آرشیو دروس خارج فقه آیت الله العظمی سید موسی شبیری (حسینی) زنجانی90-89 - کتاب
تعداد نتایج از صفحه 1 تا 836 : 1
- بر وجوب می کند، مانند آقای سید محمد فشارکی گفته اند که اگر در ماده قیدی نباشد، درست است که امر مطلق
(صفحه 49)
موضوع: خارج فقه
از این جلسه, بحث در فصل جدید مربوط به موارد جواز افطار آغاز می گردد, در این جلسه استاد دام ظله حکم شیخ و شیخه را بررسی می کنند.
«فصل: وردت الرخصه فی افطار شهر رمضان لاشخاص _ بل قد یجب _ : الاول و الثانی الشیخ و الشیخه اذا تعذر علیهما الصوم أو کان حرجاً و مشقّه فیجوز لهما الافطار لکن یجب علیهما فی صوره المشقه بل فی صوره التعذر ایضاً التکفیر بدل کل یوم».
در مورد شیخ و شیخه اصل جواز افطار مورد تسلم است و اجماع و روایات و آیه قرآن بر آن دلالت می کند, منتها آیه قرآن بحثی دارد که مفسرین بحث کرده اند و در کلمات فقهی نیز فی الجمله بحث شده، امروز مقداری درباره آیه بحث می کنیم.
آیه شریفه می فرماید: «یا ایها الّذین امنوا کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلّکم تتقون أیاماً معدودات فمن کان منکم مریضاً أو علی سفر فعده من أیام اخر و علی الذین یطیقونه فدیه طعام مسکین فمن تطوع خیراً فهو خیر له و أن تصوموا خیر لکم ان کنتم تعلمون».
ص: 1
قسمت های مختلف این آیه مورد بحث است اما عمده «و علی الذین یطیقونه فدیه طعام مسکین» مربوط به مسئله جاری است که مراد چیست، از قدیم مفسرین در معنا و در منسوخ بودن یا نبودن این قسمت آیه اختلاف کرده اند.
عده ای از قدمای عامه و شاید متأخرین آنها می گویند که این آیه نسخ شده و آیه «فمن شهد منکم الشهر فلیصمه» آن را نسخ کرده، عده ای از علماء بزرگ امامیه همچون
مرحوم شیخ مفید در مقنعه و مرحوم سید مرتضی در انتصار و مرحوم قطب راوندی در فقه القرآن نیز به نسخ قائل شده اند، مرحوم صاحب مدارک نیز در مدارک نسخ را احتمال داده و رد نکرده است.
این بزرگان گفته اند که
پیامبر صلی الله علیه و آله روز عاشوراء و سه روز در هر ماه را روزه می گرفتند و روزه این روزها در صدر اسلام واجب بوده و بعد آیه روزه ماه مبارک رمضان نازل شد و روزه روز عاشوراء و آن سه روز نسخ شد و به روزه ماه مبارک رمضان تبدیل شد و روزه ماه مبارک رمضان واجب شد، منتها به دلیل اینکه اشخاص به یک ماه روزه عادت نکرده بودند در مشقت بودند و شارع مقدّس ترخیصاً لهم اجازه داد که اگر افطار کردند، کفاره بدهند و اشکالی ندارد، «و علی الذین یطیقونه فدیه» در همین مقام است که اشخاصی که می توانند روزه بگیرند اما روزه نگیرند، فدیه بدهند و فدیه مانند روزه گرفتن ماه مبارک رمضان است، پس، حکم یک ماه با این حکم تخییری نسخ شد و بعد که مسلمانان به روزه گرفتن عادت کردند، دوباره آیه نازل شد که «فمن شهد منکم الشهر فلیصمه» و این تخییر را نسخ کرد، اینها به چند مرتبه نسخ قائل شده اند. و بعضی دیگر آن وجوب مرتبه اولی را منکر شده اند و گفته اند که اول سه روز روزه واجب نبوده و مستحب بوده، اولین زمان وجوب مربوط به روزه ماه مبارک رمضان است, البته در ابتداء نسبت به ترک صوم ترخیص داده شده و مکلفین بین صوم و فدیه مخیر بودند و بعد این تخییر نسخ شده است.
