اخبار سید جواد هاشمی فشارکی در خبرگزاری دفاع مقدس ( دفاع پرس )
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
https://defapress.ir/fa/search
روی هر خبر بزنید کل ان خبر می اید :
دفاعپرس گزارش میدهد؛
سازمانها و واحدهای فعال مهندسی در جنگ تحمیلی
از عبدالامیر ابراهیمی سید جواد هاشمی فشارکی و جهادگر امیر...
کد خبر: ۴۸۲۸۸۳ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۷/۱۸
دفاعپرس گزارش میدهد؛
نحوهی تأمین ماشینآلات مهندسی در دوران دفاع مقدس
اسلامی محقق شود گزارش از عبدالامیر ابراهیمی سید جواد هاشمی... فشارکی انتهای پیام/ 112...
کد خبر: ۴۸۲۵۴۲ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۷/۱۶
دفاعپرس گزارش میدهد؛
خلاقیتها و ابتکارات رزمندگان ایرانی در تامین ادوات مهندسی رزمی در دوران دفاع مقدس
ابراهیمی سید جواد هاشمی فشارکی و جهادگر امیر محمدزاده انتهای...
کد خبر: ۴۸۲۴۳۲ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۷/۱۵
دفاعپرس گزارش میدهد؛
آشنایی با واژهها و اصطلاحات رایج دفاع مقدس + جزئیات
عبدالامیر ابراهیمی جهادگر امیر محمد زاده سید جواد هاشمی فشارکی...
کد خبر: ۴۸۲۲۵۵ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۷/۱۴
دفاعپرس گزارش میدهد؛
فصلی از تاریخ وحدت شیعه و سنی در بحران کردستان
- حاج اقا سید حسین هاشمی فشارکی ابوی سید جواد... مرحوم &ndash برادر سید جواد هاشمی فشارکی اورکت پوش &ndash... تهدیدات جدید احتمالی دشمنان مصون ماند گزارش از سید جواد... هاشمی فشارکی انتهای پیام/ 112...
کد خبر: ۴۷۷۸۹۹ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۶/۲۶
دفاعپرس گزارش میدهد؛
نگاهی به معارف دعای هفتم صحیفه سجادیه در شرایط سختی و مصیبت
جواد هاشمی فشارکی انتهای پیام/ 112...
کد خبر: ۴۷۴۶۹۲ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۶/۱۲
در رثای رحلت مادر سه شهید میرمحکم
از سید جواد هاشمی فشارکی انتهای پیام/ 141...
کد خبر: ۴۷۴۵۰۲ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۶/۰۹
یادداشت/ سید جواد هاشمی
گروه حماسه و جهاد دفاع پرس سید جواد هاشمی فشارکی...
کد خبر: ۴۷۳۶۲۱ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۶/۰۴
دفاعپرس گزارش میدهد؛
«زیارت عاشورا»؛ سندی قدسی در تقدیس امام حسین (ع)
از دکتر سید جواد هاشمی فشارکی انتهای پیام/ 112...
کد خبر: ۴۷۲۶۱۵ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۵/۲۹
به مناسبت بازگشت پیکر شهید مدافع حرم حاج رضا فرزانه؛
سردار شهید «رضا فرزانه» که بود؟ + تصاویر
های مادر جواد فرزانه برادر شهید سمت دیگر اتاق نشسته... خوشدل - سید جواد هاشمی فشارکی - حسین داریوش نظری... سرایی ذاکرین اهل بیت علیه السلام کربلایی جواد حقیقت و... که مهربانی اش خدایی بود جواد فرزانه برادر کوچک تر...
کد خبر: ۴۷۱۶۱۹ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۵/۲۳
ماموریت و وظایف مخابرات زرهی در دوران دفاع مقدس
دشمنان بلااثر می شد گزارش از دکتر سید جواد هاشمی... فشارکی پژوهشگر دفاع مقدس انتهای پیام/ ۱۴۱...
کد خبر: ۴۶۷۸۲۳ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۴/۳۱
نگاهی بر نقش مخابرات و ارتباطات در آزادسازی شهر «مهران»
را به همدیگر وصل می کردند « سید جواد هاشمی... فشارکی» پژوهشگر و بی سیم چی لشکر ۲۷ محمد رسول...
کد خبر: ۴۶۴۷۶۴ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۴/۱۰
دفاعپرس گزارش میدهد؛
دست پنهان آلمان در جنایت جنگی صدام علیه مردم «سردشت»
و منافع ایران دلسوز باشد گزارش از دکتر سید جواد... هاشمی فشارکی پژوهشگر و مولف کتاب ماهیت جنگ های ترکیبی...
کد خبر: ۴۶۴۱۵۴ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۴/۰۷
فتح خرمشهر، فتح خون/ روزی که خرمشهر دوباره آزاد شد؛
اشکها و لبخندهای «خرمشهر» در گذر زمان
کد خبر: ۴۵۷۹۴۳ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۳/۰۴
تبلور آرزوی آزادی قدس در وصیتنامه شهدا
راهبرد آزادی قدس و شهدای فشارکی و وصیت برخی از...
قدس شریف بوده است وصیت برخی شهدای گرانقدر فشارکی در... عزیز هموار سازید شهید رضا احمدی فشارکی ۳ آرزوی فتح... شهید رحیم مطلبی فشارکی ۴ آرزوی خواندن نماز در قدس... زودتر به سعادت رسیدم شهید علی محمد مطلبی فشارکی جامعه...
کد خبر: ۴۵۵۰۵۵ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۲/۱۷
راهبرد مقاومت از دیدگاه اندیشمندان اسلامی معاصر
جواد هاشمی فشارکی انتشارات جهاد دانشگاهی ۱۴۰۰ است mahdi khan... خان احمدی و دکتر سید جواد هاشمی فشارکی انتهای پیام/...
کد خبر: ۴۵۰۸۳۶ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۱/۲۴
«فتنهانگیزیها و خباثتهای آلمان علیه ایران»؛ از تسلیح شیمیایی صدام تا تحدید ایران در برجام
منافع ایران دلسوز باشد گزارش از دکتر سید جواد هاشمی... فشارکی پژوهشگر و مولف کتاب ماهیت جنگ های ترکیبی و...
کد خبر: ۴۵۰۱۹۷ تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۲/۰۳
برترینهای ششمین جشنواره رسانهای ابوذر در قم تقدیر شدند
به شرح ذیل است تقدیر ها سید جواد اشرفی دبیر... تقدیر بخش مصاحبه اول سید جواد هاشمی فشارکی دوم محمد... سوم علی پاپی صادقی محمد جواد اربیلی شایسته تقدیر احسان... شایسته تقدیر بخش کاریکاتور راضیه سادات مدرس نرگس همتی جواد...
کد خبر: ۴۴۶۱۱۱ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۱۲/۱۴
مؤلف برگزیده پانزدهمین جشنواره «پاسداران اهل قلم»:
شناخت ماهیت جنگهای آتی/ نحوه مقابله ایران با جنگ هیبریدی دشمن
هاشمی فشارکی با اشاره به مفهوم جنگ ترکیبی گفت ویژگی...
« سید جواد هاشمی فشارکی» مؤلف کتاب « ماهیت جنگ... محیطی آن از جنگ ترکیبی استفاده می کنند هاشمی فشارکی... که مربوط به همین بازه زمانی است هاشمی فشارکی گفت...
کد خبر: ۴۴۵۷۰۹ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۱۲/۲۴
پیشکسوت دفاع مقدس:
تثبیت خط مقاومت در سوریه و عراق، نیازمند تفکر انقلابی و جهادی است
سید جواد هاشمی فشارکی گفت از آن جا که...
جواد هاشمی فشارکی» پیشکسوت دفاع مقدس و از اساتید شهید... فارغ التحصیل شد « هاشمی فشارکی» با اشاره به خاطره... می کند « هاشمی فشارکی» با بیان این که شهید... اصفهان به خاک می سپارند « هاشمی فشارکی» با بیان...
کد خبر: ۴۴۴۵۶۱ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۱۲/۰۸
یادداشت/
«مقاومت»؛ بهترین راه پاسداشت خون شهیدان «سلیمانی» و «فخریزاده»
از قدم زدن « محمدجواد ظریف» با « جان کری»...
کد خبر: ۴۳۶۷۸۹ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۱۰/۲۶
چهلسالگی سرو/ بسیجی شهید «حسن اثنیعشری»:
سفارش شهید «اثنی عشری» برای نوشته روی مزارش/ راه چاره مشکلات کشور روحیه «بسیجی» است
گروه حماسه و جهاد دفاع پرس - سید جواد هاشمی... فشارکی تشکیل « بسیج مستضعفین» به فرمان امام خمینی ره...
کد خبر: ۴۳۲۸۸۴ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۱۰/۰۳
چهلسالگی سرو/ دبیر گردهمایی پیشکسوتان مخابرات لشکر ۲۷:
نمیتوانیم در برابر انحراف از خط انقلاب، امام و شهدا ساکت باشیم
سید جواد هاشمی فشارکی گفت ما نمی توانیم در برابر...
جواد هاشمی فشارکی» از پیشکسوتان مخابرات لشکر ۲۷ محمد رسول... و شاخ و برگ آن در آسمان هاست هاشمی فشارکی... تمام سختی ها و فتنه ها مبارزه کرد هاشمی فشارکی... هاشمی فشارکی با بیان این که مهم ترین رسالت ما...
کد خبر: ۴۲۶۹۸۹ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۸/۲۸
نقش مخابرات «لشکر ۲۷ محمد رسولالله (ص)» در دوران دفاع مقدس
گروه حماسه و جهاد دفاع پرس - سید جواد هاشمی... فشارکی « پشتیبانی» همواره به عنوان امری ضروری در جنگ... ۱۸ س الگی - سیدجواد هاشمی فشارکی - شهید «...
کد خبر: ۴۲۴۹۸۹ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۸/۱۶
چهلسالگی سرو/
نگاهی بر نقش مخابرات و ارتباطات در دفاع مقدس
را به همدیگر وصل می کردند « سید جواد هاشمی... فشارکی» پژوهشگر و بی سیم چی لشکر ۲۷ محمد رسول...
کد خبر: ۴۱۹۴۶۹ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۷/۱۳
یادداشت/ سید جواد هاشمی فشارکی
حمله به افغانستان و پیامدهای آن
گروه بین الملل دفاع پرس سید جواد هاشمی فشارکی ۱۹...
کد خبر: ۴۱۵۴۷۹ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۶/۲۲
چهلسالگی سرو/ یادداشت/ سید جواد هاشمی فشارکی
استحکامبخشی چلستون انقلاب در چلّه دفاع مقدس
گروه حماسه و جهاد دفاع پرس - سید جواد هاشمی... فشارکی شیپور جنگی ظالمانه از سوی رژیم بعث عراق به...
کد خبر: ۴۱۴۹۹۳ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۷/۰۱
چهلسالگی سرو/ یادداشت/ سید جواد هاشمی فشارکی
نهضت «عاشورا» و جلوههای تجلی آن در «دفاع مقدس»
گروه حماسه و جهاد دفاع پرس سید جواد هاشمی فشارکی...
کد خبر: ۴۱۴۱۶۱ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۶/۱۶
یادداشت/ سید جواد هاشمی فشارکی
گروه حماسه و جهاد دفاع پرس سید جواد هاشمی فشارکی... کشتند همچنین مساجدی که پایگاه مبارزان بودند مانند مسجد الجواد...
کد خبر: ۴۱۲۲۴۱ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۶/۰۳
یادداشت/ سید جواد هاشمی فشارکی
راهبرد «مقاومت» از منظر امام خمینی (ره)
گروه حماسه و جهاد دفاع پرس - سید جواد هاشمی... فشارکی واژه « مقاومت» تأکید دین مبین اسلام در برابر...
کد خبر: ۴۱۰۹۹۴ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۵/۲۹
یادداشت/ سید جواد هاشمی فشارکی
گروه حماسه و جهاد دفاع پرس سید جواد هاشمی فشارکی...
کد خبر: ۴۰۹۳۰۴ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۵/۱۷
یادداشت/ سید جواد هاشمی فشارکی
تجلی سخن امام خمینی (ره) در خصوص «یاران در گهواره»
گروه حماسه و جهاد دفاع پرس سید جواد هاشمی فشارکی... شهدای دفاع مقدس جامعه فشارکی ها جامعه مورد مطالعه فشارکی... گرفته را شامل می شود که از میان جامعه فشارکی... فقط تشابه اسمی داشته اند یعنی شهیدان « محسن فشارکی»...
کد خبر: ۴۰۸۸۱۳ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۵/۱۳
یادداشت/ سید جواد هاشمی فشارکی
مرصادهایی که گذشت، مرصادهایی که در پیش است
گروه حماسه و جهاد دفاع پرس - سید جواد هاشمی... فشارکی « مرصاد» از ماده « رصد» بر وزن حَسَدْ...
کد خبر: ۴۰۸۰۱۵ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۵/۰۸
یادداشت/ سید جواد هاشمی فشارکی
سیره امام خمینی و امام خامنهای در مواجهه با «قطعنامه» و «برجام»
گروه حماسه و جهاد دفاع پرس سیدجواد هاشمی فشارکی ٢٧...
کد خبر: ۴۰۶۴۸۹ تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۴/۳۰
دبیر کمیته زیرساختها و عمرانی کشور در همایش شنبههای انقلاب:
بکارگیری ظرفیتهای متخصصان داخلی از برجستهترین دستاوردهای انقلاب است
هاشمی فشارکی با اشاره به وضعیت کشور در دوران رژیم...
به گزارش خبرنگار اخبار داخلی دفاع پرس سید جواد هاشمی... فشارکی دبیر کمیته زیرساخت ها و عمرانی کشور در شانزدهمین... های متقاضی گاز صادر کنیم هاشمی فشارکی با بیان این... عظیم انقلاب است هاشمی فشارکی در پایان با بیان این...
کد خبر: ۳۰۱۶۹۲ تاریخ انتشار: ۱۳۹۷/۰۵/۰۶
دبیر همایش ملی مبانی طراحی موزه های دفاع مقدس:
نظام مهندسی در جنگ غیرممکنها را ممکن کرد/ دفاع 8 ساله ایران بیبدیل و اتفاقی عظیم بود
به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاع پرس سید جواد... هاشمی فشارکی در همایش ملی مبانی طراحی موزه های دفاع... هاشمی فشارکی تاکید کرد هر کشوری بعد از پایان جنگ... بود اما آن آثار امروز کجاست فشارکی گفت صدام بعد...
کد خبر: ۲۲۹۱۲۹ تاریخ انتشار: ۱۳۹۵/۱۲/۰۸
اعلام آمادگی 25 نهاد جهت برگزاری همایش ملی «مبانی طراحی موزههای دفاع مقدس»
موزه دفاع مقدس برگزار شد در ابتدای جلسه سردار جواد... صورت گرفته است در این جلسه دکتر سید جواد هاشمی... فشارکی دبیر علمی همایش با ارائه گزارشی از فعالیت های...
کد خبر: ۲۱۹۵۶۴ تاریخ انتشار: ۱۳۹۵/۱۰/۰۸
https://defapress.ir/fa/search
************************
دفاعپرس گزارش میدهد؛
نگاهی به معارف دعای هفتم صحیفه سجادیه در شرایط سختی و مصیبت
با توجه به سفارش حضرت امام خامنهای (مد ظلهالعالی) در رابطه با خواندن دعای هفتم صحیفه سجادیه و امیدواری ایشان به دعای برخاسته از دل پاک و صاف جوانان و افراد پرهیزگار برای دفع بلاهای بزرگ، در کنار رعایت تمام مسائل پزشکی و بهداشتی توصیه شده پزشکان، لازم است، هر روز این دعا قرائت شود.
کد خبر: ۴۷۴۶۹۲
تاریخ انتشار: ۱۲ شهریور ۱۴۰۰ - ۰۰:۳۰ - 03September 2021
به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاعپرس، در شرایطی که بحران کرونا از اسفند ۱۳۹۸ تا کنون روند تصاعدی داشته و سبب تلفات جانی و خسارات مادی و مشکلات زیادی در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی و مشکلات معیشتی و اداره امورجامعه بوجود آورده است، رهبر معظم انقلاب اسلامی توصیه به خواندن دعای هفتم صحیفه سجادیه کردهاند. با واکاوی مضامین متن دعا و تبدیل آن به صورت موضوعی، دعا شامل چهار بخش (توانایی خداوند، بیان مشکل بدرگاه الهی، اعتراف به عجز در برابر مشکل و درخواست حل مشکل از خداوند) است که در این یادداشت تبیین شده است.
قدرت و توانایی خداوند
نخست عظمت و توانایی خداوند را در دعا ذکر میکنیم:
•ای آنکه گرههای امور رنجآور، به وسیلۀ او گشوده میشود؛ یَا مَنْ تُحَلُّ بِهِ عُقَدُ الْمَکَارِهِ، ﴿۱﴾
• وای آنکه تندی و تیزی سختیها، به عنایت او فرو مینشیند؛ وَ یَا مَنْ یُفْثَأُ [یَفْثَأُ]بِهِ حَدُّ الشَّدَائِدِ ﴿۱﴾
• وای آنکه بیرون آمدن از تنگی و فشار و قرار گرفتن در راحتی گشایش و رهایی از غم و اندوه، از او خواسته میشود. وَ یَا مَنْ یُلْتَمَسُ مِنْهُ الَْمخْرَجُ إِلَى رَوْحِ الْفَرَجِ ﴿۱﴾
• دشواریها در برابر قدرتت آسان گردد ذَلَّتْ لِقُدْرَتِکَ الصِّعَابُ ﴿۲﴾
• و وسایل زندگی و اسباب حیات، به لطفت فراهم آید وَ تَسَبَّبَتْ بِلُطْفِکَ الْأَسْبَابُ ﴿۲﴾
• و فرمان و حکم به نیرویت جریان یابد؛ وَ جَرَى بِقُدرَتِکَ الْقَضَاءُ ﴿۲﴾
• و همه چیز بر اساس و ارادهات میگذرد. وَ مَضَتْ عَلَى إِرَادَتِکَ الْأَشْیَاءُ ﴿۲﴾
• پس همۀ موجودات به خواست تو، بی آنکه فرمان کلامی دهی، فرمان برند؛ فَهِیَ بِمَشِیَّتِکَ دُونَ قَوْلِکَ مُؤْتَمِرَةٌ ﴿۳﴾
• و (همۀ موجودات) به ارادهات، بی آنکه با گفتار نهی کنی، از کار باز ایستند وَ بِإِرَادَتِکَ دُونَ نَهْیِکَ مُنْزَجِرَةٌ. ﴿۳﴾
• تنها تو را در دشواریها میخوانند أَنْتَ الْمَدْعُوُّ لِلْمُهِمَّاتِ ﴿۴﴾
• و در بلاهای سخت و دشوار، تنها تو پناهگاهی وَ أَنْتَ الْمَفْزَعُ فِی الْمُلِمَّاتِ ﴿۴﴾
• بلاهای سخت و دشوار از انسان دور نمیشود، مگر آنچه را که تو دور کنی؛ لَا یَنْدَفِعُ مِنْهَا إِلَّا مَا دَفَعْتَ ﴿۴﴾
• و از گرههای رنجآور، چیزی گشوده نمیشود، مگر آنچه را تو بگشایی وَ لَا یَنْکَشِفُ مِنْهَا إِلَّا مَا کَشَفْتَ ﴿۴﴾
• و تو به برطرف کردن آنچه که به آن گرفتار شدهام و دور کردن بلایی که در آن افتادهام، توانایی؛ وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَى کَشْفِ مَا مُنِیتُ بِهِ، ﴿۱۰﴾
•ای دارای عرش بزرگ! یَا ذَا الْعَرْشِ الْعَظِیمِ. ﴿۱۰﴾
بیان مشکل به درگاه الهی
سپس مشکل خود را بدرگاه الهی بیان میکنیم:
• پروردگارا! بلایی بر من نازل شده که سنگینیاش مرا به زحمت و رنج انداخته وَ قَدْ نَزَلَ بِی یَا رَبِّ مَا قَدْ تَکَأَّدَنِی ثِقْلُهُ ﴿۵﴾
• و سختی و مشکلی به دردم آورده که تحمّلش مرا در فشار قرار داده، وَ أَلَمَّ بِی مَا قَدْ بَهَظَنِی حَمْلُهُ ﴿۵﴾
• و تو آن را به قدرتت بر من وارد کردهای وَ بِقُدْرَتِکَ أَوْرَدْتَهُ عَلَیَّ ﴿۶﴾
• و به اقتدارت به سوی من فرستادهای، وَ بِسُلْطَانِکَ وَجَّهْتَهُ إِلَیَّ. ﴿۶﴾
• چیزی را که تو وارد کردهای، مُصْدِرَ ﴿۷﴾
اعتراف به عجز در برابر مشکل
آنگاه در برابر عظمت و توانایی خداوند؛ احساس عجز خود را بیان میکنیم:
• پس چیزی را که تو وارد کردهای، برگردانندهای برای آن نیست؛ فَلَا مُصْدِرَ لِمَا أَوْرَدْتَ ﴿۷﴾
• و آنچه را تو فرستادهای، دور کنندهای برای آن وجود ندارد؛ وَ لَا صَارِفَ لِمَا وَجَّهْتَ ﴿۷﴾
• و چیزی را که تو بستهای، گشایندهای برایش ناست ؛ وَ لَا فَاتِحَ لِمَا أَغْلَقْتَ ﴿۷﴾
• و چیزی را که تو بگشایی، کسی قدرت بستنش را ندارد؛ وَ لَا مُغْلِقَ لِمَا فَتَحْتَ ﴿۷﴾
• و آنچه را که تو دشوار کردهای، آسان کنندهای برایش نیست؛ وَ لَا مُیَسِّرَ لِمَا عَسَّرْتَ ﴿۷﴾
• و کسی را که تو بی یار و یاور گذاشتهای، یاوری برای او وجود ندارد. وَ لَا نَاصِرَ لِمَنْ خَذَلْتَ ﴿۷﴾
• (موجودات) تنها تو را در دشواریها میخوانند أَنْتَ الْمَدْعُوُّ لِلْمُهِمَّاتِ ﴿۴﴾
درخواست حل مشکل از خداوند
پس از ذکر موارد فوق، حال عاجانه از خداوند درخواست حل مشکل میکنیم:
• پس بر محمّد و آلش درود فرست، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ﴿۸﴾
•ای پروردگارم! و به فضل و احسانت، درِ گشایش و فرج را به روی من باز کن وَ افْتَحْ لِی یَا رَبِّ بَابَ الْفَرَجِ بِطَوْلِکَ ﴿۸﴾
• و به چاره سازیت، تسلّط غم و اندوه را از من بشکن وَ اکْسِرْ عَنِّی سُلْطَانَ الْهَمِّ بِحَوْلِکَ ﴿۸﴾
• و مرا در موردی که از آن شکایت دارم، به تأمل و تدبّر نیک برسان؛ وَ أَنِلْنِی حُسْنَ النَّظَرِ فِیما شَکَوْتُ ﴿۸﴾
• و در آنچه از تو درخواست میکنم، شیرینی اجابت را بچشان؛ وَ أَذِقْنِی حَلَاوَةَ الصُّنْعِ فِیما سَأَلْتُ ﴿۸﴾
• و از جانب خودت، رحمت و گشایشی گوارا به من ببخش؛ وَ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً وَ فَرَجاً هَنِیئاً ﴿۸﴾
• و برای من از نزد خود، راه نجاتی سریع قرار ده. وَ اجْعَلْ لِی مِنْ عِنْدِکَ مَخْرَجاً وَحِیّاً ﴿۸﴾
• و مرا به خاطر غمگینی و حزن و اندوه، از رعایت واجباتت و به کار گرفتن مستحباتت باز مدار. وَ لَا تَشْغَلْنِی بِالاِهْتِمامِ عَنْ تَعَاهُدِ فُرُوضِکَ، وَ اسْتِعْمَالِ سُنَّتِکَ ﴿۹﴾
• پروردگارا! به سبب بلایی که بر من نازل شده، درمانده شدهام؛ فَقَدْ ضِقْتُ لِمَا نَزَلَ بِی یَا رَبِّ ذَرْعاً ﴿۱۰﴾
• و از تحمّل آنچه برای من پیش آمده، دلم از اندوه و غصّه پر شده؛ وَ امْتَلَأْتُ بِحَمْلِ مَا حَدَثَ عَلَیَّ هَمّاً ﴿۱۰﴾
• بنابراین قدرت و تواناییات را دربارۀ من به کار گیر؛ وَ دَفْعِ مَا وَقَعْتُ فِیهِ ﴿۱۰﴾
• اگرچه از جانب تو سزاوار آن نیستم؛ای دارای عرش بزرگ! فَافْعَلْ بِی ذَلِکَ وَ إِنْ لَمْ أَسْتَوْجِبْهُ مِنْکَ، یَا ذَا الْعَرْشِ الْعَظِیمِ ﴿۱۰﴾
سخن پایانی
با توجه به توصیه رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر خواندن دعای هفتم صحیفه سجادیه و امیدواری ایشان به دعای برخاسته از دل پاک و صاف جوانان و افراد پرهیزگار برای دفع بلاهای بزرگ، علاوه بر رعایت تمام توصیههای پزشکی و لازم است، تا پایان رقع بحران کرونا هر روز این دعا قرائت شود، تا ان شاالله بسرعت بساط ویروس منحوس برچیده شود.
