و به مدت ۱۰ سال، در حوزه علمیه اصفهان در محضر اساتیدى چون آیات مرحوم فشارکی، و.... دروس ادبیات و یک دوره درس خارج فقه و اصول را گذراند و سپس در سن ۲۰ سالگى راهى حوزه علمیه قم شد.

کد خبر: ۱۸۵۱۱۲۰

تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۳۹۶ - ۱۴:۰۰

پژوهش » سیاسی

به مناسبت سالروز شهادت شهید محراب آیت‌ا... اشرفی اصفهانی :

نقش شهیدآیت‌ا... اشرفی اصفهانی در اتحاد شیعه و سنی

در نوشتار حاضر به طور مختصر ابعاد زندگی شخصیت شهید محراب آیت ا... اشرفی اصفهانی به خصوص نقش ایشان در اتحاد شیعه و سنی در منطقه غرب کشور بررسی شده است. 

 ‍ پژوهش خبری صدا وسیما:انقلاب اسلامی ایران اگر چه بیشتر با نام و چهره رهبری معظم آن امام خمینی(ره) شناخته می‌شود اما به یقین یاران و شاگردان امام در دوران تبعید ایشان به نجف و نیز پاریس، نقش نمایندگی و وکالت ایشان را در هدایت و رهبری انقلاب در صحنه میدانی بر عهده داشتند و مسلما اگر یاران امام نبودند انقلاب اسلامی، امکان پیدایی و مانایی نداشت می‌توان گفت یاران امام، شاگردان ایشان و شاگردان تربیت یافته در مکتب آیت‌ا... بروجردی زعیم حوزه علمیه شیعه تا قبل از امام خمینی بودند چنانکه بسیاری از یاران و نمایندگان امام در مناطق مختلف کشور قبل از مبارزات و نهضت امام خمینی نمایندگی آیت‌ا... بروجردی را بر عهده داشتند از جمله این شخصیت‌ها آیت‌ا... صدوقی و آیت‌ا... اشرفی اصفهانی بودند. می‌توان گفت اعزام نمایندگان مختلف از جانب آیت ا... بروجردی به مناطق مختلف شیعه نشین ایران و جهان به منزله اعمال ولایت فقیه بود. آیت‌ا... علوی بروجردی نوه ایشان در این باره معتقد است آن سطحی که آیت‌ا... بروجردی برای ولایت فقیه قائل بودند، فراتر از یک حکومت است. ایشان ولایت فقیه را نسبت ‌به کل جهان اسلام می‌دانند و حکومت را بخشی کوچکی از ولایت فقیه می‌شمرند. ایشان معتقد بودند ولایت فقیه، هر چند عین ولایت ائمه نیست ولی مستند به آن است؛ یعنی ائمه، کار شیعه را در دوران غیبت کبری به دست فقیه داده‌اند؛ البته شخص فقیه را تعیین نمی‌کنند و مثل غیبت صغری نائب خاص ندارند؛ بلکه نیابت عام است و بر اساس معیارهای تعیین‌شده، نایب عام از میان فقها انتخاب می‌شود.[1]

حجت الاسلام سید حسن خمینی نوه حضرت امام درباره این موضوع معتقد است: اگر کمک یاران امام نبود توفیقات انقلاب به دست نمی‌آمد، مجموعه ما وظیفه داریم که یاران امام را با ویژگی‌هایی که داشتند برای تاریخ بشناسانیم و آنها را آن­گونه که بودند برای فردای جامعه خود تکرار کنیم. سید حسن خمینی می‌گوید یاران امام به امام ایمان داشتند و در وجود او یک هویت الهی، درایت عمیق و شجاعت حسینی و علوی دیده بودند. دوم اینکه به خاطر حطام دنیا نیامده بودند. سوم اینکه نیت‌ها را پاک کرده بودند. آیت‌ا... اشرفی اصفهانی از مبرزترین این مجموعه است؛ درس فلسفه امام رفته و از مؤمنین قبل از فتح است که در سیمای این فرد یک متحول کننده بزرگ دیده است.[2]

در نوشتار حاضر به طور مختصر ابعاد زندگی شخصیت شهید محراب آیت ا... اشرفی اصفهانی به خصوص نقش ایشان در اتحاد شیعه و سنی در منطقه غرب کشور بررسی شده است. 