ص: 2
آرشیو دروس خارج فقه آیت الله العظمی سید موسی شبیری (حسینی) زنجانی90-89
- مشخصات کتاب
- یکشنبه 28 شهریور ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- دوشنبه 29 شهریور ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- سهشنبه 30 شهریور ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- چهارشنبه 31 شهریور ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- شنبه 3 مهر ماه 89/07/03
- یکشنبه 4 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- دوشنبه 5 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- سهشنبه 6 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- چهارشنبه 7 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- شنبه 10 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- یکشنبه 11 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- سهشنبه 13 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- چهارشنبه 14 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- شنبه 17 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- یکشنبه 18 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- دوشنبه 19 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- سهشنبه 20 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- چهارشنبه 21 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- شنبه 24 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- یکشنبه 25 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- دوشنبه 26 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- شنبه 1 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- یکشنبه 2 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- دوشنبه 3 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- سهشنبه 4 آبان ماه 89/08/04
- چهارشنبه 5 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- شنبه 8 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- یکشنبه 9 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- دوشنبه 10 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- سهشنبه 11 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- چهارشنبه 12 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- شنبه 15 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- دوشنبه 17 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- سهشنبه 18 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- چهارشنبه 19 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- شنبه 22 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- شنبه 29 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- یکشنبه 30 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- دوشنبه 1 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- سهشنبه 2 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- چهارشنبه 3 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- شنبه 6 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- یکشنبه 7 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- دوشنبه 8 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- سهشنبه 9 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم
- چهارشنبه 10 آذر ماه 89/09/10
- سهشنبه 30 آذر ماه 89/09/30
- چهارشنبه 1 دی ماه 89/10/01
- شنبه 4 دی ماه 89/10/04
- یکشنبه 5 دی ماه 89/10/05
- دوشنبه 6 دی ماه 89/10/06
- سهشنبه 7 دی ماه 89/10/07
- چهارشنبه 8 دی ماه 89/10/08
- شنبه 11 دی ماه 89/10/11
- یکشنبه 12 دی ماه 89/10/12
- دوشنبه 13 دی ماه 89/10/13
- سهشنبه 14 دی ماه 89/10/14
- چهارشنبه 15 دی ماه 89/10/15
- شنبه 18 دی ماه 89/10/18
- یکشنبه 19 دی ماه 89/10/19
- دوشنبه 20 دی ماه 89/10/20
- سهشنبه 21 دی ماه 89/10/21
- شنبه 25 دی ماه 89/10/25
- عدم کفایت رؤیت هلال در یک جا برای سایر نقاط 89/10/26
- ادامه بحث: عدم کفایت رؤیت هلال در یک جا برای سایر نقاط 89/10/27