متن دعای هفتم صحیفه سجادیه
﴿۱﴾ یَا مَنْ تُحَلُّ بِهِ عُقَدُ الْمَکَارِهِ، وَ یَا مَنْ یُفْثَأُ [یَفْثَأُ]بِهِ حَدُّ الشَّدَائِدِ، وَ یَا مَنْ یُلْتَمَسُ مِنْهُ الَْمخْرَجُ إِلَى رَوْحِ الْفَرَجِ.
ای آنکه گرههای امور رنجآور، به وسیلۀ او گشوده میشود؛ وای آنکه تندی و تیزی سختیها، به عنایت او فرو مینشیند؛ وای آنکه بیرون آمدن از تنگی و فشار و قرار گرفتن در راحتی گشایش و رهایی از غم و اندوه، از او خواسته میشود.
﴿۲﴾ ذَلَّتْ لِقُدْرَتِکَ الصِّعَابُ، وَ تَسَبَّبَتْ بِلُطْفِکَ الْأَسْبَابُ، وَ جَرَى بِقُدرَتِکَ الْقَضَاءُ، وَ مَضَتْ عَلَى إِرَادَتِکَ الْأَشْیَاءُ.
دشواریها در برابر قدرتت آسان گردد و وسایل زندگی و اسباب حیات، به لطفت فراهم آید و فرمان و حکم به نیرویت جریان یابد؛ و همه چیز بر اساس و ارادهات میگذرد.
﴿۳﴾ فَهِیَ بِمَشِیَّتِکَ دُونَ قَوْلِکَ مُؤْتَمِرَةٌ، وَ بِإِرَادَتِکَ دُونَ نَهْیِکَ مُنْزَجِرَةٌ.
پس همۀ موجودات به خواست تو، بی آنکه فرمان کلامی دهی، فرمان برند؛ و به ارادهات، بی آنکه با گفتار نهی کنی، از کار باز ایستند.
﴿۴﴾ أَنْتَ الْمَدْعُوُّ لِلْمُهِمَّاتِ، وَ أَنْتَ الْمَفْزَعُ فِی الْمُلِمَّاتِ، لَا یَنْدَفِعُ مِنْهَا إِلَّا مَا دَفَعْتَ، وَ لَا یَنْکَشِفُ مِنْهَا إِلَّا مَا کَشَفْتَ
تنها تو را در دشواریها میخوانند و در بلاهای سخت و دشوار، تنها تو پناهگاهی. بلاهای سخت و دشوار از انسان دور نمیشود، مگر آنچه را که تو دور کنی؛ و از گرههای رنجآور، چیزی گشوده نمیشود، مگر آنچه را تو بگشایی.
﴿۵﴾ وَ قَدْ نَزَلَ بِی یَا رَبِّ مَا قَدْ تَکَأَّدَنِی ثِقْلُهُ، وَ أَلَمَّ بِی مَا قَدْ بَهَظَنِی حَمْلُهُ.
پروردگارا! بلایی بر من نازل شده که سنگینیاش مرا به زحمت و رنج انداخته و سختی و مشکلی به دردم آورده که تحمّلش مرا در فشار قرار داده،
﴿۶﴾ وَ بِقُدْرَتِکَ أَوْرَدْتَهُ عَلَیَّ وَ بِسُلْطَانِکَ وَجَّهْتَهُ إِلَیَّ.
و تو آن را به قدرتت بر من وارد کردهای و به اقتدارت به سوی من فرستادهای،
﴿۷﴾ فَلَا مُصْدِرَ لِمَا أَوْرَدْتَ، وَ لَا صَارِفَ لِمَا وَجَّهْتَ، وَ لَا فَاتِحَ لِمَا أَغْلَقْتَ، وَ لَا مُغْلِقَ لِمَا فَتَحْتَ، وَ لَا مُیَسِّرَ لِمَا عَسَّرْتَ، وَ لَا نَاصِرَ لِمَنْ خَذَلْتَ.
پس چیزی را که تو وارد کردهای، برگردانندهای برای آن نیست؛ و آنچه را تو فرستادهای، دور کنندهای برای آن وجود ندارد؛ و چیزی را که تو بستهای، گشایندهای برایش ناست ؛ و چیزی را که تو بگشایی، کسی قدرت بستنش را ندارد؛ و آنچه را که تو دشوار کردهای، آسان کنندهای برایش نیست؛ و کسی را که تو بی یار و یاور گذاشتهای، یاوری برای او وجود ندارد.
﴿۸﴾ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ افْتَحْ لِی یَا رَبِّ بَابَ الْفَرَجِ بِطَوْلِکَ، وَ اکْسِرْ عَنِّی سُلْطَانَ الْهَمِّ بِحَوْلِکَ، وَ أَنِلْنِی حُسْنَ النَّظَرِ فِیما شَکَوْتُ، وَ أَذِقْنِی حَلَاوَةَ الصُّنْعِ فِیما سَأَلْتُ، وَ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً وَ فَرَجاً هَنِیئاً، وَ اجْعَلْ لِی مِنْ عِنْدِکَ مَخْرَجاً وَحِیّاً.
پس بر محمّد و آلش درود فرست،ای پروردگارم! و به فضل و احسانت، درِ گشایش و فرج را به روی من باز کن و به چاره سازیت، تسلّط غم و اندوه را از من بشکن و مرا در موردی که از آن شکایت دارم، به تأمل و تدبّر نیک برسان؛ و در آنچه از تو درخواست میکنم، شیرینی اجابت را بچشان؛ و از جانب خودت، رحمت و گشایشی گوارا به من ببخش؛ و برای من از نزد خود، راه نجاتی سریع قرار ده.
﴿۹﴾ وَ لَا تَشْغَلْنِی بِالاِهْتَِمامِ عَنْ تَعَاهُدِ فُرُوضِکَ، وَ اسْتِعْمَالِ سُنَّتِکَ.
و مرا به خاطر غمگینی و حزن و اندوه، از رعایت واجباتت و به کار گرفتن مستحباتت باز مدار.
﴿۱۰﴾ فَقَدْ ضِقْتُ لِمَا نَزَلَ بِی یَا رَبِّ ذَرْعاً، وَ امْتَلَأْتُ بِحَمْلِ مَا حَدَثَ عَلَیَّ هَمّاً، وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَى کَشْفِ مَا مُنِیتُ بِهِ، وَ دَفْعِ مَا وَقَعْتُ فِیهِ، فَافْعَلْ بِی ذَلِکَ وَ إِنْ لَمْ أَسْتَوْجِبْهُ مِنْکَ، یَا ذَا الْعَرْشِ الْعَظِیمِ.
پروردگارا! به سبب بلایی که بر من نازل شده، درمانده شدهام؛ و از تحمّل آنچه برای من پیش آمده، دلم از اندوه و غصّه پر شده؛ و تو به برطرف کردن آنچه که به آن گرفتار شدهام و دور کردن بلایی که در آن افتادهام، توانایی؛ بنابراین قدرت و تواناییات را دربارۀ من به کار گیر؛ اگرچه از جانب تو سزاوار آن نیستم؛ای دارای عرش بزرگ!
* منبع ترجمه زیارت عاشورا: پایگاه اطلاع رسانی استاد حسین انصاریان به نشانی زیر است:
https://www.erfan.ir/farsi/sahifeh۷/۱۰۰۱۱/%D۸
گزارش از سید جواد هاشمی فشارکی
انتهای پیام/ 112
************************
یادداشت/ سید جواد هاشمی
آسیبها و تهدیدات نهضت عاشورا
عاشورا به عنوان بزرگترین و موثرترین رخداد تاریخ شیعه و چه بسا بشر، اگر مورد صیانت و حراست از گزند آسیبها و تهدیدها قرار نگیرد، چه بسا مخدوش شده و کارکرد اصلی خود را از دست بدهد.
کد خبر: ۴۷۳۶۲۱
تاریخ انتشار: ۰۴ شهریور ۱۴۰۰ - ۰۰:۳۵ - 26August 2021
گروه حماسه و جهاد دفاعپرس ـ سید جواد هاشمی فشارکی*؛ در این یادداشت، آسیبهای متوجه اهداف نهضت عاشورا شامل محدود سازی واقعه به مصیبت خوانی، محدود سازی مراسم به زنجیرزنی، تحریف لفظی عاشورا، تحریف معنوی عاشورا، انحراف در اهداف قیام عاشورا، پیرایههای ناروا و نامتجانس، مجریان کم دانش، شمع روشن کردن، وحدت شکنی، آنتی تز عاشورا، ضعف دلسوزان اهل بیت، و حسن کنجکاوی و معضل بازنشر در فضای مجازی بوده، و تهدیدات متوجه نهضت عاشورا شامل دشمنان شکارچی، تهدید فیزیکی مراسم و تهدید فیزیکی اماکن عزاداری تبیین شده است.
ماه محرم و صفر، ماه برکات اسلامی است و ماه زنده ماندن اسلام است. (صحیفه امام، ج ۱۵، ص ۳۳۰) ما هر چه داریم، از این محرم است و از این مجالس. مجالس تبلیغ ما هم از محرم است، از این شهادت سیدالشهدا (ع) است. (صحیفه امام، ج ۱۷، ص ۵۸) محرم و صفر است که اسلام را نگه داشته است، فداکاری سیدالشهدا (ع) است که اسلام را برای ما زنده نگه داشته است. ماه محرم و صفر را باید به ذکر مصائب اهل بیت (علیهم السلام) زنده نگه داریم که با ذکر مصائب اهل بیت (علیهم السلام)، این مذهب تا حالا زنده مانده است. (صحیفه امام، ج ۱۵، ص ۳۳۰)
درحالیکه عظمت نهضت کربلا در ابعاد مختلف ودر صحنههای گوناگون دارای موضوعات بسیار والا وآموزندهای است ، که اساسا نیازی به غلو یا اضافات ندارد. ضمن اینکه کار صحیحی نبوده و جایز نیست . لکن مع الاسف تهدیدات و آسیبهایی متوجه نهضت بی نظیر عاشورا ست، که در صورت بی توجهی بدان میتواند پیامدهای منفی بر مخدوش شدن اهداف و فلسفه آن وارد کند.
«متاسفانه با توجه به رشد روز افزون تحریفات و غلوهایی که در مورد روز عاشورا و وقایع آن ایجاد شده است؛ بررسی این واقعه بزرگ تاریخ مسلمین، لازم مینمود، ... به بررسی تحریفات واقعه کربلا میپردازیم. امید است همه ما بتوانیم با درک واقعیتهای این واقعه تاریخی به ارزش اصلی نهضت حسینی پی برده و در ترویج واقعیات و ارزشهای آن تلاش کنیم.» (مقدمه حماسه حسینی نوشته شهید مطهری)
آسیبهای متوجه نهضت عاشورا
در برخی از مراسم و آیینهای مراسم سالارشهیدان؛ مجریان و شرکت کنندگان گاهی دچار تصمیمات و اقداماتی میشوند؛ که به فلسفه و اهداف نهضت امام حسین (ع) آسیب وارد میکند، که در ادامه آمده است:
الف- محدود سازی واقعه به مصیبت خوانی
یکی از آفات برخی از مجالس روضه و هیاتها اینست که صرفا مطالب تاریخی مصیبتها و حوادث حزن آور و پرداختن به ظاهر حرکت عاشورا و حداکثر برخی از مسایل اخلاقی و روحیات عبادی و مسایل احساسی شهدای کربلا را بیان میکنند. بعبارت دیگر در برخی منابر و مجالس عزاداری فقط به تبیین مظلومیت امام حسین (ع) پرداخته میشود که هیچ معرفتی را در مخاطبان در خصوص آن حماسه تحول افرین کربلا ایجاد نمیکند؛ و اساسا در ابعاد دیگر رزمی؛ دفاعی؛ حماسی نپرداخته و بر تطابق آن با شرایط زمانه اشاراتی ندارند. محدود سازی واقعه عاشورا به مصایب عاشورا، و پرداختن صرف به مناسک عاشورا، و کنار گذاشتن اهداف نهضت عاشورا، جفای به وقایع عاشوراست. وتبیین مواضع سیاسی فرهنگی روز جهان اسلام از مهمترین کارکردهای روضه ومرثیه سرایی است.
درحالیکه روحیه ولایت پذیری و شهادت طلبی در اعصار گذشته مانند زمان دفاع مقدس و دفاع از حرم سبب دستاوردهای زیادی برای مسلمین داشته است. هیاتها؛ سخنرانیها، اشعار و روضهها بایستی رزمنده پرور و مدافع حرم و بسیجی پرور باشد. هیاتی که بسیجی و رزمنده پرور نباشد، راه امام حسین را نپیموده است.
خانههای فرهنگ که ابتدا توسط شهرداری تهران در دوران سلطه مشارکتیها بوجود آمد و سپس در برخی شهرهای دیگر ایجاد شد، مراسمی که شهرداریها در بوستانهای شهری رایج کردند، یکی از مجاری دامن زدن به ایجاد فضای شور بون معرفت افزایی شهروندان بوده است.
لازم است صاحبان مجالس ومنابر معنویت و مظلومیت صحنههای کربلا را در کنار دیگر جنبههای حماسی آن بدون هیچ زایداتی برای مخاطبان تشریح شود تا نسبت به اهداف نهضت عاشورا معرفت واقعی پیدا کنند.
تبیین اوصاف بی شمار امام و یارانش در ایام حضور در کربلاتا اخرین لحظات جان دادن از وظایف خطبا ومثریه سرایان در ماه محرم است. لازم است با استناد به روایات، احادیث مستند و با زبانی قابل فهم واحساس در عین بیان غربت و مظلومیت امام (ع) شجاعت و ایثار و فداکاری امام و یارانش را در مقابل تهدیدات دشمنان برای عزاداران تبیین شود.
در روضه خوانی و مرثیه سرایی و سینه زنی و زنجیر زنی ایام محرم نباید تنها بر جنبه احساسی وحزن آور تاکید داشت بلکه باید علاوه بر آن به بیان اهداف دشمن و اهداف قیام عاشورا پرداخت. در مواردی که روضه خوانی و مرثیه سرایی و سینه زنی و زنجیر زنی صرفا در جهت شورو بدون پرداخت به اهداف نهضت عاشورا باشد، با فلسفه اقامه مراسم سازگار نیست . روضه ومرثیه سرایی راستین باید از اهداف بینشی و معرفتی برخوردار باشد و برانگیختن احساسات و شورعواطف شیعیان وعلاقمندان بایستی چاشنی عمل کننده آن باشد.
ب- محدود سازی مراسم به زنجیرزنی
یکی دیگر از آفات برخی از هیاتها اینست که صرفا دسته زنجیر زنی با علم وکتل و. راه میاندازند و جوانان با شور اشتیاق در آن شرکت کرده و فقط زنجیر زنی میکنند و حداکثر برخی از مسایل اخلاقی و روحیات عبادی و مسایل احساسی شهدای کربلا را بیان میکنند. بدون اینکه خطیبی داشته باشند و با بیان واقعه عاشورا معرفت افراد را ارتقا دهند.
لازمه عزاداری در ایام عزای سید و سالار شهیدان شور و شعور حسینی توامان است . شعور بدون شور به سردی میگرایاند و شور بدون شعور و بصیرت، هویت بخش نبود و مخاطب را به هدف اقامه عزا نخواهد رساند.
ج- تحریف لفظی عاشورا
تحریف در زبان عربی از ماده «حرف» است یعنی منحرف کردن چیزی از مسیر و وضع اصلی خود که داشته است یا باید داشته باشد. با تحریف حادثه را منحرف میکند و به جای این که ما از این حادثه استفاده بکنیم قطعا ضرر خواهیم کرد.
تحریف لفظی یعنی ظاهر مطلبی را عوض کنند؛ و تحریف معنوی این است که شما در لفظ تصرف نمیکنید، لفظ همان است که بوده. گاهی لفظ را همانطور معنی میکنید که مقصود گوینده بوده، ولی گاهی هم لفظ را طوری معنی میکنید که خلاف مقصد و مقصود گوینده است. آن را طوری معنی میکنید که مطابق مقصود خود شما باشد، نه مطابق مقصود اصلی گوینده؛ این را تحریف معنوی میگویند. مانند روضه لیلا و علی اکبر که وی اصلا در کربلا نبوده است. تحریف دامادی حضرت قاسم علیه السلام، تحریف برخی از وقایع شب عاشورا؛ تحریف اغراق آمیز تعداد کشته شدگان در روز عاشورا و. (حماسه حسینی نوشته شهید مطهری)
تحریف حوادث عاشورا و بعضا غلو سازی و اضافه کردن مطالب غیر معتبر در اشعار و مرثیه سرایی به منظور گرمتر کردن مجلس؛ میتواند عاملی برای گریز جوانان از مجالس عزاداری شود. وحتما بایستی از شیوع خرافات ومخدوش کردن با وقایع غیر مستند پرهیز داده شود ونبایستی از هر وسیلهای برای برانگیختن احساسات مخاطبان استفاده کرد؛ و لازم است به دور از خرافه و بیان مطالب نادرست با توجه به شعر اصیل آیینی، مانع از بروز آفت و ایجاد آسیب به این محافل مقدس گردید. تحریف در نقل جزییات تاریخی واقعه عاشورا، کار صحیحی نیست و نسبت به سایر موارد خیلی خطرناک نیست.
د- تحریف معنوی عاشورا
تحریف در رویکردهای عاشورا، و پرداختن به مناسک عاشورا بجای پرداختن به اهداف عاشورا است . مبارزه با ستمگران اُموی جهت تأمین امنیّت برای مردم ستمدیده (تحف العقول، ص ۲۳۹)، احیای مظاهر و نشانههای اسلام اصیل و ناب محمدی (تحف العقول، ص ۲۳۹)، طلب اصلاح در امور امّت پیامبر (ص) (مناقب آلابیطالب، ج ۴، ص ۹۷) وفراهم ساختن بستری مناسب برای عمل به احکام و واجبات الهی (تحف العقول، ص ۲۳۹) از جمله اهداف عاشوراست که امام (ع) صراحتا انرا بیان کرده اند.
اگرمحتوای سخنرانی و اشعار، زنده نگاه داشتن اهداف نهضت عاشورا و سیره امام نباشد؛ به مرور زمان سبب انحراف در مجالس خواهد گشت. مردم نیزنباید فقط طالب شور و برانگیخن احساسات صرف باشند.
همانطور که مقام معظم رهبری در روز ولادت با سعادت حضرت زهرا (س) به جامعه مداحان اشاره فرمودند که «اگر جامعه مداح خود بتواند» جامعه مداحان میتوانند و بایستی تلفیق شور و شعور را دنبال کنند.
ه-انحراف در اهداف قیام عاشورا
خطرناکترین تحریف واقعه کربلاست توسط حسن روحانی رییس جمهور سابق در ۳۰ مهر ۹۳ برای مقدمه چینی برای مذاکره سازش با آمریکا که منتهی به برجام ذلت بار شد، چنین گفت: … " امام حسین (ع) خیمهای برپا کرد و عمر سعد را به مذاکره دعوت نمود؛ امامی که آگاه است که فردا او و یارانش توسط همین عمر بن سعد و یاران نادانش به شهادت خواهند رسید، اما خواست که با دنیا اتمام حجت کند و از همینرو در آن شب، ساعتها با عمر سعد مذاکره کرد، تا نتیجه رویارویی آنان به جنگ ختم نشود! " که این بیان ریشه در تفکرلیبرالی و اسلام رحمانی محمد خاتمی دارد.
در حالیکه امام حسین (ع) با دشمن مذاکره به معنای امروزی نداشت، بلکه دیدار برای اتمام حجت و تشرزدن:امام (علیه السلام) در هر گام به اتمام حجّت مى پردازد تا هیچ کس فردا، ادّعاى بى اطّلاعى نکند، و دیگر تشر زدن امام به وی: تو را چه مى شود! خداوند به زودى در بسترت جانت را بگیرد و تو را در روز رستاخیز نیامرزد. به خدا سوگند! (فتوح ابن اعثم، ج ۵، ص ۱۶۴ و بحار، ج ۴۴، ص ۳۸۸)
رهبر معظم انقلاب در پاسخ این عده فرمودند: «چنین تحلیلی در خصوص مسائل تاریخ اسلام و مسائل کشور، نهایت سادهاندیشی است، زیرا حضرت علی (ع) با زبیر و حضرت امام حسین (ع) با عمربنسعد، مذاکره به معنای امروز یعنی معامله نکردند بلکه هر دوی این بزرگواران به طرف مقابل خود نهیب زدند و آنها را نصیحت به خداترسی کردند.»
و- پیرایههای ناروا و نامتجانس
واضح است که اشکال خرافی عزاداری، چون قمه زنی، رواج زبان حالهای مبتذل، سبکهای غنایی، رواج شیوههای ناپسند سینه زنی و زنجیرزنی در حد آسیب رساندن به خود، استفاده از آلات موسیقی در عزاداری ها، اذیت کردن و آزار رساندن به دیگران با روشهای گوناگونی، چون پخش صداها و نوحهها از بلندگوهای محافل عزاداری تا پاسی از شب، ایجاد ترافیک و مانند آن نه تنها موجب تقرب به خدا و پیوند با اهل بیت (ع) نمیشود؛ بلکه بزرگترین توهین به امام حسین (ع) و سایر قهرمانان کربلا به حساب میآید و سبب معرفی وارونه دین اسلام و حماسه سازان کربلا میشود و بیم آن میرود مصداق این آیه باشیم که: قل هل ننبئکم بالاخسرین اعمالا، الذین ضل سعیهم فی الحیاه الدنیا و هم یحسبون انهم یحسنون صنعا (کهف، آیه ۱۰۳) بگو ایا به شما خبر دهیم که زیانکارترین مردم در کارها چه کسانی هستند؟ آنها که تلاشهایشان در زندگی دنیا گم و نابود شده، با این حال فکر میکنند کار نیک انجام میدهند! (ایکنا، ۱۷ شهریور ۱۳۹۸)
اگر به بهانه ایجاد شور، مطالب غلو و... اضافه شود، جفا شده و اگر شعور بدون شور باشد، مورد استقبال جوانان قرار نگرفته به دنبال مجالس و محافلی میروند تا این هیجان را بدست بیاورند، شاید به همین دلیل است که امروز مداحان مجالسشان گرمتر از منبری هاست. در شأن عزاداری محرم حسینی نیست که ازاشکال خرافی شیوههای ناصحیح و یا سبک ترانههای افراد هرزه الگوی مداحان ما قرار گیرد.
ز- مجریان کم دانش
با توجه به افزایش تقاضا برای برگزاری هیاتها و مجالس خانگی، متاسفانه برخی افراد سخنور ویا مداح با سطح سواد دینی و دانش اندک به این جلسات دعوت میشوند و به خواندن اشعار، نوحهها و روضههایی میپردازند که از لحاظ سند و منبع تاریخی معتبر نیستند که میتواند آثار منفی بی شماری به مجالس عزاداری وارد سازد.
شایسته آن است که از افراد با دانش و بینش کافی برای اجرای برنامه این مجالس دعوت به عمل آید تا شاهد بروز برخی آسیبها نباشیم و حضار نیز بتوانند بهره روحی و معنوی لازم را از آن ببرند.
مجریان مراسم نیز نباید برای برانگیختن احساسات مردم از هر متن و روایتی در مجلس عزای حسینی استفاده کنند.
ح- شمع روشن کردن
در شامگاه عاشورا که بعنوان شام غریبان بوده و درگذشته دستههای عزاداری با حالت حزن و مرثیه خوانی در کوچهها میرفتند، وچیزی شبیه مجلس روضه افراد عزادار بوده است، وبرای حزن آلود شدن فضا بجای روشن کردن چراغ با افروختن چند شمع، روشنی کمی به مجلس میدادند. دستههای عزادار، عَلَم و کتل برنداشته و زنجیر و سینه نمیزدند، بلکه با صفوفی نسبتاً منظّم و با متانت، مغموم حرکت کرده وهنگام نشستن مرثیه میخواندند، شیوهای که دچار آفاتی شده است؛ و در برخی نقاط افراد با روشن کردن شمع به صورت مختلط با ظواهری دون شان حرمت عزای امام حسین (ع) (بدون تفکیک بین دختران و پسران) آن هم در شب شام غریبان امام حسینعلیهالسلام، بدعتی آشکار وآفتی در سنت دیرینه عزاداری محسوب میشود.
با توجه به اینکه شمع روشن کردن صرف (بدون پرداختن به معرفت آموزی و عزاداری)، آنهم با حالات نامناسب، زمینۀ انحراف از اهداف امام (ع) و بدعت در مجلس امام (ع) را به همراه داشته و همچنین میتواند سبب وهن مذهب تشیع گردیده، لذا لازمست از آن پرهیز شود. همچنین بایستی افراد نیز آگاه شوند که چنانچه نذری نیز داشته باشند با نذر شمع در این کار که بدون پشتوانه شرعی است ، محقق نمی شود.
ط – وحدت شکنی
با توجه به اشتراکات زیاد میان اهل سنت و تشیع و درشرایط امروز جوامع اسلامی که وحدت میان مسلمانان ضرورت دارد، و امامین انقلاب نیز بارها بر آن تاکید کرده اند، بمناسبت حوادث عاشورا، بعضا اهانتهایی صورت میگیرد، که کار صحیحی نبوده و بایستی این گروههای معدود از آن اجتناب شود .
