وبینار پدافند شهری وشهر پایدار
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
پدافند شهری و شهر پایدار
ارکان سازمان مدیریت بجران شهر تهران :
ارکان این سازمان نوبنیاد که در عمل از سال 1384 وارد حیات جدید خود شد عبارتنداز:
- الف) هیأت امنای سازمان
- ب) رئیس سازمان
- ج) بازرس (حسابرس)
بر اساس اساسنامه سازمان، هیات امنای سازمان از پنج عضو تشکیل شده است که عبارتند از :
- شهردار تهران به عنوان رئیس هئیت امناء
- یکی از اعضای شورای اسلامی شهر تهران به انتخاب اعضای این شورا
- رئیس سازمان به عنوان دبیر هئیت امناء
- دو نفر کارشناس متخصص به پیشنهاد شهردار تهران و تائید شورای اسلامی شهر تهران
بر اساس اساسنامه سازمان، رئیس سازمان توسط شهردار تهران منصوب می شود و با توجه به اهمیت وحدت فرماندهی در زمان بروز حادثه و اتخاذ تدابیر لازم در راستای ایجاد هماهنگی بین حوزه ها، رئیس سازمان، جانشین رئیس ستاد مدیریت بحران شهر تهران است و از لحاظ مرتبه سازمانی ،هم ردیف معاونین شهردار قرار دارد و عضوی از شورای معاونین شهرداری تهران محسوب می شود.
چشم‌انداز و راهبردهای سازمان
با عنایت به دیدگاه‌ها و زمینه فکری اولیه در تشکیل سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و نظر به نیازهای موجود در زمینه کاهش خطرپذیری شهر تهران، این سازمان چشم انداز خود را این گونه ترسیم نموده است:
«رساندن کلان شهر تهران، به جایگاه یک الگو در میان کلان‌شهرهای مقاوم در کشورهای در حال توسعه»
براین اساس، سازمان رسالت خود را « مشارکت در حفظ و استمرار توسعه پایدار شهر تهران» می‌داند. برای عمل به این رسالت، حرکت در محورهای راهبردی زیر ضروری است:
- حذف یا کاهش مخاطراتی که کلان‌شهر تهران با آنها مواجه است
- کاهش خطرپذیری (آسیب‌پذیری) کلان‌شهر تهران در برابر مخاطرات موجود
- ظرفیت‌سازی برای پاسخ‌گویی و مقابله مناسب با بحران‌ها و مخاطرات در صورت وقوع
براساس نتایج مطالعات «طرح جامع کاهش آسیب‌پذیری شهر تهران» اجرای 15 طرح زیر در مدت 12 سال می‌تواند تأثیر چشمگیری در کاهش آسیب‌پذیری شهر تهران در برابر رویداد زلزله و سایر سوانح طبیعی داشته باشد:
- افزایش توانمندی سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و احداث و راه‌اندازی مرکز فرماندهی و هدایت عملیات مقابله (اتاق بحران) در شهر تهران
- مقاومسازی و بازسازی ساختمانهای عمومی موجود
- توسعه و ترویج ظرفیت‌های خودامدادی و سازماندهی گروههای مردمی مدیریت بحران در سطح محلات
- توسعه و ارتقاء سیستم حمل و نقل اضطراری شهر تهران
- آماده‌سازی و توسعه ظرفیت عملیاتی شبکه اطلاع‌رسانی و مخابرات در زمان بحران
- مقاومسازی تأسیسات و شبکه انتقال آب
- مقاومسازی تأسیسات و شبکه توزیع گاز
- توانمندسازی سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهر تهران برای انجام واکنش اضطراری
- توانمندسازی سیستم واکنش اضطراری در بخش بهداشت - درمان
- شناسایی، ایجاد و تجهیز فضاهای تخلیه امن
- مقاومسازی و بازسازی پلها در شبکه اصلی حمل و نقل
- ترویج مقاومسازی ساختمانهای خصوصی
- ارتقاء و استانداردسازی کیفیت ساخت و ساز
- نوسازی بافت‌های فرسوده با دیدگاه کاهش خطرپذیری لرزه‌ای
- تأسیس موزه آموزشی سوانح در تهران
فعالیت ها
- ایجاد بانک اطلاعاتی جامع مدیریت بحران شامل کلیه اطلاعات بروز از ساختمان‌ها، تأسیسات، پلها، معابر، مراکز گاز، برق، آب ،مخابرات و کلیه مراکز صنعتی ، شیمیایی و غیر شیمیایی خطرناک و یا جابجایی این‌گونه مواد در سطح شهر و اعمال روش‌های کنترل ، نظارت و بازرسی به پیمانکاران ، مشاوران و کلیه افرادی که به هر طریقی خدمات فوق را در شهر تهران انجام می‌دهند.
