طراحی بوستان پدافند غیر عامل با رویکرد چند منظوره سازی (نمونه موردی بوستان شهید هاشمی نژاد نیشابور)

استاد داور : دکتر سید جواد هاشمی فشارکی

استاد راهنما : دکتر سید باقر حسینی 

نگارش : مهندس سروش نظریان 

 

فصل اول:

مقدمه و کلیات پژوهش

1- مقدمه

محیط شهری حاصل ترکیب پیچیده ای از عناصر کالبدی شهر، وجود فعالیت­های شهری و عناصر طبیعی محیط بوده است. یکی از معیارهای ارزیابی کیفیت محیط هر شهر، وجود فضاهای سبز عمومی است، فضاهایی که شهروندان در آن بتوانند با ایمنی و آسایش خاطر با هم به تعامل و گفتگو بپردازند.. پارک­های شهری به عنوان یکی از فضاهای جمعی علاوه بر ایجاد مکانی برای سپری کردن اوقات فراغت و سرگرمی، می‌تواند محلی برای حضور جمعی مردم و در نتیجه افزایش تعاملات شهری فراهم کند. اما سرزندگی پارک‌های شهری مستلزم دارا بودن کیفیت‌های فضاهای جمعی است که عدم وجود این کیفیت‌ها سبب متروک شدن این فضاها و در نتیجه ایجاد بستر مناسبی برای نابهنجاری­های اجتماعی در شهر می‌شود.فضاها و عرصه های عمومی یکی از عناصر ضروری و اساسی زندگی روزمره شهری و مهمترین بخش شهرها به شمار می روند، در این میان پارک های شهری به عنوان بخش مهمی از فضاهای عمومی و بازنمود زندگی مدرن شهری، محیطهایی برای لذت، تفریح،گذران اوقات فراغت، زندگی اجتماعی وتبادل فرهنگ، افکار، دیدگاه ها،عقاید و نظرات هستند. امروز مفهوم شهرها بدون ارتقای کیفی فضاهای سبز شهری معنایی ندارد . این فضاها به‌عنوان بخش جاندار ساختار کالبدی شهر نقش مؤثری در کاهش تراکم شهری، ایجاد مسیرهای هدایتی، تکمیل و بهبود کارکرد تأسیسات آموزشی، فرهنگی، مسکونی و ذخیره زمین برای گسترش آینده شهر دارد. این بخش به‌عنوان جزء جاندار ساختار مورفولوژیک شهر در هماهنگی با بخش بی­جان کالبد شهر ساخت یا بافت و سیمای شهر را تشکیل می­دهد، کاربرد این فضا برای کاهش آسیب­پذیری مردم و فعالیت­ها در شرایط بروز تهدید و بحران نیز می­تواند یکی از اهداف چندمنظوره­سازی پارک­ها باشد که این طرح به دنبال بررسی چگونگی دستیابی به این منظور می­باشد. به بیان دیگر طرح حاضر به دنبال ارائه آن دسته از الزامات پدافند غیرعامل می­باشد که بتوان با استفاده از آن‌ها فضاهای موجود در پارک­ها و بوستان­های شهری را به فضاهای چندمنظوره تبدیل نمود.

1-1. کلیات

1-1-1. تعریف و بیان مسئله،

عدم توجه به طراحی فضاهای باز و سبز شهری سبب ایجاد خطرات احتمالی و آسیب های ناشی از آن را می توان یکی از مباحث قابل توجه در ایجاد شهری امن و پایدار دانست،که در برابر انواع تهدیدات انسان‌ساز و طبیعی کاربردهای فراوانی داشته باشند. با توجه به اینکه اکثریت بوستان ها در ایران کاربرد های تک منظوره دارند و بیشتر اوقات انعطاف پذیری لازم جهت استفاده های دیگر را ندارند می‌توان پی‌برد چند عملکردی بودن در این فضاها کمتر مورد توجه قرار گرفته است . فضاهای سبز شهر به‌عنوان یکی از لایه­های تشکیل‌دهنده شهر می­تواند در ایجاد شهری ایمن و پایدار در برابر انواع تهدیدات انسان‌ساخت و حتی تهدیدات طبیعی کاربردهای فراوانی داشته باشد. در حال حاضر پارک­ها در ایران کاربردهای محدودی دارند و این فضاها بیشتر برای گذراندن اوقات فراغت استفاده می­شوند . لایة سبز شهر به عنوان یکی از لایه های با اهمیتِ تشکیل دهنده شهر می­تواند در تشکیل شهری ایمن و پایدار در برابر تهدیدات انسان ساخت و تهدیدات طبیعی کاربردهای فراوانی داشته باشد. لایه سبز شهر یا فضاهای سبز شهر متشکل از عناصر گیاهی متنوعی مانند گیاهان پوششی(مثل چمن)، انواع بوته ها، انواع درختچه ها و انواع درختان است که با توجه به هدف طراح می­تواند کاربردهای متنوعی داشته باشند،. طراحی و برنامه ریزی فضای سبز شهری با درنظر داشتن اصول پدافند غیر عامل گام موثر در توسعه هر چه بیشتر در افزایش توانایی دفاعی کشور می­باشد در حال حاضر پارک­ها در ایران کاربردهای محدودی دارند این فضاها بیشتر برای گذراندن اوقات فراغت استفاده می­شوند، این در حالی است که در اکثر کشورهای دنیا ارتقاء کاربری پارک­ها و ایجاد فضایی چند منظوره در دستور کار قرار دارد. در ایجاد فضاهای سبز شهری از منظر پدافند غیر عامل مانند بوستانهای وسیع و پارکها، اولین نکته مکانیابی و برنامه ریزی جهت طراحی است  .