ی - آنتی تز عاشورا
درجریان فتنه هشت ماهه سال ۱۳۸۸، یکی از شگردهای اشوب طلبان فتنه سبز سو استفاده از الگوهای مذهبی دوران انقلاب اسلامی بود. آنان در تاسوعا و عاشورا (۵ و ۶ دی ۱۳۸۸) تظاهراتی با شعارهای شبیه مراسم عاشورا در شهرهای مختلف کشور برگزار کرده و منجر به آشوب و درگیری گردید. ولی بحمدالله این حربه معاویه گونه شان (مشابه قران بر نیزه کردن) بجز مقداری ریزشها، نتوانست قشر مذهبی ناب را همراه خود کند.
ک - ضعف دلسوزان اهل بیت
پرداختن مبالغه آمیز و یا بیان تفضیل اسیبهای هیاتهای عزاداری توسط دلسوزان اهل بیت در مجالس عمومی، میتواند این تصور را در ذهن ایجاد میکند که اکثرمجالس دچار آسیب بوده و نباید به گونهای بیان شود که در ذهن شوند القا شود که اکثر مجالس و مداحان خرافه گو هستند که میتواند تاثیر منفی بهمراه داشته باشد.
همچنین دلسوران اهل بیت در ضعف اطلاع رسانی در خصوص تحریفات وانحرافات مجالس عزای حسینی قرار دارند و بایستی با روشهای مختلف در صدد رفع بوده و چه بسا لازم باشد، هزینههای متعارف را بااستفاده از فناوریهای نوین و جلوههای ویژه صرف ارایه الگوی مناسب عزاداری (مجری و مخاطب) کرده تا انشالله علاوه بر جلوگیری از انحراف، سبب اثر گذاری بیشتر شود .
ل - حسن کنجکاوی و معضل بازنشر در فضای مجازی
یکی دیگر از آسیبها؛ حسن کنجکاوی برخی از جوانان در انتشار حوادث رخ داده در حاشیه مراسم عزاداری است (مثلا چهارتا جوان یک کار ناشایستی را از روی نا آگاهی انجام میدهند) که آن را درفضای مجازی منتشر میکنند، این باز نشر نخست سبب ترویج آن و سبب پیامدهای منفی دیگری شده و همچنین بدست بدخواهان مکتب عاشورا افتاده و از آن سوژههای ضد تبلیغی تهیه میکنند.
تهدیدات متوجه نهضت عاشورا
دشمنان اسلام علاوه بر موارد بالا، در مواقعی نیز به تدیدات فیزیکی مراسم و اماکن نیز روی میاورند، که گرچه خسارت سنگین جانی ومالی بهمراه میاورد، ولی خطرش بمراتب کمتر از موارد فوق است :
الف – شکارچیان دشمن
دشمنان اسلام و مسلمین در راس آن شیان بزرگ و انگلیس خبیث با پادویی منافقین در صدد نابودی ویا انحراف اسلام هستند و یکی از روشهای آنان این است که برخی جنبههای خطاهای مذکور را جمع آوری کرده وبا عملیات روانی برای تخریب باورهای مسلمان جهان وهمچنین سایر مردم جهان استفاده کنند و ازبعضی از انها نیزبرای بهانه جویی و محکوم کردن مسلمانان بهره میگیرند. بعنوان مثال درحالیکه انگلیس خود مروج قمه زنی بوده است، درعین حال بعنوان خشونت گرایی تشیع وتروریستی پروری بر علیه اسلام ناب استفاده میکنند. دشمنان همچنین ترویج میکنند که مسلمانان در حالی چنین مراسمی را برگزار میکنند؛ که فاقد باورهای اسلامی هستند. وچنین پمپاژ میکنند که آیین مسلمانی میبینید، اما آدم مسلمان نمیبینید.
ب - تهدید فیزیکی مراسم
انفجارهای مختلف ویا حملههای انتحاری در شهرهای عراق و پاکستان و افغانستان، بنگلادش. در میان عزاداران حسینی در سالهای اخیر (ازجمله عاشورای امسال) رخ داده است، که امنیت عزاداران حسینی را به خطر انداخته است. لکن شعله عشق حسینی هیچگاه خاموش شدنی نبوده است.
ج - تهدید فیزیکی اماکن
اماکن برگزاری مراسم نیز بعضا در معرض تهدید دشمنان است ، که بعنوان نمونه دو مورد مهم آن در ادامه توصیف شده است: روز عاشورا در ۳۰ خرداد سال۱۳۷۳ مردم کشورمان از جای جای شهرها و نقاط ایران برای زیارت امام رضا (ع) به صحن رضوی آمده بودند؛ رواقها و صحنهای حرم مملو از جمعیت بود و ذکر یا حسین لحظهای قطع نمیشد. ساعت ۱۴:۲۶ بود که انفجاری مهیب همه جا را به لرزه در آورد. توسط بمبی که منافقان منفجرکرده بودند، سیصد تن مجروح حادثه بودند که عدهای از آنان اعضایی از بدن خود بخصوص دست و پایشان را از دست داده بودند و ۲۷ نفر شهید که تا ابد خونشان بر گردن عاملان این اتفاق شوم ماند. منافقین قصد داشتند تا وانمود کنند حادثه انفجار توسط گروهی از اهل سنت انجام گرفته است؛ تا بین شیعه واختلاف بیاندازند (باشگاه خبرنگاران جوان،۳۱ خرداد ۱۳۹۹)
صبح روز تاسوعای حسینی مصادف با ۲۴ آذر ۱۳۸۹ دو انفجار در شهرستان چابهار در بین هیات عزاداری که در مقابل مسجد امام حسین (ع) تجمع کرده بودند، روی داد و به شهادت و مجروح شدن جمعی از هموطنانمان منجر شد. ۳۰ نفر شهید و ۵۵ نفر مجروح شدند. (خبر آنلاین، ۲۴ آذر ۱۳۸۹)
جمع بندی
۱) عظمت واقعه عاشورا بگونهای است که اساسا نیازی به اغراق امیز کردن آن نیست و نقل صحیح مطالب آن بسیار اثر گذارتر و اموزندهتر است .
۲) شعارهای عاشورا مفاهیمی دارای تاریخ مصرف متعلق به ۱۴۰۰ سال پیش نیست؛ بلکه برای همه اعصار است وبخصوص در شرایط فعلی جامعه بسیار پر کاربرد است . مفاهیمی همچون آزادگی، زیربار ظلم ستمگران نرفتن، تن به ذلت ندادن وهمچنین دفاع از حقوق مظلومان از پیامهای قیام کربلاست که این ارزشهای والای انسانی هر جای جهان مطرح شود، مخاطب داشته و بشریت آفت زده را زنده میکند.
۳) دشمنان از مکتب عاشورا هراس دارند و دائما با هدف تضیف عظمت واقعه عاشورا بدنبال تمسخر کردن عزداریها و شبههافکنی در اتفاقات عاشورا میباشند و آسیبها زمینه ساز و بهانهای برای دشمن در جهت اهداف شومشان خواهد بود؛ لذاباید در زمینههای فوق هوشیار بود.
۴) با بهره گیری از صحنههای کربلا، معرفت و بصرت افزایی به جامعه در کنار ایجاد شور حسینی، جامعه از گردنه تهدیدات دشمنان و مشکلات داخلی عبور خواهد کرد و به تعالی و پیشرفت خواهد رسید.
۵) برای بسترساز ظهور امام مهدی (عج) تنها راه؛ عبور از گذرگاه نجات بخش عاشورا و عمل به آموزههای مکتب سیدالشهداست. قطعا شور حسینی بدون شعور حسینی مانند حباب بوده و نمیتواند گرهگشای مشکلات امروز مسلمین در برابر تهدیدات دشمن باشد.
۶) در مجالس امام حسین (ع) باید مردم نسبت به اصل حادثه عاشورا، معرفت عمیقی متناسب با شرایط زمان پیدا کنند و مراسم عزاداری امام که رزمنده پرور نباشه بی هویت است.
۷) به دلیل نهادینه شدن علاقه قلبی به اهلبیت وبخصوص امام حسین (ع)، دشمنان اسلام بجای مقابله مستقیم با شیعه در تلاش برای تحریف وانحراف از مسیر واقعی ان و بلااثر شدن نهضت حسینی میباشند.
۸) اسلام امریکایی و شیعه انگلیسی سعی دارد هیاتی را تعریف کند که در آن صرفاً به شور مذهبی پرداخته شود و بدور از مسایل سیاسی روز باشد تا شعور و معرفت نهضت حسینی جایگاهش را از دست بدهد. هیاتی که عاشورا را محصوریک زمان و مکان خاص میدانند؛ و ارتباط آن را با زمان حال میگسلاند.
۹) هیاتهای مذهبی باید تلاش کنند مفهوم قیام عاشورا را بهصورت دقیق و مطابق با شرایط کنونی تطبیق نمایند. کارکرد مصیبتهای روز عاشورا تنها کارکردش مختص به غم از دادن امام حسین (ع) نیست بلکه یکی از مهمترین کارکردهای روضه تبیین مواضع سیاسی روز جهان اسلام واثر گذاری آن است .
۱۰) بیانات روشنگرانه رهبر انقلاب، چراغ فروزان شرایط امروز ایران وجهان بوده و حلاّل رفع آسیبها وتهدیدات دشمن میباشد وبایستی مورد توجه همگان قرارگیرد.
۱۱) ضمن عدم بی تفاوتی در برابر اسیبها، روشهای برخورد با رسوم انحرافی و خرافی در مراسم عزاداری باید با مطالعه ابعاد مختلف آن و به دقت وبا اولویت نهادهای فرهنگی کشور انجام گیرد.
۱۲) یکی از روشهای مقابله با اسیبهای مذکور آگاه سازی و فرهنگ سازی عمومی است، تا مردم همراه شوند. افزایش اطلاعات مردم از حقایق تاریخی و وقایع رخ داده عاشورا، مهمترین راهکار برای پیشگیری از انحراف است .
۱۳) یکی از راههای جلوگیری از ایجاد حرکتهای دون شان دختران جوان، اختصاص مکانهایی مجزا برای برای برگزاری مراسم متناسب با روحیه جوانی شان و تخلیه شور جوانی؛ در کنار معرفت افزایی آنان است .
۱۴) «در این عصر ما وظیفه سنگینی داریم، با حادثه تحریف شده که نمیشود به مردم خدمت کرد. ما و شما بزرگترین وظیفهای که داریم این است که ببینیم چه تحریفهایی در تاریخ ما شده است، چه تحریفهایی در نقاشی شخصیتها و بزرگان ما شده است؟! چه تحریفهایی در قرآن شده است. البته تحریف در قرآن به صورت تحریف لفظی نیست، یعنی در قرآن نه یک کلمه کم شده و نه زیاد شده است، بلکه تحریف در قرآن به صورت تحریف معنوی است که خطر تحریف معنوی کمتر از خطر تحریف لفظی نیست. تحریف معنوی قرآن یعنی چه؟ یعنی تفسیر غلط، توجیه غلط. بررسی نماییم که در تاریخ ما، که سند اخلاقی و سند تربیت اجتماعی ما است و باید از آنها درس بیاموزیم، مانند حادثه تاریخی عاشورا، چه تحریفاتی رخ داده است؟ باید این تحریفات شناسایی و با آنها مبارزه شود.» (حماسه حسینی نوشته شهید مطهری)
سخن پایانی
امام حسین (ع) براساس فرمایش خودشان برای اصلاح امت جدشان رسول الله (ص) قیام کردهاند؛ و اصلاح امت فعلی از برخی آسیبها نیز در راستای همین هدف امام تلقی میشود. در کناررشد توسعه مجالس محافل پس از انقلاب باید مراقب آفتها و آسیبهای آن و نیز یافتن راههای رفع آن باشیم.
براساس کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا، تبیین عبرتهای عاشورا برای شرایط حاضریک ضرورت اساسی برای بقای شیعه در برابر تهدیدات گوناگون دشمنان اسلام است .
نهضت عاشورای حسینی حماسهای ماندگار در طول تاریخ بشریت بوده است و الگوی مجاهدان وهمه مبارزان مظلوم تاریخ است، لذا مجالس و منابرمحرم باید پیام رسان عبرتهای حماسه ماندگارنهضت عاشورا وبدور از تحریف و انحراف و آسیب باشد؛ تا اثر گذاری آن فراگیر شود.
حسن ختام بیان کلام حاکی از اندیشه ژرف رهبر انقلاب اسلامی درسها، پیامها و عبرتهایی از دانشگاه عاشوراست که میتواندجانهای تشنه به مکتب الهامآفرین عاشورا را سیراب مینماید:: «در مباحث مربوط به عاشورا سه بحث عمده وجود دارد: یکی بحث علل و انگیزههای قیام امام حسین علیهالسلام است... بحث دوم بحث درسهای عاشورا است... بحث سوم درباره عبرتهای عاشورا است، که چند سال قبل از این، ما این مسأله را مطرح کردیم که عاشورا غیر از درسها، عبرتهایی هم دارد. بحث عبرتهای عاشورا مخصوص زمانی است که اسلام حاکمیت داشته باشد. حداقل این است که بگوییم عمدهی این بحث مخصوص به این زمان است، یعنی زمان ما و کشور ما، که عبرت بگیریم.» (خطبههای نماز جمعه تهران. ۷۷/۲/۱۸)
دستور آموزنده «کُلُّ یَومٍ عاشُورا و کُلُّ أَرضٍ کَربَلاء» باید سرمشق امت اسلامی باشد. قیام همگانی در هر روز و در هر سرزمین، عاشورا قیام عدالت خواهان، با عددی قلیل و ایمانی و عشقی بزرگ، در مقابل ستمگران کاخ نشین و مستکبران غارتگر بود و دستور آن است که این برنامه، سرلوحه زندگی است در هر روز و در هر سرزمین (صحیفه امام، ج ۹، ص ۴۴۵)
* استاد دانشگاه، پژوهشگر و مولف کتاب سرای اربعین
انتهای پیام/ 112
************************
دفاعپرس گزارش میدهد؛
«زیارت عاشورا»؛ سندی قدسی در تقدیس امام حسین (ع)
زیارت عاشورا، زیارتنامهای است که شیعیان جهان امام حسین (ع) و یارانش (از دور و نزدیک) زیارت کرده و آنرا میخوانند. این زیارتنامه از امام محمد باقر (ع) نقل شده است.
کد خبر: ۴۷۲۶۱۵
تاریخ انتشار: ۲۹ مرداد ۱۴۰۰ - ۰۰:۳۵ - 20August 2021
به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاعپرس، در این نوشتار متن زیارت امام حسین (ع) با تفکیکسازی و موضوعبندی، موارد استخراج شده در موضوعات روز عاشورا، بیان سختی مصیبت و عزاداری روز عاشورا، سلامهای زیارت عاشورا، لعن و نفرینها، دعا و سپاس به درگاه الهی، بیان عداوت دشمنان امام حسین (ع)، تولای و تبری حسینی، انواع نفرینشوندگان، مبارزه دائمی در خونخواهی امام حسین (ع) تبیین شده است.
زیارت عاشورا، زیارتنامهای است که شیعیان جهان امام حسین (ع) و یارانش (از دور و نزدیک) را زیارت کرده و آن را میخوانند. این زیارتنامه از امام محمد باقر (ع) نقل شده است.
حقیقت زیارت و هدف از قرب الهی و تجدید عهد با اهداف و آرمانهای الهی امام حسین (ع) است. زیارت، ارتباط قلبی و روحی با بنده برگزیده خدا و استمداد از او در پیمودن راه پر پیچ و خم بندگی و عبودیت و یادآوری عظمت و بزرگی و تعالیم و آموزههای سعادت آفرین امام حسین (ع) است. با رجوع یه موضوع بندی متن زیارت میتوان به معارف زیارت عاشورا دست یافت و مصباح هدایت قرار داد:
امام حسین (ع) سعادتدهنده دنیوی و اخروی
مقام امام حسین (ع) در متن زیارت عاشورا چنین بیان شده است:
خداوندی که مقامت را گرامی داشت اللّهَ الَّذِی أَکْرَمَ مَقامَکَ
مقام ستودهای که برای شما نزد خداست الْمَقامَ الْمَحْمُودَ لَکُمْ عِنْدَ اللّهِ،
منزلتی که برای شما نزد او (خدا) ست، وَبِالشَّأْنِ الَّذِی لَکُمْ عِنْدَهُ
خون خدا و فرزند خون خدا و تنهای شهید شده که هنوز خونخواهیات انجام نگرفته، ثارَ اللّهِ وَابْنَ ثارِهِ وَالْوِتْرَ الْمَوْتُورَ
فرزند رسول خدا، ابْنَ رَسُولِ اللّهِ
فرزند امیرمؤمنان و فرزند سرور جانشیان ابْنَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ، وَابْنَ سَیِّدِ الْوَصِیِّینَ
فرزند فاطمه سرور بانوان جهانیان، ابْنَ فاطِمَةَ سَیِّدَةِ نِساءِ الْعالَمِینَ
آبرومند دهنده نزد خدا در دنیا و آخرت، اللّهُمَّ اجْعَلْنِی عِنْدَکَ وَجِیهاً بِالْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلامُ فِی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ،
کرامت بخش: و مرا به وسیله تو کرامت بخشید، وَ أَکْرَمَنِی [بِکَ]،
از سوی خدا به مردمی درود و رحمت و آمرزش میرسد، مِمَّنْ تَنالُهُ مِنْکَ صَلَواتٌ وَرَحْمَةٌ وَمَغْفِرَةٌ
خدا من در این روز و در این جایگاه و همه روزهای زندگیام به تو تقرّب میجویم، اللّهُمَّ إِنِّی أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ فِی هذَا الْیَوْمِ، وَفِی مَوْقِفِی هذَا، وَأَیَّامِ حَیَاتِی
شفاعت کنندگی امام حسین در روز به قیامت شَفاعَةَ الْحُسَیْنِ یَوْمَ الْوُرُودِ، «در سجده».
روز عاشورا
روز دهم محرم الحرام سال ۶۱ هجری
آنانکه جانشان را در دفاع از حسین (درود بر او) بخشیدند. الَّذِینَ بَذَلُوا مُهَجَهُمْ دُونَ الْحُسَیْنِ عَلَیْهِالسلام. «درسجده»:
و امروز روزی است که خوشحال شدند به این روز خاندان زیاد و خاندان مروان، به خاطر کشتن حضرت امام حسین (درود خدا بر او)؛ وَهذَا یَوْمٌ فَرِحَتْ بِهِ آلُ زِیادٍ وَآلُ مَرْوانَ بِقَتْلِهِمُ الْحُسَیْنَ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیْهِ؛
خدایا این روز روزی است که به آن تبرّک جستند بنیامیه و فرزند جگرخوار، اللّهُمَّ إِنَّ هذَا یَوْمٌ تَبَرَّکَتْ بِهِ بَنُو أُمَیَّةَ وَابْنُ آکِلَةِ الْأَکْبادِ
خدا من در این روز و در این جایگاه و همه روزهای زندگیام به تو تقرّب میجویم، اللّهُمَّ إِنِّی أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ فِی هذَا الْیَوْمِ، وَفِی مَوْقِفِی هذَا، وَأَیَّامِ حَیَاتِی
بیان سختی مصیبت و عزاداری روز عاشورا
ای اباعبدالله، هرآینه عزایت بزرگ و سنگین شد یَا أَبا عَبْدِاللّهِ، لَقَدْ عَظُمَتِ الرَّزِیَّةُ
بر بزرگی بلا و مصیبتم، عَلَى عَظِیمِ رَزِیَّتِی، «درسجده»:
و مصیبت تو بر ما و بر همه اهل اسلام بس دشوار و طاقتفرسا گشت وَجَلَّتْ وَعَظُمَتِ الْمُصِیبَةُ بِکَ عَلَیْنا وَعَلَى جَمِیعِ أَهْلِ الْإِسْلامِ
همانا مصیبتت بر من دشوار و طاقتفرسا شد، لَقَدْ عَظُمَ مُصابِی بِکَ
و سنگین و دشوار و طاقتفرسا شد مصیبتت در آسمانها بر همه اهل آسمان، وَجَلَّتْ وَعَظُمَتْ مُصِیبَتُکَ فِی السَّمَاوَاتِ عَلَى جَمِیعِ أَهْلِ السَّمَاوَاتِ
چه مصیبتی بزرگ است آن مصیبت و چه دشوار و طاقتفرسا است آن عزا در اسلام و در همه آسمانها و زمین. مُصِیبَةً مَا أَعْظَمَها وَأَعْظَمَ رَزِیَّتَها فِی الْإِسْلامِ وَفِی جَمِیعِ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ
که عطا کند به من به خاطر مصیبتزدگیام به شما برترین چیزی را که عطا کند به مصیبتزدهای به خاطر مصیبتش، أَنْ یُعْطِیَنِی بِمُصابِی بِکُمْ أَفْضَلَ مَا یُعْطِی مُصاباً بِمُصِیبَتِهِ
سلامها
زیارت عاشورا با سلام بر امام حسین آغاز میشود و با سلام بر فدائیانش ادامه مییابد و انتها نیز با سلام بر امام حسین و یارانش پایان میپذیرد:
سلام بر توای اباعبدالله، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَبا عَبْدِاللّهِ،
سلام بر توای فرزند رسول خدا، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللّهِ، [السَّلامُ عَلَیْکَ یا خِیَرَةَ اللّهِ وَابْنَ خِیرَتِهِ]،
سلام بر توای فرزند امیرمؤمنان و فرزند سرور جانشیان السَّلامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ، وَابْنَ سَیِّدِ الْوَصِیِّینَ
سلام بر توای فرزند فاطمه سرور بانوان جهانیان، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ فاطِمَةَ سَیِّدَةِ نِساءِ الْعالَمِینَ
سلام بر توای خون خدا و فرزند خون خدا وای تنهای شهید شده که هنوز خونخواهیات انجام نگرفته، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا ثارَ اللّهِ وَابْنَ ثارِهِ وَالْوِتْرَ الْمَوْتُورَ
سلام بر تو و جانهایی که به درگاهت فرود آمدند، السَّلامُ عَلَیْکَ وَعَلَى الْأَرْواحِ الَّتِی حَلَّتْ بِفِنائِکَ
از سوی من بر همگی شما سلام خدا باد برای همیشه تا هستم و تا شب و روز باقی است؛ عَلَیْکُمْ مِنِّی جَمِیعاً سَلامُ اللّهِ أَبَداً مَا بَقِیتُ وَبَقِیَ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ؛
سلام بر توای اباعبدالله السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَبا عَبْدِاللّهِ؛ «صد مرتبه»:
و (سلام) بر جانهایی که به درگاهت فرود آمدند، وَعَلَى الْأَرْواحِ الَّتِی حَلَّتْ بِفِنائِکَ؛ «صد مرتبه»:
از سوی من سلام خدا بر تو باد همیشه تا هستم و تا شب و روز باقی است عَلَیْکَ مِنِّی سَلامُ اللّهِ أَبَداً مَا بَقِیتُ وَبَقِیَ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ؛ «صد مرتبه»:
سلام بر حسین السَّلامُ عَلَى الْحُسَیْنِ؛ «صد مرتبه»:
و بر علی بن الحسین وَعَلَى عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ؛ «صد مرتبه»:
و فرزندان حسین وَعَلَى أَوْلادِ الْحُسَیْنِ؛ «صد مرتبه»:
و یاران حسین؛ وَعَلَى أَصْحابِ الْحُسَیْنِ؛ «صد مرتبه»:
لعن و نفرینها
در زیارت عاشورا طیف مقابل امامت، که از در تخاصم و جنگ با امامان شیعه و حکومت آنان درآمدهاند مورد لعن ونفرین واقع شدهاند:
خدا لعنت کند امّتی که بنای ستم و بیداد بر شما اهلبیت را بنیان نهادند فَلَعَنَ اللّهُ أُمَّةً أَسَّسَتْ أَسَاسَ الظُّلْمِ وَالْجَوْرِ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ
و خدا لعنت کند قومی که شما را از مقامتان دور کرد وَلَعَنَ اللّهُ أُمَّةً دَفَعَتْکُمْ عَنْ مَقامِکُمْ
و از مرتبههایتان برکنار نمود، مرتبههایی که خدا شما را در آنها جای داد وَأَزالَتْکُمْ عَنْ مَراتِبِکُمُ الَّتِی رَتَّبَکُمُ اللّهُ فِیها،
و خدا لعنت کند امّتی که شما را کشتند؛ وَلَعَنَ اللّهُ أُمَّةً قَتَلَتْکُمْ؛
و خدا لعنت کند آنان را که امکانات و توان جنگ با شما را برای ایشان تدارک دیدند، وَلَعَنَ اللّهُ الْمُمَهِّدِینَ لَهُمْ بِالتَّمْکِینِ مِنْ قِتالِکُمْ
و لعنت کند پسر مرجانه و عمر بن سعد و شمر را وَلَعَنَ اللّهُ ابْنَ مَرْجانَةَ، وَلَعَنَ اللّهُ عُمَرَ بْنَ سَعْدٍ، وَلَعَنَ اللّهُ شِمْراً
و لعنت کند امّتی که مرکبها را زین کردند و لگام زدند و جنگ با تو را دنبال کردند؛ وَلَعَنَ اللّهُ أُمَّةً أَسْرَجَتْ وَأَلْجَمَتْ وَتَنَقَّبَتْ لِقِتالِکَ؛
خدایا پس لعنت و شکنجهات را بر آنان دوچندان کن، اللّهُمَّ فَضاعِفْ عَلَیْهِمُ اللَّعْنَ مِنْکَ وَالْعَذابَ [الْأَلِیمَ]خدایا لعنت کن نخستین ستمکاری را که به حق محمّد و خاندان محمّد ستم کرد اللّهُمَّ الْعَنْ أَوَّلَ ظَالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ؛ «صد مرتبه»
و آخرین کسی را که در این ستم از او پیروی نمود. وَآخِرَ تَابِعٍ لَهُ عَلَى ذلِکَ. «صد مرتبه»
خدایا لعنت کن جمعیتی را که با حسین پیکار کردند اللّهُمَّ الْعَنِ الْعِصَابَةَ الَّتِی جاهَدَتِ الْحُسَیْنَ؛ «صد مرتبه»
و همراهی نمودند َشایَعَتْ؛ «صد مرتبه»
و پیمان بستند ووَبایَعَتْ؛ «صد مرتبه»
و پیروی کردند بر کشتن آن حضرت، وَتابَعَتْ عَلَى قَتْلِهِ، «صد مرتبه»
خدایا همه آنان را لعنت کن؛ اللّهُمَّ الْعَنْهُمْ جَمِیعاً؛ «صد مرتبه»
خدایا اختصاص ده، اوّلین ستمکار را از سوی من به لعنت اللّهُمَّ خُصَّ أَنْتَ أَوَّلَ ظالِمٍ بِاللَّعْنِ مِنِّی
و آغاز کن به آن لعنت اولین را، وَابْدَأْ بِهِ أَوَّلاً،
سپس دومین و سومین و چهارمین را، ثُمَّ [الْعَن]الثَّانِیَ وَالثَّالِثَ وَالرَّابِعَ
خدایا یزید پنجم آنان را لعنت کن اللّهُمَّ الْعَنْ یَزِیدَ خامِساً،
و لعنت کن عبیدالله بن زیاد و پسر مرجانه و عمر بن سعد و شمر و خاندان ابوسفیان خاندان زیاد و خاندان مروان را تا روز قیامت. وَالْعَنْ عُبَیْدَ اللّهِ بْنَ زِیادٍ وَابْنَ مَرْجانَةَ وَعُمَرَ بْنَ سَعْدٍ وَشِمْراً وَآلَ أَبِی سُفْیانَ وَآلَ زِیادٍ وَآلَ مَرْوَانَ إِلى یَوْمِ الْقِیَامَةِ.
