ارزیابی انواع ترکیب فرمهای معماری از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی( AHP )
در سال 1832 آقای فشارکی و همکاران به بررسی انواع سازماندهی فضایی پرداختند و...
ارزیابی انواع ترکیب فرمهای معماری
از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی( AHP )
https://docplayer.net/66638032-Rzyby-nw%60-trkhyb-frmhy-m%60mry-z-mnzr-pdfnd-gyr%60ml-b-stfdh-z-rwsh-thlyl-slslh-mrtby-ahp.html
1 فصلنامه علمیتخصصی انجمن علمی پدافند غیرعامل ایران دورة اول شمارة اول تابستان 29 Iranian Journal of Association of Passive Defense (IJAPD) Quarterly, Vol. 1, No. 1 (Summer ) ارزیابی انواع ترکیب فرمهای معماری از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی( AHP ) 1 سید 9 1 باقر حسینی مهدی بیطرفان* دانشیار گروه معماری دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران 9 دانشجوی دکتری عمران زلزله پژوهشگاه مهندسی بحرانهای طبیعی شاخص پژوه تاریخ دریافت: 1229/11/92 تاریخ پذیرش: 1229/10/12 واژگان کلیدی ترکیب فرم معماری پدافند غیرعامل انفجار چکیده ترکیب فرم نوع و روش چیدمان یا کنار هم قرارگیری احجام و فضاهای مختلف میباشد و یکی از مراحل بسیار مهم در فرایند طراحی فضاه یا معماری است. مسئله اصلی در این مقاله عدم وجود و تدوین شاخصهای مدون و مبسوط جهت ارزیابی سازگاری انواع ترکیب فرمها از منظر دفاع غیرعامل میباشد. در این پژوهش ابتدا به معرفی انواع ترکیب فرمها پرداخته و سپس با نظرسنجی از افراد خبره در این حوزه به تدوین شاخصهای مطرح و مؤثر در ارزیابی ترکیب فرمهای معماری پرداخته شده است. در ادامه پرسشنامهای جهت وزن دهی به شاخصه یا یادشده در اختیار 52 نفر کارشناس قرار گرفته است. از طریق بهکارگیری روش تصمیم گیری گروهی بر اساس الگوی مقایسات زوجی درجه ضرورت وجودی هر یک از شاخصها تحلیل و این نتیجه حاصل گردید که در احداث ساختمانه یا با درجه اهمیت حیاتی و حساس ترکیب فرم مرکزگرا به عنوان بهترین گزینه و در مرحله بعد ترکیب فرم خطی مورد تایید کارشناسان از منظر پارامترهای پدافند غیرعامل قرار دارد. AHP 1 مقدمه دفاع غیرعامل به عنوان راهکاری سخت افزاری و نرم افزاری در مقابله با حوادث انسان ساخت در سالهای اخیر مورد توجه روزافزون قرار گرفته است. با توجه به هدف نهایی دفاع غیرعامل که پایداری ملی با دمیدن روح آرامش اداره مردم و مدیریت صحنه میباشد نیاز به گسترش آن در کلیه سطوح جامعه به صورت سریع کم هزینه و قابل استفاده برای عموم مردم احساس میگردد. یکی از بخشهای سخت افزاری دفاع غیر عامل در خصوص ساختمانها میباشد. ساختمانها باید به گونهای طراحی گردند که کمترین آسیب پذیری را در زمان تهاجم دشمنان داشته باشند. لذا باید در طراحی معماری ساختمانها به دنبال راه حلی جهت کاهش آسیب پذیری آنها و تلفات انسانی در برابر تهدیدات دشمنان بود. ترکیب فرم نوع و روش چیدمان یا مجاورت احجام فضاهای مختلف و... میباشد و یکی از مراحل بسیار مهم در فرایند طراحی فضای معماری است. در طراحی معماری جهت انتظام بخشی به فضاهای مختلف