- انجام مطالعات ، تحقیقات و پژوهش‌های کاربردی به منظور پشتیبانی کارشناسی در زمینه مهندسی زلزله ، زلزله‌شناسی مهندسی ،زمین‌شناسی مهندسی و ژئوتکنیک ، ایمنی و استاندارد شهری ، ژئوفیزیک مهندسی و مدیریت بحران در گستره تهران بزرگ.
- انجام پروژه‌های مطالعاتی و تحقیقاتی در راستای مقاومسازی و بهسازی لرزه‌ای بافت شهری ،ساختمان‌ها ،پلها ،شریان‌های حیاتی و مستحدثات شهری در راستای کاهش خطرپذیری شهر.
- انجام مطالعات ریز پهنه‌بندی لرزه‌ای شهری.
- هماهنگی و نظارت بر فعالیت‌های سازمان‌های مرتبط با مدیریت بحران (شامل زلزله ، سیل ، آب‌گرفتگی و طوفان)
- هماهنگی و نظارت بر فعالیت‌های سازمان‌های مرتبط با حوادث انسان‌ساز شامل آتش‌سوزی، ایمنی نمایشگاه‌ها و ورزشگاه‌ها و هر گونه مراکز تجمع جمعیت.
- تهیه و تدوین مقررات و دستورالعمل‌ها و آئین‌نامه‌های مربوط به تقویت توان مدیریت بحران شهر تهران، ایمن‌سازی و کنترل ایمنی و مقاومت لرزه‌ای ساختمان‌ها ، پلها ، تأسیسات و به طور کلی محیط شهری جهت کاهش خطر پذیری.
- برقراری ارتباط ، همکاری همه‌جانبه و بهره‌گیری از تجربیات :الف ـ مراکز علمی ، تحقیقاتی و اجرایی ذیصلاح در داخل و خارج از کشور جهت ارتقاء و به روز رسانی سیستم مدیریت بحران .برقراری ارتباط ، همکاری همه‌جانبه و بهره‌گیری از تجربیات :
- الف ـ مراکز علمی ، تحقیقاتی و اجرایی ذیصلاح در داخل و خارج از کشور جهت ارتقاء و به روز رسانی سیستم مدیریت بحران.
- ب ـ ستاد عالی پیشگیری و مدیریت بحران در حوادث طبیعی و سوانح غیر مترقبه کشور، ستاد حوادث و سوانح غیر مترقبه (وزارت) کشور ، استان‌ها و ستادهای معین مدیریت بحران شهر تهران.
- ج ـ وزارت‌خانه‌ها ، نهادها و دستگاه‌های کشور و لشکری مرتبط با امر مدیریت بحران.
اهداف
- افزایش سطح ایمنی و کاهش خطر پذیری شهر تهران ، با انجام هماهنگی‌ها ، بررسی‌ها ، مطالعات ، پژوهش‌ها ، آموزش‌ها و اقدامات اجرایی ذیربط قبل از وقوع به منظور پیشگیری و آمادگی مقابله با بحران.
- انجام اقدامات و هماهنگی‌های لازم جهت افزایش کارایی سیستم مدیریت بحران شهر تهران و دستگاه‌های اجرایی ذیربط ، هنگام وقوع بحران به منظور امدادرسانی و کاهش خسارات و تلفات جانی و مالی.
- انجام اقدامات و هماهنگی‌های لازم جهت افزایش کارایی سیستم مدیریت بحران شهر تهران و دستگاه‌های اجرایی ذیربط ، بعد از وقوع بحران به منظور جلوگیری از خسارات و تلفات جانی و مالیی.
- نظارت و مدیریت بر بازسازی بعد از بحران در چارچوب مقررات کشوری و کمک‌های دولتی و مردمی.