 1-زندگی و زمانه آیت‌ا... اشرفی اصفهانی

 آیت‌ا... عطاءا... اشرفى اصفهانى در شعبان المعظم ۱۳۲۲ قمرى برابر با سال ۱۳۶۱هجری شمسی در خانواده‌اى روحانى در خمینى شهر دیده به جهان گشود.

وى فرزند حجت الإسلام میرزا اسدا... بود. مرحوم میرزا اسدا...، فرزند حجت الإسلام میرزا محمد جعفر از اهل فضیلت خمینی شهر بود. جدّ اعلاى ایشان نیز از علماى جبل عامل بود و نسب این خاندان به همین منطقه در لبنان مى‌رسید. نسب وی از طرف مادر به سادات مى‌رسد چرا که والده وی، علویه و از خانواده مؤیدى (از سادات معروف و صحیح النسب اصفهانى) بودند و نسب شان به حضرت امام حسن مجتبى (ع) مى‌رسد.

شهید محراب دوران کودکى را در سده (خمینی شهر) سپرى کرد و تحصیلات ابتدایى و مقدماتى را در همان جا در نزد مرحوم "سید مصطفى" فرا گرفت. "عطاء ا... اشرفی اصفهانی" در ۱۲ سالگى براى ادامه تحصیل رهسپار شهر اصفهان شد و به مدت ۱۰ سال، در حوزه علمیه اصفهان در محضر اساتیدى چون آیات مرحوم فشارکی، درچه‌اى، نجف آبادى و مدرّس دروس ادبیات و یک دوره درس خارج فقه و اصول را گذراند و سپس در سن ۲۰ سالگى راهى حوزه علمیه قم شد.

اشرفی اصفهانی در محضر مراجع بزرگ تقلید همانند آیات عظام مرحومان حائرى، بروجردى، خوانسارى و صدر به کسب علوم اسلامى پرداخت و در سن ۴۰ سالگى اجازه اجتهاد خود را از مرحوم آیت ا... العظمی سید محمد تقى خوانسارى (ره) در سال ۳۶۲۱ قمرى دریافت کرد.

البته در مصاحبه‌ای که شهید دارد خود ایشان نیز آثار اجتهاد را در 40 سالگی درخود می‌دیده است.[3]

کرمانشاه به دلیل موقعیت سوق‌الجیشی همیشه مورد توجه سیاستمداران و فعالان سیاسی و کانون مناقشات داخلی و خارجی و بزرگترین دروازه برای تهاجم مختلف از جمله فرهنگی بوده است. با توجه به چنین موقعیتی آیت‌ا... بروجردی توجه خاصی به آن می‌نمود. تأسیس حوزه علمیه و تربیت طلاب راهی بود که می‌توانست خلأ فرهنگی چند دهه اسلام‌‌زدایی را جبران نماید، لذا برای اداره حوزه نیاز به شخصیتی با توانمندی بالا در علم، اراده و مدیریت قوی صبر و تعامل در ایجاد همدلی و وفاق مذهبی در منطقه بود. همه این خصائل در شخص آیت‌ا... اشرفی وجود داشت و به همین دلیل اشرفی اصفهانى در سال ۱۳۳۵ خورشیدى براى اداره حوزه علمیه کرمانشاه و نیز امر تدریس، به نمایندگى از آیت‌ا... العظمى بروجردى (ره) رهسپار آن دیار شد، وی در مدت ۲۶ سال اقامت در کرمانشاه ضمن اداره حوزه علمیه و تدریس علوم اسلامى- از جمله سطوح عالى حوزه- به تبلیغ و ارشاد مردم منطقه پرداخت. چنین جایگاه و پایگاه بلند علمی و محبوبیت آیت‌ا... اشرفی اصفهانی موجب شد که علما و شخصیت‌های موجه استان در طوماری از امام راحل بخواهند ایشان را به عنوان نماینده ولی فقیه و امام جمعه کرمانشاه منصوب کنند. همچنانکه این موضوع در حکم امام هم تصریح گردید آنجا که فرمودند: ضمناً طوماری به امضای آقایان محترم علمای اعلام کرمانشاه واصل گردید که درخواست نموده بودند، جناب عالی فریضة نماز جمعه را در آن شهر اقامه فرمایید و با توجه به وضع زمان و احتیاج مسلمانان به این گونه اجتماعات مذهبی، مناسب است دعوت آقایان محترم را بپذیرید و بدین وسیله جناب عالی به امامت نماز جمعه منصوب می‌شوید تا ان شاء ا... تعالی هرچه با شکوه­تر این فریضة الهی را در آن شهر اقامه نمایید. بدین ترتیب در مهرماه ۱۳۵۸ شمسی، پس از پیروزى انقلاب اسلامى امام خمینی (قدس سره)، آیت‌ا... اشرفی را به عنوان امام جمعة کرمانشاه منصوب فرموند. آیت‌ا... اشرفى اصفهانى، حدود ۳ سال در این سنگر انجام وظیفه کرد. او همواره با ضد انقلاب، منافقین، رژیم صدام و اربابان آمریکایى و صهیونیستى‌اش، به مبارزه برمى‌خاست و در این راه دو بار مورد سوء قصد نافرجام قرار گرفت. ایشان در سن ۸۰ سالگی توسط یکی از منافقین کوردل در ساعت ۱۵/ ۱۲ ظهر ۲۳ مهرماه ۱۳۶۱ در سنگر نماز جمعه مسجد جامع و در محراب نماز به شهادت رسیدند.