عمدتا از یکی از انواع ترکیب فرم بهرهگیری میشود. انتخاب نوع ترکیب فرم نقش بسیار مهمی در کاهش آسیب پذیری و افزایش ایمنی ساختمانها دارد. مسئله اصلی در این مقاله عدم وجود و تدوین شاخصهای مدون و مبسوط جهت ارزیابی سازگاری انواع ترکیب فرمها و مزایا و معایب هر یک از منظر دفاع غیرعامل میباشد. تحقیقات بسیاری در زمینه فرمهای معماری جهت مقابله با تهدیدات صورت گرفته است که از جمله آنها میتوان به تحقیقات علی خیرالدین و همکاران اشاره نمود[ 1 ]. این تحقیق بر روی تأثیر فرم معماری بر نحوهی
2 5 آسیب پذیری سازهای در برابر زلزله تمرکز داشته است. در سال 1832 آقای فشارکی و همکاران به بررسی انواع سازماندهی فضایی پرداختند و اهمیت سازماندهی فضا در معماری پدافند غیرعامل را بیان نمودند[ 5 ]. در سال 5212 آقایان نوربرت گبکن و تورسن توگه تحقیقاتی بر روی هندسه ساختمان و همچنین تأثیر محیط پیرامونی ساختمان در جلوگیری از رسیدن امواج انفجار به ساختمان را انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که در شکله یا هندسی فشارهای حداکثر و تکانه های ماکزیمم اساسا به فاصله از محل انفجار زاویهی برخورد امواج انفجاری و مقاومت در مقابل جریان امواج بستگی خواهند داشت[ 8 ]. شکل عناصر انفجاری را کاهش دهد. تحقیقات آقای سازهای یا ساختمانی قطعا از تحقیقات دیگر میتواند بارهای به میتوان Barakat اشاره نمود. وی به اثر انفجار بر روی انواع فرمهای ساختمان نظیر فرم مکعبی استوانهای نیم کروی و منشوری پرداخته و در نهایت به این نتیجه رسیده است که عالوه بر اجزای سازهای ساختمان فرمه یا معماری نیز میتواند تأثیر بسزایی در کاهش اثر انفجار بر روی ساختمانها داشته باشد[ 4 ]. در این رابطه همچنین آقای مجتهدپور تحقیقاتی را بر روی تأثیرات شکل سازه بر توزیع تنش ناشی از بارگذاری انفجاری انجام داده است که از بیشتر است[ 2 ]. جنبهی موضوع بررسی به سازهای پرداخته همانگونه که اشاره گردید در بیشتر تحقیقات صورت گرفته توجه بر روی فرمهای پایه بوده و کمتر به ترکیب فرمها پرداخته شده است. بنابراین جنبه نوآوری این در پژوهش ارزیابی ترکیب فرمها با بهرهگیری از شاخصه یا موثر میباشد و تنها مقاومت در برابر انفجار مد نظر قرار نگرفته است. در این مقاله ابتدا به بیان روش شناختی اجرای مدل ارزیابی و تحلیل نتایج و در ادامه به معرفی انواع ترکیب فرمهای معماری پرداخته شده و سپس شاخصه یا تأثیرگذار بر انتخاب توسط کارشناسان صاحب نظر استخراج گردیده و در نهایت نتایج مربوط به تحلیل سلسله مراتبی دفاع غیرعامل ابتدا به معرفی انواع آنها پرداخته و سپس با نظرسنجی از افراد خبره در رشتههای مهندسی عمران معماری و پدافند غیرعامل کلیه شاخصهای مطرح و مؤثر درارزیابی انواع استخراج گردیده است. ترکیب فرمهای معماری)مطابق جدول در ادامه )5 پرسشنامهای جهت وزن دهی به شاخصهای یادشده در اختیار 52 نفر کارشناس قرار گرفته گروهی و از طریق بهکارگیری بر اساس الگوی مقایسات زوجی روش تصمیم گیری درجه ضرورت وجودی هر یک از شاخصها و همچنین روشها در قالب یک مقیاس نه تایی لیکرت )معادل یک تا نه( بدست آمده است و در نهایت اولویتها و وزن نهایی شاخصها تعیین گردیده است. برای بررسی اعتبار پرسشنامهها نیز از تست 1 آلفای کرون باخ استفاده شده است[ 6 ]. 