پارک‌ها در فراهم آوردن محیطی مناسب جهت اسکان اضطراری پس از رخداد تهدیدات در کاهش آسیب‌پذیری و تسهیل مدیریت بحران می‌توانند نقش مهمی را ایفا نمایند. اما بحران‌های ایجاد شده در محیط شهری خود به دو دسته بحران‌های ناشی از تهدیدات طبیعی و انسان‌ساخت قابل طبقه‌بندی می‌باشند. اینکه پارک‌ها در هر یک از انواع این بحران‌ها چه خدماتی را می‌توانند ارائه دهند، این فضاها باید از لحاظ مکانی به گونه­ای باشند که اولا نزدیک به مناطق پرجمعیت شهری بوده و از طرف دیگر ارتباط مناسبی از نظر دسترسی­ها به منظور استفاده به عنوان مکان­های تجمیع مصدومین و آسیب دیدگان از حملات دشمن و یا حوادث طبیعی داشته باشند.. با طراحی مناسب پارک، ایجاد دسترسی­های عمده داخلی به محوطه که در مواقع لزوم قابلیت حرکت ماشین را داشته باشد، با استفاده از عوارض زمین در جهت ایجاد محیط امن داخلی در مواقع حمله، استفاده از درختانی مانند چنار و ... که قابلیت ایجاد حصارهای طبیعی در اطراف، جهت ایجاد مانع بصری و فیزیکی (در مواقع اصابت گلوله و ایجاد ترکش) جهت پناه گرفتن در محیط داخلی، در نظر گرفتن مسائل اقلیمی محیط و انتخاب هدفمند گیاهان، می­توان به استاندارد­های لازم از نظر مبانی دفاع غیر­نظامی دست یافت.

2-1-1. ضرورت و اهمیت پروژه

با توجه به وجود خطرات طبیعی و تهدیدات انسان ساز ،ضرورت پیش بینی برای کاهش خطرپذیری  با طراحی چند منظوره در هر مکان، تمهیدات بهینه‌ پدافند غیرعامل را جهت کاهش آسیب موارد فوق الذکر نظر گرفت. ساختار و عوامل تشکیل دهنده منظر شهر، می تواند در مواقع بحران به انسان آرامش دهد و یا با ایجاد سردرگمی، استرس ناشی از شرایط اضطراری را تشدید نماید. در طراحی شهری و توسعه فضاهای سبز در شهرها ، آن طرحی موفق و پایدار است که با در نظر گرفتن مجموع ملاحظات عملکردی و زیبایی شناسانه به همراه مولفه های دفاع غیر نظامی به راه حل و جواب بهینه دست پیدا کند. طراحی و برنامه ریزی فضای سبز شهری با درنظر داشتن اصول پدافند غیر عامل گام موثر در توسعه هر چه بیشتر در افزایش توانایی دفاعی کشور می­باشد زیرا پوشش گیاهی امکان تلفیق با سایر طرحها را داشته و نتایج کاربردی متعددی را ارایه می­نماید.

 

3-1-1. اهداف تحقیق(اهداف اصلی و فرعی):

طراحی بوستان های پدافند غیرعامل با هدف چندمنظوره­سازی آن‌ها و کاهش آسیب‌پذیری محیط شهری هدف اصلی طرح حاضر می­باشد. آنچه که به‌عنوان خروجی طرح و در راستای تحقق هدف اصلی به آن پرداخته خواهد شد عبارت است از:

اهداف اصلی :

1-طراحی و ساماندهی بوستان پدافند غیر عامل ( شهید هاشمی نژاد نیشابور) و تهیه نقشه های مربوطه

اهداف فرعی :

1- طراحی بوستان پدافند غیر عامل با توجه به چند منظوره سازی

2- طراحی بوستان پدافند غیر عامل  با هدف عملکرد  تفریحی و گردشگری 

3- طراحی بوستان پدافند غبر عامل برای بیان مفاهیم آموزشی و عمومی

 

1-1-4سؤالات تحقیق (سؤالات اصلی و فرعی):

با توجه به مباحث عنوان شده در طرح مسئله مهمترین سوالات پیش آمده  به شرح زیر است:

سوالات اصلی :

1- چگونگی تحقق طراحی مناسب  بوستان پدافند غیر عامل با رویکرد چند منظوره سازی

سوالات فرعی:

1-اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻬﯿﻨﻪ ﻣﮑﺎن اﺳﺘﻘﺮار ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ در یک بوستان ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﺴﺎرات ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﻬﺪﯾﺪات ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺤﻘﻖ ﻣﯿﺎﺑﺪ؟

2-طراحی فضاهای سبز و بوستان های شهری به چه ترتیبی باید باشند تا بتوانند تنوع پذیری عملکردی برای مواقع بحرانی بر اساس اصول پدافند غیرعامل  را داشته باشند؟

3-نقش بوستان های پدافند غیر عامل در آموزش و فرهنگ سازی برای مقابله با بحران چه می باشد؟

 

 

فصل سوم:

روش شناسی

 

3-1. مقدمه

با توجه به نکات گفته شده در مورد طبیعت به عنوان معلمی که توانسته است پس از گذشت میلیون ها سال کلکسیونی از فرم های بهینه از نظر پارامترهای حاکم بر خود را ارائه دهد می توان به جستجوی ابزارهایی پرداخت که بتوان بوسیله ی آن فاصله ی ایجاد شده بین سازه، معماری، تاسیسات و محیط پیرامون را کاهش داد. این ابزار باید بدون شک در روش هایی که طبیعت از آن ها برای بهینه شدن استفاده می کند ریشه داشته باشد. در اولین گام روش های بهینه سازی تکاملی که سال هاست در علوم کامپیوتر برای بهینه سازی مسائل چند پارامتری استفاده می شود به عنوان ابزار مناسب این کار دیده می شود.

شکل 13: نحوه شکل گیری الگوریتم ژنتیک

3-1-2 .روش های تکاملی برای حل مسئله

روش های تکاملی حل مسئله و یا الگوریتم ژنتیک روش هایی هستند که از اوایل سال  ۱۹۶۰ تعریف شدند. اولین بارقه های کشف چنین روش هایی موقعی بوده است که Lawrence J. Fogel مقاله ای بنیادین به اسم “سازماندهی فهم” را منتشر کرد که باعث شد اولین تلاش ها برای ورود به محاسبات تکاملی صورت گیرد. در اوایل ۱۹۷۰ با معرفی کارهای افرادی مثل Ingo Rechenberg و John Henry Holland شالوده ی روش های تکاملی حل مسئله ریخته شد. در حقیقت محاسبات تکاملی زمانی در تخصص برنامه نویسی وارد شد که Richard Dawkin کتاب “ساعت ساز کور”   را منتشر  کرد. این کتاب به همراه یک برنامه کوچک بود که یک سری اشکال پیچیده را بوسیله انتخاب شخص و جهش قوانین حاکم بر آن تولید می کرد. با گسترش کاربرد کامپیوتر در زندگی افراد و تخصص های غیر از بیولوژی امکان استفاده از روش های تکاملی برای حل مسئله های جدید بوجود آمد.(۳)

شکل 14: نحوه شکل گیری کدنویسی بهینه سازی

قبل از ورود به روش های تکاملی لازم است که نقص های آن عنوان شود تا نتیجه ای که از این روش حل مسئله بدست خواهد آمد بیشتر قابل درک باشد. از آنجایی که ما در دنیای ایده آل زندگی نمی کنیم تعریف کردن “بهترین راه حل” معمولا ممکن نیست.  هر روشی محدودیت ها و مشکلات خاص خود را دارد. در مورد الگوریتم های تکاملی این محدودیت ها شناخته شده و قابل توجه اند و به همین دلیل برای حل بعضی مسائل مناسب نیستند. اول از همه الگوریتم های تکاملی کند هستند. بعضی از مسائل با این روش روز ها و یا حتی هفته ها ممکن است به طول بیانجامد. مخصوصا مسائلی که به صورت پیچیده با یکدیگر در ارتباطند. مثلا حل یک مسئله ی ساده ی مرتبط با سازه و فرم ممکن است هر گام آن یک دقیقه به طول بیانجامد. در صورتی که ما مثلا ۵۰ نسل پیشنهادی (جواب بهینه) را در خواست کنیم عملا حل مسئله به دو روز  خواهد کشید!

در گام دوم روش های تکاملی یک راه حل تضمین شده ارائه نمی دهند مگر اینکه یک بازه ی “به مقدار کافی مناسب” برای آن تعریف گردد. این بدین معنی است که روش های تکاملی باید یک تابع هدف داشته باشند تا اجرا شوند. با این همه روش های تکاملی مزایایی نیز دارند که آن را از دیگر روش های حل مسئله قوی تر جلوه می دهند. روش های تکاملی منعطف بوده و برای بازه ی متنوعی از مسائل قابل استفاده هستند. برای مثال مسائلی که با روش های حل مسئله ی خاصی بسیار تودرتو و پیچیده به نظر می آیند توسط روش های تکاملی سریع تر به جواب های قابل قبول دست خواهد یافت. یک مزیت مهمی که روش های تکاملی دارند این است که مسائل پیچیده را ساده تر کرده و مسائلی که دارای محدودیت های بیش از حد باشند را با اصلاح هایی سریع تر حل می کنند. در ادامه چون این روش ها پیشرفت کننده هستند هر زمان می توان جواب های میانه را نیز استخراج کرد. در ادامه روش های تکاملی در هر مرحله تعدادی جواب بهینه را ارائه داده و در مرحله ی بعد جواب های با کیفیت بهتر از مرحله ی قبل را ارائه می دهند.این مسئله باعث می شود که در صورت قطع عملیات در میانه ی راه حل به جواب هایی دست یابیم که نسبتا بهینه اند. این بدین معنی است که هر مرحله که این روش به جلو می رود جواب های استخراجی بهتری بدست خواهد آمد. در انتها روش های تکاملی دارای انعطاف بالایی هستند. بدلیل اینکه پروسه ی حل مسئله قابل مشاهده است کاربر می تواند با تغییر در آن توانایی های آن را افزایش داده و یا قسمتی خاص از بازه ی حل مسئله را مورد بررسی قرار دهد.