2ـ آیت‌ا... اشرفی اصفهانی و تبیین و ترویج ایدئولوژی انقلاب اسلامی

ایدئولوژی‌ها، ابزار اصلی بسیج سیاسی در انقلاب‎ها مطرح می‎شوند. «ایدئولوژی‎ها همراه با به دست دادن توضیحی از واقعیات اجتماعی، حاوی یک رشته عقاید سیاسی نیز هستند که بهترین شکل ممکن سازماندهی اجتماعی را به تفصیل شرح می‎دهند و همراه نقشه‎ای از واقعیات، تصویری از جامعه‎‎ای مطلوب هم در برابر می‎نهند.» بدین ترتیب برای انقلابیون برنامه عمل و آرمان شهر ترسیم می‎کنند. انقلاب اسلامی نیز مانند هر انقلاب دیگری دارای ایدئولوژی فراگیر در حکم الگوی مبارزه بود و این ایدئولوژی بیش از هر عامل دیگری بر مذهب تشیع استوار بود. شیعیان هم قادر بودند به وسیله دستورها و پیام‎های خود، وضعیت موجود را با عنوان دوران حکومت غصبی امام معصوم، وضعیت نامطلوب جلوه دهند و هم قادر بودند با الگوهایی نظیر مبارزات امامان معصوم، خصوصاً امام حسین ـ علیه السّلام ـ، شیوه مبارزه را به پیروان بیاموزند. در نهایت به وسیله این ایدئولوژی، وضعیتی آرمانی از حکومت فقیه جامع الشرایط به نیابت از امام معصوم عرضه می‎گردید. به هر حال، ایدئولوژی انقلاب اسلامی ایران از یک سو، در بردارنده طرد و نفی ارزش­های حاکم بر جامعه گذشته ایران، به ویژه از نظر فرهنگی و اخلاقی بود و از سوی دیگر، در بردارنده ایده و آرمان تأسیس سامان سیاسی جدید مبتنی بر ارزش‎ها و اصول اسلامی بود که توسط رهبران و ایدئولوگ‎های انقلاب اسلامی تدوین شد.
حمید عنایت درباره امکان بالقوه تشیع برای عرضه ایدئولوژی مبارزه، بر طبق نیازهای جامعه امروز و سر زندگی و تحرک شیعه در سال­های اخیر معتقد است که « این موضوع در درجه اول با توجه به بعضی امکانات که برای انطباق با تحولات اجتماعی و سیاسی دارد تبیین می‎گردد. اساسی‎ترین این امکانات، اصل اجتهاد است، که طرح و تدبیری برای تکمیل منابع فقهی و بالقوه تعبیه‎ای انقلابی در برابر قدرت­های دنیوی است. نظامی عقیدتی که بدین سان عقیده و اجتهاد آزادانه فردی را، حتی در مسایل دارای اهمیت درجه دوم هم تصویب می‎کند، آشکارا توانایی بیشتری برای انطباق با مسایل پیش‌بینی نشده در منابع دارد...» آن بخش از علما و روحانیون که از توانایی و سطح علمی و فقهی بالاتری برخوردار بودند، همراه امام، ایدئولوگ‎های اصلی انقلاب بودند.[4]