خدایا لعنت کن اباسفیان و معاویه و یزید فرزند معاویه را که از جانب تو بر آنان لعنت باد به جاودانگی جاودانها اللّهُمَّ الْعَنْ أَباسُفْیانَ وَمُعَاوِیَةَ وَیَزِیدَ بْنَ مُعَاوِیَةَ عَلَیْهِمْ مِنْکَ اللَّعْنَةُ أَبَدَ الْآبِدِینَ،
و خدا لعنت کند خاندان زیاد و خاندان مروان را و خدا همه بنی امیه را لعنت کند وَلَعَنَ اللّهُ آلَ زِیادٍ وَآلَ مَرْوانَ، وَلَعَنَ اللّهُ بَنِی أُمَیَّةَ قاطِبَةً
آن لعنتشده فرزند لعنت شده اللَّعِینُ ابْنُ اللَّعِینِ
دعا و سپاس به درگاه الهی
در زیارت عاشورا، دعاهای مختلفی ذکر شده که جهت دستیابی به سعادت دنیوی و اخروی شیعیان است:
خدایا سپاس تو را سپاس شکرگزاران بر مصیبتزدگی آنان، اللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ حَمْدَ الشَّاکِرِینَ لَکَ عَلَى مُصَابِهِمْ، «ذکر درسجده»:
درخواست میکنم که خونخواهی تو را همراه پیشوای یاری شده از اهلبیت محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) روزی من کند، أَنْ یَرْزُقَنِی طَلَبَ ثارِکَ مَعَ إِمامٍ مَنْصُورٍ مِنْ أَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ
خدایا به حق حسین مرا نزد خود در دنیا و آخرت آبرومند قرار ده، اللّهُمَّ اجْعَلْنِی عِنْدَکَ وَجِیهاً بِالْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلامُ فِی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ،ای اباعبدالله من به خدا و رسولش و امیرمؤمنان و فاطمه و حسن تقرّب میجویم، به دوستی تو؛ یَا أَباعَبْدِاللّهِ، إِنِّی أَتَقَرَّبُ إِلَى اللّهِ، وَ إِلى رَسُولِهِ، وَ إِلى أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ، وَ إِلى فاطِمَةَ، وَ إِلَى الْحَسَنِ، وَ إِلَیْکَ بِمُوَالاتِکَ؛
و به خدا تقرّب میجویم وَأَتَقَرَّبُ إِلَى اللّهِ
پس درخواست میکنم از خدا که مرا به معرفت شما و دوستان شما گرامی داشت فَأَسْأَلُ اللّهَ الَّذِی أَکْرَمَنِی بِمَعْرِفَتِکُمْ، وَمَعْرِفَةِ أَوْلِیَائِکُمْ
اینکه مرا در دنیا و آخرت با شما قرار دهد أَنْ یَجْعَلَنِی مَعَکُمْ فِی الدُّنْیا وَالْآخِرَةِ
و جایگاهم را نزد شما با پیشینهای نیک استوار بدارد وَأَنْ یُثَبِّتَ لِی عِنْدَکُمْ قَدَمَ صِدْقٍ فِی الدُّنْیا وَالْآخِرَةِ،
و از او میخواهم که مرا برساند به مقام ستودهای که برای شما نزد خداست وَأَسْأَلُهُ أَنْ یُبَلِّغَنِی الْمَقامَ الْمَحْمُودَ لَکُمْ عِنْدَ اللّهِ،
و روزی کند خونخواهیام را به همراه امام هدایتگر آشکار و گویای به حق از خاندان شما؛ وَأَنْ یَرْزُقَنِی طَلَبَ ثارِی مَعَ إِمامٍ هُدىً ظَاهِرٍ نَاطِقٍ بِالْحَقِّ مِنْکُمْ؛
و از خدا میخواهم به حق شما و منزلتی که برای شما نزد اوست که عطا کند به من به خاطر مصیبتزدگیام به شما برترین چیزی را که عطا کند به مصیبتزدهای به خاطر مصیبتش، وَأَسْأَلُ اللّهَ بِحَقِّکُمْ وَبِالشَّأْنِ الَّذِی لَکُمْ عِنْدَهُ أَنْ یُعْطِیَنِی بِمُصابِی بِکُمْ أَفْضَلَ مَا یُعْطِی مُصاباً بِمُصِیبَتِهِ
خدایا در این جایگاه مرا از کسانی قرار ده که از سوی تو به آنان درود و رحمت و آمرزش میرسد، اللّهُمَّ اجْعَلْنِی فِی مَقَامِی هذَا مِمَّنْ تَنالُهُ مِنْکَ صَلَواتٌ وَرَحْمَةٌ وَمَغْفِرَةٌ
خدایا حیاتم را حیات [آمیخته به عشق]محمّد و خاندان محمّد اللّهُمَّ اجْعَلْ مَحْیایَ مَحْیا مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ
و مرگم را مرگ [در حال شیفتگی به]محمّد و خاندان محمّد قرار ده؛ وَمَماتِی مَماتَ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ
بر زبان تو و زبان پیامبرت (درود خدا بر او و خاندانش) عَلَى لِسانِکَ وَ لِسانِ نَبِیِّکَ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ
در هر کجا و هر جایی که پیامبرت (درود خدا بر او و خاندانش) در آن ایستاد. فِی کُلِّ مَوْطِنٍ وَ مَوْقِفٍ وَقَفَ فِیهِ نَبِیُّکَ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ
خدا من در این روز و در این جایگاه و همه روزهای زندگیام به تو تقرّب میجویم، اللّهُمَّ إِنِّی أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ فِی هذَا الْیَوْمِ، وَفِی مَوْقِفِی هذَا، وَأَیَّامِ حَیَاتِی
خدا را سپاس بر بزرگی بلا و مصیبتم، الْحَمْدُ لِلّهِ عَلَى عَظِیمِ رَزِیَّتِی، «درسجده»:
خدایا شفاعت حسین را در روز ورود [به قیامت]نصیبم کن اللّهُمَّ ارْزُقْنِی شَفاعَةَ الْحُسَیْنِ یَوْمَ الْوُرُودِ، «درسجده»:
و پیشینۀ نیک مرا نزد خود ثابت بدار به همراه حسین و یاران حسین، وَثَبِّتْ لِی قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَکَ مَعَ الْحُسَیْنِ وَأَصْحابِ الْحُسَیْنِ، «درسجده»:
و خدا زیارت شما را آخرین زیارت از سوی من قرار ندهد، وَلَا جَعَلَهُ اللّهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنِّی لِزِیارَتِکُمْ؛ «صد مرتبه»:
که عطا کند به من به خاطر مصیبتزدگیام به شما برترین چیزی را که عطا کند به مصیبتزدهای به خاطر مصیبتش، أَنْ یُعْطِیَنِی بِمُصابِی بِکُمْ أَفْضَلَ مَا یُعْطِی مُصاباً بِمُصِیبَتِهِ
بیان عداوت دشمنان امام (ع)
دربخشهایی از زیارت عاشورا عمل و ویژگی دشمنان امام بیان شده است:
امّتی که بنای ستم و بیداد بر شما اهلبیت را بنیان نهادند أُمَّةً أَسَّسَتْ أَسَاسَ الظُّلْمِ وَالْجَوْرِ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ
قومی که شما را از مقامتان دور کرد أُمَّةً دَفَعَتْکُمْ عَنْ مَقامِکُمْ
و از مرتبههایتان برکنار نمود، مرتبههایی که خدا شما را در آنها جای داد وَأَزالَتْکُمْ عَنْ مَراتِبِکُمُ الَّتِی رَتَّبَکُمُ اللّهُ فِیها،
امّتی که شما را کشتند؛ أُمَّةً قَتَلَتْکُمْ؛
آنان را که امکانات و توان جنگ با شما را برای ایشان تدارک دیدند، الْمُمَهِّدِینَ لَهُمْ بِالتَّمْکِینِ مِنْ قِتالِکُمْ
امّتی که مرکبها را زین کردند و لگام زدند و جنگ با تو را دنبال کردند؛ أُمَّةً أَسْرَجَتْ وَأَلْجَمَتْ وَتَنَقَّبَتْ لِقِتالِکَ؛
اوّلین ستمکار أَوَّلَ ظالِمٍ
نخستین ستمکاری را که به حق محمّد و خاندان محمّد ستم کرد أَوَّلَ ظَالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ؛ «صد مرتبه»
و آخرین کسی را که در این ستم از او پیروی نمود. وَآخِرَ تَابِعٍ لَهُ عَلَى ذلِکَ. «صد مرتبه»
جمعیتی را که با حسین پیکار کردند الْعِصَابَةَ الَّتِی جاهَدَتِ الْحُسَیْنَ؛ «صد مرتبه»
و همراهی نمودند َشایَعَتْ؛ «صد مرتبه»
و پیمان بستند ووَبایَعَتْ؛ «صد مرتبه»
و پیروی کردند بر کشتن آن حضرت، وَتابَعَتْ عَلَى قَتْلِهِ، «صد مرتبه»
تولای حسینی
دربخشهایی از زیارت عاشورا دوستی و پیروی از راه وثابت قدم بودن در راه امام بیان شده است:
دوستم با کسی که شما را دوست داشت وَوَلِیٌّ لِمَنْ والاکُمْ
و پس از آن به شما نیز با دوستی نسبت به شما و دوستی نسبت به دوستان شما، ثُمَّ إِلَیْکُمْ بِمُوالاتِکُمْ وَمُوالاةِ وَلِیِّکُمْ
و به دوستی پیامبر و خاندان پیامبرت (درود بر او ایشان)؛ وَبِالْمُوَالاةِ لِنَبِیِّکَ وَآلِ نَبِیِّکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ؛
من در صلحم با کسی که با شما صلح کرد إِنِّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْای اباعبدالله من تا روز قیامت در صلحم با کسی که با شما صلح کرد یَا أَبا عَبْدِاللّهِ، إِنِّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ،
خدایا حیاتم را حیات [آمیخته به عشق]محمّد و خاندان محمّد اللّهُمَّ اجْعَلْ مَحْیایَ مَحْیا مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ
و مرگم را مرگ [در حال شیفتگی به]محمّد و خاندان محمّد قرار ده؛ وَمَماتِی مَماتَ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ
و پیشینۀ نیک مرا نزد خود ثابت بدار به همراه حسین و یاران حسین، وَثَبِّتْ لِی قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَکَ مَعَ الْحُسَیْنِ وَأَصْحابِ الْحُسَیْنِ، «درسجده»:
پدر و مادرم به فدایت، بِأَبِی أَنْتَ وَأُمِّی
تبری حسینی
دربخشهایی از زیارت عاشورا بیزاری جستن از دشمنان امام بیان شده است:
من بیزاری میجویم به سوی خدا و به سوی شما از ایشان و از شیعیان و پیروان و دوستدارانشان، بَرِئْتُ إِلَى اللّهِ وَ إِلَیْکُمْ مِنْهُمْ وَ [مِنْ]أَشْیاعِهِمْ وَأَتْباعِهِمْ وَأَوْلِیائِهِمْ
و به بیزاری [از کسی که با تو جنگید و به تو اعلام جنگ داد وَبِالْبَراءَةِ [مِمَّنْ قَاتَلَکَ وَنَصَبَ لَکَ الْحَرْبَ
و به بیزاری از آنانکه اساس ستم و جور بر ضدّ شما را پایهگذاری کردند وَبِالْبَراءَةِ مِمَّنْ أَسَّسَ أَسَاسَ الظُّلْمِ وَالْجَوْرِ عَلَیْکُمْ
و بیزاری میجویم بسوی خدا و رسولش]از کسی که پایهگذاری کرد اساس این حادثه را و َأَبْرَأُ إِلَى اللّهِ وَإِلى رَسُولِهِ]مِمَّنْ أَسَّسَ أَساسَ ذلِکَ
و بنا نهاد بر آن بنیانش را وَبَنى عَلَیْهِ بُنْیانَهُ
و روان شد در ستم و بیدادش بر شما و شیعیان شما، وَجَرى فِی ظُلْمِهِ وَجَوْرِهِ عَلَیْکُمْ وَعَلَى أَشْیاعِکُمْ
از ایشان (دشمنان) به سوی خدا و شما بیزارم بَرِئْتُ إِلَى اللّهِ وَ إِلَیْکُمْ مِنْهُمْ
و به بیزاری از دشمنانتان و برپاکنندگان جنگ با شما و به بیزاری از شیعیان و پیروان آنها، وَبِالْبَراءَةِ مِنْ أَعْدائِکُمْ، وَالنَّاصِبِینَ لَکُمُ الْحَرْبَ، وَبِالْبَراءَةِ مِنْ أَشْیَاعِهِمْ وَأَتْبَاعِهِمْ
و بیزاری از دشمنان شما را نصیب من کرد، وَرَزَقَنِی الْبَراءَةَ مِنْ أَعْدائِکُمْ
به بیزاری از اینان و لعنت بر ایشان بِالْبَرَاءَةِ مِنْهُمْ، وَاللَّعْنَةِ عَلَیْهِمْ،
انواع نفرین شوندگان
دشمنان امام و اسلام که براساس إِلى یَوْمِ الْقِیامَةِ مشمول زمان حال نیز میشوند:
پیکارکنندگان: جمعیتی را که با حسین پیکار کردند الْعِصَابَةَ الَّتِی جاهَدَتِ الْحُسَیْنَ؛ «صد مرتبه»
همراهی کنندگان با دشمن: و همراهی نمودند َشایَعَتْ؛ «صد مرتبه»
هم پیمانان با دشمن: و پیمان بستند ووَبایَعَتْ؛ «صد مرتبه»
پیروی کنندگان با دشمن: و پیروی کردند بر کشتن آن حضرت، وَتابَعَتْ عَلَى قَتْلِهِ، «صد مرتبه»
ملت بنیان گذار بنای ستم: امّتی که بنای ستم و بیداد بر شما اهلبیت را بنیان نهادند أُمَّةً أَسَّسَتْ أَسَاسَ الظُّلْمِ وَالْجَوْرِ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ
دورکنندگان جانشینان امام از مقام خویش: قومی که شما را از مقامتان دور کرد أُمَّةً دَفَعَتْکُمْ عَنْ مَقامِکُمْ
تدارک کنندگان امکانات برای دشمن: آنان را که امکانات و توان جنگ با شما را برای ایشان تدارک دیدند، الْمُمَهِّدِینَ لَهُمْ بِالتَّمْکِینِ مِنْ قِتالِکُمْ
کسانیکه وسیله در اختیار دشمن بگذارند: امّتی که مرکبها را زین کردند و لگام زدند و جنگ با تو را دنبال کردند؛ أُمَّةً أَسْرَجَتْ وَأَلْجَمَتْ وَتَنَقَّبَتْ لِقِتالِکَ؛
اوّلین ستمکار
اولین و آخرین پیروی کننده از ستم: و آخرین کسی را که در این ستم از او پیروی نمود. أَوَّلَ ظالِمٍ وَآخِرَ تَابِعٍ لَهُ عَلَى ذلِکَ. «صد مرتبه»
مبارزه دائمی در خون خواهی امام حسین (ع)
اوج تاثیر گذاری زیارت عاشورا، روحیه جنگ آوری و جان فشانی در مبارزه با دشمنان اسلام در طول تاریخ (إِلى یَوْمِ الْقِیامَةِ) میباشد:
خون خدا و فرزند خون خدا و تنهای شهید شده که هنوز خونخواهیات انجام نگرفته، ثارَ اللّهِ وَابْنَ ثارِهِ وَالْوِتْرَ الْمَوْتُورَ
و دشمنم با کسی که شما را دشمن داشت؛ وَعَدُوٌّ لِمَنْ عاداکُمْ؛
و در جنگم با کسی که با شما جنگید وَحَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ،
و تا روز قیامت در جنگم با کسی که با شما جنگید وَحَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ إِلى یَوْمِ الْقِیامَةِ
درخواست میکنم که خونخواهی تو را همراه پیشوای یاری شده از اهلبیت محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) روزی من کند، أَنْ یَرْزُقَنِی طَلَبَ ثارِکَ مَعَ إِمامٍ مَنْصُورٍ مِنْ أَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ
و روزی کند خونخواهیام را به همراه امام هدایتگر آشکار و گویای به حق از خاندان شما؛ وَأَنْ یَرْزُقَنِی طَلَبَ ثارِی مَعَ إِمامٍ هُدىً ظَاهِرٍ نَاطِقٍ بِالْحَقِّ مِنْکُمْ؛
پدر و مادرم به فدایت، بِأَبِی أَنْتَ وَأُمِّی
سخن پایانی
واقعه کربلا بعنوان یک حادثه بی نظیر و شعله فروزان در تاریخ تشیع باقی مانده است و با الگو گیری سبب قیامهای بسیاری علیه ظلم و ستم و بخصوص در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس گردید.
قرائت زیارت عاشورا در ایام مختلف و در مکانهای مختلف و بخصوص در روز عاشورا سفارش شده است و شیعیان جهان نیز بدان اهتمام دارند.
آنچه مهمتر از قرائت زیارت عاشورا است، شناخت معارف زیارت عاشورا و معارف قیام امام حسین (ع) و تعالیم و الگوگیری از آموزههای سعادت آفرین امام حسین (ع) است؛ و ارتقای روحیه حسینی زیستن و حسینی مردن بایستی درجامعه دمیده و فراگیر شود، تا جوامع اسلامی در برابر تهدیدات دشمنانی که کمر به تابودی اسلام ناب و احیای اسلام امریکایی هستند، بیمه شده و بساط ظلم و ستم به محاق رود.
گزارش از دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
انتهای پیام/ 112
************************
مؤلف برگزیده پانزدهمین جشنواره «پاسداران اهل قلم»:
شناخت ماهیت جنگهای آتی/ نحوه مقابله ایران با جنگ هیبریدی دشمن
هاشمی فشارکی با اشاره به مفهوم جنگ ترکیبی گفت: ویژگیها و ماهیت جنگهای آتی و نیازهای آن، باید از هماکنون پیشبینی و ابزارهای لازم برای حضور در چنین شرایطی فراهم شود.
کد خبر: ۴۴۵۷۰۹
تاریخ انتشار: ۲۴ اسفند ۱۳۹۹ - ۰۱:۵۴ - 14March 2021
«سید جواد هاشمی فشارکی» مؤلف کتاب «ماهیت جنگهای ترکیبی و راهکارهای دفاعی» و مؤلف برگزیده پانزدهمین جشنواره «پاسداران اهل قلم»، در گفتوگو با خبرنگار دفاعی امنیتی دفاعپرس، با بیان اینکه رشد سرسامآور فنآوریهای نوین و تأثیر محصولات فنآورپایه مانند جنگ سایبری، هواپیماهای بدون سرنشین، صنعت فضایی، زیردریاییهای هستهای، خودروهای تاکتیکی فوق سبک و... تأثیر زیادی بر راهبرد و سبک جنگ داشتهاند، اظهار داشت: ما با جنگهای ترکیبی یا نبرد هیبریدی مواجه هستیم که انواع مختلفی از جنگ را بهطور همزمان بهکار میگیرند.
وی افزود: در گذشته دشمنان برای تحقق اهداف خود از ایجاد آشوب و فتنه و یا راه انداختن جنگ بهره میبردند و برای موفقیت در آن، از سایر روشهای عملیات روانی، فرهنگی، جاسوسی، تحریم و... استفاده میکردند؛ بهعبارتی اغلب روشهای تهدیدزا در جنگ و درگیری نظامی را به کار میگرفتند؛ اما در دو دهه اخیر، به لحاظ ارتقاء علوم و فناوری، از همه روشهای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، سایبری و...، بهصورت موازی بهره میگیرند؛ یعنی یک جنگ تمامعیار را رقم زدهاند تا زودتر به اهداف خود دست یابند که میتوان آن را «تحول در شیوههای مرسوم جنگ» عنوان کرد.
مؤلف برگزیده پانزدهمین جشنواره «پاسداران اهل قلم» عنوان کرد: جنگهای اخیر شاهد این سبک جنگ بوده و آینده جهان، نشان از وقوع بحرانهای شدید جهانی و نگرانیهای رو به تزاید دارد و از آنجا که نظامهای بینالمللی در سیطره سلطهگران است، بنابراین بیواهمه از پیامدهای انسانی و زیستمحیطی آن، از جنگ ترکیبی استفاده میکنند.
هاشمی فشارکی با بیان اینکه در کتاب «ماهیت جنگهای ترکیبی و راهکارهای دفاعی» به مبانی نظری تهدید و جنگ و نیز وجوه جنگها پرداخته شده است، گفت: در این کتاب همچنین به موضوع جنگهای متعارف و نامتعارف و دفاع در برابر آن پرداخته و راهکارهای دفاعی مقابله با جنگهای ترکیبی ارائه شده است.
وی با بیان اینکه جنگ یکی از پدیدههاست که بهدلیل ماهیت، ویژگی و شکل عملیاتی آن، دچار تحول بنیادین شده است، افزود: در جهان امروز به لحاظ پیچیدگیهای فزاینده محیطی، پدیدهها نیز به همان میان پیچیده و چندوجهی شدهاند؛ بر همین مبناست که امروزه «جنگ ترکیبی» بهعنوان مفهومی نوین در ادبیات نظامی و راهبردی مورد توجه قرار گرفته است؛ بنابراین شناخت مبانی، اصول، ویژگیها و اهداف آن بهعنوان یکی از مصادیق جنگهای آینده، از الزاماتی است که میتواند در سیاستگذاری کشور در اولویت قرار گیرد.
مؤلف کتاب «ماهیت جنگهای ترکیبی و راهکارهای دفاعی» بیان کرد: تهدیدات چندشیوهای که اغلب «جنگ هیبریدی» نامیده میشوند، اکنون موجب شدهاند تا مبارزان، قابلیتهای چندشیوهای را فعال کنند و بهکار ببرند تا با استفاده از مزیت جنگهای ناهمتراز (نامتقارن)، به پیروزیهای کلیدی دست یابند.
وی ادامه داد: همانطور که قرن اخیر از نظر سرعت و میزان پیشرفت علوم و فناوری در قیاس با اعصار قبل از آن، دورانی برجسته و ممتاز در تاریخ زندگی بشر قلمداد میشود، از نظر فرایند تکاملی جنگها نیز یک استثناست و رویدادهای عظیمی در این قرن بهوقوع پیوسته و اختراعات بزرگی، ماهیت جنگها و چهره زندگی بشر را دگرگون ساخته که مربوط به همین بازه زمانی است.
هاشمی فشارکی گفت: روند فعلی نشان میدهد که این تحولات در قرن جاری که محور مقاومت شکل گرفته و بهعنوان یک محور قدرت جهانی بروز و ظهور یافته است، علیرغم میل و تلاشهای کشورهای سلطهگر، در سالهای آتی منشأ تحول در معادلات جهانی خواهد بود؛ بنابراین ضرورت دارد تا در مورد ابعاد مختلف این واقعیت و روند تحولات آن، کنکاش و خود را برای مواجهه با آن آماده کنند.
وی درخصوص آمادگی در برابر «جنگ ترکیبی»، تأکید کرد: میزان تأثیرات بنیادی و عمیق جنگهای ترکیبی، از یک سو بر سرنوشت یک ملت و از سویی دیگر بر میزان اهمیت آمادگی یک کشور برای مواجهه منطقی و جلوگیری از غافلگیر شدن در جنگها مربوط میشود؛ بنابراین ایجاب میکند تا ویژگیها و ماهیت جنگهای آتی و نیازهای آن، از هماکنون پیشبینی شده و ابزارهای لازم برای حضور در چنین شرایطی فراهم شود.