 

 

3-1-3 .پروسه ی حل مسئله

در شکل (۱۲) یک سطح برازش شده بر اساس متغییر های موجود (A و B ) نشان داده شده است. دو متغییر تولید کننده ی این سطح بوسیله ی یک تابعی Z را تولید می کنند (Z=f(A,B))  که در مسئله ی ما ناشناخته است. در صورتی که تابع f برای تمامی نقاط مشخص باشد بوسیله محاسبات ریاضی مانند مشتقات جزئی می توان نقاط ماکزیمم سطح را بدست آورد. بدلیل ناشناخته بودن تابع تولید کننده ی سطح هدف مسئله پیدا کردن نقاط ماکزیمم سطح (بر اساس تابع هدف) است. برای حل مسئله بوسیله ی روش های تکاملی به هر یک از پارامترها ژن اتلاق می شود. با تغییر ژن A ممکن است تابع نتیجه بر اساس خواسته ی ما بهتر و یا بدتر شود. درنتیجه با تغییر ژن A نقطه ی برازش شده بر روی سطح بالا و یا پایین می رود. ولی برای هر مقدار A می توانیم مقدار B را نیز تغییر داده و مجددا نقاط برازش بر اساس خواسته ی ما بهتر و یا بدتر شود. برای هر ترکیبی از A و B مقداری بر روی سطح برازش می شود که در عمل مقدار ارتفاع (Z) سطح است. وظیفه ی حل کننده پیدا کردن مرتفع ترین نقطه سطح است.

شکل 15 : سطح برازش شده (Z) بر اساس دو ژن(پارامتر) A و B و بوسیله ی تابع ناشناخته ی f

مطمئنا خیلی از مسائل نه با دو ژن بلکه با ژن های متعدد تعریف خواهند شد و در این مورد دیگر نمی توان از مثال ملموس سطح برازش شده استفاده کرد. یک مدل با ۱۲ ژن یک حجم انتزاعی ۱۲ بعدی برازش شده در یک فضای ۱۳ بعدی خواهد بود! بدلیل اینکه ژن های یک بعدی و دو بعدی ملموس ترند در ادامه با همین محدودیت اصول روش های تکاملی شرح داده خواهد شد و باید توجه داشت که هنگامی که از سطح برازش شده صحبت می شود ممکن است منظور چیزی خیلی پیچیده تر از تصاویر نشان داده شده باشد. با شروع الگوریتم حل کننده ی مسئله از آنجایی که سطح برازش شده ناشناخته است الگوریتم ابتدا چند دسته راه حل را به صورت اتفاقی بر روی دامنه ی مسئله توزیع می کند. یک ژنوم چیزی نیست جز مقادیر مشخص شده برای هر یک از ژن ها (پارامتر ها). در مورد مثال بالا یک ژنوم می تواند برای مثال مقدار { ۰٫۲= A و ۰٫۵= B }  باشد. الگوریتم پس از تولید راه حل های تصادفی آن ها را بررسی کرده و مقدار برازش شده محاسبه می کند. در شکل (۱۳) نمونه ای از توزیع اولیه ی الگوریتم تکاملی نشان داده شده است. پس از اینکه مقدار هر یک از ژنوم ها بدست آمد(ارتفاع سطح در مورد مثال بالا) می توان لیستی از بهترین تا بدترین راه حل تولید شده را تولید کرد. ارز آنجایی که ما به دنبال مرتفع ترین نقطه هستیم منطقی است که ژنوم های با مقدار بیشتر به قله نزدیک ترند تا ژنوم های کوچک تر. در نتیجه می توان بدترین جواب های بدست آمده را از بین برد و بر روی جواب های بهتر تمرکز کرد. شکل (۱۴) انتخاب های بهتر با توجه به اولین نسل تولید شده نشان داده شده است.

شکل 16 :  نقاط توزیع شده توسط الگوریتم تکاملی

شکل 17 : نقاط توزیع شده توسط الگوریتم تکاملی

خروج از برنامه و استفاده ار جواب هایی که در اولین مرحله از اجرای الگوریتم بدست آمده است به حد کافی مفید نیست زیرا نسل اولیه به صورت تصادفی تولید شده است. عملیاتی که در مرحله ی بعد صورت می گیرد گسترش بهترین ژنوم ها برای تولید نسل بعدی خواهد بود. وقتی که دو ژنوم برگزیده با یکدیگر تریکب شوند و نسل جدیدی را تولید کنند نسل تولید شده در فضای میانه ی جواب ها خواهد بود و در نتیجه جواب های جدیدتری بررسی خواهد شد. در شکل (۱۵) این عملیات نشان داده شده است.