اگرچه نقش و منزلت اجتهادی و علمی آیت ا... اشرفی اصفهانی تاکنون مغفول بوده و کمتر شناخته شده‌است اما با مرور سوابق علمی و اجتهادی آن شهید و مبارزات ایشان می‌توان دریافت که ایشان با درک صحیح ایدئولوژی انقلاب اسلامی و راه و خط امام منادی تفکر انقلاب و الهام بخش جریان‌های شیعه و سنی در کرمانشاه بودند و البته زندگی سیاسی و مجاهدات ایشان به این استان نیز محدود نمی­شد بلکه استان اصفهان و مناطق درگیر در دوران دفاع مقدس نیز صحنه روشن‌گری‌ها و مبارزات این پیر مجاهد بود این کارنامه درخشان جهادی و انقلابی بود که موجب شد بارها هدف توطئه شوم ترور منافقین قرار گیرد و بعد از سه شهید محراب همچنان خود ایشان آرزو کرده بودند لقب چهارمین شهید محراب را به­دست آوردند.

از جهت اثبات مقام علمی و اجتهادی آن پیر مجاهد کافی است تا به حسن اعتماد و گواهی‌های متعدد اجتهاد ایشان از مراجع بزرگ عصر حاضر نگاه کوتاهی بشود تا مقام و منزلت علمی ایشان آشکار شود ایشان از بزرگانی چون آیات عظام مرحوم آیت‌ا... خوانساری اجازه اجتهاد و از بزرگانی چون آیات عظام بروجردی، امام خمینی، گلپایگانی و ابوالحسن اصفهانی اجازه تصرف در وجوهات شرعیه را دریافت کردند.[5] برخورداری از چنین موقعیت ممتازی قدرت زبان و کلام آیت ا... اشرفی را در میان مخاطبان حقیقت جو بالا می ­برد. چه در طول مبارزات ملت ایران بر ضد رژیم پهلوی و چه در دوران تثبیت جمهوری اسلامی بیان و سخنان آیت ا... اشرفی اصفهانی به­خصوص از سنگر نماز جمعه در خدمت انقلاب بود همچنانکه «پی یر انسار» می­گوید «زندگی سیاسی به تولید مداوم مفاهیم و یادآوری اهداف و مشروعیت بخشی به آنها نیاز دارد و این ها تنها از طریق کلام و زبان به وقوع می پیوندد». زبان در موقعیت های متفاوت سیاسی قادر به ایفای نقش های گوناگونی است. مهمترین این موقعیت ها عبارتند از؛ وضعیت شورش علیه قدرت حاکم و وضعیت تثبیت قدرت حاکم. در کنش شورش، زبان تنها وسیله ی موثر در دست گروه های مخالف قدرت مستقر است تا به وسیله ی آن هم از هیات حاکمه وقت مشروعیت زدایی کنند و هم با تولید "سوژه شورشگر " و  خلق "آرمانشهر موعود" به اعضا، هویت واحد ببخشند و برای خویشتن مشروعیت کسب نمایند. در کنش تثبیت، زبان یکی از مهمترین ابزار لازم جهت تثبیت وضع موجود، نظم بخشی به موقعیت جدید و باز تعریف سوژه و تغییر آن از سوژه سرکش به سوژه متعبد است. در این موقعیت،کلام با توجیه الگوهای جدید روابط، موجب مشروعیت سازی برای قدرت مستقر می شود. کارویژه ی کلام و زبان در زندگی سیاسی خلق معنا برای اعمال است و برای ارائه ی هر تحلیل سیاسی باید بر پیوند معنا و عمل توجه داشت.