انتهای پیام/ 113
برچسب ها: جنگ ترکیبی ، جنگ هیبریدی ، هاشمی فشارکی ، سید جواد هاشمی فشارکی ، پاسداران اهل قلم ، جنگ سایبری ، صنعت فضایی ، عملیات روانی ، جنگ چندوجهی ، ادبیات نظامی ، ایران ، محور مقاومت ، جبهه مقاومت ، جنگ نامتقارن ، جنگ ناهمتراز
************************
حماسه و جهاد >> شهدا
پیشکسوت دفاع مقدس:
تثبیت خط مقاومت در سوریه و عراق، نیازمند تفکر انقلابی و جهادی است
«سید جواد هاشمی فشارکی» گفت: از آنجا که مقاومت یک ضرورت اجتنابناپذیر و وظیفه قرآنی است؛ بنابراین تثبیت خط مقاومت و راه شهدا در سوریه و عراق، نیازمند تفکر انقلابی و جهادی در بخشهای دولتی بوده و مدیریت انقلابی را میطلبد.
کد خبر: ۴۴۴۵۶۱
تاریخ انتشار: ۰۸ اسفند ۱۳۹۹ - ۱۵:۱۳ - 26February 2021
به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاعپرس، «سید جواد هاشمی فشارکی» پیشکسوت دفاع مقدس و از اساتید شهید مدافع حرم «حمیدرضا بابالخانی»، در مراسم بزرگداشت این شهید والامقام، با بیان اینکه شهید مدافع حرم «حمیدرضا بابالخانی» سی و سومین شهید مدافع حرم اصفهان و شصت و نهمین شهید «فشارک» است، اظهار داشت: محدوده سنی شهدای «فشارک» در دوران دفاع مقدس بین ۱۸ تا ۲۴ سال است که میتوان گفت این شهیدان والامقام با توجه به رده سنی که داشتند، مصداق همان سخن امام خمینی (ره) در سال ۱۳۴۲ هستند که فرمودند: «سربازان من در گهواره هستند».
استاد راهنمای پایاننامه دوره کارشناسی ارشد شهید مدافع حرم «حمیدرضا بابالخانی»، با بیان اینکه این شهید والامقام دوران نهضت انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را ندیده بود؛ ولی سرباز ناب امام خامنهای (مدظلهالعالی) و از رویشهای انقلاب اسلامی بود، افزود: شهید «بابالخانی» طی دوره تحصیلی خود در دانشگاه «مالک اشتر» علیرغم اینکه ارتباط صمیمانهای با یکدیگر داشتیم؛ اما از نسبت قوم و خویشی با من که استاد او بودم چیزی نگفته بود، تا شائبه پارتیبازی پیش نیاید و در تمام مدت تحصیل خود، مانند سایر دانشجویان به وظایف خود بهخوبی و با دقت عمل میکرد و بسیار منضبط و خوشاخلاق بود و با نمره ممتاز نیز فارغالتحصیل شد.
«هاشمی فشارکی» با اشاره به خاطرهای از حضور شهید «بابالخانی» در سوریه، بیان داشت: آن شهید عزیز بعد از فراغت از تحصیل، در سال ۱۳۹۵ بهعنوان مدافع حرم عازم سوریه شد و بهدلیل علاقهای که به شهید «محمدابراهیم همت» داشت، نام مستعار جهادی «ابراهیم» را برای خود انتخاب کرد.
وی ادامه داد: در بهمن سال ۱۳۹۷ شهید «بابالخانی» در لشکر ۲۷ محمد رسولالله (ص) بهمدت دو ماه بهصورت آزمایشی بهکارگیری میشود و از آنجا که کار و کوشش وی بسیار مطلوب بود، موافقت میکنند تا وی در آنجا ماندگار شود؛ به همین دلیل خانهای در شهر «حلب» سوریه در اختیار وی قرار میدهند و وی نیز همسر تازهعروس خود را به آنجا منتقل میکند.
«هاشمی فشارکی» با بیان اینکه شهید «بابالخانی» در این مدت ارتباط بسیار دوستانه و برادرانهای با سایر رزمندگان جبهه مقاومت داشت و رزمندگان نیز وی را خیلی دوست داشتند، گفت: این رزمنده شجاع، سرانجام در ۲۸ بهمن سال ۱۳۹۸ در شمال غربی حلب، درحالی که نیروها را توجیه کرده بود، هنگام بازگشت بر اثر اصابت گلوله «کاتیوشا» دشمن به شهادت رسید و جادوانه شد.
وی تصریح کرد: پیکر مطهر شهید «بابالخانی» را پس از انتقال به دمشق و برگزاری مراسم وداع، به ایران منتقل کرده و در ۳ اسفند سال ۱۳۹۸، طی برگزاری مراسم تشییع باشکوهی، در گلستان شهدای اصفهان به خاک میسپارند.
«هاشمی فشارکی» با بیان اینکه شهید «بابالخانی» متولد سال ۱۳۶۷، ۳۱ سال داشت و هنوز اولین و تنها فرزندش «محمد حسن» را ندیده بود، تأکید کرد: این سوال بهوجود میآید که وی چرا اینقدر زود پرکشید؟ درحالیکه میتوانست بماند و منشأ خدمات برای کشور باشد و از زندگی دنیوی نیز بهرهها ببرد، گرچه منشأ اقتدار اسلام و انقلاب اسلامی ایران شد؛ ولی چرا نماند و قدم در این وادی نهاد؟ این شهدا برای چه هدفی رفتند و چه اهدافی این شهدای عزیز مدافع حرم داشتند؟
وی با برشمردن اهداف اصلی مدافعان حرم، گفت: نخستین هدف مدافعان حرم، کمک به مردم مسلمان و مظلوم سوریه در برابر انواع تجاوزات و جنایات وحشیانه دشمنان اسلام، برحسب تکلیف شرعی بود؛ چراکه حضرت امیرالمومنین (ع) فرمودهاند: «کونا للظّالم خصماً و للمظلوم عوناً» (دشمن ظالم و یاور مظلوم باشید) و پیامبر اکرم (ص) نیز فرمودهاند «مَن اَصبَحَ وَ لَم یَهتَمَّ بِاُمورِ المُسلِمینَ فَلَیسَ بِمُسلِم» (کسی که صبح کند، ولی اهتمام به امور مسلمانان نداشته باشد، مسلمان نیست» و دومین هدف آنها نیز دفاع از حرمهای مطهر اهلبیت (ص)، در برابر تهاجمات تخریبی و هتک حرمت تکفیریها بود.
«هاشمی فشارکی» در تبیین دستاوردهای محور مقاومت، گفت: قطع دست کفار و صهیونیستها از کشور اسلامی سوریه، براساس آیه شریفه «وَلَن یَجْعَلَ اللّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلاً»؛ نابودی حکومت جعلی داعش، آزادی مردم مسلمان و مظلوم سوریه و عراق از چنگال ظالمانه وحشیانه داعش و تاحدود زیادی بازگشت استقلال و تمامیت ارضی به این کشورها، دفع تهدید از کنار مرزهای سرزمینی ایران اسلامی و دفع تهدید نفوذ داعش به داخل شهرهای ایران، به شکست کشاندن طرحهای دشمنان جهانی اسلام (غربی، عبری، عربی) در ایجاد نقشه «خاورمیانه جدید» و تغییر آن به سود «خاورمیانه اسلامی»، برهم زدن و حذف حریم امنیتی ایجادشده توسط داعش برای مرزهای سرزمین فلسطین اشغالی و معکوس شدن آن، خنثیسازی تهدید چهره اسلام ناب محمدی توسط اعمال وحشیانه و خشونتبار و بدعتهای وهابیها، افزایش عمق راهبردی امالقرای جهان اسلام از لبه مرزهای جغرافیایی ایران تا عمق ۱۵۰۰ کیلومتر فراتر از مرزهای جغرافیایی، اتصال زمینی به حزبالله لبنان و ایجاد عرصهای گسترده و وزنهای تعیینکننده در عرصه کارزار جهانی با ایجاد نیروهای دفاع محلی در سوریه و حشدالشعبی عراق و...، تشکیل نیروی عظیم و توانمند در بیخ گوش رژیم اشغالگر که موجب فراهمشدن مقدمات آزادی قدس شد، تشکیل بسیج مردمی برای برقراری امنیت کشورهای سوریه و عراق و آمادگی آن برای آزادی قدس شریف، است.
وی با تأکید بر ضرورت ادای تکلیف در قبال شهدا، خاطرنشان کرد: اگر راه شهدا را دقیقا عمل میکردیم، بسیاری از مشکلاتی که امروز در بخشهای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی ایجاد شده است، بهوجود نمیآمد. مشکلات فعلی فقط از ناحیه «برجام» نیست، برجام معلول یک تفکر و ریشه همه مشکلات از این تفکر است. مسولانی که بهدیدار خانواده شهدا میروند، ولی عکس راه شهدا عمل میکنند، عقوبت سختی در پیش دارند.
«هاشمی فشارکی» ادامه داد: درحالیکه رزمندگان مدافع حرم جان خود را فدا میکردند و مردم مسلمان سوریه و عراق در شرایط سختی قرار داشتند، برخی مسولان بهدلیل مذاکرات هستهای (برجام) و حساسیت غربیها به کشورهای محور مقاومت، هیج کمک و حمایت جدی از جبهه مقاومت نکردند، تا جایی که حتی یکسال بعد از آزادی آخرین پایگاه داعش در «بوکمال» در بهمن ۱۳۹۶، با تاخیر زیاد هیاتی با مسولیت معاون اول رویس جمهور در بهمن ۱۳۹۷ به سوریه رفت و تفاهمنامه در سند یادداشت تفاهمنامه اجلاس چهاردهم ایران و سوریه در یازده موضوع راهآهن، مسکن، تشویق سرمایهگذاری، تبادل اطلاعات مالی، علوم ژئوماتیک، سینمایی، نمایشگاهی، فرهنگی، آموزش و پرورش، بانکی، زیارتی و سیاحتی تنظیم و امضا کردند، درحالی که بهجز برگزاری چند نمایشگاه، در زمینههای دیگر اقدامات اجرایی هنوز شروع نشده است؛ بهعبارتی فرصتهای بازار سوریه در حال از دست رفتن است؛ حال آنکه بسیاری از افراد، نهادها و شرکتهای ایرانی، حتی بهصورت داوطلبانه و بدون چشمداشت، حاضرند به مردم مسلمان مظلوم سوریه خدمت کنند؛ ولی هنوز زیرساختهای آن را فراهم نکردهاند.
وی خاطرنشان کرد: از آنجا که مقاومت یک ضرورت اجتنابناپذیر و وظیفه قرآنی است؛ بنابراین تثبیت خط مقاومت و راه شهدا در سوریه و عراق، نیازمند تفکر انقلابی و جهادی در بخشهای دولتی بوده و مدیریت انقلابی را میطلبد؛ لذا همه متخصصان بهخصوص مهندسان کشور، مکلف به تداوم راه شهدا هستیم و مکلفیم برای پاسداشت خون شهدا، بیانیه گام دوم انقلاب را منشأ تحول بدانیم.
انتهای پیام/ 113
برچسب ها: شهید ، مدافع حرم ، حمیدرضا باب الخانی ، سید جواد هاشمی فشارکی ، یادواره ، پدافند غیرعامل ، دفاع مقدس ، دانشگاه مالک اشتر ، مقاومت ، عراق ، سوریه ، داعش ، برجام
************************
چهلسالگی سرو/ دبیر گردهمایی پیشکسوتان مخابرات لشکر ۲۷:
نمیتوانیم در برابر انحراف از خط انقلاب، امام و شهدا ساکت باشیم
سید جواد هاشمی فشارکی گفت: ما نمیتوانیم در برابر انحراف از خط انقلاب، امام (ره) و شهدا ساکت باشیم؛ چراکه ما اخلاص و ایثار شهدا را درک کردهایم و رسالت انتقال پیام شهدا بر دوش ماست.
کد خبر: ۴۲۶۹۸۹
تاریخ انتشار: ۲۸ آبان ۱۳۹۹ - ۰۰:۳۰ - 18November 2020
به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاعپرس، گردهمایی رزمندگان مخابرات لشکر ۲۷ محمد رسولالله (ص) در دوران دفاع مقدس، در حسینیه حضرت فاطمه زهرا (س) واقع در سپاه محمد رسولالله (ص) تهران بزرگ برگزار شد.
«سید جواد هاشمی فشارکی» از پیشکسوتان مخابرات لشکر ۲۷ محمد رسولالله (ص) در دوران دفاع مقدس و دبیر این گردهمایی، با بیان اینکه تحمیل جنگ برای ما به نعمت تبدیل و موجب زنده شدن ما شد، اظهار داشت: دفاع مقدس به اسلام و انقلاب هویت بخشید و در تاریخ ماندگار شد.
وی با انتقاد از اینکه برخی افراد بازمانده از جنگ تحمیلی، در ادامه دادن مسیر شهدا شعار داده و امروز همانند دوران دفاع مقدس استقامت ندارند، گفت: میدانیم که اگر با شهدا مواجه شویم آنان خواهند گفت که اگر ما هم مثل شما پای ارزشهای انقلاب کوتاه میآمدیم، امروز نهال انقلاب به این شجره طیبه تبدیل نمیشد؛ شجره زیبایی که اصل آن ثابت و شاخ و برگ آن در آسمانهاست.
هاشمی فشارکی تأکید کرد: هشت سال دفاع مقدس صرفاً یک امتداد زمانی و فقط یک برهه زمانی نیست؛ بلکه گنجینه عظیمی است که تا مدتهای طولانی ملت ما میتواند آن را استخراج کرده و در زمینههای مختلف مصرف و آن را سرمایهگذاری کند.
وی افزود: دفاع مقدس یک فرهنگ است؛ فرهنگ ایثار، مجاهدت، مقاومت، صبر، اتحاد، همدلی، پایداری، مجاهدت و صبر؛ فرهنگی که به ما میآموزد برای رسیدن به اهداف متعالی، باید کمر همت بست و با تمام سختیها و فتنهها مبارزه کرد.
هاشمی فشارکی خاطرنشان کرد: هرچند به ظاهر جنگ به پایان رسیده است؛ ولی آنچه بر جهان حاکم است، نشان میدهد که هنوز مبارزه به اتمام نرسیده است؛ بنابراین به فرموده امام خمینی (ره): «تا بانگ لا اله الا الله و محمد رسولالله (ص) بر تمام جهان طنین نیافکند، مبارزه هست و تا مبارزه در هر جای جهان علیه مستکبران هست، ما هستیم».
وی تأکید کرد: ما نمیتوانیم در برابر انحراف از خط انقلاب، امام (ره) و شهدا ساکت باشیم؛ چراکه ما اخلاص و ایثار شهدا را درک کردهایم و رسالت انتقال پیام شهدا بر دوش ماست.
هاشمی فشارکی با بیان اینکه مهمترین رسالت ما، حفظ و نشر ارزشهای دفاع مقدس با هدف تداومبخشی و فرهنگسازی آن است، تأکید کرد: اگر پیام شهدا و حماسههای آنها را به نسلهای بعد از جنگ منتقل نکنیم، مقصریم؛ بنابراین مأموریت ما تمام نشده است و باید حوادث دفاع مقدس را ثبت کرده و نشر دهیم.
وی با تأکید بر ضرورت ثبت و ضبط تاریخ شفاهی رزمندگان هشت سال دفاع مقدس، گفت: امروز باید گنجینه دفاع مقدس استخراج شود؛ بنابراین این گنجینه باید ابتدا به تاریخ شفاهی تبدیل شده و سپس این با تاریخ مکتوب و خاطرات چند نفر دیگر، مستند شود.
این رزمنده دوران دفاع مقدس با بیان اینکه مخابرات لشکر ۲۷ محمد رسولالله (ص) در دروان دفاع مقدس ۵۶۰ شهید را تقدیم آرمانهای انقلاب اسلامی ایران کرده است، بیان داشت: برخی از جانبازان دفاع مقدس مخابرات لشکر ۲۷ محمد رسولالله (ص) به یاران شهید خود پیوسته و ۹ نفر دیگر از این رزمندگان، به دیار باقی شتافتهاند.
هاشمی فشارکی با اشاره به فعالیتهای فرهنگی بیشکسوتان مخابرات لشکر ۲۷ محمد رسولالله (ص)، خاطرنشان میشود: هیئت شهدای مخابرات لشکر ۲۷ محمد رسولالله (ص) ماهیانه برگزار میشد؛ اما در ایام بحران «کرونا» تعطیل شده و پس از رفع موانع، مجدداً بازگشایی خواهد شد.
وی ثبت آثار شهدا و خاطرات رزمندگان دفاع مقدس، تشکیل گروههای جهادی و تعاونی را از دیگر اقدامات صورتگرفته توسط پیشکسوتان مخابرات لشکر ۲۷ محمد رسولالله (ص)، عنوان کرد.
انتهای پیام/ 113
************************
چهلسالگی سرو/ بسیجی شهید «حسن اثنیعشری»:
سفارش شهید «اثنی عشری» برای نوشته روی مزارش/ راه چاره مشکلات کشور روحیه «بسیجی» است
شهید «حسن (حسین) اثنیعشری» از عمق وجود عاشق بسیج بود و از بسیج بسیار سخن گفته و خود نیز بسیجیوار میزیست و سرانجام بسیجیوار هم بهشهادت رسید و وصیت کرد تا روی اعلامیه و قبرش، عنوان «بسیجی» را بنویسند، تا بسیجی بودنش در تاریخ جاودانه شود.
کد خبر: ۴۳۲۸۸۴
تاریخ انتشار: ۰۳ دی ۱۳۹۹ - ۰۴:۲۵ - 23December 2020
گروه حماسه و جهاد دفاعپرس - سید جواد هاشمی فشارکی، تشکیل «بسیج مستضعفین» به فرمان امام خمینی (ره)، موجب شد تا مردم با همان روحیه انقلابی خود، دریای عظیمی را بهوجود آورند که همواره در همه صحنههای مورد نیاز کشور، به منشأ برکات، ایثارگریها و حماسههای بیبدیل تبدیل شود که دوران هشت سال دفاع مقدس، تجلی این حماسههاست.
بسیجی دلاور، شهید «حسن (حسین) اثنیعشری نایینی» یکی از قطرههای این دریای بیکران است که بهشدت به بسیج عشق میورزید و تلخص «بسیجی» را همواره در اشعار خود بهکار میبرد؛ اوج تجلی روحیه ارادت به بسیج را میتوان در این جملهای از وصیتنامه این شهید والامقام یافت که گفته است: «در اعلامیه و روی قبرم کلمه «بسیجی» را مشخصاً بنویسید».
شهید «حسن (حسین) اثنیعشری نایینی» متولد پنجم مرداد سال ۱۳۲۳، در حالی چشم به جهان گشود که رژیم سفاک پهلوی پدرش را به شهادت رسانده بود. وی در زمان اوج گیری نهضت انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره)، از جمله جوانان انقلابی بود که در صف مقدم مبارزه با رژیم ستمشاهی قرار گرفته و در این مسیر، هنگامی که برای امرار معاش خانواده خود به اهواز رفته بود، چندینبار در جریان شرکت در تظاهرات انقلابی زخمی شده بود.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی، شهید «اثنی عشری» بارها بهصورت بسیجی به جبهههای نبرد حق علیه باطل اعزام و در جریان نبرد با دشمن بعثی مجروح شد؛ اما مجروحیت اراده پولادین وی را برای دفاع از انقلاب اسلامی ایران سست نکرد؛ بنابراین مجدداٌ به جبهه رفت و سرانجام در ۲۱ دی سال ۱۳۶۵، در جریان عملیات «کربلای ۵» به شهادت رسید و پیکرش در خاک شلمچه باقی ماند، تا اینکه بعد از ۱۰ سال تفحص و در ۲۱ بهمن سال ۱۳۷۵ در بهشت زهرا (س) تهران به خاک سپرده شد.
شهید اثنی عشری - نفر سمت چپ
اخلاق، گفتار و کردار شهید «حسن اثنیعشری نائینی»
شهید «اثنی عشری» با افراد بزرگتر ازخود، بسیار محترمانه و با تکریم رفتار میکرد و در مقابل نیز با افراد کوچکتر از خود، مانند پدری مهربان و ناصح بود. وی همچنین برای سنین نزدیک خود، مانند برادری بزرگوار و برای سنین خردسال، همانند همبازیِ همسن و آموزگاری همزبان بود و با دوستان و نزدیکان، همانند دوستی صمیمی، یاوری مشوق، امانتدار، رازدار و غمخواری سوختهدل رفتار میکرد.
این انسان وارسته، نزد رزمندگان، همرزمی عارف و همدمی روشنفکر، بهمعنای واقعی بود و در نزد خانوادهاش نیز همینگونه، بلکه والاتر رفتار میکرد؛ اما در برابر دشمنان اسلام و انقلاب، بصیری فکور و مقبوض بود؛ خلاصه کلام اینکه شهید «اثنی عشری» بهمعنای واقعی یک بسیجی عارف و وارسته، و شیفته خدمت و تشنه شهادت بود.
شهید «حسن (حسین) اثنیعشری» از عمق وجود عاشق بسیج بود و از بسیج بسیار سخن گفته و خود نیز بسیجیوار میزیست و سرانجام بسیجیوار هم بهشهادت رسید و وصیت کرد تا روی اعلامیه و قبرش، عنوان «بسیجی» را بنویسند، تا بسیجی بودنش در تاریخ ثبت و جاودانه شود.
این شهید والامقام معتقد بود که راه چاره مشکلات کشور، اقدامات بسیجیوار و روحیه بسیجی در امور است و اگر قرار است که فرمان امام امت مبنی بر بسیجی شدن همه مردم تحقق یابد، باید اخلاق و روحیه بسیجی در بین مردم رایج شود؛ بنابراین در مقالهای تحت عنوان «بسیج چیست و بسیجی کیست؟» به ارائه تعریفی جامع و زیبا از شخصیت بسیجی همت گماشته و در اینباره چنین نوشته است:
«بسیجی مکتب را خوب شناخته است و میداند که طبق دستور اسلام جلوی دشمن ایستاده و پوزهاش را بهخاک مالید. اگرچه تمام دنیا به خصم دون، اسلحههای گوناگون و فوق مدرن برسانند و تمامی تبلیغات جهانی به نفع او باشد و حتی مجامع بینالمللی نیز ناجوانمردانه از او حمایت نمایند. حتی اگر مردم بیگناه شهرها را موشکباران کنند یا بر طبق مصوبههای همان مجامع با ظاهر «بشر دوستانه»، از کاربرد سلاحهای شیمیایی خودداری ننمایند، این بسیجی عاشق اسلام با اگاهی کامل، آمده است تا حتی با نثار جان شیرینش، ثابت نماید که اسلام برترین دین است و دینی بالاتر از آن وجود ندارد.
بسیجی برای ادای وظیفه حد و مرزی جز اسلام نمیشناسد، او چشم و گوش و دل خود را بر همهچیز بسته و فقط این اندام الهی را برای دیدن و شنیدن احکام از کلام ربانی ولایت فقیه باز میگذارد.
بسیجی به دانهدانه شنهای منطقه جنگی و ذرهذره خاک جبهه عشق میورزد؛ زیرا اینها از دلاوریهای همدلانش حکایت دارند... «بسیجی» حتی با مجروح شدنش نیز احساس پایان تکلیف نمیکند. او احتیاط میکند که مبادا باعث تضعیف روحیه همرزمانش گردد.
شهید اثنی عشری - نفر سمت چپ
برای کارشناسان نظامی شرق و غرب باید پیروزی این جوانان غیر نظامی و دورههای پیچیده آموزشهای متداول در جهان را نگذرانیده، تعجبآور باشد؛ ولی برای خود بسیجی تعجبی ندارد، او برای آمدنش به جنگ انگیزه دارد. آن هم نه انگیزهی مادی، بلکه انگیزهای متصل به ماورالطبیعه وارادهای پولادین و مصمم، و همین برای پیروزی بسیجیان برای فتح قلههای کلیدی جهان کافی است!».
شهید «اثنیعشری» همچنین نوشته است: «انسانهایی که دارای روح بزرگ هستند، بزرگوارانه نیز زندگی میکنند و سرمشق نمونه برای دیگران میشوند؛ و بدون تردید این جمله وصف شخصیت امثال اوست که تمام لحظات زندگی و مماتشان برای دیگران درس و الگوبوده و برای نسلهای بعد نیز خواهد بود».
شهید «اثنیعشری» با نگرشی والا همواره به مسائل اجتماعی توجه خاصی داشت و بیش از آنکه به خواستههای خود اهمیت دهد، به دیگران میاندیشید و آن را سرلوحه اعمال خود قرار میداد که «ما برای سیر شدن انقلاب نکردهایم».
وی همواره به حال کسانی که برای بیشتر خوردن و بهتر زندگی کردن سر در آخور دنیا فرو برده و به خاطر مشکلات اقتصادی ناشی از توطئههای دشمن، با جمهوری اسلامی سر ناسازگاری دارند، تأسف میخورد.