- عدم کفایت رؤیت هلال در یک نقطه برای سایر نقاط 89/10/28
- عدم کفایت رؤیت هلال در یک نقطه برای سایر نقاط 89/10/29
- حکم امثال اسیر و محبوس درباره اثبات ماه رمضان 89/11/24
- حکم امثال اسیر و محبوس نسبت به اثبات ماه رمضان 89/11/25
- حکم امثال اسیر و محبوس در اثبات ماه رمضان 89/11/26
- حکم امثال اسیر و محبوس نسبت به اثبات ماه رمضان 89/11/30
- حکم احکام اسیر و محبوس نسبت به اثبات ماه رمضان 89/12/01
- حکم امثال اسیر و محبوس درباره اثبات ماه رمضان 89/12/03
- حکم امثال اسیر و محبوس درباره اثبات ماه رمضان 89/12/04
- حکم اسیر و محبوس درباره اثبات رمضان 89/12/07
- حکم اسیر و محبوس درباره اثبات رمضان 89/12/08
- حکم اسیر و محبوس درباره اثبات رمضان 89/12/09
- حکم اسیری که ظن به ماه رمضان ندارد 89/12/10
- حکم اسیر در صورت عدم ظن به ماه رمضان 89/12/11
- حکم اسیر در تطابق سالها در صورتهای ظن و عدم آن 89/12/14
- حکم اسیر نسبت به ماه رمضان دوم و تطابق آن با ماه رمضان اول 89/12/15
- حکم مشتبه شدن ماه رمضان و ماه منذور الصوم در بین دو ماه و حکم نماز و روزه در مثل قطبین 89/12/16
- شرطیت بلوغ در وجوب قضاء صوم 89/12/17
- شرطیت بلوغ در حکم به قضاء فائت 89/12/18
- شرطیت بلوغ و عقل در وجوب قضاء صوم 89/12/21
- شرطیت عدم اغماء در وجوب قضاء صوم فائت 89/12/22
- شرطیت عدم اغماء و اسلام در وجوب قضاء صوم فائت 89/12/23
- تکلیف کفار به قضاء فوائت 89/12/24
- جواز تکلیف کفار به قضاء فوائت 89/12/25
- قضای روزه در ایام ارتداد 90/01/07
- قضاء صوم مرتد 90/01/08
- وجوب قضاء روزه مرتد 90/01/09
- وجوب قضاء روزه بر مسکر، حائض و مستبصر 90/01/10
- قضاء صوم مستبصر و نائم 90/01/14
- قضای روزه مردد بین اقل و اکثر 90/01/15
- قضاء روزه بین اقل و اکثر 90/01/16
- شک مسافر در تعداد روزهای سفر 90/01/20
- عدم لزوم تتابع در قضاء روزه ماه رمضان 90/01/21
- بررسی روایات عدم لزوم تتابع روزه ماه رمضان 90/01/22
- حکم تتابع قضاء و حکم تعیین ایام در قضاء 90/01/23
- بررسی مسائل نه، ده و یازده از احکام قضاء 90/01/24
- حکم تبیّن فراغ ذمه پس از قصد قضاء صوم 90/02/03
- حکم قضاء صوم میّتی که فرصت قضاء نداشته 90/02/04
- حکم قضاء صومی که از میت به خاطر سفر فوت شده و تمکن از قضاء نداشته 90/02/05
- حکم نیابت قضاء از میت در فرض عدم تمکن او از قضاء و حکم استمرار عذر تا رمضان بعدی 90/02/06
- حکم استمرار مرض تا ماه رمضان بعدی 90/02/07
- حکم استمرار مرض تا ماه رمضان بعدی 90/02/10
- حکم استمرار مرض تا ماه رمضان بعدی 90/02/11
- حکم بقیه صور استمرار عذر تا رمضان بعدی 90/02/12
- حکم بقیه صور استمرار عذر تا رمضان بعدی 90/02/13
- حکم قضا و فدیه در صورتی که مرض بیش از یک سال استمرار داشته باشد 90/02/14
- وجوب انجام قضا تا رمضان سال بعد 90/02/18
- وجوب قضاء توسط ولی میت نسبت به روزههایی که از میت فوت شده 90/02/19
- بحثی درباره سند و متن روایت ابو مریم انصاری 90/02/20
- جمع بین روایت ابی مریم و روایاتی که قضا را واجب میدانند 90/02/21
- وظیفهی ولی اکبر نسبت به صوم و صلاة مادر 90/02/24
- یکشنبه 25 اردیبهشت ماه 90/02/25
- بررسی روایات و اقوال فقها در مورد انحصار ولی در پسر بزرگتر 90/02/26
- اگر میت ولی مرد نداشته باشد آیا ولی زن نسبت به روزه او مسئولیتی دارد؟ 90/02/27
- جمع بین روایات قضا و صدقه 90/02/28
- شک در اشتغال ذمه میت 90/02/31
- یکشنبه 1 خرداد ماه 90/03/01
- دوشنبه 2 خرداد ماه 90/03/02
- وجوب قضاء همه روزههای فوت شده بر ولیّ 90/03/04
- حکم افطار بعد از زوال در قضاء ماه رمضان 90/03/07
- حکم افطار صوم قضاء در بعد از زوال 90/03/08
- حکم افطار در قضاء صوم ماه رمضان 90/03/09
- حکم افطار در قضاء ماه رمضان 90/03/10
- حکم افطار در قضاء صوم ماه رمضان 90/03/11
آرشیو دروس خارج فقه آیت الله العظمی سید موسی شبیری (حسینی) زنجانی90-89
آرشیو دروس خارج فقه آیت الله العظمی سید موسی شُبَیری (حسینی) زنجانی90-89
مشخصات کتاب:
سرشناسه:شُبَیری (حسینی) زنجانی90-89 سید موسی،۱۳۰۶
عنوان و نام پدیدآور:آرشیو دروس خارج فقه آیت الله العظمی سید موسی شُبَیری (حسینی) زنجانی90-89 سید موسی شُبَیری (حسینی) زنجانی.