می ­توان موقعیت اجتماعی عینی در نظر گرفت که طی آن یک حس مشترک و بالقوه " نارضایتی از وضع موجود " در میان عاملان اجتماعی و سیاسی (در اینجا آیت ا... اشرفی اصفهانی ) وجود دارد. هیچ امکان مادی و معنوی برای بروز و ظهور این حس وجود ندارد، زیرا کلیه امکانات در انحصار هیئت حاکم (در اینجا دولت پهلوی ) است. در این شرایط "زبان" تنها وسیله موجود برای بیان حس نارضایتی و تبدیل آن از قوه و انفعال به فعل و کنش سیاسی است. زبان با بهره گیری از "راهبرد نفی" به کلیه کنش های سیاسی علیه قدرت حاکم معنا می­ بخشد. در حقیقت، در این وضعیت " تولید معنا " برای عمل سیاسی از انحصار هیئت حاکم خارج و در اختیار مخالفان قرار می ­گیرد. تولیدات کلامی مخالفان در ظاهر فقط شامل "نقد و افشای بی عدالتی ­ها" ، "یادآوری ایده آل ­های اصیل" و "بیان خیانتی که از سوی طبقات حاکم صورت گرفته است" می­ شود، در حالی که این تولیدات کلامی در واقع کار ویژه های اساسی تری را به انجام می­ رسانند و از این طریق منجر به خلق کنش شورش می ­گردد. آن کارویژه ها عبارتند از: تولید سوژه شورشگر، تولید هویت جمعی انقلابی و تولید آرمان شهر موعود.[6]

روحانیت ایران به خصوص شاگردان و همراهان امام خمینی در طول سالیان مبارزه در انقلاب اسلامی با بهره گیری از قدرت زبان دینی که الهام گرفته از قرآن و روایات اهل بیت است به مشروعیت زدایی از رژیم پهلوی و تثبیت نظام جمهوری اسلامی پرداختند. این خصلت به خصوص از جانب آیت ­ا... اشرفی اصفهانی که زبانی نافذ و قدرت بالایی در برگزاری جلسات و سخنرانی های مکرر داشت، نمودار شد.

زبان انقلابی شهید اشرفی در چند موضوع اساسی جلوه گر شد؛ تاکید بر موقعیت و منزلت امام خمینی به منزله اعلام و افقه علما و رهبر نهضت اسلامی،[7] افشای توطئه جدایی اسلام از سیاست، توسعه اماکن و مجموعه های دینی مانند مسجد آیت ا... بروجردی که پایگاه و نقطه آغاز راهپیمایی های انقلاب بود،[8] شهید اشرفی در طول مبارزات ملت به خصوص در سال 56 به دنبال شهات آیت ا... مصطفی خمینی مجالس بزرگداشت این شهید و دیگر شهدا را به عرصه مبارزه و افشاگری بر ضد رژیم پهلوی تبدیل کرد.[9]

3- اتحادگرایی آیت ا... اشرفی اصفهانی

شاید بتوان گفت یکی از مهمترین ابعاد حیات سیاسی آیت ا... اشرفی اصفهانی تاکید بر اتحاد شیعه و سنی و تلاش برای مقابله با حرکت­ های واگرایانه میان کردها با دیگر بخش ­های جامعه اسلامی ایران بود. این شهید در جهت تقویت وحدت شیعه و سنی در منطقه غرب کشور زحمات زیادی متحمل شد. شاید یکی از مهم ترین زمینه‌ها و عوامل اتحادگرایی اشرفی اصفهانی ایمان و دیانت ایشان بود.