19 روش تحلیل سلسله مراتبی AHP ساعتی روش سلسله مراتبی AHP اولین بار توسط آقای ارائه گردید و این روش شامل سه کارکرد اصلی ساختاردهی به پیچیدگی سنجش بر مبنای مقیاس نسبی و ترکیب و میباشد[ 7 ]. کاربرد اصلی این روش در محاسبه اهمیت نسبی مجموعهای از گزینهها در یک تصمیم گیری چند معیار است. با بهرهگیری از این تکنیک میتوان معیارها شاخصهای کیفی را به صورت معیارهایی کمی ارائه نمود[ 3 ]. تکنیک AHP از سه بخش اصلی ساختار مدل داوری تطبیقی از اولویتها تشکیل شده است[ 2 ]. گزینهها و معیارها و در نهایت ترکیب از پژوهشهای مهمی که اخیرا با این تکنیک انجام شده است میتوان به موارد زیر اشاره نمود: مدینکینه و همکاران در سال 5212 از تکنیک AHP در کردند[ 12 ]. ارزیابی ساختمانهای پایدار استفاده پودوزکو و همکاران از تکنیک AHP در ارزیابی قراردادهای مالی استفاده کردند[ 11 ]. از تکنیک سیویلیویکیس مدلسازی در AHP AHP ارائه شده است. 9 روش شناختی اجرای مدل ارزیابی و تحلیل نتایج در این مقاله برای ارزیابی انواع ترکیب فرمها از منظر سیستم حمل و نقل بهره گرفته است[ 15 ]. سیویلیویکیس از تکنیک AHP در ارزیابی تکنولوژیهای نوین بهره گرفته است [18]. 1 Cronbach s Alpha
3 8 فوالدگر و همکاران از تکنیک AHP در اولویت بندی راهبردها بهره گرفتهاند[ 14 ]. اولین مرحله در فرایند تحلیل سلسله مراتبی تجزیه مسأله به ساختار سلسله مراتبی شامل هدف معیارها زیر معیارها و ساختار گزینهها است. سلسله مراتب ایجاد این عوامل تصمیم گیری یک که میکنند شامل هدف در باالترین نقطه معیارها در وسط و گزینهها در پایینترین نقطه این سلسله مراتب میباشد. در مرحله دوم با استفاده از ساختار ایجاد شده مقایسات زوجی بین عناصر توسط تصمیم گیرندگان انجام میشود. ساعتی برای امتیازدهی قضاوتی بین دو عنصر مقیاس 1 تا 2 را بر اساس جدول 1 پیشنهاد میکند. جدول 1: مقیاس نه تایی شدت اهمیت و توضیحات میزان اهمیت 7 مربوطه[ 7 ] تعریف 1 اهمیت برابر 2 اهمیت نسبتا بیشتر 0 اهمیت با شدت بیشتر اهمیت با شدت خیلی بیشتر اهمیت فوقالعاده بیشتر و 6 و 8 مقادیر متوسط در این مرحله تصمیم گیرندگان در هر بار قضاوت دو عنصر را نسبت به عنصر سطح بالفاصله باالترشان مقایسه کرده و امتیازی را بر اساس جدول 1 برای میزان برتری گزینه اول بر دوم ارائه میکنند. در سومین مرحله فرایند تشکیل ماتریس های توافقی بر اساس دادههای جمع آوری شده در مرحله قبل به عنوان مقدمه محاسبه اوزان انجام میشود. از مرکز میباشد. در این حالت طول و عرض ساختمانها دارای اندازههای نامساوی میباشند [16]. امواج در سازماندهی خطی در صورت بروز انفجار قسمتی از ناشی از آن بعد از برخورد با ساختمان از طریق بازشوها عبور نموده و قسمت دیگری از امواج منعکس میگردند. در هر دو حالت با توجه به ترکیب فرم خطی امواج بازگشتی به ساختمان نداشته اما در سازماندهیهای دیگر امکان بازگشت امواج حاصل از انفجار وجود دارد. شکل 1: تصویری از نحوه