شکل 18 : نقاط تولید شده توسط ترکیب دو ژنوم برگزیده

در این مرحله نسل جدیدی تولید شده است که کاملا تصادفی نیست و شروع به نزدیک شدن به سه نقطه ی ماکزیمم می کند. عملیات انجام شده به صورت یک الگوریتم تکرار پذیر با حذف بدترین گزینه ها و تولید نسل به کمک بهترین گزینه ها ادامه می یابد تا به نقاط ماکزیمم که عملا جواب مسئله هستند منتهی شود. در شکل (۱۶) انتهای پروسه ی الگوریتم تکاملی نشان داده شده است.

شکل 19 :  رسیدن به نقاط ماکزیمم به عنوان جواب مسئله با تکرار عملیات الگوریتم تکاملی

انجام چنین عملیاتی نیاز به پنج قسمت مهم دارد که به آن آناتومی الگوریتم حل کننده ی مسئله مشهور است :

• تابع هدف
• مکانیزم انتخاب
• الگوریتم تزویج
• الگوریتم تلفیق
• کارخانه ی جهش

3-1-4 .تابع هدف (Fitness function)

در دنیای طبیعت تابع هدف خاصی نمی توان تعریف کرد . معمولا گفتن اینکه دقیقا تابع هدف یک موجود چیست بسیار مشکل است. مطمئنا ارتباطی با اینکه موجود تبدیل به قوی ترین و یا سریعترین شود وجود ندارد. دلیل اینکه گیاه پیچک همانند درختان تنه ی قطور نمی سازد این است که پرداختن به افزایش قطر گیاه باعث کاهش انعطاف پذیری آن و در نتیجه غیر بهینه شدن فرآیند پیچیدن آن به دور دیگر گیاهان که لازمه ی دسترسی به نور است می شود. تابع هدف برآیند هزاران فاکتور های متناقض و متفاوت است. رسیدن به تابع هدف به کمک روش های تکاملی ایجاد سازش و برآورده کردن عادلانه ی این فاکتور هاست.

در روش های بهینه سازی تکاملی تعریف تابع هدف خیلی ساده تر صورت می گیرد. تابع هدف هر چیزی می تواند باشد، هر تابعی که ما بخواهیم. ما در تلاشیم که یک مسئله را حل کنیم و در نتیجه می توانیم تشخیص دهیم که هدف چیست. برای مثال تصور کنید که ما می خواهیم یک فرمی را با کمترین دور ریز مصالح بسازیم. می توان مسئله را به این صورت بیان کرد که تابع هدف یک مستطیل (در دو بعد) و یا یک مکعب مستطیل (در سه بعد)  می باشد که با کمترین اختلاف یک سطح  و یا یک حجمی را احاطه می کند. در شکل (۱۷) تابع هدف پیدا کردن مستطیلی است که کمترین مساحت را داشته و سطح دلخواه ارائه شده را بپوشاند. مطمئنا مستطیل B به دلیل داشتن مساحت کمتر نسبت به A بهینه تر است.

شکل 20 : تابع هدف با عنوان مستطیل احاطه کننده ی یک سطح که دارای کمترین مساحت باشد.

مستطیل B دارای مساحت کمتری نسبت به A بوده و در نتیجه بهینه تر است.

وقتی که هدف ساخت سه بعدی یک حجم باشد به نظر چرخاندن آن تا جایی که کمترین مصالح  مصرف شود یک راه حل خوب برای پیدا کردن بهینه ترین جواب مسئله است. برای چرخاندن یک مکعب مستطیل نیاز به سه محور دوران داریم تا تمامی حالات ممکن را بررسی کنیم. برای ملموس تر شدن مسئله دو دوران در راستای محور x و y نمایش داده می شود. در نتیجه ژن A معادل زاویه ی دوران محور x و ژن B معادل زاویه ی دوران محور y مکعب مستطیل احاطه کننده ی حجم است. از آنجایی که دوران بیش از ۳۶۰ درجه مفهومی ندارد بازه ی دوران محدود بوده و می توان آن را بین صفر تا ۹۰ درجه تعریف کرد. با دوران حول محور y می توان برای نمونه  جواب های نشان داده شده در شکل (۱۸) را تولید کرد.

 

شکل 21 : مکعب مستطیل احاطه کننده ی حجم با دوران حول محور y

در صورتی که زاویه ی دوران دلخواه برای هر یک از محور های دوران انتخاب کنیم در عمل یک نقطه با مختصات (Ai,Bi ) انتخاب کرده ایم که از یک طرف Ai معادل زاویه ی دوران حول محور x و Bi معادل زاویه ی دوران حول محور y می باشد. از طرف دیگر این مختصات را می توان متناظر نقطه ای واقع بر روی سطح تابع هدف دانست که برابر حجم مکعب مستطیل احاطه کننده ی فرم است (شکل (۱۹)).