حاج ملا محمد محمدی از علمای اهل سنت و امام جمعه اهل سنت کرمانشاه در آن زمان ویژگى‌هاى اخلاقى شهید محراب آیت‌ا... اشرفی اصفهانی را خداشناسى، پرهیزگارى و رعایت کل مسائل اسلامى بیان کرد و گفت: وی در واقع آن چه مورد رضایت خداوند تبارک و تعالى و پیامبر عظیم الشأن (ص) و ائمه (ع) بود انجام می‌داد و از هیچ کس باکى نداشت. این صفت ارزشمند تقوا در وجود ایشان مستقر بود. وی یکی دیگر از خصوصیات اخلاقی ایشان را دیانت، لیاقت و صداقت در دیانت و گفتار دانست و گفت: دومین صفت شهید هم شجاعت بود. شهید محراب، در ایراد خطبه‌ها و سخنرانى‌هایش، با حضور در جلسات مختلف با توجه به این که آن زمان، زمان حادى بود و دشمنان داخلى و خارجى در اطراف بودند مطالب را بدون هیچ­گونه واهمه و ترسی ادا مى‌کرد.[10]

از فرازهای سخنان آیت ا... اشرفی اصفهانی درباره وحدت می­توان به این موارد اشاره کرد: اختلاف و دودستگی را کنار بگذارید! اگر شما با هم اختلاف پیدا کردید، دودستگی و اختلاف سبب می‌شود که آن عظمت شما، قدرت شما، شوکت شما از بین برود و شما به هدف نخواهید رسید». (15/11/59)

ما دست برادری به همه می‌دهیم، حتی به برادران اهل سنّت. اسلام، شیعه و سنی ندارد و همه با هم برادریم و اعلام می‌کنیم [که] هیچ اختلافی نیست». (15/11/59)  

«همه با هم اختلاف را کنار بگذارید و زیر یک پرچم، [پرچم] توحید و اسلام، برای خنثی کردن توطئه‌های دشمن و از بین بردن دشمنان خارجی متحد شویم». (15/11/59)[11]

گذشته از شخصیت خدایی و دنیاگریزی آیت ا... اشرفی اصفهانی که ایشان را میان همه مردم محبوب می­کرد برخی راه­کارهای ایشان برای تقویت اتحاد میان شیعه و سنی و کردهای غرب کشور در موفقیت ایشان برای هدایت انقلاب و گرم نگه داشتن جبهه ها در طول دفاع مقدس موثر بود که در ادامه به برخی از این راه­کارها اشاره می­ شود:

1-3 ایجاد دفتر روحانیت اهل سنت

قدم اساسى‌اى که ایشان براى وحدت برداشته بودند، این بود که دفتر روحانیت اهل سنت را در کنار حوزه علمیه حضرت امام خمینى (ره) در مسجد آیت‌ا... بروجردى قرار داده بودند، هرکس که به این جا وارد می‌شد، طبعاً سرى هم به تشکیلات اهل سنت می‌زد و این خود به خود پایه‌اى اساسى براى وحدت امت اسلامى در استان بود. حاج ملا محمد محمدی" از علمای اهل سنت و امام جمعه اهل سنت کرمانشاه در آن زمان می‌گوید: در شهرهاى محل سکونت اهل سنت آن زمان اختلافات قومى و مذهبى بود که وی همیشه در این دو سنگر حضور داشت. طینت خاص و نیت پاکى داشت، صداقت خاصى داشت، آن چه بر زبان مى گفت در درون هم به آن ایمان داشت وبه آن چه ایمان داشت، با زبان به مردم مى‌گفت. به خاطر همین صداقت شان، ما اهل سنت خیلى به ایشان اعتماد و باور داشتیم و ایشان را از خودمان مى‌دانستیم. وی ستونى در کرمانشاه بود، پاى بند و علاقه‌مند بود و به اصطلاح اهل سنت، مُلا بود. انسانى آشنا به علم بود. دینش از سیاستش قوى‌تر بود. به عبارت دیگر، حرکت در مسیر اعتقاد دینى‌اش اولى و اول‌تر و مقدم تر بود بر مشى سیاسى اش.[12]

2-3 برگزاری سمینارهای دوماهانه ائمه جمعه شیعه و سنی

یکی از ابتکارات شهید اشرفی برگزاری دوماهانه نشست با ائمه جمعه مناطق حوزه ماموریت ایشتن بود. در این نشست­ها گاهی از شخصیت­های بزرگی چون آیت ا... خامنه ای، شهید صدوقی و آیت ا... طاهری اصفهانی هم دعوت می­شد. این جلسات تا شهادت ایشان ادامه داشت به نحوی که آخرین جلسه با حضور سیصد تن از ائمه جمعه و جماعات برگزار شد. با شهادت ایشان متاسفانه این جلسات تعطیل شد که خود ثلمه بزرگی به وحدت شیعه و سنی بود.[13]