عبور و انعکاس امواج انفجار در سازماندهی خطی)مأخذ: نگارندگان(. سازماندهی شعاعی( A) 2 به الگویی گفته میشود که مانند الگوی خطی دارای بازوهای دور شونده از مرکز میباشد ولی این حالت برخالف الگوی خطی دارای بیش از دو جهت است که میتواند از مرکز در جهتهای مختلف گسترش یافته باشد[ 16 ]. بازوها در سازماندهی شعاعی زاویههای کمتر از 132 درجه را به وجود میآورند که در این حالت در صورت انفجار در اطراف ساختمان امواج در این زوایا محبوس گردیده و ساختمان انرژی بیشتری را از انفجار جذب مینماید لذا این ترکیب فرم رفتار مناسبی در برابر انفجار ندارد. 2 انواع ترکیب فرمهای ساختمان شکل 9 : تصویری از نحوه عبور و انعکاس امواج انفجار در سازماندهی شعاعی)مأخذ: نگارندگان(. انواع سازماندهیهای متداول و مرسوم در طراحی حجمی ساختمانهای منفرد و بلوکی عبارتند از: فرمه یا خطی شعاعی مرکزی مرکزگرا با حیاط مرکزی و خطی U شکل [12]. )A 1 سازماندهی خطی) به الگویی گفته میشود که شامل دو بازوی دور شونده
4 4 )A 3 ( سازماندهی مرکز گرا به الگویی گفته میشود که هسته در داخل ساختار و تراکم سایر بخشها به دور آن به گونهای است که طول و عرض ساختمان تقریبا با هم برابر میباشد. این الگو متراکمترین حالت را در بین سایر الگوها داراست[ 17 ]. در این نوع از ترکیب فرم با توجه به زاویه امواج منعکس شده امکان بازگشت امواج به ساختمان وجود نداشته و در صورت نفوذ امواج به داخل ساختمان امکان رسیدن آنها به مرکز مشکل میباشد. بنابراین قسمت مرکزی این نوع از سازماندهی برای استقرار عملکردهای حیاتی و حساس مناسب میباشد. شکل 2: تصویری از نحوه عبور و انعکاس امواج انفجار در سازماندهی حیاط مرکزی)مأخذ: نگارندگان( )A 5 ( شکل U سازماندهی فرم خطی این الگو کامال شبیه به الگوی خطی است با این تفاوت که در دو طرف آن خم خورده و به نوعی محصوریت ایجاد کرده است[ 13 ]. فضای بسته ایجاد شده امکان ایجاد حفاظت پیرامونی را از بین برده و به دلیل فضای محصور ایجاد گردیده امواج منعکس شده از ساختمان مانند یک موج تشدید کننده به ضلع روبرویی فضا عمل میکند. شکل 2: تصویری از نحوه عبور و انعکاس امواج انفجار در سازماندهی مرکز گرا)مأخذ: نگارندگان( سازماندهی فرم مرکزگرا با حیاط مرکزی )A 4 ( این الگو کامال شبیه به الگوی مرکزی است با این تفاوت که بخش خالی و روباز)حیاط مرکزی( در داخل مجموعه قرار گرفته و ساختمانها به اشکال متفاوت در اطراف آن آرایش یافتهاند[ 16 ]. فضای روباز داخل این الگو امکان ایجاد حفاظت پیرامونی را از بین برده و با ایجاد یک فضای کامال محصور فضای مستعدی را برای تشدید حداکثری اثر امواج ناشی از انفجار پدید میآورد [17]. شکل 0: تصویری از نحوه عبور و انعکاس امواج انفجار در شبکهای سازماندهی خطی U شکل)مأخذ: نگارندگان( سایر سازماندهی با توجه به رفتار سایر سازماندهیها )خوشهای و...( در برابر انفجار و همچنین اهمیت مرکزیت وقوع انفجار در سایر سازماندهیها نمیتوان تحلیل ثابتی را ارائه نمود. لذا با توجه به موارد مذکور رفتار سایر ساختمانها میتواند در یکی از سازماندهیهای اشاره شده طبقهبندی گردد.