به همراه صوت دروس
منبع الکترونیکی : سایت مدرسه فقاهت
مشخصات نشر دیجیتالی:اصفهان:مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان، ۱۳96.
مشخصات ظاهری:نرم افزار تلفن همراه و رایانه
موضوع: خارج فقه
عناوین اصلی کتاب شامل:
یکشنبه 28 شهریور ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ دوشنبه 29 شهریور ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ سه شنبه 30 شهریور ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ چهارشنبه 31 شهریور ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ شنبه 3 مهر ماه 89/07/03؛ یکشنبه 4 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ دوشنبه 5 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ سه شنبه 6 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ چهارشنبه 7 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ شنبه 10 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ یکشنبه 11 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ سه شنبه 13 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ چهارشنبه 14 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ شنبه 17 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ یکشنبه 18 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ دوشنبه 19 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ سه شنبه 20 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ چهارشنبه 21 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ شنبه 24 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ یکشنبه 25 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ دوشنبه 26 مهر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ شنبه 1 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ یکشنبه 2 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ دوشنبه 3 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ سه شنبه 4 آبان ماه 89/08/04؛ چهارشنبه 5 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ شنبه 8 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ یکشنبه 9 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ دوشنبه 10 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ سه شنبه 11 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ چهارشنبه 12 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ شنبه 15 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ دوشنبه 17 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ سه شنبه 18 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ چهارشنبه 19 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ شنبه 22 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ شنبه 29 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ یکشنبه 30 آبان ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ دوشنبه 1 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ سه شنبه 2 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ چهارشنبه 3 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ شنبه 6 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ یکشنبه 7 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ دوشنبه 8 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ سه شنبه 9 آذر ماه موضوع بحث:کتاب الصوم؛ چهارشنبه 10 آذر ماه 89/09/10؛ سه شنبه 30 آذر ماه 89/09/30؛ چهارشنبه 1 دی ماه 89/10/01؛ شنبه 4 دی ماه 89/10/04؛ یکشنبه 5 دی ماه 89/10/05؛ دوشنبه 6 دی ماه 89/10/06؛ سه شنبه 7 دی ماه 89/10/07؛ چهارشنبه 8 دی ماه 89/10/08؛ شنبه 11 دی ماه 89/10/11؛ یکشنبه 12 دی ماه 89/10/12؛ دوشنبه 13 دی ماه 89/10/13؛ سه شنبه 14 دی ماه 89/10/14؛ چهارشنبه 15 دی ماه 89/10/15؛ شنبه 18 دی ماه 89/10/18؛ یکشنبه 19 دی ماه 89/10/19؛ دوشنبه 20 دی ماه 89/10/20؛ سه شنبه 21 دی ماه 89/10/21؛ شنبه 25 دی ماه 89/10/25؛ عدم کفایت رؤیت هلال در یک جا برای سایر نقاط 89/10/26؛ ادامه بحث: عدم کفایت رؤیت هلال در یک جا برای سایر نقاط 89/10/27؛ عدم کفایت رؤیت هلال در یک نقطه برای سایر نقاط 89/10/28؛ عدم کفایت رؤیت هلال در یک نقطه برای سایر نقاط 89/10/29؛ حکم امثال اسیر و محبوس درباره اثبات ماه رمضان 89/11/24؛ حکم امثال اسیر و محبوس نسبت به اثبات ماه رمضان 89/11/25؛ حکم امثال اسیر و محبوس در اثبات ماه رمضان 89/11/26؛ حکم امثال اسیر و محبوس نسبت به اثبات ماه رمضان 89/11/30؛ حکم احکام اسیر و محبوس نسبت به اثبات ماه رمضان 89/12/01؛ حکم امثال اسیر و محبوس درباره اثبات ماه رمضان 89/12/03؛ حکم امثال اسیر و محبوس درباره اثبات ماه رمضان 89/12/04؛ حکم اسیر و محبوس درباره اثبات رمضان 89/12/07؛ حکم اسیر و محبوس درباره اثبات رمضان 89/12/08؛ حکم اسیر و محبوس درباره اثبات رمضان 89/12/09؛ حکم اسیری که ظن به ماه رمضان ندارد 89/12/10؛ حکم اسیر در صورت عدم ظن به ماه رمضان 89/12/11؛ حکم اسیر در تطابق سال ها در صورت های ظن و عدم آن 89/12/14؛ حکم اسیر نسبت به ماه رمضان دوم و تطابق آن با ماه رمضان اول 89/12/15؛ حکم مشتبه شدن ماه رمضان و ماه منذور الصوم در بین دو ماه و حکم نماز و روزه در مثل قطبین 89/12/16؛ شرطیت بلوغ در وجوب قضاء صوم 89/12/17؛ شرطیت بلوغ در حکم به قضاء فائت 89/12/18؛ شرطیت بلوغ و عقل در وجوب قضاء صوم 89/12/21؛ شرطیت عدم اغماء در وجوب قضاء صوم فائت 89/12/22؛ شرطیت عدم اغماء و اسلام در وجوب قضاء صوم فائت 89/12/23؛ تکلیف کفار به قضاء فوائت 89/12/24؛ جواز تکلیف کفار به قضاء فوائت 89/12/25؛ قضای روزه در ایام ارتداد 90/01/07؛ قضاء صوم مرتد 90/01/08؛ وجوب قضاء روزه مرتد 90/01/09؛ وجوب قضاء روزه بر مسکر، حائض و مستبصر 90/01/10؛ قضاء صوم مستبصر و نائم 90/01/14؛ قضای روزه مردد بین اقل و اکثر 90/01/15؛ قضاء روزه بین اقل و اکثر 90/01/16؛ شک مسافر در تعداد روزهای سفر 90/01/20؛ عدم لزوم تتابع در قضاء روزه ماه رمضان 90/01/21؛ بررسی روایات عدم لزوم تتابع روزه ماه رمضان 90/01/22؛ حکم تتابع قضاء و حکم تعیین ایام