3-۳  دیدارها و سفرهای دایمی به مناطق سنی نشین

ارتباط رودررو و صمیمانه آیت ا... اشرفی اصفهانی با علما و اقشار مختلف اهل سنت عامل بسیار موثری در ایجاد همدلی و تفاهم با اهل سنت بود ."حاج ملا عبدالقادر قادری" امام جمعه وقت شهرستان پاوه، در این­باره می­گوید: در اوایل سال ۱۳۵۹ که بنده مسئولیت امامت جمعه پاوه را قبول کردم، مستقیماً با شهید اشرفى ارتباط داشتم، به خصوص زمانى که از جانب بنیانگذار جمهورى اسلامى، امور اهل سنت استان کرمانشاه به شهید اشرفى واگذار شد، مستقیم با ما ارتباط داشت و به شهرستان­هاى سنى نشین مثل پاوه، جوانرود و روانسر می­آمد و جلسات متعدد وحدت را در این شهرها برگزار می­کرد. ارتباط ما خیلى نزدیک بود، حتى مانند یکى از بستگان پدرى مان به منزل وی مى­رفتیم. این جمله را بارها از ایشان شنیده بودم که مى­گفت شما آقایان علماى اهل سنت اورامانات، امتحان خودتان را در این انقلاب پس داده اید و دیگر نیازى به آزمایش شما نیست. شهید محراب در بحث و بیان در مورد مسائل وحدت بین شیعه و سنى، نقش اساسى داشتند. صداقت، تواضع، بى­آلایشى و سرکشى که داشت باعث می­شد با وجود آن سن و سال همیشه از کرمانشاه به پاوه بیاید. هیچ گونه تکلفى در کارش نبود. نه در گفتار، نه در کردارش، نه در خطبه هاى نمازجمعه که در کرمانشاه ایراد می­کرد، هیچ گاه مطلبى از وی نشنیدیم که باعث نگران اهل سنت شود. [14]

4-3- گرامیداشت هفته وحدت

شاید بتوان گفت ابتکار مهم آیت ا... اشرفی مردمی تر کردن مراسمات هفته وحدت بود. برگزاری نشست­های مشترک میان اهل سنت و شیعه و نیز حرکت کاروان­های وحدت از شیعیان به مناطق سنی نشین و برعکس از جمله پرشورترین آیین­های هفته وحدت در استان کرمانشاه و کردستان بود که این امر در موفقیت ایشان و زنده نگه داشتن روح وحدت در جامعه غرب کشور موثر بود. این موفقیت را وقتی می­توان دریافت که احساس علما و مردم اهل سنت در شهادت شهید اشرفی اصفهانی بازخوانی شود. امام جمعه وقت شهرستان پاوه انعکاس خبر شهادت آن بزرگوار در منطقه غرب به ویژه مناطق سنی نشین را این­گونه بیان می­ کند؛ بعد از نماز جمعه که ما به منزل برگشتیم و خبر شهادت ایشان را از صداوسیماى تهران شنیدیم، به حقیقت متاثر شدیم و همین مسئله باعث شد تا ما از کرمانشاه تا اصفهان در تشییع جنازه اش شرکت کنیم، روحانیون پاوه، با همان هواپیمایى که جنازه ایشان را که زمان جنگ و در موقعیت­هاى حساس با آن رفت و آمد مى­کردیم و در روز توان عبور نداشتیم، شبانه به اصفهان حمل کردیم و تا آخرین مجلس فاتحه‌اش در اصفهان ماندیم و از آن تاریخ تا به امروز، که دو دهه و اندى گذشته، سعى مان بر این بوده است تا هر ساله در سالگردش شرکت کنیم، این‌ها وفایى بود که ما از او یاد گرفتیم و حقیقتاً این وفا را داریم منعکس می‌کنیم.