شکل 22 : مجموعه ی دو محور دوران مکعب مستطیل احاطه کننده ی حجم را می توان معادل مختصاتی دانست که بر روی سطح معرف تابع هدف (حجم مکعب مستطیل) قرار دارد (Ai,Bi). ارتفاع این مختصات تعیین کننده ی جواب مسئله است.

با توجه به مثال زده شده و با پیگیری مراحل نشان داده شده در شکل (۱۲) الی (۱۶) می توان دو زاویه ی دوران که کمترین مصالح مصرفی که به عنوان تابع هدف مشخص شده بود را بدست آورد. انتخاب تابع هدف به عنوان اولین گام و تعیین کننده ترین فاکتور حل مسائل بهینه سازی است.

3-1-5 .مکانیزم انتخاب (Selection Mechanism)

تکامل در طبیعت با انتخاب طبیعی صورت می گیرد. طبیعت با انتخاب بهترین نسل ها که عملا گزینه هایی هستند که تحت شرایط سخت طبیعی دوام آورده اند مدام در حال بهتر کردن نسل های بعدی است. اما این مسئله در رایانه به شکل ساده تری صورت می گیرد. تنها یک سوال است که باید پاسخ داده شود: از نظر تابع هدف گزینه ی مناسب برای تولید نسل بعدی کدام است؟

در ادامه  از برنامه ی Galapagos که ضمیمه ی نرم افزار معماری پارامتریک Grasshopper می باشد استفاده شده است. این نرم افزار  از روش های تکاملی برای حل مسئله استفاده می کند. در این نرم افزار در گام اول باید یک نسل مولد انتخاب شود تا نسل های بعدی از این نسل تولید شوند. در نوع انتخاب این نسل مولد می توان چند روش به کار برد که سه روش بیشترین کاربرد را دارد:

• انتخاب ایزوتروپیک و یا یکنواخت (Isotropic selection)

در این روش تمامی جواب ها ی برگزیده شانس یکسانی برای تاثیر بر روی نسل بعدی را دارند. این روش ساده ترین روش انتخاب بوده و از پیدا شدن جواب های بهینه ی محلی که عملا ممکن است بهترین جواب نباشند جلوگیری می کند. در شکل (۲۰) این روش انتخاب نشان داده شده است.

شکل 23 : روش انتخاب ایزوتروپیک (همگن) نسل های مولد

• انتخاب انحصاری (Exclusive selection)

در این روش با توجه به شکل (۲۱) فقط بخش مشخصی از گزینه های بهینه توانایی تولید نسل داشته و دیگر گزینه ها حذف می شوند.

شکل 24: روش انتخاب انحصاری نسل های مولد

• انتخاب جهت دار (Biased selection)

در این روش با بهینه تر شدن جواب ها شانس انتخاب آن ها برای تولید نسل بعدی بیشتر خواهد شد. می توان با ضرب تابع خاصی در این روش شانس انتخاب را تشدید یا کاهش داد. در شکل (۲۲) این روش نشان داده شده است.

شکل 25 : روش انتخاب جهت دار نسل های مولد

3-1-6 .الگوریتم تلفیق (Coalescence Algorithm)

بعد از انتخاب مولد، نسل های بعدی باید بوسیله ی مکانیزمی تولید شود. در روش های تکاملی ژنوم ها همانند متغییر هایی عمل می کنند که بازه ی مشخصی دارند. برای تلفیق دو ژنوم (که دارای تعدادی مشخص ژن و یا در واقع متغییر هستند) باید تصمیم گرفته شود که کدام مقدار برای ژن های آن ها در نظر گرفته شود. برای این عمل چندین روش موجود است.

در روش دور رگه ای (crossover) همانند شکل (۲۵) درصدی از ژن های نسل جدید از نسل مادر به ارث برده می شود و ما بقی از پدر.

شکل 26 :  تلفیق به روش دورگه ای

در روش اختلاطی میانگین دو ژن متناظر یکدیگر برای ژن نسل جدید در نظر گرفته می شود. این تلفیق در شکل (۲۶) نشان داده شده است.

شکل 27 : تلفیق به روش اختلاطی (میانگین)

در این روش می توان در صورتی که به طور مثال ژنوم مادر بهینه تر از ژنوم پدر است ضریب تاثیر بیشتر از ۵۰% را برای آن در نظر گرفت. این عمل در شکل (۲۶) نشان داده شده است.