در قضاء 90/01/23؛ بررسی مسائل نه، ده و یازده از احکام قضاء 90/01/24؛ حکم تبیّن فراغ ذمه پس از قصد قضاء صوم 90/02/03؛ حکم قضاء صوم میّتی که فرصت قضاء نداشته 90/02/04؛ حکم قضاء صومی که از میت به خاطر سفر فوت شده و تمکن از قضاء نداشته 90/02/05؛ حکم نیابت قضاء از میت در فرض عدم تمکن او از قضاء و حکم استمرار عذر تا رمضان بعدی 90/02/06؛ حکم استمرار مرض تا ماه رمضان بعدی 90/02/07؛ حکم استمرار مرض تا ماه رمضان بعدی 90/02/10؛ حکم استمرار مرض تا ماه رمضان بعدی 90/02/11؛ حکم بقیه صور استمرار عذر تا رمضان بعدی 90/02/12؛ حکم بقیه صور استمرار عذر تا رمضان بعدی 90/02/13؛ حکم قضا و فدیه در صورتی که مرض بیش از یک سال استمرار داشته باشد 90/02/14؛ وجوب انجام قضا تا رمضان سال بعد 90/02/18؛ وجوب قضاء توسط ولی میت نسبت به روزه هایی که از میت فوت شده 90/02/19؛ بحثی درباره سند و متن روایت ابو مریم انصاری 90/02/20؛ جمع بین روایت ابی مریم و روایاتی که قضا را واجب می دانند 90/02/21؛ وظیفه ی ولی اکبر نسبت به صوم و صلاة مادر 90/02/24؛ یکشنبه 25 اردیبهشت ماه 90/02/25؛ بررسی روایات و اقوال فقها در مورد انحصار ولی در پسر بزرگتر 90/02/26؛ اگر میت ولی مرد نداشته باشد آیا ولی زن نسبت به روزه او مسئولیتی دارد؟ 90/02/27؛ جمع بین روایات قضا و صدقه 90/02/28؛ شک در اشتغال ذمه میت 90/02/31؛ یکشنبه 1 خرداد ماه 90/03/01؛ دوشنبه 2 خرداد ماه 90/03/02؛ وجوب قضاء همه روزه های فوت شده بر ولیّ 90/03/04؛ حکم افطار بعد از زوال در قضاء ماه رمضان 90/03/07؛ حکم افطار صوم قضاء در بعد از زوال 90/03/08؛ حکم افطار در قضاء صوم ماه رمضان 90/03/09؛ حکم افطار در قضاء ماه رمضان 90/03/10؛ حکم افطار در قضاء صوم ماه رمضان 90/03/11
https://www.ghbook.ir/index.php?option=com_dbook&task=viewbook&book_id=14166&Itemid=167&lang=fa
تعداد نتایج از صفحه 1 تا 836 : 1
- بر وجوب می کند، مانند آقای سید محمد فشارکی گفته اند که اگر در ماده قیدی نباشد، درست است که امر مطلق
(صفحه 49)
اشکال دوم این است که
بلکه خود آیه شریفه دلیل بر عدم وجوب قضاء است و نیازی به اصل برائت نیست، به خاطر اینکه آیه شریفه اشخاص را سه دسته کرده ؛ درباره یک دسته که اداءاً و قضاءاً مشکل دارند، «کتب» گفته و درباره دسته دوم که اداءاً نمی توانند روزه بگیرند اما قضاءاً مشکلی ندارند، دستور قضا داده، و دسته سوم روزه برای آنها ضرری نیست اما حرجی است، بر کسانی که روزه باید بگیرند و کسانی که باید قضا کنند، فدیه نیست، و در مورد کسانی که باید فدیه بدهند، اسمی از روزه برده نشده، معلوم می شود که هر کدام از این سه دسته وظیفه خاصی دارند، لذا نمی توانیم بگوئیم که اشخاصی که با حرج انجام می دهند، دو وظیفه دارند و باید قضا کنند و فدیه بدهند، این خلاف ظاهر است، ظاهر آیه این است که اشخاصی که با حرج انجام می دهند، در جهت قضا داشتن با مریض و مسافر مشترک نیستند، ظاهر آیه قرآن این است که تمام وظیفه هر کدام را بیان می کند.
اشکال سوم این است که
صحیحه محمد بن مسلم درباره شیخ و شیخه صریحاً لا قضاء می گوید، پس، به سه دلیل قضاء در اینجا واجب نیست.