افراد در دیدار با این شهید والامقام و گپوگفت با او، آنقدر مجذوبش میشدند که نمیخواسنتد از وی دل برکَنند و آنگاه که ناچار بودند ترکِ محفلِ دوست کنند، او تا مسافت زیادی از راه بدرقهشان میکرد.
روزی نمیشد که از بسیج و بسیجیان تمجید نکند و میگفت: «تاریخ چنین انسانهای مخلص و فداکار را حتی در صدر اسلام سراغ ندارد. اینها در پیشگاه خدا منزلتی رفیع دارند». وقتی بسیجیها را میدید، آنچنان گرم میگرفت که گویی آنها را از مدتها قبل میشناسد. مهربانانه نصیحت میکرد و از اینکه در میان آنها که به سان فرزندان و برادرانش بودند، لذت میبرد. به این جهت بود که احساس دوری از خانواده نکرده و از اینکه لباس بسیجی بر تن داشت، افتخار میکرد؛ چراکه لباس بسیجی را لباس سربازی امام زمان (عج) میدانست.
وقتی صحبت از عملیات میشد، بیصبرانه برای شرکت در آن روزشماری میکرد و چون هنگام آن نزدیک میشد، گویی گمشدهاش را بازیافته است و دیگر بههیچ قیمتی حاضر نبود، بهعقب برود و حتی فرارسیدن زمان تولد فرزند و یا مشکلات زندگی را در پیش روی وی، آسان میکرد.
بسیار آرزو داشت تا فرزندش ارشدش زود بزرگ شده و لباس رزم بسیج را بر تن کند و به جبهه روانه شده و با معنویت جبهه، انسانی خودساخته شود. وقتی صحبت از حضور در جبههها میشد، با اینکه اکثر اوقات خود را در جبهه بود، حساب میکرد و میگفت که فلان مدت را به دور از جبههها بودهام؛ بنابراین شدیدا تاسف میخورد که مابقی مدت را چرا در جبههها نبوده است و با سوز و گداز میگفت که «کلاه بزرگی سرم رفته است. علتش هم کارهای اجرایی است که مسولین مربوطه بهعنوان تکلیف شرعی به گردنم نهادند و از فیض عملیاتها و شاید شهادت و یا جانبازی محروم شدم».
اواخر سال ۱۳۶۴ که مجروح شده و ناچاراً به دور از هوای جبهه بود، مرتب از وضعیت جبهه میپرسید، دلش پر میکشید و برای بازگشت به جبهه، لحظه شماری میکرد و میگفت: «اگر وضع پایم طوری شود که بتوانم پوتین بپوشم، انشاالله میآیم» و عاقبت نیز با لباس خاکی بسیجی به دیدار معبود خود شتاف و ۱۰ سال با آن لباس بسیجی در شلمچه آرمیده بود تا اینکه پس از تفحص، پیکرش را بازگرداندند و در بهشت زهرا (س) جاودانه گشت.
شهید «اثنیعشری» همواره اشعاری را میسرود در نامههای خود به اقوام و دوستان و همچنین نوشتههای پراکندهاش، یادداشت میکرد؛ اشعاری که مبیّن ابعادی از حالات و روحیات معنوی اوست.
شهید «اثنیعشری» آرزوی خود را در شوق به شهادت، در قالب این شعر با عنوان «بسیجی» اینگونه بیان کرده است:
به باید رفتنم سوی الهم خدایا چهکنم غرق گناهم
ببخش غفار که بس من دل فکارم چگونه دوریت را تاب آورم
تو میدانی که عشقِ حوری و باغ ز جناتت طمع اصلا ندارم
تو میدانی چو آگاه از قلوبی که من وحشت ز دوزخ نیز دارم
ز گردان «انصار» و گروهان «شهادت» چه بس رفتند یاران با شهامت
خدا کی توان وصف شهید گفت که او را میکنی با انبیاء جفت
خدایا! این شهیدان و عزیزان شدند بر ما و مردم عدل و میزان
هر آنچه به قرآن تو دادی وعید به جنات و باغ در مقام شهید
به درگاهت شدند دعوت بردند مرا همره خمار و جام ننوشیده گرفتم گوشه عزلت
«بسیجی» را نباشد خواسته جز این تو حفظ بنما خمینی تا کنار منجی دین
همچنین بهدلیل اینکه خانواده شهید «اثنیعشری» در مسجد محل، به امور پشتیبانی جبهه و جنگ اهتمام میداشتند، این شهید والامقام در فرصتی که در اردوگاه کرخه داشت، این شعر را برای خانواده خود سروده است:
در ستاد مسجد صادق (ع) به پشت جبهه پردازند به امر مرجع خود این چنین به خصم تازند
جمله از مادران و خواهران شهید یا که گشته عارف راه شهید
به پشتبانی رزمندگان به خیرخواهی چو اعتصام به ره دین کنی یداللهی
خدایا قبول فرما ز ایشان هم از رزمنده و بازاری محبوب ایران
تمام صرف مال و جان و اوقات ز مسجد ریشه داده در محلات
«بسیجی» راوی این است خمینی را نگهدار تا ظهور مهدی آل محمد
اندیمشک - اردوگاه کرخه
آذر سال ۱۳۶۵
هنگامی که پنجمین فرزند شهید «اثنی عشری» متولد شد، وی در جبهه حضور داشت و در فرصتی که در اردوگاه «کوزران» داشته، این شعر را سرود:
مطابق با هزار و چهار صد و شش به 28 ذیالحجه خدایش کرد بخشش
برابر با هزار و نهصد و هشتاد و شش بود ز ماه، سپتامبر روز سومش بود
به ابراهیم و علی نیز محمد چو مهدی آمده است تبریک، مریم
ضعیف است در تشکر این «بسیجی» ز خواهر شهید، مهدی عظیمی
باختران – اردوگاه کورزان
شهریور ۱۳۶۵
انتهای پیام/ 113
برچسب ها: شهید ، اثنی عشری ، حسن اثنی عشری ، بسیج ، بسیجی ، شهادت ، دفاع مقدس
************************
دفاعپرس گزارش میدهد؛
نحوهی تأمین ماشینآلات مهندسی در دوران دفاع مقدس
برخی از ماشین آلات مهندسی نقش زیادی در تامین نیازهای مهندسی رزمی و امور دفاع مقدس داشته که گستره جبهههای دفاع مقدس وانبوه نیازها، ماشین آلات موجود کفاف لازم را نمیداده است. در این گزارش نحوهی تأمین ماشین آلات مهندسی در دوران دفاع مقدس تبیین شده است.
کد خبر: ۴۸۲۵۴۲
تاریخ انتشار: ۱۶ مهر ۱۴۰۰ - ۰۰:۱۰ - 08October 2021
به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاعپرس، برخی از ماشین آلات مهندسی نقش زیادی در تامین نیازهای مهندسی رزمی و امور دفاع مقدس داشته که گستره جبهههای دفاع مقدس وانبوه نیازها، ماشین آلات موجود کفاف لازم را نمیداده است. در این گزارش نحوهی تأمین ماشین آلات مهندسی در دوران دفاع مقدس تبیین شده است.
وضعیت ماشین آلات مهندسی در ابتدای جنگ
«در ابتدای جنگ تعداد تجهیزات مهندسی ارتش از تعداد انگشتان دست در هر گردان تجاوز نمیکرد. دو نوع بولدوزر در آن زمان در تمام ارتش داشتیم. یکی تراکتورهای کابلی قدیمی بود که برمی گشت به آن زمانی که سیستم هیدرولیک مطرح نبود و با استفاده از کابل، بیل بولدوزر بالا و پایین میرفت و بعدها یک بولدوزر ۷-۱۰ هیدرولیکی آمد که این هم از محل کمک نظامی مارشال آمریکا و از ویتنام به ما تعلق گرفت. این دو تا بولدوزر اساس کار ما را تشکیل میدادند. حدود پنج یا شش سال قبل از انقلاب اقداماتی انجام شد برای خرید تجهیزات مهندسی از روس ها.
نحوهی تأمین ماشین آلات مهندسی در دوران دفاع مقدس
با شناختی نسبی که از تجهیزات مهندسی روسیه وجود داشت، جهت تامین نیازهای ماشین آلاتی؛ با خرید ماشین الات روسی چه از لحاظ کمی و چه از لحاظ کیفی از همان اول مخالفت همه محالفت کردند. زیرادر آن زمان به جز یک سری وسایل بی کفایت چیز دیگری نمیساختند.
بلدوزر
دو نوع بلدوزر از روسها خریدیم، یکی DOT۲۰۵ و دیگری T۱۳۰ بلدوزر نوع اول، بولدوزری بود با وزن ۴۰ تن و کلاً برقی بود. نیروی محرکه اش عبارت بود از موتور ۱۲ سیلندر، ژنراتوری به وزن ۶ هزار کیلوگرم را به حرکت در میآورد و این ژنراتور بعد از تولید برق DC، برق آن بعد از گذر از مدارهای مختلف و فیوزهای مختلف وارد یک الکتروموتوری در انتهای بولدوزر به وزن ۵۲۰۰ کیلو میشد و در نهایت آن باعث گردش نهایی و اسپراگت و شنیها میشدند. کلاً یک وسیلهی برقی بود. برای اولین بار روسهای یکی از این وسایل را در کنار سد کرج مورد آزمایش قرار دادند که بلافاصله بارندگی شد و باران نفوذ کرد و راننده را برق گرفت و راننده به داخل سد سقوط کردند.
از این بلدوزرها کماکان تعداد زیادی در واحدهای ارتش بود، ولی حتی بیل اینها متناسب با خاک جبهه نبود و همهی اینها در نهایت از کار افتادند و از بین رفتند. بعد از این بلدوزرها، بلدوزر دیگری از روسها خریدیم به نام T۱۳۰ که موتور آن تقریباً اقتباسی بود از موتور آمریکایی، ولی ضعیف ساخته شد. اینها را ما سوار قطار کردیم و به اندیمشک بردیم و در بالای اندیمشک همهی اینها دچار سوخت گیری موتور شدند و همهی اینها دوباره بدون اینکه کوچکترین فعالیتی داشته باشند از کار افتادند.
گریدر
بعد از این بلدوزرها به سراغ گریدر رفتیم، برای اولین بار گریدری با مدل DZ۹۸A از روسها خریداری کردیم؛ و به اندازهی یک ساختمان دو طبقه و سه طبقه ارتفاع داشت. ولی اولین بیلش را که به زمین گذاشت که زمین سختی را بتراشد، کلاچ آن سوخت و برای همیشه از کار افتاد. دلیلش هم این بود که در تمام گریدرهای دنیا فقط چرخهای عقب دارای نیرو است و چرخهای جلو فاقد نیرو است، ولی این گریدر برخلاف همه هر شش تا چرخش دارای نیرو بود لاستیکهای جلو همه یخ شکن بود به علت شرایط آب و هوایی شوروی؛ و وقتی تحویل ما شد.
این بلدوزر به محض اینکه با یک زمین سفت برخورد میکرد بکس باد میکرد، ولی کشش چرخهای جلو و کشش دیفرانسیل جلو باعث میشد که این گریدر بکس باد نکند و در نهایت برایند این نیروها به سیستم کلاچ این گریدر که از نوع خشک بود فشار وارد میکرد و میسوخت و از کار میافتاد که حتی اینها ده متر جاده را هم اصلاح نکردند و همه از کار افتادند و در داخل پادگانها ماندند. به علت اینکه خرید آنها هم توسط بخش خصوص به سادگی انجام پذیر میشد، همهی اینها بلاتکلیف رها شدند.
لودر
بعد از آن نوبت به خرید تعدادی لودر شد. لودرهای روسی که خریداری شد، به اندازهای ظرفیت اینها محدود بود که وقتی چند تا سرباز داخل بیل اینها قرار میگرفتند، انتهای لودر به حرکت در میآمد. یکی از اینها به بروجرد انتقال یافت و مسئولیت آموزش آن به عهدهی اینجانب بود. همین که شما وسیله را روشن نگه میداشتید و برای استراحتی میرفتید و میآمدید، دو سه مرتبه پیش آمد که لودر به علت نقص موجود در گیربکس حرکت کرده و ساختمانی را خراب کرد. این هم لودر بود که مطلقاً وارد جبهه شد و نه … بعد از آن کمپرسورهای روسی خریداری شد. کمپرسورهای بادی خریداری شد، ولی مطلقاً ابزار بادی به همراه نداشتند و هر قدر هم که در آن زمان مکاتبه کردیم، ابزار بادی آن را ندادند و اینها کماکان در پادگانها بلاتکلیف رها شد.
جرثقیل
تعدادی جرثقیل به نام K۱۶۲ روسی بود که خریداری شد و متأسفانه این جرثقیلها هم اکثرا برقی بود و اصلا ًبا فرهنگ رانندهی ما تجانس نداشت و بعد از مدتی آن هم از کار افتاد و یک بار ما نتوانستیم با این جرثقیلهای ۱۵ تن، عملا ۵ تن بار را بلند کنیم. یا فیوز آن میسوخت و یا ….
اینها همه قبل از جنگ انجام شد. خریده بودند که گردانهای مهندسی را با آن تجهیز کنند.
کمپرسی
تعداد زیادی کمپرسی روسی خریداری شد که اینها بیشتر از ۵۰۰ کیلو و یک تن بار که داخل اطاقشان بود، چکش قادر نبود برود بالا. درواقع اینها را برای تخلیهی آشغالهای پادگانها ساخته بودند. ولی هدف این بود که یگانهای مهندسی تقویت بشوند؛ و سایر وسایل روسی که ۱۰ تا ۱۲ نوع ما خریدیم، مطلقا اینها هیچ تأثیری در تقویت یگانهای مهندسی نداشتند…. این وسایل روسی نه تنها هیچ گونه نقشی در تقویت یگانهای مهندسی نداشتند بلکه بسیاری از نیروهای فیزیکی ما را هم عملاً به خودشان اختصاص میدادند. توان زیادی از نیروهای انسانی گردان مهندسی صرف نگهداری بی دلیل از اینها میشد. بالاخره اینها یک راننده میخواستند و …
آموزش
آموزش اینها در بروجرد نیز کماکان داده میشد، ولی هیچ کدام از اینها هیچ نقشی نداشتند و وقتی ما وارد جبهه شدیم صرفاً وسایلی که داشتیم همان دو نوع بولدوزر بود که در اوایل جنگ یک تعداد از شرکتهای مصادره شده مثل شرکت فیاتالیست و … به گردانهای مهندسی داده شد…. گردانهای مهندسی واقعاً با یک فقر مطلق تجهیزاتی به جبههها اعزام شدند. هیچ چیز نداشتند و ما در جبهه دیدیدم که واقعا این تجهیزات با این امکانات و این سازمان و این ساختار سیاسی، به هیچ وجه قادر به رفع نیازهای یک لشگر مطبوعه نبود…. بولدوزر DOT۲۵۰ صراحتاً در آئین نامه اش قید شده که در هر ساعت ۱۵ لیتر روغن از اگزوز آن بیرون میرود. از لحاظ بعد اقتصادی محکوم بود. همهی وسایل روسی اینطور بودند.
آنهایی که بنزینی بودند میبایست یک پمپ بنزین به دنبالشان راه میافتاد. با آن مصرفهای آنچنانی که در هر ۱۰۰ کیلومتر ۳۰ لیتر ۴۰ لیتر …
اینها در آن شرایط آب و هوایی ساخته شده بودند و اصلاً با شرایط آب و هوایی ما سازگاری نداشت.
در همان زمان اقدام به خرید تعداد زیادی برف روب شد. اینها را بین واحدها تقسیم کردیم که در مواقع بحرانی لااقل برای کمک به مردم بتوانند برف روبی کنند. به محض اینکه بیل آن با ۱۰ سانت برف روبرو میشد، فیوز گردون آنها میبرید و میایستاد عملاً اینها حتی قادر نبودند یک متر برف روبی کنند؛ که بعد از انقلاب اینها را به صورت توافقی به شهرداری تهران دادند و شهرداری تهران مطلقا نتوانست از آنها استفاده کند و انداخت به کنار و فرسوده شدند و …
در سال ۶۲ که بعد از اینکه ما تمام کشورها را محک زدیم، دیدیم که وسایل کوماتسو جانشین خوبی برای وسایل کاترپیلار میخواهد شود، ما اقدام کردیم به خرید حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ دستگاه مهندسی در سال ۶۲ و از آن زمان بود که نقطهی عطفی بود در تجهیزات مهندسی و تقویت یگانهای مهندسی.»
نحوه تأمین ماشین آلات مورد نیاز جبههها
ماشین آلات مورد نیاز جبهه، از راههای مختلفی تأمین میگردید که عبارت بودند از «کمکهای مردمی در داخل و خارج از کشور»، «خریداری از شرکتهای داخلی و خارجی»، «ماشین آلات ادارات استانها» که در ادامه بیان شده است:
الف -کمکهای مردمی در داخل و خارج از کشور
در اوایل جنگ، ماشین آلات مهندسی مورد نیاز جبهه به شدت کم بود و برای رفع نیاز جنگ، گروهی از پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد سازندگی به نقاط مختلف کشور رفته و ماشین آلات مورد نیاز جبهه را از مردمی که این ماشینها را به جبهه اهدا میکردند. یکی دیگر از منابع تأمین ماشین آلات مهندسی، کمکهای مردمی در خارج از کشور بود که آمار دقیقی از این کمکها در دست نیست.
در این رابطه یکی از مسئولین ماشین آلات پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد سازندگی میگویند: “مردم دبی مقدار زیادی لوازم مجانی برای ما تهیه کردند و فرستادند همانند لاستیک، لوازم یدکی موتوری و … بچههای زیادی بودند در آنجا که برای ایران کار میکردند و به طور مجانی قطعات میفرستادند، بارها شده بود که یک لنج را پر کرده بودم از لوازم یدکی و ماشین و میآوردم در ایران تخلیه میکردم…. به ما گفتند که مقداری کمکهای مردمی در کویت جمع شده و حدود ۷۰ کمپرسی شد که فرستادند به دبی و ما هم در دبی تحویل گرفتیم و آوردیم. ”
ارگانهای دیگری غیر از جهاد نیز در جمع آوری کمکهای مردمی نقش داشتند.
ب- خریداری از شرکتهای داخلی و خارجی
باتوجه به اینکه نیاز جبهه بیش از این بود که با ماشین آلات اهدایی مردم، تأمین شود، لذا از شرکتهایی که در واقع نمایندگان شرکتهای خارجی در ایران بودند، ماشین آلات مهندسی رزمی و قطعات آن خریداری میشد.
پس از چندی تصمیم بر این شد که ماشین آلات مهندسی و قطعات مورد نیاز آن، به جای اینکه از شرکتهای نمایندگی آنها در ایران خریداری شود، مستقیماً از شرکتها در خارج از کشور خریداری شود. دلایل این اقدام عبارت بودند از:
قیمت بالای ماشین آلات و قطعات خریداری شده در داخل که این تفاوت قیمت بین ۴۰ تا ۶۰ درصد بود.
ضعیف عمل کردن برخی از اینگونه شرکتها
لذا نمایندگانی از ایران به کشورهایی همچون ژاپن، دبی، کویت، لهستان، آلمان و… ارسال میشد و ماشین آلات و قطعات مورد نیاز، با قیمت مناسب خریداری میگشت که این کار تا آخر جنگ ادامه داشت.
البته پس از چندی واحدهای سازمانی مستقلی در جهاد، سپاه و ارتش بوجود آمد که مسئولیت خرید ماشین آلات و قطعات مهندسی را برعهده داشتند.
نمایندگان ایران از طریق ارگانهای مختلفی همچون پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد سازندگی، سپاه، ارتش ارسال شده و سعی مینمودند تا مستقیماً از شرکت سازندهی ماشین یا قطعهی مورد نظر خریداری کنند.
به عنوان مثال اگر قطعهی بوش یا پیستون توسط کارخانهی ایزومی ساخته میشد و پس از ساخت، برای نصب در ماشین آلات مهندسی، به شرکت کوماتسو در ژاپن انتقال داده میشد، هنگام خرید ماشین آلات مهندسی از شرکت کوماتسو، قطعات مورد نیاز، دیگر از این شرکت خریداری نمیشد؛ بلکه از شرکت ایزومی که سازندهی این قطعات بود، تهیه میشد تا قیمت و هزینه پایینتر بیاید.
شرکتهایی که عموماً ماشین آلات مهندسی از آنها خریداری میشد، عبارت بودند از:
شرکت کوماتسو در ژاپن
شرکت میتسوبیشی در ژاپن
شرکت کاترپیلار در ژاپن (تحت لیسانس آمریکا)
شرکت ایزومی در ژاپن (قطعات ماشین آلات مهندسی را تولید میکرد)
شرکت بنز در آلمان
شرکت اینترناش در لهستان
شرکت بنز خاور در ایران (برخی از ماشین آلات، همچون کامیون مایلر و ۹۱۱ تا آخر جنگ، اغلب از شرکت خاور در ایران که نمایندهی آلمان بود، خریداری میشد)
شرکت گواه در ایران (قطعات بنز مایلر از این شرکت خریداری میشد)
شرکت خیبر در ایران (نمایندهی رسمی کوماتسو بود، ولی آنقدر ضعیف عمل کرده بود که شرکت کوماتسو مستقیماً به عنوان نماینده آن را قبول نداشت)
از محدودیتهایی که در این زمینه وجود داشت و باید به آن اشاره شود، تحریمهایی بود که ایران در آن قرار داشت و بعضاً نمیتوانست مستقیماً از شرکت سازنده در آن کشور خرید کند و میبایست از نمایندگیهایی که در کشورهای دیگر وجود داشت خرید نماید که باعث بالا رفتن قیمت دستگاه میشد.
از آنجا که خریدهایی که توسط نمایندگان صورت میگرفت، تنها از یک ارگان و زیرنظر یک واحد مدیریت نمیشد، بعضا وزارت بازرگانی با اختلافاتی از نظر قیمتی مواجه میگشت که در پی آن، نمایندگانی را که ماشین آلات را گرانتر خریداری کرده بودند، مجبور میکرد تا از شرکتهایی که ماشین آلات را با قیمت مناسبتر میفروختند، خریداری نمایند.
لازم به ذکر است که در زمینهی خرید ماشین آلات مهندسی برای جبهه در داخل و خارج از کشور، سپاه و ارتش نیز همانند جهاد، واحدهای مستقلی برای این کار داشتند.
ج- ماشین آلات ادارات استانها
نحوهی دیگر تأمین ماشین آلات مهندسی جبهه، به این شکل بود که ماشین آلات ادارات استان، بر اساس بخشنامهی دولت که باید ۵% از امکانات ادارات در جبهه حضور داشته باشند، وپس از هماهنگی به جبههها ارسال میشدند.
طرحی در خصوص وابستگی کمتر به واردات ماشین آلات مهندسی
یکی از طرحهایی که در زمان جنگ مطرح بود، طرحی بود که براساس آن، دستگاههای دولتی به منطقه اعزام شده و به جای آنها از ماشین آلات مردمی برای آن اداره استفاده شود.
جمعبندی
ابتدای ورود به دفاع، سپاه نیز نونهال بوده و نیروهای بسیجی نیز عاشقانه، ولی بدون تجربه و با حداقل ماشین الات مهندسی وارد امور مهندسی رزمی دفاع مقدس شدند، ولی با به غنیمتیهای عراق و خریدهای محدود ونیز آموزشهای خودجوش به مرور از توان بسیار بالایی برخودار شده و توسط همین ماشین آلات محدود، کارهای گسترده و خارق العادهای صورت گرفت.
اقدامات و عملیات مهندسی رزمی که حاصل انگیزه اسلامی، تجارب و ابتکارات و خلاقیتهای رزمندگان مهندسی رزمی کشورمان در دوران دفاع مقدس با همین ماشین الات محدود بوده است؛ که تقریبا مشابه خارجی در جنگهای طول تاریخ نداشته یا بسیار کم بوده است.
پس از پایان جنگ تحمیلی، فقط از توان اجرایی ماشین الات و تجهیزات مهندسی وبخشی از نیروها در سازندگی کشور بکار گرفته شد. درحالیکه اگر از فکر و روحیه جهادی و قوه ابتکار و برنامه ریزی درکشور استفاده میشد؛ همانند دوران مقدس، شاهد تحولات بسیار عظیمی در حوزه فنی ومهندسی میشدیم و کیفیت امورمهندسی، بسیار فراتر از شرایط امروزی میشد؛ و بسیاری از معضلات حرفه مهندسی یا اساسا بوجود نمیآمد و کمتر میبود. ولازم است این تحول در گام دوم انقلاب اسلامی محقق شود.
گزارش از عبدالامیر ابراهیمی ـ سید جواد هاشمی فشارکی
انتهای پیام/ 112
************************
دفاعپرس گزارش میدهد؛
سازمانها و واحدهای فعال مهندسی در جنگ تحمیلی
در این نوشتار به واحدهای مهندسی نقشآفرین در جنگ تحمیلی که امورات مهندسی دفاعی و رزمی دفاع مقدس را انجام میدادند، پرداخته شده است.
کد خبر: ۴۸۲۸۸۳
تاریخ انتشار: ۱۸ مهر ۱۴۰۰ - ۰۰:۳۶ - 10October 2021
به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاعپرس، واحدهای مهندسی در طول دوران دفاع مقدس، امورات مهندسی دفاعی و رزمی را انجام میدادند، که در این نوشتار به تبیین فعالیتهای آنها پرداختهایم.
