###################...تاثیر معماری بر روحیات جامعه...##################
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
منتشر شده در روزنامه جام جم :
##################################################################################
نشانی منبع نشر:
https://www.magiran.com/article/3588762
تاثیر معماری بر روحیات جامعه
آرشیو شنبه ۱۷ تیر ۱۳۹۶، شماره ۴۸۶۵
جامعه
۱۴
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
معماری، علم و هنر سازماندهی فضای ساختمانی و محوطه آن است و معماران، شکل دهنده فضا و به عبارتی، خالقان فضاهای گوناگون برای مدت طولانی برابر با عمرآن هستند؛ بناها وفضاهایی که عمر آن حداقل ۲۰ سال تا چند قرن است.
بناهای مختلف مسکونی، اداری وخدماتی توسط معماران طراحی ساخته می شود و ده ها سال مورد استفاده ساکنان و مراجعان ساختمان ها قرار می گیرد. معماری ساختمان بر رفتار و روحیات افراد به صورت مستقیم و غیرمستقیم تاثیر مثبت یا منفی می گذارد. معماری مطلوب، تاثیر مثبت و برعکس معماری نامطلوب، تاثیر منفی به همراه دارد.
معماری یک بنا دارای ابعاد مختلف از قبیل حجم ساختمان، نما به عنوان سیمای بیرونی، ورودی ساختمان، فضاهای ارتباطی راهرو و پلکان و آسانسور، ورودی اختصاصی فضای مسکونی یا اداری یا خدماتی، فضاهای اصلی و فرعی، روابط بین فضاها، مساحت و ارتفاع پنجره ها، معماری داخلی فضاها، بافت ورنگ مصالح به کار رفته، نوع و میزان نورپردازی است و همگی بر روحیه افراد ساکن یا مراجعان تاثیر می گذارند. نوع و کیفیت طراحی معماری، به تناسب موفق بودن و درنظر گرفتن عوامل فرهنگی، اجتماعی ساکنان یا مراجعان به فضا، میزان مطلوب بودن یا نامطلوب بودن معماری فضا را به همراه خواهد داشت و آن احساسی است با عنوان احساس خوشایندبودن یا نبودن که در افراد بروز و ظهور می کند.
معماری مطلوب می تواند سبب آسایش، آرامش، انضباط و امنیت جسمی و روحی افراد و ارتقای هنجارهای فردی و اجتماعی شود و معماری نامطلوب می تواند سبب عدم آسایش، ناآرامی، اغتشاش روانی و رفتاری افراد و تولید ناهنجاری های گوناگون گردد.
معماری اسلامی ایرانی در گذشته های دور در اغلب شهرها و روستاهای کشور با به کارگیری الگوی حیاط مرکزی در مناطق گرمسیری و استفاده از مصالح بومی و همساز با اقلیم منطقه، در تطابق با طبع و سرشت انسان و نمونه موفق معماری مطلوب بوده است به نحوی که آسایش روحی ساکنان و مراجعان را به همراه داشته و تعلق افراد به فضا سبب آرامش و سکینه روحی می شده است. استقرار حیاط مرکزی در میانه فضاهای ساختمان و در وسط آن نیز باغچه و حوض آب، دو عنصر حیات بخش بوده و زندگی به دور از هیاهوی بیرون و در کمال آسایش روحی فقط به درون معطوف بوده و آسایش وآرامش بی نظیری را فراهم می ساخته است.
معماری معاصر به لحاظ طراحی نامتجانس با فرهنگ و رسوم دینی وبومی و استفاده از مواد و مصالح ناسازگار با طبع و سرشت انسان، گاه سبب ناآرامی و اغتشاش بصری و تاثیرات روحی می شود و بعضا انسان بدون این که علت آن را بداند روحیاتش تغییر می کند و عکس العمل نامناسب از وی سر می زند. کیفیت فضاهای بنا و روابط نامناسب بین فضاهای اصلی و فرعی، به کارگیری مصالح و تجهیزاتی که سنخیتی با اقلیم و روح و روان انسان ندارد و ناسازگار با شرایط آسایش آب و هوایی منطقه است، تاثیر منفی برخلق و خو و روحیه ساکنین فضای مسکونی یا اداری و خدماتی می گذارد.
تاثیر موارد مذکور، از جنبه های گوناگون و متناسب با نوع کاربری ساختمان در روح و روان انسان حائز توجه بوده و بایستی به عنوان یک مساله اساسی مد نظر قرار گیرد. باتوجه به این که بیشترین زمان عمر انسان در فضای مسکونی و در مرتبه بعدی در فضاهای اداری و شغلی و در مرتبه بعدی در بخش های ساختمان ها می گذرد و درصد زیادی از عمر انسان در آن سپری می شود، لذا کیفیت معماری فضا بسیار حائز اهمیت بوده و هنگام طراحی یا خرید بایستی مورد توجه قرار گیرد تا بتواند آسایش روحی و جسمی را برای انسان به ارمغان آورد.
* معمار و استاد دانشگاه
تاثیر معماری بر روحیات جامعه
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
نوشتههای دیگری از «دکتر سید جواد هاشمی فشارکی»
جلوه های نهضت عاشورا در دفاع مقدس / نهضت عاشورای مقدس حسینی (ع) و نهضت دفاع مقدس خمینی (ره)
روزنامه کیهان، دوشنبه ۱۰شهریور ۱۳۹۹
روزنامه کیهان، یکشنبه ۱۶ اسفند ۱۳۸۸
روزنامه رسالت، سهشنبه ۲۳ مهر ۱۳۸۷
https://www.magiran.com/article/3588762