه قرار دهیم متوجه میشویم که دانشمند پزشکی ما قرآن دان است و ابتدا علوم قرآنی را آموخته است.
وی خاطرنشان کرد: اولین کاری که ما باید برای دستیابی به پیشینه گذشتهای که داشتهایم و سرآمدشدن دردنیا انجام دهیم این است که قرآن را در تمام رشتههای دانشگاهی وارد کرده و فرگیر کنیم، ما در گذشته قرآن را نه تنها ترویج نکردهایم بلکه علاقهها به قرآن را هم گرفتهایم. باید به راههای اصلی برگردیم و فردگرایی و گروه گراییهای پوچ را کنار بگذاریم و به تاریخ درخشان علوم قرآنی و اسلامی در گذشته بازگردیم. اولین گام و قدم اساسی در این راه عمومیت دادن قرآن در دانشگاهها از راه درست و مطابق با اسوه حسنه است.
وی در پایان تصریح کرد: آموزش قرآن کریم در مدارس و دانشگاهها را باید به شیوه عهد رسول اکرم(ص) تعلیم دهیم و روش تحقیق موضوعی در قرآن کریم را برای جوانان و دانشجویانمان گسترده کنیم و از طرف دیگر این افراد را پشتیبانی کنیم و کارهایشان را ارزشگذاری نماییم.
http://iqna.ir/fa/news/2563412/توجه-ویژه-به-عمومیت-دادن-قرآن-در-مراکز-علمی-قرآن-علم-و-عبادت-را-در-کنار-هم-ارائه-میکند
۹۷/۰۷/۱۳