حالا فرمایش ایشان را مورد بررسی قرار دهیم،
نسبت به اشخاص غیر قادر در باب ترتب اختلافی هست که اگر واجبی با واجب اهم دیگری مزاحم شد، آیا واجب مهم می تواند متعلق امر شود و آیا امر می تواند به عاجز متوجه شود و آیا در آن ملاک هست، این مورد بحث است، بعضی گفته اند به عاجز متوجه نیست و عمومات شامل عاجز نیست، اما اگر ماده مانند صلوا و صوموا اطلاق داشته باشد و قدرت در آن اخذ نشده، هیئت دلالت بر وجوب می کند، مانند آقای سید محمد فشارکی گفته اند که اگر در ماده قیدی نباشد، درست است که امر مطلق این مورد را شامل نشده اما عدم تقیید کشف از این می کند که ماده ملاک دارد منتها به دلیل عجز بعث به آن نشده، از اطلاق ماده ثبوت ملاک را کشف می کنند، این یک نظر است، نظر دیگر نظر مرحوم آقای خمینی است، ایشان اصلاً اطلاق هیئت قائل است و می فرماید که حتی عمومات و اوامر بعثی شامل عاجز نیز می باشد، به عاجز خطاب شخصی نمی توان کرد اما خطاب عام شامل عاجز نیز می شود، علاوه بر اینکه ملاک و مصلحت اطلاق دارد، هیئت بعثی نیز اطلاق دارد و قهراً کسب مصلحت نیز می شود، این دو نظر است، و نظر مختار این بود که هیئت و ماده اطلاق ندارد و به وسیله تناسب حکم و موضوع فهمیده می شود، موضوعاتی که قدرت در ملاک دخالت داشته باشد، در عرف معمولی بسیار نادر است، در انقاذ غریق انسان می داند که قدرت داشته باشد یا نداشته باشد، آثاری که شخص غریق دارد، از بین رفته، وقتی بر کسی مصیبتی وارد شده، نمی شود گفت که اگر من قدرت داشته باشم، مصیبت است و اگر قدرت نداشته باشم، مصیبت نیست، اینکه قدرت دخالت در ملاک داشته باشد، نادر است، از تناسب حکم و موضوع استفاده می شود که ملاک موجود است، در بعضی از موارد اطلاقات دیگری نیز هست که از آنها نیز کشف می شود که مرحوم آقای خوئی اصلاً آنها را تذکر نمی دهد، گویا ایشان فقط امر را کاشف گرفته است، در «الصلاه خیر موضوع» بعث نیست و اطلاق خود کلام شامل می شود، خوب بودن است، حتی آن که مزاحم است، علت از بین رفتن اهم نیست و مقارن با آن است، تقارن سرایت نمی کند، لذا خیریت و ملاک و مصلحت در آن موجود است، تعریفاتی که از صلاه و صوم کرده اند، گاهی تعریفاتی نیست که خصوص بعث باشد، نتیجه آن این می شود که قادر باشد، بعث نیز دنبال آن می آید، اما اطلاق آن شامل جائی می شود که بعث شده باشد یا نشده باشد، از آنها می شود ملاک را کشف کرد، ممکن است بگوئیم که در این امور از تعلیلات و جهات دیگر و در بسیاری از موارد دیگر، عرف مشابهات دارد، با قطع نظر از روایات، فطرت اولیه مانند انقاذ غریق را قبول می کند، خلاصه، بعضی تناسبات حکم و موضوع است و بعضی اطلاقات غیر امری است، روایات است، از آنها کشف می شود، بنابراین، اینکه مرحوم آقای خوئی می فرماید که دلیلی برای ثبوت ملاک نداریم، تمام نیست و می توانیم بگوئیم که در این موارد دلیل برای ثبوت ملاک داریم، ممکن است در بعضی موارد دلیل نداشته باشیم، در عرف متعارف نیز بیشتر این است که قدرت دخالت در ملاک ندارد اما بعضی از امور مانند احترام و تجلیل عرفاً نیز قدرت در ملاک دخالت دارد، اگر شخص قادر با قیام احترام نکند، توهین است اما در مورد عاجز از قیام توهین نیست، در مانند مورد بحث از ادله نقلیه و همان لا حرجی که ایشان تعبیر می کرد و مصالح که علل تشریع صوم ذکر شده، استفاده می شود که در عاجز نیز ملاک موجود است، پس، اینکه ایشان مقتضی را منکر شده، به نظر مختار نمی توان مقتضی را منکر شد.
ص: 49
https://www.ghbook.ir/index.php?name=%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88%20%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%20%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%20%D9%81%D9%82%D9%87%20%D8%A2%DB%8C%D8%AA%20%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%20%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C%20%D8%B3%DB%8C%D8%AF%20%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%20%D8%B4%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%20(%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C)%20%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C90-89&option=com_dbook&task=readonline&book_id=14166&page=49&chkhashk=D38E214F64&sword=%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%8C&tmpl=component&lang=fa