5 2 تعیین شاخصه یا در ادامه این پژوهش خبرگان امر شاخصه یا معماری از منظر دفاع غیرعامل تأثیرگذار بر انتخاب با مصاحبه و نظرخواهی از تأثیرگذار بر ارزیابی ترکیب فرمهای شناسایی گردیدند. شاخصهای تصمیمگیری شامل مجموعهای از خصوصیات پدافندی و اجرایی بوده که در جدول شماره 5 آورده شده است. پارامتر جدول 9: شاخصهای ارزیابی ترکیب فرمهای معماری از منظر پدافند غیرعامل)مأخذ: نگارندگان(. شاخصهای موثر بر ارزیابی ترکیب فرمهای معماری از منظر پدافند غیرعامل قابلیت مقاومت در برابر انفجار جدول : 2 ماتریس داوری مقایسهای زوجی شاخص هر یک از انواع ترکیب فرم در شاخص قابلیت مقاومت در برابر انفجار)مأخذ: نگارندگان(. A2 A3 A4 وزن A5 1 4/ 12 2/ 57 2/ 73 2/ 67 2/ 528 A / 42 2/ 72 2/ 261 A 3 1 3/ 32 3/ 76 2/ 272 A 4 7 2/ 247 A جدول : 0 ماتریس داوری مقایسهای زوجی شاخص هر یک از انواع ترکیب فرم در شاخص امکان شناسایی فضاهای حیاتی ساختمان)مأخذ: نگارندگان(. X 1 2 A2 A3 A4 A5 امکان شناسایی فضاهای حیاتی ساختمان نحوه ارتباط بین فضاهای مختلف در شرایط بحران تسهیل مدیریت بحران)امداد رسانی و اطفاء حریق( X 2 X 3 X 4 نتایج تحلیل سلسله مراتبی AHP وزن 1 4/ 26 1/ 32 2/ 47 1/ 26 2/ 517 A / 12 2/ 86 2/ 222 A / 58 2/ 181 A 4 1 4/ 65 2/ 474 A در این مرحله با استفاده از وزنهای بدست آمده از نتایج حاصل از پرسشنامه مقایسهای زوجی شاخصها فوقالذکر ماتریس داوری )جدول 5( در نرم افزار Expert Choice تشکیل گردید و در ادامه ماتریس های داوری مقایسهای زوجی هر یک از ترکیب فرمهای معماری نیز برای هر یک از شاخصها استخراج شد که در جداول ذیل ارائه گردیده است: جدول : 2 ماتریس داوری مقایسهای زوجی شاخصها و معیار های تأثیرگذار بر انتخاب ترکیب فرمهای معماری)مأخذ: نگارندگان(. X1 X2 X3 وزن X4 جدول : 6 ماتریس داوری مقایسهای زوجی شاخص هر یک از انواع ترکیب فرم در شاخص نحوه ارتباط بین فضاهای مختلف در شرایط بحران )مأخذ: نگارندگان(. A2 A3 A4 وزن A5 42 2/ 54 2/ 18 2/ 72 2/ 222 A / 15 2/ 115 A / 17 2/ 551 A 4 1 3/ 67 2/ 228 A 5 26 جدول : 7 ماتریس داوری مقایسهای زوجی شاخص هر یک از انواع ترکیب فرم در شاخص تسهیل مدیریت بحران) امداد رسانی و اطفاء حریق( )مأخذ: نگارندگان(. A2 A3 A4 وزن A5 54 5/ 42 5/ 18 5/ 37 2/ 133 A 2 1 6/ / 65 2/ 26 A 3 1 1/ 57 2/ 62 2/ 23 A / 277 A X1 1 5/ 15 2/ 32 4/ 23 2/ 213 X 2 1 4/ 58 1/ 37 2/ 563 X / 27 X 4 144