مهندسی نقش محوری در شکلگیری خط دفاعی، پشتیبانی در عملیات و حین و بعد از عملیاتهای رزمندگان و نیز مناطق پدافندی و نقاط استقراری یگانها داشته و تاثیر زیادی در سهولت امر دفاع و نیز ارتقا امنیت جانی و خسارات مادی دارا بوده است. عمده این فعالیتها توسط واحدهای مهندسی زیر صورت گرفته است:
مهندسی رزمی سپاه پاسداران
همزمان با تشکیل سپاه پاسداران و شرکت در جنگ، اولین هستههای مهندسی رزمی آن شکل گرفتند. در اوایل جنگ که نیروهای مهندسی ارتش هنوز وارد عمل نشده بودند رزمندگان و نیروهای مردمی با ابتداییترین تجهیزات اولین اقدامات مهندسی رزمی را به انجام رسانیدند. سپس به مرور قسمتی در سپاه پاسداران نیز به مهندسی رزمی اختصاص یافت و این نهاد مستقل تشکیل شد.
رزمندگان در جای جای خطوط درگیری با کمترین امکانات اقدام به حفر کانال، احداث سنگر و … کردندکه منشاء ورود سپاه در عرصه مهندسی رزمی شد.
در یک تقسیم بندی میتوان سیر تکاملی مهندسی رزمی سپاه را به سه دوره تقسیم کرد:
الف- از ابتدای جنگ تا عملیات بیت المقدس
ب- از عملیات بیت المقدس تا عملیات بدر
ج- از عملیات بدر تا پایان جنگ
یگانهای های مهندسی رزمی دیگرسپاه در دوران دفاع مقدس شامل پایگاههای مهندسی معقولی (اهواز- کیلومتر پنج جاده اندیمشک)، امام حسن مجتبی (ع) (جنب پاسگاه تُبُر)، لشکرهای مهندسی و تیپهای مهندسی و قرارگاههای مهندسی منطقهای و تاکتیکی
مهندسی رزمی سپاه پاسداران دارای یک سیر تکاملی در طول دوران جنگ بوده است و در هر مرحله از جنگ در شکل و قالب تکامل یافتهتر ظاهر میشد تا بتواند فعالیتهای مهندسی رزمی را در جنگ انجام دهد.
مهندسی رزمی ارتش جمهوری اسلامی ایران
با شروع جنگ تحمیلی مهندسی رزمی ارتش، همزمان با تشکیل لشکرها و تیپهای مستقل به ترتیب گردانها و گروهانهای مهندسی رزمی با ساختاری تقریباً به شکل امروزی شکل گرفته و رفته رفته با واگذاری تجهیزات و بسط سازمان تغییر ساختار یافتهاند؛ و به خدمات مهندسی مشغول شدند.
پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد سازندگی
جهاد سازندگی همگام با پیشرفت در مراحل مختلف جنگ، به تقویت، سازماندهی و تشکیل قرارگاهها و گردانهای مهندسی خود اقدام کرد. قرارگاه مرکزی؛ قرارگاه کربلا (ستاد کربلای سابق)، قرارگاه نجف (ستاد نجف سابق)، قرارگاه حمزه (ستاد حمزه سابق)، قرارگاه نوح (ستاد نوح نبی (ع) سابق)، قرارگاه رمضان، چندین تیپ و گردان مهندسی جنگ جهاد سازندگی و چندین مرکز تحقیقاتی پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد
سایر واحدهای مهندسی فعال در جنگ تحمیلی
برخی دیگر از واحدهای مهندسی و یاری رسان به امر مهندسی در جنگ چنین بوده اند:
قرارگاه مهندسی- رزمی صراط المستقیم
مدتی پس از جنگ، با توجه به لزوم شرکت گستردهتر دولت در جنگ، هیأت دولت به منظور پشتیبانی فعالتر از جنگ، طبق مصوبهای، وزارت سپاه را مأمور تأسیس قرارگاهی بنام صراط الستقیم کرد [۳]تا از توان وزارتخانهها درامر جنگ به نحو مطلوب تری استفاده کند. مسئولیت این قرارگاه با حکم وزیر وقت سپاه (سردار سرتیپ پاسدار حاج محسن رفیق دوست)، به شهید صفوی محول شد. قرارگاه صراط الستقیم تمام پروژههای مهندسی وزارتخانههای مختلف را زیر پوشش خود قرار داد و علاوه بر پشتیبانی آنها نسبت به حسن اجرای پروژههای فوق نیز نظارت فنی میکرد. (جلالی فراهانی & شمسایی زفرقندی، بی تا، ص. ۱۵۳)
سردار مهدی مبلغ درباره شهید صفوی و تشکیل قرارگاه صراط المستقیم میگوید: در زمان تشکیل وزارت دفاع، با توجه به تجربه مهندسی ایشان، و با اصرار برادرمان حاج محسن رفیق دوست وزیر وقت سپاه، آقا محسن (شهید صفوی) مسولیت دفتر مهندسی وزارت را در استان اصفهان قبول کرد. مدتی نگذشت که از طریق همین دفتر، قرارگاه صراط المستقیم را تشکیل داد. این قرارگاه هماهنگ کننده تمام وزارت خانهها بود و در حقیقت هماهنگ کننده کسانی که از وزارتخانهها و دستگاههای مختلف اجرایی، میخواستند در جنگ شرکت کنند. در حقیقت ایشان قرارگاه مهندسی صراط را در جبهه جنوب، بنیان گذاری کرد. سختترین پروژههای مهندسی رزمی را با فداکاری، تدبیر، شجاعت، پشتکار، ایثار و صمیمیت به انجام رساند. هر چند قرارگاه صراط با حداقل امکانات آغاز به فعالیت کرد، اما با توانایی و مدیریت شهید صفوی در مدت کوتاهی توانست جایگاه ویژهای در مهندسی رزمی جنگ از آن خود کند. شهید صفوی درباره آغاز فعالیت قرارگاه صراط المستقیم میگویند:
تشکیلات مان از یک کانکس ۲ اتاقه شروع شد و به اینجایی که هم اکنون شما ملاحظه میفرمایید رسیده، …. الان الحمدالله ربالعالمین این تشکیلاتی که با یک بنیه بسیار ضعیف و فقط با توکل به خدا و پشتیبانی شما عزیزان، آغاز به فعالیت کرد در جبهه، هم اکنون فقط ۲۰۰۰۰ نفر آمار غذایی ما در جنوب است، الان یک مقدار ۲۲۰۰۰ تا ۲۳۰۰۰ نفر است، یک مقدارش واحدهای مختلف هستند، منتهی مابقی اینها مستقیم و غیر مستقیم زیر پوشش صراط هستند
پس از تأسیس قرارگاه خاتم الانبیاء (ص)، قرارگاه صراط زیر نظر این قرارگاه انجام وظیفه میکرد.
قرارگاه مهندسی خاتم الانبیاء (ص)
قرارگاه مهندسی خاتم الانبیاء (ص) در سال ۱۳۶۳ تشکیل شد و پس از آن، ارتش، سپاه، جهاد، وزارت دفاع و سایر وزارتخانه ها، همچون نیرو، راه، کشاورزی، مسکن، مخابرات، نفت، صنایع و معادن و مراکز جهاد دانشگاهی در دانشگاهها به صورت متمرکز فعالیتهای مهندسی را زیر نظر قرارگاه مهندسی انجام میدادند. یگانهای مهندسی سپاه براثر نیاز عملیاتی و نیاز منطقه یگانهای خود را مانند یگان پل، یگان راه و یگان استحکامات گسترش میدادند. این گسترش باتوجه به شرایط مکانی و زمانی متغیر بود و یگانهای مهندسی سپاه تبدیل به لشکرهای مهندسی سپاه شد و علاوه بر همکاری با قرارگاه مهندسی خاتم الانبیاء (ص)، همچنان به وظایف خود در عملیات نیز ادامه میدادند. جهاد نیز با قرارگاههای مختلف مانند کربلا، نجف، حمزه و نوح در اختیار قرارگاه بودند. سازمانهای تخریب، چه در لشکرهای مهندسی سپاه و چه در قرارگاههای عملیاتی کربلا و نجف و نوح مستقلاً، کار بازکردن معابر را برعهده داشتند. (سرداری کرمانی، بی تا، ص. ص ۸۵-۸۶)
فرماندهان دوران دفاع مقدس در خصوص تشکیل قرارگاه خاتم الانبیاء (ص) چنین میگویند: «تقریباً از شروع عملیات جادهی سیدالشهدا ما رسیدیم به اینکه یک یگان مهندسی برای آماده کردن مناطق عملیات نیاز هست؛ که پایهی قرارگاه مهندسی خاتم الانبیا (ص) گذاشته شد و دیگر جهاد و نیروهای ارتش – ارتش که کمتر توانست در این کار مشارکت داشته باشد-، ولی نیروهایی که از وزارت راه و ترابری و دولت میآمدند و کمک میکردند، اینها تقریباً متمرکز شدند در قرارگاه مهندسی خاتم الانبیاء (ص) – قرارگاه صراط مال وزارت سپاه بود در آن موقع- قرارگاه صراط هم آمد که شهید محسن صفوی مسئول آن بود و فرمانده اش بود، آن هم آمد توی قالب قرارگاه خاتم الانبیا. یعنی کل نیروهای دولت و نیروهای غیر لشکری متمرکز شدند در قرارگاه مهندسی خاتم الانبیاء (ص) که طرحهای آماده سازی مناطق عملیات را ش. روع کردند.» (امیر عمید، مصاحبه شماره ۱۸)
قبل از اینکه قرارگاه مهندسی خاتم تشکیل شود، معمولاً هماهنگی در درون قرارگاه مشترک سپاه و ارتش انجام میشد. مثلاً قبل از اینکه عملیات فتح المبین یا بیت المقدس میخواست شروع شود در داخل قرارگاه، من و مهندسی سپاه و مهندسی جهاد نشستهای مشترکی داشتیم و تصمیم میگرفتیم که چکار کنیم. نحوهی پشتیبانی چگونه باشد، جهاد چه کار کند ارتش و سپاه وظیفه اش چیست و … در هر قرارگاه هم فرماندهی گردان مهندسی به عنوان بالاترین مقام بود و، چون قرارگاههای ما معمولاً مشترک بود بنابراین یک مشاور از سپاه و یک عنصر جهادی هم داشتند که مأمور میشدند به سپاه و این سه عنصر در مقیاس کوچکتری مینشستند با هم تصمیم میگرفتند. بعد از اینکه قرارگاه مهندسی خاتم الانبیاء (ص) تشکیل شد مقداری کارهای هماهنگی قوام بیشتری به خود گرفت و از یک کانال مشترک این کار انجام میگرفت.
ستاد جنگهای نامنظم
ستاد جنگهای نامنظم، نام ستادی بود که در در دهه ۱۳۶۰ خورشیدی در ایران برای فرماندهی جنگهای چریکی برپا شد. این ستاد مسئولیت عملیاتهای محدود را که در ابتدای جنگ تحمیلی علیه ایران انجام میشد را به عهده داشت. فرماندهی این ستاد با مصطفی چمران وزیر دفاع وقت بود.
شهید چمران به اتفاق حضرت آیت الله خامنهای که هر دو نمایندهی حضرت امام (ره) در شورای عالی دفاع و نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی بودند، با نظر و توصیهی حضرت امام خمینی (ره) روز هفتم مهرماه ۵۹ با یک هواپیمای سی-۱۳۰ به همراه ۶۰ نفر از رزمندگانی که در کردستان تجربهی جنگی داشتند، وارد اهواز شدند و از همان بدو ورود و شب اول حملههای چریکی و ضربتی خود را علیه نیروهای عراقی که با غرور و جسارت تمام تا حدود ۶ کیلومتری اهواز پیش آمده بودند، آغاز کردند (سرداری کرمانی، بی تا، ص. ص ۵۲-۵۳).
عمدهترین فعالیت ستاد جنگهای نامنظم، در زمینهی مهندسی رزمی بود و تحت نظر شهید چمران فعالیتهای مهندسی گوناگونی را در ابتدای جنگ انجام میدادند و توانسته بودند نقش بسیار موثری در جلوگیری از پیشرویهای دشمن ایفاء نمایند.
البته برخی از مراکز و وزارت خانهها نیز کمک به امر مهندسی رزمی در دفاع مقدس میکردند که عبارتند از: استنداری خوزستان، وزارت دفاع، نیرو، راه، کشاورزی، مسکن، مخابرات، نفت، صنایع و معادن و مراکز جهاد دانشگاهی در دانشگاهها
استانداری خوزستان
– معاونت عمرانی، دفتر فنی، فرمانداری، شهرداری، بانک ماشین آلات و ادارات کل استان گاز، نفت) مناطق نفت خیز (پتروشیمی، صنایع، کشاورزی، راه و ترابری، سازمان آب برق، مخابرات، همگی در این درخدمت جنگ بودند. (سرداری کرمانی، بی تا، ص ۸۳)
وزارت دفاع (شهید فکوری)
شهید فکوری در مورد خرید پمپهای کانال سلمان از سوئد، شخصاً با هواپیمای سی ۱۳۰به سوئد رفت و ۴۸ عدد پمپ را با هواپیما به پایگاه شکاری وحدت در دزفول آورد و سپس سازمان آب و برق خوزستان پمپها را از آنجا مستقیم توسط تریلی به اهواز ایستگاه پمپاژ دغاغله (شهیدچمران) حمل کرد. (سرداری کرمانی، بی تا، ص ۸۳)
ستاد مشترک ارتش (شهید فلاحی)
شهید فلاحی که از مشکلات لشکرهای ارتش ایران بعد از انقلاب کاملاً آگاه بود، اکثر وقت خود را در
اختیار مهندسی جنگ گذاشته بود و سعی میکرد امکانات مهندسی را در اختیار مسئول مهندسی جنگ و
مدیر آب و برق خوزستان قرار دهد. (سرداری کرمانی، بی تا، ص ۸۴)
وزارت نیرو
شهید دکتر عباسپور نیز با اختیارات سازمان آب و برق خوزستان را به مدیر عامل آن داد که بتواند از
امکانات سازمان در رابطه با مهندسی جنگ استفاده کند، با آوردن شهید کلانتری و شهید قندی، مصوبات
لازم را از شهید رجایی برای طرحهای مهندسی جنگ به دست آورد. ارسال ۴۰۰ موتور ژنراتور برق به آبادان و روشن کردن برق شهر آبادان در آبان ماه ۱۳۵۹ نیز توسط شهید عباسپور انجام شد. (سرداری کرمانی، بی تا، ص ۸۴)
وزارت راه
– شهیدکلانتری، شهید زوارهای را که معاون هماهنگی وزارت راه بود، مأمور ارسال امکانات به جبهه کرده
بود. ساخت ۱۷ کیلومتر اول کانال شهیدچمران، مدیون زحمات شهید زوارهای است. (سرداری کرمانی، بی تا، ص ۸۴)
معاونت مهندسی ستاد مشترک سپاه
– معاونت مهندسی ستاد مشترک سپاه، کارهای تشکیلاتی و سازمانی یگانهای مهندسی سپاه را در تهران و در جنوب و در غرب و در عملیات بر عهده داشت و ضمناً کارهای تحقیقاتی را در تهران نیز انجام میداد.
پایگاههای مهندسی جنوب مانند پایگاه شهید مظفر، پایگاه شهید جعفری، پایگاه شهید صبوری، پایگاه شهید معقولی و دفاتر مهندسی شهرستانها و در مناطق قرارگاههای مهندسی و تیپهای مهندسی و لشکرهای
مهندسی مانند لشکر ۴۲ قدر، لشکر ۴۰ صاحب الزمان عج، لشکر ۴۱ امام علی تشکیل شد. (سرداری کرمانی، بی تا، ص ۸۵)
وزارت سپاه
با تشکیل معاونت مهندسی و معاونت صنایع در وزارت سپاه، کلیه کارهای صنعتی جنگ از جمله ساخت پل فجری، نصب خمپاره در خشایارها، تکثیر دوزیستها باتلاق روها و مین روبها انجام شد. وزارت سپاه علاوه بر پشتیبانی لشکرها و تیپهای مهندسی، خود نیز وارد مرحله کمک رسانی شد و ستاد فوریتهای جنگ را در اهواز پایه گذاری کرد که این ستاد کارهای تحقیقاتی جنگ را انجام میداد. (سرداری کرمانی، بی تا، ص ۸۵)
تعامل واحدهای مهندسی ارتش، سپاه و جهاد
واحدهای مهندسی سپاه، ارتش و جهاد، در طول دوران دفاع مقدس، دارای تعامل نزدیک و هماهنگیهای مناسب برای اجرای عملیاتهای مهندسی بودند و میتوان گفت که یکی از ابتکارات در عرصهی دفاع مقدس محسوب میگردد. این تعامل به گونهای بود که نوعی انعطاف پذیری را برای پر کردن خلأهای فعالیتهای مهندسی بوجود آورده بود. انعطافپذیری در سازمان ادغام یگانها و تیمهای مهندسی سپاه با نیروهای جهاد سازندگی، وزارتخانههای دولتی و ارتش که بسته به نوع عملیات و محیط جغرافیایی و استعداد نیروهای به کار گرفته شده و مأموریت واگذار شده دائماً در تغییر و جابجایی بودند و کمبود تجهیزات مهندسی مناطق نبرد به این شیوه تأمین میشد؛ این عمل یعنی ترکیب اقدامات مهندسی جهاد و سپاه و سازماندهی دولتی تحت عنوان قرارگاه صراطالمستقیم صورت میگرفت و این خود یکی از ابتکارعملهای فرماندهان مهندسی دفاع مقدس بود که نتیجه و اثرش رقابتی سالم و تخصصی همراه با انگیزه و سرعت در امور محوله بود که ضمن تقویت بنیه تخصصی و فنی مهندسی دفاع مقدس، نسبت به تعریف سطوح و نیاز مهندسی در محیطهای مختلف و موقعیتهای گوناگون حداکثر بهرهبرداری لازم را به عمل میآورد.
هر یگان، سازمان مهندسی خاص خود را داشت و از مقامات بالا هم اجباری براین امر نبود. حتی گردانهایی که در محیطهای عملیاتی غرب و کوهستان و ارتفاعات فعالیت میکردند با گردانهای مهندسی مستقر در جنوب هم از نظر ساختار و سازماندهی متفاوت بودند، هم از نظر موقعیت جغرافیایی و هم از نظر تشکیلاتی و مدیریتی. نوع ساماندهی و سازماندهی مهندسی از خلاقیت و ویژگیهای خاص بهره گرفته بود. (پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس۲، ۱۳۸۶)
در این خصوص، دو تن از فرماندهان دوران دفاع مقدس، چنین میگویند: اختلاف نظر همیشه وجود دارد باتوجه به اینکه نیروهای سپاه و جهاد و … همه مومن و معتقد بودند که برای چه میجنگند، این بود که اختلاف بین آنها معنی نداشت و تا قرارگاه خاتم تشکیل نشده بود ما در داخل قرارگاهها، قبل از عملیات، برادران سپاه و جهاد را جمع میکردیم و یک نشست کلی داشتیم گاهی این نشست در در قرارگاه ارتش انجام میشد، گاهی در قرارگاه سپاه انجام میشد گاهی میرفتیم سه راه خرمشهر و آن جا انجام میدادیم با شهید ناجیان و شهید رضوی و … مشخص بود در شب عملیات که این هماهنگی چه نقشی دارد. هر واحد (رزمی) هم میدانست که کی به او مأمور است.
عملیات مهندسی در فاصلهی زمانی ۱۸ ماه از شروع استقرار تا انجام عملیات فتح المبین به صورت مداوم توسط گردان ۴۵۵ مهندسی لشکر ۲۱ حمزه در این منطقه انجام شده بود و منطقه آماده بود برای اجرای عملیات. در حین عملیات هم یگانهای تکوری که تقویت کرده بودند یگانهای لشکر را، از تیپ حضرت رسول که آمده بودند از سپاه پاسداران، تیپ ۷ ولیعصر (عج) بودکه با ما کار میکرد و یگانهای عملیات خاکی جهاد سازندگی، جهاد سازندگی اندیمشک و دزفول که با لشکر ۷ ولیعصر (عج) بودند.
یک همکاری بسیار خوب و هماهنگی بین نیروهای تخریب سپاه، یگانهای مهندسی ارتش و همچنین نیروهای جهاد انجام شد و نتیجه اش عملیات پیروزمندانه و افتخارآفرین فتح المبین بود.
برادر میرشفیعیان از فرماندهان پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد در طی جلسه نمایندگان ارتش، سپاه وجهاد در خصوص تعامل نیروهای مهندسی رزمی میگوید: «قبل از هر عملیاتی در هر منطقه ای، هر یگان نظامی مستقر بود، در آن منطقه یک جهادی از یک استانی استقرار داشت. در آن منطقه کارهای پشتیبانی و مهندسی را سرویس میداد و خدمات میداد، ولی وقتی قرار بود یک عملیاتی انجام شود، در ثامن الائمه (ع) که هیچ مهندسی دیگری وجود نداشت و جهاد بود. – این هماهنگیها توسط جهاد انجام میشد. ولی از ثامن الائمه (ع) به بعد برای انجام عملیات ها، وقتی طراحی و برنامه ریزی عملیات میشد ما یک جلسات هماهنگی مشترکی داشتیم که مینشستیم و برنامه ریزی میکردیم، با نمایندهی ارتش و سپاه و یک جلسه هم حداقل با فرماندهان عالی رتبه در قرارگاه مرکزی آن منطقه – قرارگاه جنوب یا قرارگاه کربلا یا .. - مینشستیم برنامه ریزی میکردیم و هماهنگ میکردیم که در این محدوده، کدام جهاد باید مسئولیت بپذیرد و همهی واحدها از او خدمات بگیرند، همهی واحدهای نظامی هم در اختیار او باشند. در فلان منطقه کدام جهاد باشند. یادم است که فرمانده لشکرها چانه میزدند سر جهادهایی که شناخت داشتند یا قویتر عمل میکردند.
سر بعضی جهادها دعوا بود، بعضی فرمانده لشکرهای ارتش بخصوص. چانه میزدند که این جهاد با ما باشد یا آن یکی…، ولی در بعضی از مناطق یک مجموعهی یک قرارگاهی را چند تا لشکر و چند تا جهاد و … در آن بودند که یک نمایندهای از یکی از این جهادها میرفت نمایندهی مسئول مهندسی در آن قرارگاه میشد و هر جهادی هم با یک لشکر، با دو تا لشکر از سپاه، ارتش، تقسیم بندی میشد و کار میکرد و همه با آن یک نفر که مسئولیت مهندسی قرارگاه (تاکتیکی) بود، هماهنگ بودند. ما بعد از ثامن الائمه (ع) این تقسیم بندیها را همیشه داشتیم، چون جابجایی اش را مجبور بودیم صورت بدهیم. مثلاً تا ثامن الائمه (ع) تقریباً همهی آن واحدهایی که عمل کردند، واحدهایی بودند که از ابتدای جنگ در آن منطقه مستقر بودند. -جهاد نجف آباد، جهاد فارس، از آن طرف ستاد جنوب و …-، ولی بعدش برای طریق القدس و عملیاتهای بعدی مجبور شدیم که جابجا شویم. از جهادهای دیگر هم بیایند و ضمن اینکه این منطقه را حفظ میکنیم، توانمان را هم اضافه کنیم. تیمهایی را ببریم در جای دیگر و کار بکنیم.
ما از ابتدای جنگ از زمانی که سپاه یک مقداری تشکیلات مهندسی اش را شروع کرد و ارتش هم تقویت شد، این هماهنگی را داشتیم، برای اینکه امکانات در راستای عملیات به خوبی بکار گرفته شود. سپاه و ارتش امکانات مهندسی اش را در بحث خاکی، در مواقع عادی هم حتی عمدتاً برای کارهای عقبه- بنه ها، قرارگاه ها، توپخانه ها، آشپزخانهها و جابجاییهای یگانهای خودشان – استفاده میکردند. خدمات دهی به عموم محور با جهاد منطقه بود. خطوط اول و دوم و کارهای اصلی را هم باید با آن جهاد انجام میدادند. از فتح المبین به بعد این بنا را گذاشتیم و این را هم شکستیم که دیگر بعد از عملیات هر کس برود در تشکیلات خودش صرفاً کار کند. میگفتیم قرار گذاشتیم که لشکرها و جهادها و یگانهای سپاه و … که با هم هستند در این قرارگاه مشترک با هم بمانند. با هم کار کنند، به حسب نیاز، امکانات و نیروها جابجا شوند. من آن موقع به عنوان مسئول مهندسی جهاد فارس، لشکر ۲۱ حمزه، لشکر ۷ ولیعصر (عج)، لشکر والفجر فارس و … با هم بنهی مشترک داشتیم، ما این تشکیلات را حفظ کردیم و داشتیم. هم دوران فتح المبین، بعد از فتح المبین تا زمانی که در کنار هم بودیم، همهی خدمات را از تشکیلات و امکانات به هم میدادیم، ضمن اینکه، یگانهای سپاه و ارتش خودشان بر این باور بودند که در بنهی مشترک هرچه بمانند به نفع شان است، چون سرویس و خدماتی که به لحاظ پشتیبانی ماشین آلات به خصوص، برای تعمیر و راه اندازی و نگهداری اش، جهاد داشت و میداد، شامل همهی اینها میشد و اینها خیلی دستشان باز نبود.