شکل 28 : تلفیق به روش اختلاطی (دارای ضریب)

3-1-7 .کارخانه ی جهش (Mutation Factory)

تمامی مکانیزم های تشریح شده تا به حال ( انتخاب، تزویج، تلفیق) به گونه ای طراحی شده اند که با هر پیشرفت در نسل جواب ها بهینه تر شوند. با این حال این مکانیزم ها تمایل دارند که تنوع در جواب حل مسئله را کاهش دهند. تنها مکانیزمی که می تواند تنوع در جواب ایجاد کند ایجاد جهش در ژنوم هاست. برای نشان دادن مکانیزم جهش می توان از نموداری استفاده کرد که ژن های یک ژنوم بر روی یک محور و مقدار هر ژن بر اساس بازه ای که می تواند اتخاذ کند بر روی محور دیگر نشان داده شود ( شکل (۲۶-الف)). متداولترین روش در مکانیزم جهش روش جهش نقطه ای (point mutation) می باشد که در شکل (۲۶- ب) نشان داده شده است. در این روش مقدار یک ژن را می توان به صورت انفرادی تغییر داد. روش دیگری نیز وجود دارد که کمتر متداول بوده و در آن مقادیر ژن های همسایه با یکدیگر جابجا می شود. این روش جهش معکوس (Inversion Mutation) می گویند (شکل (۲۶- ج)).

شکل 29 : نمودار ژنوم با شماره ی ژن بر روی محور افق و مقدار ژن نسبت به بازه قابل اتخاذ بر روی محور عمود (الف) ، جهش نقطه ای با تغییر مقدار یک ژن (ب)، جهش معکوس با جابجایی مقادیر ژن های همسایه (ج)

3-2.جمع بندی فصل سوم

در این فصل ابتدا به معرفی الگوریتم های کاربردی در حوزه معماری پرداخته شده است. با توجه به این تعاریف و کاربردهای هر یک، الگوریتم ژنتیک به عنوان الگوریتم کاربردی برای انجام این پژوهش انتخاب شده است. الگوریتم ژنتیک برای رفع پیچیدگی در مسائل عملکرد و فرم و همچنین به عنوان ابزاری برای بهینه سازی در حوزه معماری استفاده میشود. در ادامه به بیان نحوه کار این الگوریتم برای یافتن پاسخ بهینه پرداخته شده است. الگوریتم ژنتیک پس از تولید جمعیت اولیه ای از پاسخهای تصادفی، براساس مکانیزم های انتخاب و تلفیق اعضاء برگزیده برای تولید نسل بعدی را انتخاب کرده و سپس با بکار گیری مکانیزم تلفیق با دو عضو نسل قبلی عضو فرزند را تولید کرده و با اعمال مکانیزم هایی چون جهش بر روی تعدادی از فرزندان تولید شده تنوع ژنتیکی را تأمین میکند.

این الگوریتم با تکرار فرآیند مشابه در نسلهای پیشرو به پاسخ بهینه نزدیک و نزدیک تر خواهد شد تا زمانیکه به پاسخ مطلوب که در میان بازه ای تعریف شده از پاسخ مطلق قرار دارد، دست یابد. در انتهای فصل دو نمونه موردی حل مسئله با الگوریتم ژنتیک برای آشنایی بیشتر با نحوه پاسخ یابی این الگوریتم ارائه شده است.

 

فهرست مطالب

 

فصل اول: مقدمه و کلیات پژوهش

1 . مقدمه.........................................................................................................................................................03

1-1. کلیات.................................................................................................................................................... 03

1-1-1. تعریف و بیان مسئله........................................................................................................................... 03

2-1-1. ضرورت و اهمیت پروژه....................................................................................................................... 04

3-1-1. اهداف تحقیق(اهداف اصلی و فرعی) .................................................................................................... 05

4-1-1 .سؤالات تحقیق (سؤالات اصلی و فرعی) .............................................................................................. 05

5-1-1.فرضیات تحقیق................................................................................................................................... 05

6-1-1. تبیین حوزه ی شمول طرح................................................................................................................. 06

7-1-1.روش انجام تحقیق (بنیادی، توسعه ای، کاربردی و...) ............................................................................. 07

8-1-1.جنبه‌های نوآوری طرح.......................................................................................................................... 07

 فصل دوم: پیشینه پژوهش

1-2. مقدمه.................................................................................................................................................... 09

1-1-2. بوستان.............................................................................................................................................. 09

1-2-2.انواع تقسیم بندی فضاهای سبز شهری و جایگاه پارک ......................................................................... 10

2-2-2. انواع پارک ها و اجزای تشکیل دهنده ی آنها....................................................................................... 10

1-3-2. کارکردهای پارک در سطح شهر.......................................................................................................... 11

1-4-2. طبقه‌بندی پارک‌ها بر اساس هویت...................................................................................................... 13

2-4-2 .طبقه‌بندی پارک ها بر اساس اهمیت، مقیاس و حوزه ی نفوذ............................................................... 13

3-4-2. طبقه بندی پارک ها بر اساس عملکرد................................................................................................. 14

1-5-2. فضاهای موجود در پارک ها................................................................................................................ 15

2-5-2. تشکیلات اداری.................................................................................................................................. 15

3-5-2. خیابانها ............................................................................................................................................. 15

4-5-2درب های ورودی و خروجی.................................................................................................................. 15

5-5-2 .پارکینگ ........................................................................................................................................... 15

6-5-2. موزه................................................................................................................................................... 15

7-5-2. گلخانه............................................................................................................................................... 15

8-5-2. تشکیلات تزئیناتی.............................................................................................................................. 16