 نتیجه گیری

نخبگان روحانی در هدایت و پیروزی انقلاب اسلامی نقش اساسی ایفا کردند و بازوان امام در کشور بودند. از جمله چهره های تاثیرگذار آیت ا... اشرفی اصفهانی بود که نماینده امام در غرب کشور و مناطق کردی نشین و متشکل از جمعیت شیعه و سنی به حساب می ­آمد. می­توان گفت برخورداری از دانش و پایگاه بلند اجتماعی در میان روحانیان به نحوی که  از جانب ایت آ... بروجردی به منطقه اعزام شدند و نفوذ زیادی یافتند در همراهی و همسویی مردم و روحانیان استان­های غرب کشور با انقلاب موثر بود. تقوا و ساده زیستی و شجاعت و مردمی بودن به نحوی باعث افزایش نفوذ معنوی آیت ا... اشرفی اصفهانی شد که بخش مهمی از نقش آفرینی کرمانشاه در انقلاب و دفاع مقدس را می­ توان مدیون تلاش­ های آیت ا... اشرفی اصفهانی دانست. کنش انقلابی ایشان در هدایت مردم بر ضد رژیم پهلوی و تثبیت نظام جمهوری اسلامی در سنگر امامت مسجد آیت­ا... بروجردی قبل از انقلاب و نماز جمعه بعد از انقلاب، بروز و ظهور یافت. آیت­ ا... اشرفی اصفهانی  با بهره گیری از هفته وحدت و مردمی کردن آن، جلسات منظم و مکرر با ائمه جمعه اهل سنت، سرکشی­ ها و بازدیدهای مکرر و شرکت در تشییع جنازه شهدای جنگ تحمیلی و نیز حضور مداوم در جبهه های جنگ و عیادت همیشگی از مجروحان جنگی از همه اقشار مردم مسیر اتحاد میان گروه­های مختلف مذهبی و قومی در منطقه را هموار کردند و این اقدامات، ایشان را به محور وحدت در استان و استان­های همجوار میان شیعه و سنی و کرد و فارس بدل کرد. بی­شک بازخوانی شخصیت و زندگی سیاسی ایشان و الهام گیری از تجربه موفق ایشان در ایجاد اتحاد میان شیعه و سنی و کرد و فارس در وضعیت کنونی کشور که هدف دسیسه های شوم تفرقه مذهبی و قومی با هدایت دشمنان انقلاب اسلامی است اهمیت و ضرورت دوچندان دارد.

 

پژوهش خبری// گروه سیاسی

-------------------------------------------------------------------------

 [1] http://www.jamaran.ir/ ۱۱/۱/۱۳۹۲

[2] http://www.jamaran.ir/ ۱۳۹۶/۰۷/۱۹

[3] - محمد اشرفی اصفهانی  محراب خونین باختران تهران: انتشارات سروش جلد اول 1362 ص 51

-[4]حمید عنایت، اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، ترجمه بهاء الدین خرمشاهی، تهران، خوارزمی، ۱۳۶۲،‌ص ۳۷۵

-[5] محمد اشرفی اصفهانی  محراب خونین باختران تهران  انتشارات سروش جلد اول 1362 ص 43-29

[6]- انسار پی یر ایدئولوژی ها، کشمکش ها و قدرت. ترجمه مجید شریف تهران: قصیده سرا. 1381 ص 166

[7]- محمد اشرفی اصفهانی  محراب خونین باختران تهران  انتشارات سروش جلد اول 1362 ص 26

[8]- همان ص 51

[9]- همان ص 75

[10] http://www.taghribnews.com/vdcd9s0x.yt0jk6a22y.html

[11] http://pajuhesh.irc.ir/Product/book/show.text/id/1422/book_keyword//occasion//index/1/indexId/144307

[12] -http://www.taghribnews.com/vdcd9s0x.yt0jk6a22y.html

[13] - محمد اشرفی اصفهانی محراب خونین باختران تهران  انتشارات سروش جلد اول 1362 ص 111

[14] - http://www.taghribnews.com/vdcd9s0x.yt0jk6a22y.html

 

 

نقش شهیدآیت‌ا... اشرفی اصفهانی در اتحاد شیعه و سنی

https://www.iribnews.ir/fa/news/1851120/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87-%D9%88-%D8%B3%D9%86%DB%8C