دکترمحمد فشارکی

 

https://www.magiran.com/paper/1664499

گزارنده، راوی، شاعر: کلیدی برای حل مساله منابع شاهنامه

نویسنده:

سیدعلی محمودی لاهیجانی ، محمد فشارکی ، محبوبه خراسانی

چکیده:

پژوهشگران درباره منابع فردوسی در نظم شاهنامه، نظرات مختلفی را مطرح کرده اند. برخی بر آنند که فردوسی از منابع گوناگونی بهره برده است؛ افرادی تنها شاهنامه ابومنصوری را منبع فردوسی می دانند و عده ای فردوسی را وارث سنت نقالی و شفاهی گذشته قلمداد می کنند. اما مساله پژوهش حاضر که پژوهشگران بدان کمتر توجه کرده اند، آن است که آیا راوی و شاعر شاهنامه یکی است یا این که دو شخصیت متفاوت است. این نوشته با هدف تعیین مرز میان گزارنده، راوی و شاعر و نشان دادن تمایز سخنان راوی با فردوسی در شاهنامه انجام شده است. بر این اساس دریافتیم که راوی شاهنامه که در اصل راوی داستان های منبع فردوسی بوده و فردوسی با خواندن روایت او در کتابی، داستان ها را در مقام شاعر، به نظم کشیده، دهقانی است که به سن و زادگاه و نام او در شاهنامه اشاره شده است. این تمایز می تواند ویژگی اصلی منبع فردوسی را آشکار کند؛ ویژگی ای که به ما نشان می دهد، منبع فردوسی در نظم شاهنامه تنها یک کتاب بوده است؛ کتابی که حاصل ترجمه چهار موبد زرتشتی از خداینامه و روایت دهقانی است که فردوسی با به دست آوردن آن، خود را متعهد می دانسته، حتی واژگان آن را برای حفظ روایت دهقان در شاهنامه به کار گیرد.

کلیدواژگان:

شاهنامه فردوسی ، منابع شاهنامه ، خداینامه ، شاهنامه ابومنصوری

زبان:

فارسی

انتشار در:

نشریه کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی، پیاپی ۳۳ (پاییز و زمستان ۱۳۹۵)

صفحات:

۶۳ -۹۵

 

 

Translator, Narrator, Poet: The Key to Solving The Problem of Shahnameh's Sources

Author(s):

Seyed Ali Mahmoudi Lahijani , Mohammad Fesharaki , Mahboubeh Khorasani

Abstract:

Researchers have expressed various comments on the source or sources of Ferdowsi’s Shahnameh. Some of them believe that Ferdowsi used from oral and written sources, some of them just have known Abu-Mansouri's Shahnameh as Ferdowsi’s source and the others believe that Ferdowsi’s source is tradition of oral narration. We have a narrator and a poet in Shahnameh; no doubt the poet of Shahnameh is Ferdowsi, but the narrator of Shahnameh that he was the narrator of Shahnameh's source (Abu-Mansouri's Shahnameh) is a person who has one hundred twenty years old, he was from Chach and his name was Bahram. The features of Ferdowsi’s source become clarify for us with understanding the differentiation of words of the narrator and poet. Features that show us the source of Ferdowsi’s work was only a book and Ferdowsi was committed himself to use the Dehghan’s words for keep his narration. This caused a few Arabic words entered in the Shahnameh, and in some cases the old pronunciation of the word is preserved.

Keywords:

Shahnameh , Shahnameh Source , Narrator , Poet

Language:

Persian

Published:

Journal of Research in Persian Language and Literature, Volume:17 Issue: 33, 2017

Pages:

63 - 95

 

نشریه کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی

Journal of Research in Persian Language and Literature

فصلنامه علوم انسانی

آخرین شماره  |   آرشیو

ISSN: 1735-9589 eISSN: 2645-4548

صاحب امتیاز:

دانشگاه یزد

مدیر مسئول:

دکتر محمدکاظم مهتدیانی

سردبیر:

دکتر مهدی ملک ثابت

 

https://www.magiran.com/paper/1664499