6 6 جدول 8: وزن نهایی هر یک از انواع ترکیب فرمها )مأخذ: نگارندگان(. امتیازات حاصل از نظرات متخصصان معیار ضریب اهمیت سازماندهی خطی سازماندهی شعاعی سازماندهی مرکز گرا سازماندهی فرم مرکزگرا با حیاط مرکزی سازماندهی فرم خطی U شکل 2/268 2/247 2/272 2/261 2/528 2/213 مقاومت در برابر انفجار 2/288 2/254 2/523 2/285 2/181 مقاومت در برابر انفجار میانگین نمرات کسب شده 2/154 2/474 2/181 2/222 2/517 امکان شناسایی فضاهای حیاتی 2/563 ساختمان 2/288 2/157 2/282 2/212 2/223 امکان شناسایی فضاهای حیاتی ساختمان نمرات کسب شده میانگین 2/26 2/228 2/551 2/115 2/222 نحوه ارتباط بین فضاهای مختلف در 2/27 شرایط بحران 2/224 2/282 2/212 2/223 2/224 نحوه ارتباط بین فضاهای مختلف در شرایط بحران میانگین نمرات کسب شده 2/222 2/277 2/23 2/26 2/133 تسهیل مدیریت بحران) امداد رسانی 2/144 و اطفاء حریق( 2/214 2/211 2/215 2/231 2/257 تسهیل مدیریت بحران)امداد رسانی و اطفاء حریق( میانگین نمرات کسب شده 2/236 2/516 2/846 2/185 2/55 امتیاز نهایی ترکیب فرمهای معماری 6 نتیجه گیری همانگونه که اشاره گردید انتخاب ترکیب فرم معماری مناسب یکی از مهمترین وظایف معماران میباشد که امروزه با توجه به گسترش تهدیدات از اهمیت بسیاری برخوردار گردیده است زیرا شکل و حجم نهایی ساختمان وابسته به ترکیب فرم میباشد. در تحقیقاتی که در خصوص طراحی معماری و با رویکرد پدافند غیرعامل تاکنون انجام پذیرفته است تمرکز بیشتر بر روی فرمهای پایه و تأثیر انفجار بر آ هان بوده تا ترکیب فرم و در بیشتر تحقیقات تنها شاخص تأثیر انفجار مد نظر قرار گرفته است و این درحالیست که در این مقاله شناسایی عالوه بر قابلیت کاهش اثر انفجار فضاهای حیاتی ساختمان نحوه سه عامل امکان بین ارتباط فضاهای مختلف در شرایط بحران و تسهیل مدیریت بحران نیز در نظر گرفته شده است و جهت انتخاب بهترین ترکیب فرم از منظر پدافند غیرعامل از روش AHP استفاده شده است. روش AHP به عنوان یک روش کارآمد کم هزینه و با دقت باال در تعیین و انتخاب بهترین گزینه مناسب در تصمیم گیریها میتواند قابلیت داشته باشد. این روش به عنوان یک ابزار مناسبی مدیریتی جهت حداقل با مدیریت گزینههای موجود ارائه دهد. زمان کاربرد هزینه و بهترین میتواند از گزینه الگوی بین بدیهی است داشتن اطالعات دقیق صحت دقت این روش را بیشتر میکند. معهذا به دلیل دقیق بودن متدلوژی گزینهها کلی اطالعات داشتن با و AHP از طریق نظر سنجی از خبرگان میتوان گزینه بهینه را انتخاب نمود. با پیاده سازی این روش فرمه یا و بر اساس امتیاز نهایی ترکیب معماری که در جدول شماره 3 ارائه شده است این نتیجه حاصل گردید که در احداث ساختمانهای با درجه اهمیت حیاتی و حساس بهترین ترکیب فرم مرکزگرا به عنوان گزینه و در مرحله بعد ترکیب فرم خطی مورد تایید کارشناسان از منظر معیارهای پدافند غیرعامل قرار دارد. البته تذکر این نکته نیز اهمیت دارد که باید ترکیب فرم انتخاب شده با عملکرد ساختمان متضاد نباشد.