ما دستمان باز بود و امکانات میدادیم، یک دستگاه مهندسی ارتش یا سپاه که در کنارمان و در قرارگاه مان بود، با دستگاه جهاد فرقی نداشت، اگر این خراب میشد و قطعه میخواست، این را هم تعمیرش میکردیم. خیلی هم بنهها و قرارگاه هایمان تقویت میشد. یک جاهایی رسماً، مثلاً همین فتح المبین یادم است که قرارگاه مرکزی در ساختمان هفت تپه، یک ساختمان شیکی بود که میرفتیم آن جا جلسات را با فرماندهان سپاه و ارتش و … میگذاشتیم و خیلی هم از لحاظ امنیتی مراقبت میکردند، جلسات را آنجا میگذاشتیم، یادم است که این تقسیم بندیها و …. صورتجلسه شد. یعنی صحبت و بحث شد و بعدا قرار شد سران مجموعهی جهاد و سپاه و ارتش این صورت جلسه را امضاء کنند، که کردند و سندش هم موجود است. خاطرات جالبی هم از آن جلسات داریم، خیلی از روابط دوستی مان با بچههای سپاه و ارتش در این جلسات بیشتر رقم میخورد. سر به سر هم میگذاشتیم، شوخی میکردیم یا بعضی از همین کش مکشهای چانه زنیها را با هم داشتیم. به خصوص بچههای ارتش یک رغبت خاصی داشتند به اینکه بچههای جهاد حتما هرکجا میروند کنارشان باشند. اگر یک جایی یک مأموریتی را فرماندهان لشکرها به آنها میدادند، اگرمی فهمید جهادی کنارش ممکن است نباشد، اولین تقاضایش این بود که جهاد من کیست؟ … (نمایندگان، مصاحبه شماره ۲)
آن موقع میگفتند که جهاد پشتیبان من کیست؟ یا به قول معروف جهاد معین ما کیست؟ ولی وقتی عملیاتها پشت سر هم رخ داد، اصلا قرارگاهها مشخص شد. ما در قالب چند تا قرارگاه کلی …- نصر و فتح و کربلا و قدس و … در مقاطع مختلف آدم هایش فرق میکرد مثلاً من در یک مقطعی در فتح المبین با مجموعهی لشکرها بودم در لشکر ۲۱ حمزه بودم، در والفجر مقدماتی، یادم نیست قرارگاه اسمش چی بود، تازه لشکرهای سپاه تشکیل شده بود، یک قرارگاهی در تنگه زلیجان. ما را بردند نزدیک جنگلهای امقرمن آن روز حساب کردم دیدم قرارگاهی که من جوان ۲۲ ساله فرمانده مهندسی اش شده بودم و دارم هماهنگ میکنم، ۱۶ تا لشکر داشت. گفتم خدایا کمکم کن، من اینها را چطوری هماهنگ کنم.
آن قدر همهی انگیزهها و اهداف یکی بود، اخلاصها بالا بود… اینجوری نبود که با هم مشکل داشته باشیم. یک کسی مانند عمید و جانگداز و …. برای خودشان یک سابقهای داشتند و آموزشهایی دیده بودند، عیبشان نبود که در کنار من بایستد و … او در کنار خودش، یک بچه ۲۲ ساله نمیدید، یک نمایندهی جهادی میدید که کلی توان و امکانات و جرأت و جسارت و … در کنارش است و خدمات به او میدهد و شب عملیات هم او و تیمش جلو هستند. یعنی تقسیم بندی هایمان را با حساب و کتاب کرده بودیم، هیچ وقت به کسی مثل عمید نمیگفتیم در شب عملیات در فلان محور باش. تأکید میکردیم که در قرارگاه باش و تکان نخور تا اگر فرمانده لشکر کاری داشت به ما بگو. تقسیم بندیهای کاری و اجرایی اینجوری بود. همدیگر را قبول داشتیم و به راحتی کار میکردیم. یکی از مشکلاتی که یادم هست در آن زمان، به شهید رضوی و به خصوص به آقای ورشابی بعداً چند بار این موضوع را گفتم و اشکال میدیدم، با این که من جوانی بودم و خیلی تجربهی اداری هم نداشتم، همیشه میگفتم چرا این مأموریت ها، چرا این مسئولیت ها، چرا این عنوانها و … را صورتجلسه نمیکنید و حکم نمیزنید.
ما مستند نمیکردیم خیلی از اینها را متأسفانه. شاید بگویم به ندرت بعضی از چیزهای ما مستند شد. اما ارتش یک حسنی که داشت، تشکیلاتی داشت که همه چیز را ثبت میکرد و مینوشت. کاری نداشت که تو کی هستی. در محدودهی خودش هر اتفاقی میافتاد، به عنوان تشکیلات و امکان موجود در اختیارش، برای خودش این را ثبت میکرد.
من همیشه یک چیز را عامل اصلی موفقیت هایمان میدانستم، بخصوص در قرارگاه یا عملیات ها، حتی اگر یک موقع در بحثهای نظامی و در عملیات ها، واحدهای دیگر، واحدهای رزمی، بر سر کم و زیاد یا اختلاف نظراتی با همدیگر داشتند، در مهندسی ما با هم از این مشکلات را نداشتیم، ما در مهندسی ارتش، سپاه و جهاد خیلی یکدست بودیم. دیگر این حسابها بین مان نبود که کی چه توانی دارد، کی چه امکاناتی دارد. خیلی با هم یک رنگ بودیم. من هیچ وقت در هیچ یک از قرارگاه مشترکم احساس نکردم که ایشان ارتشی است و ایشان سپاهی است. همه را جهادی میدیدم، به معنای واقعی. یعنی همه یک روحیه داشتند.
همه به هم اعتماد داشتند و واقعاً در تصمیم گیری ها، در هماهنگی ها، در فرمانبری ها، در جابجایی ها، در تمام این مراحل واقعاً با هم هماهنگ عمل میکردیم و من تنها جایی که یک دفعه، یک مقدار بر سر یک موضوعی اختلاف در یکی از قرارگاهها پیدا کردم، فکر میکنم عملیات رمضان بود با شهید حاج عباس جولایی بر سر جابجایی یک بلدوزر بود. یک بلدوزری را برای پشتیبانی برای چند تا محور نگه داشته بودم، خیلی هم در مضیقه بودیم و برایش برنامه ریزی کرده بودیم که این بماند که از آن استفاده بکنیم، آقای محسن رضایی از برنامه ریزی ما خبر نداشت، پیغام داده بود که این دستگاه تان را بفرستید فلان جا در یک نقطهی دیگری که الان یادم نیست و در آن نقطه هم من برایش برنامه ریزی جدا کرده بودم و مطمئن بودم که رفتن این در آن جا تأثیر ندارد. اگر یک اختلاف نظری هم پیدا کردیم، سر مداخلهی یک نیروی رزمی، نظامی بود.
خودمان خیلی با هم هماهنگ بودیم. … همیشه به عنوان یک جهادی اعتقاد دارم که جهاد بزرگترین هنرش در جنگ این بود که باعث ایجاد وحدت بین نیروها میشد. جهاد واقعا هماهنگ کننده و وحدت بخش بود. ما همیشه کوچکترین سوء تفاهم یا اختلافی بین نیروها پیش میآمد، همیشه وسط میدان و میان اینها بودیم و اصلاح میکردیم و با شیوههای خاص خودمان باعث میشدیم که این ها، مشکلاتشان مرتفع شود و هماهنگ شود. یعنی هماهنگ کننده خوبی بود جهاد. هم نیروهای پراکندهی جنگ را خوب مدیریت کرد و هم باعث وحدت شد
از طریق القدس به بعد که یک مقدار غنائم گرفته شد، واحدها گسترش پیدا کرد، جهادها مجبور شدند، تشکیلاتشان، امکاناتشان و نیروهایشان را توسعه بدهند، چون مسئولیت مستقیم مهندسی و پشتیبانی با اینها بود همچنان. سپاه ساختارش را که تغییر داد و رفت به سمت تیپ و لشکر و …، واحدهای مهندسی اش را هم تشکیل داد یواش یواش. اما از ابتدا سپاه حتی در بحث اهواز، آدمهایی را داشت از جنس مهندسی که کار مهندسی را هماهنگ میکردند. ما ارتباطات مهندسی مان با فرماندهی، رابطمان عموما کسی بود، به نام مهندس، از مهندسان مجموعه بود. مثلاً آن موقع ارتش، نمایندهی مهندسی اش جناب سرهنگ جانگداز بود- آن موقع جناب سرگرد جانگداز- آقای جانگداز از جانب ارتش هماهنگ میکرد و سردار مهرداد و عندلیب و … از سپاه و در تصمیم گیریها و مشاورهها در کنار فرماندهان نظر میدادند و نظرات بچههای جهاد را جمع میکردند، جلسه میگذاشتند، جلسات مکرر.
این اشکالات و خواستههای فرماندهان را میبردند و منتقل میکردند و با فرماندهی جلسات مستقیم برای بچههای جهاد گذاشته میشد و هماهنگ میشد، فرماندهان مشترک ارتش، سپاه، بچههای جهاد مینشستند، نظراتشان را میدادند، خواسته هایشان را میگفتند، طرح داده میشد روی آن، ولی به لحاظ ساختاری و اجرایی، واحدهای مهندسی سپاه عملاً تا فتح المبین هم شکل اجرایی کاملی به خودش نگرفته بود.
· نتیجه گیری درخصوص سیر تحول مهندسی رزمی در دفاع مقدس
باتوجه به تعامل و ارتباط نزدیک واحدهای مهندسی ارتش، سپاه و جهاد و سایر ارگانهای کمک کننده در امر مهندسی در دوران دفاع مقدس، روند تکاملی مهندسی رزمی نیز تقریباً یک روند رو به رشد کلی داشت که در تمام یگانهای مهندسی رزمی حاضر در جنگ، جریان داشت و با تشکیل قرارگاه خاتم الانبیاء (ص) این یکپارچگی کامل شد.
در یک نگاه کلی میتوان سیر تکامل مهندسی رزمی در دفاع مقدس را به سه دوره تقسیم کرد:
از ابتدای جنگ تا عملیات بیت المقدس
از عملیات بیت المقدس تا زمان تشکیل قرارگاه خاتم الانبیاء (ص)
از زمان تشکیل قرارگاه خاتم الانبیاء (ص) تا پایان جنگ
در دورهی اول، باتوجه به کمبود تجهیزات مهندسی در سپاه و نیز تعریف شدن مأموریتهای خاص برای یگانهای مهندسی ارتش، نقش جهاد در امر مهندسی، پررنگتر از سایر سازمانها بود، ولی تمامی یگانهای مهندسی رزمی شرکت کننده در جنگ، روند رو به رشد خود را داشتند.
در دورهی دوم باتوجه به رشد سریع مهندسی در سپاه، میتوان گفت که مهندسی سپاه، در بسیاری از عملیاتهای مهندسی، پا به پای جهاد در امر مهندسی نقش آفرینی کردند. یگانهای مهندسی ارتش نیز در انجام مأموریتهای خود موفق بودند. البته شایان ذکر است که در این دوره نیز تمامی یگانهای مهندسی رزمی حاضر در جنگ، روند رو به رشد خود را داشتند. در دورهی سوم، به دلیل تشکیل قرارگاه مهندسی خاتم الانبیاء (ص)، فعالیتهای مهندسی رزمی به صورت متمرکز زیر نظر این قرارگاه قرار گرفت و به هر یک از یگانهای دخیل در امور مهندسی رزمی، مأموریت خاصی محول شد. در این دوره نیز همانند دورههای قبل تمامی یگانهای مهندسی رزمی، پیشرفتهای قابل توجهی در امر مهندسی رزمی داشتند.
منابع و مأخذ
کتب
برهانیان، ع. , & نجفی، ح. (۱۳۷۶). جنگ مهندسی، خاطرات، تاریخچه تشکیل و روند تکاملی واحد مهندسی لشکر ۳۱ عاشورا. واحد مهندسی لشکر ۳۱ عاشورا.
پوریرحیم، ع. , & صادقی، ی. (بی تا). ایران.
توکلی، ا. (۱۳۷۳). نقش مهندسی در دفاع مقدس.
جلالی فراهانی، غ. , & شمسایی زفرقندی، ف. (بی تا). مدیریت مهندسی دفاعی. ایران.
(۱۳۷۵). سرنوشت. تهران: وزارت جهاد سازندگی.
سرداری کرمانی، ج. (بی تا، ۹). تجارب مهندسی جنگ. تهران، تهران، ایران.
کاوشی، ح. (۱۳۸۵). جهاد سازندگی و جنگ. انتشارات دفاع.
معین وزیری، نصرت الله (۱۳۸۷) ارتش در عملیات فتح المبین
جزوات
جزوه شماره ۱۳، مجموعه جزوات تدوین محتوی پروژه مهندسی رزمی در هشت سال دفاع مقدس، عملیات مهندسی ارتش
سایت
انصاری. (۱۳۸۶). کربلای ۴. بازیابی از پایگاه حجت الاسلام انصاری راد: تاریخ مراجعه ۱۳۹۴/۰۱/۲۳، ۱۰:۰۰
http://www.ansarirad.ir/index.php/۲۰۱۳-۱۲-۰۹-۲۰-۲۳-۳۵/۴/۸۲-۴
ایران ویکی. (۱۳۹۳). فضای معماری. بازیابی از تاریخ مراجعه ۱۳۹۴/۰۱/۲۳، ۱۱:۰۰
http://iranwiki.net/detail/۱۷۱۷۳۳۰/article/۴
آموزش نظامی،۱۳۹۰ تاریخ مراجعه ۱۳۹۴/۰۱/۲۴، ۱۲:۰۰
http://www.amoozeshnezami.blogfa.com/post/۹۲۲/%D۸%B۹%D۹%۸۵%D۹%۸۴%DB%۸C%D۸%A۷%D۸%AA%E۲%۸۰%۸C%D۹%۸۷%D۸%A۷%DB%۸C-%D۹%۸۶%D۸%B۸%D۸%A۷%D۹%۸۵%DB%۸C
پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس. (۱۳۸۹/۰۳/۱۵). مهندسی رزمی در صف مقدم نبرد. بازیابی از پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس: تاریخ مراجعه ۱۳۹۴/۰۱/۲۳، ۱۴:۰۰
http://www.dsrc.ir/View/article.aspx?id=۳۳۹۴
پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس۲، پ. ع. (۱۳۸۶/۱۱/۱۶). خلاقیتهای مهندسی در دفاع مقدس. بازیابی از پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس تاریخ مراجعه ۱۳۹۴/۰۱/۲۷، ۱۵:۰۰
http://www.dsrc.ir/View/article.aspx?id=۱۶۴
دانشنامه. (۱۳۹۴/۰۴/۱۵). بازیابی از دانشنامه رشد:
تاریخ مراجعه ۱۳۹۴/۰۱/۲۰، ۱۰:۱۵
http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D۸%B۹%D۹%۸۵%D۹%۸۴%DB%۸C%D۸%A۷%D۸%AA+%D۹%۸۸%D۸%A۷%D۹%۸۴%D۹%۸۱%D۸%AC%D۸%B۱+۱۰&SSOReturnPage=Check&Rand=۰
دانشنامه رشد. (۱۳۹۳). عملیات والفجر مقدماتی. بازیابی از تاریخ مراجعه ۱۳۹۴/۰۱/۲۰، ۱۰:۲۵
http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D۸%B۹%D۹%۸۵%D۹%۸۴%DB%۸C%D۸%A۷%D۸%AA+%D۹%۸۸%D۸%A۷%D۹%۸۴%D۹%۸۱%D۸%AC%D۸%B۱+%D۹%۸۵%D۹%۸۲%D۸%AF%D۹%۸۵%D۸%A.
دانشنامه رشد، ۱۳۸۳، عملیات والفجر ۸، تاریخ مراجعه ۱۳۹۴/۰۱/۱۹ ساعت ۱۷:۰۰
http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D۸%B۹%D۹%۸۵%D۹%۸۴%DB%۸C%D۸%A۷%D۸%AA+%D۹%۸۸%D۸%A۷%D۹%۸۴%D۹%۸۱%D۸%AC%D۸%B۱+۸&SSOReturnPage=Check&Rand=۰
فرا رو. (۱۳۸۸). پشت-صحنه-بزرگترین-ناکامی-ایران-در-جنگ. بازیابی از تاریخ مراجعه ۱۳۹۴/۰۱/۱۸، ۲۰:۱۵
http://fararu.com/fa/news/23892
گزارش از عبدالامیر ابراهیمی، سید جواد هاشمی فشارکی و جهادگر امیر محمد زاده
انتهای پیام/ 112
************************
فتح خرمشهر، فتح خون/ روزی که خرمشهر دوباره آزاد شد؛
اشکها و لبخندهای «خرمشهر» در گذر زمان
سوم خرداد سالروز پیروزی رزمندگان ایران در عملیات بزرگ بیتالمقدس است. عملیاتی که منجر به فتح خرمشهر و رهایی آن از چنگ دژخیمان بعثی شد.
کد خبر: ۴۵۷۹۴۳
تاریخ انتشار: ۰۴ خرداد ۱۴۰۰ - ۱۲:۱۵ - 25May 2021
به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاعپرس، سوم خرداد سالروز پیروزی رزمندگان ایران در عملیات بزرگ بیتالمقدس است. عملیاتی که منجر به فتح خرمشهر و رهایی آن از چنگ دژخیمان بعثی شد. از اینرو به همین مناسبت به بررسی تاریخچه اتفاقات سیاسی خرمشهر پرداختهایم که در ادامه میخوانید.
شهر خرمشهر در جنوب غربی استان خوزستان و در محل تلاقی رودخانههای اروندرود و کارون قرار گرفته و از اهمیت راهبردی اقتصادی، تجاری و سیاسی ویژهای برخوردار است و تا مرکز استان یعنی اهواز، ۱۲۵ کیلومتر فاصله دارد. آب و هوای خرمشهر گرم و به دلیل نزدیکی به رودخانه و دریا همیشه مرطوب است. ارتفاع این شهر از سطح دریا سه متر است. خرمشهر اولین و بزرگترین بندر ایران و خاورمیانه قبل از وقوع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بوده و هم اکنون دومین بندر حمل کانتینری کشور است.
پیشینه قربانی شدن خرمشهر
نخستینبار رژیم پهلوی طی عهدنامه ارزنةالروم از ادعای حاکمیت خود بر سلیمانیه چشمپوشی کرد تا در مقابل، عثمانی نیز حاکمیت ایران بر خرمشهر را به رسمیت بشناسد. در حالی که بر اساس اسناد و مدارک متقن، خرمشهر به ایران تعلق داشت. دولت شاهنشاهی ایران برای رهایی خرمشهر [و البته بوشهر] که از سوی نیروهای انگلیسی اشغال شده بود، به عهدنامه «پاریس» تن داد. بر اساس این عهدنامه، ایران از (خرمشهر و بوشهر) از بخش دیگری از «قلمروش» (هرات) صرف نظر کرد. در جریان جنگ جهانی دوم وبی عرضگی دولت وقت، خرمشهر توسط نیروهای انگلیس اشغال شد.
خرمشهر در انقلاب اسلامی
مردم مسلمان خرمشهر همپای ملت مسلمان ایران در تظاهرات سال ۱۳۵۷ علیه رژیم ستمشاهی شرکت کرده و در شکوه بهمن ۱۳۵۷ خرمشهر نیز از چنگال طاغوت آزاد شد! پس از انقلاب اسلامی، عناصر گروهک ضد انقلاب (خلق عرب) در ماههای اردیبهشت، خرداد و تیر ۱۳۵۸ علاوه بر ایجاد درگیری مسلحانه، به اقداماتی همچون آشوبسازی، بمبگذاری، ترور و سرقت سلاح و مهمات مبادرت ورزیدند. مردم مسلمان خرمشهر به ستوه آمده و در تاریخ ۲۳ تیر ۱۳۵۸ به مراکز استقرار گروهکهای خلق عرب هجوم بردند و ضمن دستگیری عدهای از عناصر فعال ضدانقلاب، بقیه را متواری کردند. حکومت عراق نیز پس از فروکش کردن آشوب سازمان خلق عرب در خرمشهر، همچنان به توطئههای خود در خوزستان ادامه میداد.
خونین شهر در تهاجم عراق
در بعد از ظهر شروع جنگ تحمیلی مورخ ۳۱ شهریور ۵۹، خرمشهر زیر آتش سنگین ارتش وقت عراق که مورد حمایت غرب و شرق بود، قرار گرفت. کشتار و جراحت و سپس خروج مردم بیپناه از شهر و شکلگیری دفاع مردمی با دستان خالی و مقابله کوچه به کوچه با نیروهای رزهی بعث عراق، پس از ۳۴ روز مقاومت قهرمانانه، مورخ دوم آبان ۱۳۵۹ از سوی ارتش عراق اشغال شد.
خرمشهر ۵٧۵ روز (یک و نیم سال) در اشغال دشمن بعثی قرار داشت و در خلال جنگ تحمیلی خسارات زیادی دید. ارتش متجاوز بعثی طی فعالیتهای گسترده مهندسی، با تخریب بخش بزرگی از شهر و ایجاد میادین مین در محدودههای تسطیح شده و ایجاد کانالهای زیرزمینی در لبههای اروندرود و اتصال زیرزمینی به برخی خانههای باقیمانده و ایجاد موانع برای چتربازان در شمال غربی و شرقی، یک ساختار دفاعی مستحکمی در این شهر ایجاد کرده بود و به یکی از محکمترین مواضع پدافندی دشمن بدل شده بود. بدین جهت صدام با غرور گفته بود که در صورت بازپسگیری خرمشهر از سوی ایران، کلید بصره را تقدیم ایرانیان خواهد کرد. دیوارنویسیهای اشغالگران عراقی با جمله «آمده ایم تا بمانیم» نیز مبین این بود که تصمیم بر جدا کردن بخشی از پیکره کشور را داشتند.
رزمندگان اسلامی طی عملیات بیتالمقدس در فاصله زمانی ۱۰ اردیبهشت تا سوم خرداد ۱۳۶۱ در چهار مرحله، منطقهای به وسعت پنج هزار و ۳۸۰ کیلومتر مربع را آزاد کرده و ۱۶ هزار تَن از نیروهای عراقی را به هلاکت رسانده یا مجروح ساختند؛ بیش از ۱۹ هزار نفر از نیروهای دشمن را هم اسیر کرده و تجهیزات نظامی زیادی را نابود کرده و یا به غنیمت گرفتند و طی این عملیات در روز سوم خرداد ١٣٦١ با جانفشانی رزمندگان جان بر کف اسلام خرمشهر آزاد شد.
خرمشهر بعد از آزادی
پس از پایان جنگ تحمیلی متاسفانه بازسازی شهر بدون حفظ بخشی از آثار جنگ صورت گرفت؛ به نحوی که بازدیدکننده به هیچ وجه نمیتواند عمق فاجعه تجاوز بعثیها و عظمت عملیات رزمندگان را درک کند. تنها اثر باقیمانده از جنگ، ساختمان اداری سابق شرکت نفت خرمشهر (احداث شده در سال ۱۳۰۹) بر لب شط و در کنار پل شهید جهانآرا (پل فلزی) است که این ساختمان نیز در اواخر مهر ۱۳۵۹ به اشغال دشمن درآمد و بعثیها به عنوان محل دیدبانی از آن استفاده میکردند که با بازسازی گوشهای از ساختمان، در سال ۷۵ به موزه جنگ (مرکز فرهنگی دفاعمقدس) خرمشهر تبدیل شد.
سرگذشت و سرنوشت خرمشهر درسها و عبرتهای زیادی داشته و دارد؛ در زمان تجاوز رژیم بعث درحالیکه هیچ کس آماده نبود و هیچ سنگری در برابر ارتش مجهز عراق وجود نداشت، دفاع مردمی در برابر اشغال ۳۴ روز مقاومت کرد. ارتش بعث در تمامی شهر مواضع دفاعی سنگینی ایجاد کرده بود؛ در دفاع مقابل عراق تعداد کمی از ایرانیان اسیر شدند، ولی در عملیات آزادسازی، رزمندگان، ۱۹ هزار نفر را از دشمن اسیر کردند. روش جنگ در حمله به خرمشهر، وحشیانه و بدور از اصول جنگ و انسانیت بود، اما در روش جنگ برای بازپسگیری، براساس اصول اسلامی و انسانی رفتار شد.
علیرغم عدم توازن نظامی طرفین در زمان اشغال و زمان آزادسازی، نیروی ایمان در جبهه ایران، مزیت برتری و عامل موفقیت بوده و امداد الهی را نیز به همراه داشته است. نتیجه اشغالگری برای بعث عراق جنایت و بدفرجامی و لعن و نفرین تاریخ و برای جبهه ایران سربلندی در تاریخ و ماجور بودن و عاقبت بخیری را در پی داشته است.
سخن پایانی
اگر در دوران سازندگی و بعد از آن، از تجارب دفاع مقدس و نیز تعمیم روحیه معنوی آن بهره گرفته میشد، بسیاری از مشکلات اقتصادی و فرهنگی بعدی، اساسا بوجود نمیآمد و یا در حداقل ممکن میبود. ضرورت دارد بخشی از خرابیها و تونلهای لبه ساحل بر اساس اسناد و شواهد، بازسازی شده و مورد بازدید علاقمندان قرار گیرد. ضرورت دارد تجربه آسیبهای وارده به خرمشهر در توسعه شهرهای مرزی مدنظر قرار گرفته و از احتمال تکرار آن پرهیز شود.
انتهای پیام/ 112
************************