7 7 7 مراجع [1] علی خیرالدین حسین نادر پور سید روح اهلل حسینی واعظ بررسی تأثیر فرم معماری بر نحوهی آسیب پذیری سازهای اولین همایش ملی سازه و معماری تهران سال 1836 [5] هاشمی فشارکی سید جواد. عراقی زاده مجتبی. بیطرفان مهدی.»سازماندهی فضا از منظر دفاع غیرعامل«. مجموعه مقاالت اولین همایش معماری و شهرسازی از منظر پدافند غیرعامل دانشگاه صنعتی مالک اشتر [3] Norbert Gebbeken, TorstenDöge.Explosion Protection Architectural Design, Urban Planning and Landscape Planning. International Journal of Protective Structures Vol. 1 No [4] M. Barakat and J.G. Hetherington.New architectural forms to reduce the effects of blast waves andfragments on structures. Structures Under Shock and Impact V, pages 53 62, [5] Maisam Mojtahed Pour, Alireza Fiouz (Adviser professor), the influences of the shape of instruction on stress distribution from eruptive loading, university of Khalige Farsthe educational research institution of defensive crafts, engineering faculty, (2009). [6] Carver, R. H., Nash, j.g., Doing Data Analysis with SPSS Version 18 ; Cole Cengage Learning, [7] Saaty, L. T. (1980). The Analytic Hierarchy Process, McGraw Hill Company, New York. [8] Badri, M. A. (2001). A combined AHPGP model for quality control systems, International Journal of Production Economics 72: [9] Da gdeviren M. (2008). Decision making in equipment selection: an integrated approach with AHP and PROMETHEE, Journal of Intelligent Manufacturing 19: [10] Medineckiene, M., Turskis, Z., Zavadskas, E. K. (2010). Sustainable Construction Taking Into Account the Building Impact on the Environment, Journal of Environmental Engineering and Landscape Management 18(2): [11] Podvezko, V., Mitkus, S., Trinkuniene, E. (2010). Complex evaluation of contracts for construction, Journal of Civil Engineering and Management 16(2): [12] Sivilevicius, H. (2011a). Modeling the Interaction of Transport System Elements, Transport 26(1): [13] Sivilevicius, H. (2011b). Application of Expert Evaluation Method to Determine the Importance of Operating Asphalt Mixing Plant Quality Criteria and Rank Correlation, Baltic Journal of Road and Bridge Engineering 6(1): 485. [14] Fouladgar, M. M., YazdaniChamzini, A., Zavadskas, E. K. (2011). An integrated model for prioritizing strategies of the Iranian mining sector, Technological and Economic Development of Economy 17(3): [12] فرانسیس دی.کی.چینگ معماری:فرم فضا نظم علیرضا تغابنی سیده صدیقه قویدل انتشارات کتاب وارش: ایثارگران تهران 1832
8 3 [16] فرزام شاد مصطفی مبانی نظری معماری در دفاع غیرعامل. تهران. موسسه انتشاراتی جهان جام جم [17] عراقی زاده مجتبی "الزامات و مالحظات طراحی معماری ساختمانهای اداری از منظر پدافند غیرعامل" پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی مالک اشتر 1822 [13] بیطرفان مهدی "بررسی سبکهای معماری و تدوین شاخصهای معماری سازگار با اصول دفاع غیر عامل" پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی مالک اشتر 1821.
https://docplayer.net/66638032-Rzyby-nw%60-trkhyb-frmhy-m%60mry-z-mnzr-pdfnd-gyr%60ml-b-stfdh-z-rwsh-thlyl-slslh-mrtby-ahp.html