9-5-2. تشکیلات رفاهی و تفریحی ................................................................................................................ 16

10-5-2 .دریاچه مصنوعی.............................................................................................................................. 16

11-5-2 .سالن ورزشی................................................................................................................................... 16

1-6-2 .تهدیدات و بحران های شهری ............................................................................................................ 17

1-1-6-2 . تهدیدات طبیعی........................................................................................................................... 17

2-1-6-2. تهدیدات انسان ساخت.................................................................................................................... 18

1-7-2. تحلیل شاخص‌های عمومی مکان‌یابی پارک‌ها و سرای محله................................................................. 19

8-2. تحلیل اصول عام طراحی پارک‌ها............................................................................................................ 24

1-8-2. اصول طراحی پارک‌ها......................................................................................................................... 24

9-2. کاربرد چندمنظوره پارک ها و سرای محله از منظر دفاع غیرعامل............................................................. 26

1-9-2. بررسی تحلیلی الزامات و ملاحظات عام طراحی پارک های شهری از منظر پدافند غیرعامل................... 26

1-1-9-2. بررسی تحلیلی الزامات و ملاحظات عام طراحی مسیرهای ارتباطی و دسترسی به پارک‌ها................. 26

2-1-9-2. بررسی تحلیلی الزامات و ملاحظات عام طراحی معابر ورودی............................................................ 27

3-1-9-2. بررسی تحلیلی الزامات و ملاحظات عام طراحی مسیرهای ارتباطی داخل پارک................................. 29

4-1-9-2. بررسی تحلیلی الزامات و ملاحظات عام طراحی مبلمان داخل پارک................................................. 32

5-1-9-2. فضاهای باقابلیت چندعملکردی در پارک‌ها و تعریف عملکرد در زمان بحران..................................... 32

10-2. معیارهای پدافند غیرعامل در مکان‌یابی پارک‌ها..................................................................................... 38

1-10-2. الزامات پدافند غیرعامل در جانمایی اجزای پارک‌ها.............................................................. 39

3-2-1. الزامات پدافند غیرعامل در جانمایی پارکینگ...................................................................... 39

2-10-2. الزامات پدافند غیرعامل در جانمایی ورودی‌ها.................................................................... 40

3-10-2. الزامات پدافند غیرعامل در جانمایی مبلمان...................................................................... 41

4-10-2. الزامات پدافند غیرعامل در جانمایی نمازخانه .................................................................... 42

6-10-2. الزامات پدافند غیرعامل در جانمایی سالن ورزشی .............................................................. 43

7-10-2. الزامات پدافند غیرعامل در جانمایی دریاچه مصنوعی........................................................... 43

8-10-2. الزامات پدافند غیرعامل در جانمایی زمین ورزشی............................................................... 44

11-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی اجزای پارک‌ها.................................................................. 44

1-11-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی مسیرهای دسترسی و مسیرهای ارتباطی داخلی...................... 45

2-11-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی ورودی پارک‌ها.............................................................. 46

3-11-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی محوطه و فضاهای باز....................................................... 46

4-11-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی مبلمان........................................................................ 47

5-11-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی نمازخانه چندمنظوره پارک................................................ 47

1-5-11-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی مسیرهای دسترسی به نمازخانه چندمنظوره پارک................ 47

2-5-11-2. ابعاد کلی مورد نیاز در نمازخانه چندمنظوره پارک........................................................... 48

3-5-11-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی راهروهای داخلی نمازخانه چندمنظوره پارک....................... 48

4-5-11-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی ورودی و خروجی‌ها نمازخانه چندمنظوره پارک.................... 49

5-5-11-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی خروجی‌های اضطراری نمازخانه چندمنظوره پارک................. 49

6-5-11-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی تأسیسات و تجهیزات نمازخانه چندمنظوره پارک.................. 50

12-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی سالن ورزشی.................................................................... 51

1-12-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی مسیرهای دسترسی به سالن ورزشی..................................... 52

2-12-2. الزامات پدافند غیرعامل در طراحی معماری سالن ورزشی چندمنظوره....................................... 52

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

1-3. مقدمه.................................................................................................................................................... 56

2-1-3 .روش های تکاملی برای حل مسئله...................................................................................................... 56

3-1-3 .پروسه ی حل مسئله........................................................................................................................... 58

3-1-3  .تابع هدف (Fitness function) ...................................................................................................... 61

4-1-3  .مکانیزم انتخاب (Selection Mechanism) .................................................................................. 63

5-1-3  .الگوریتم تلفیق (Coalescence Algorithm) ................................................................................ 65

6-1-3 .کارخانه ی جهش (Mutation Factory) ........................................................................................ 66

2-3 .جمع بندی فصل سوم.............................................................................................................................. 67

فصل چهارم: مطالعات سایت

4-1 .مقدمه..................................................................................................................................................... 69

4-1-1 .شهرستان نیشابور................................................................................................................................ 69

4-1-2.جغرافیا................................................................................................................................................ 69

4-1-3.جغرافیای طبیعی................................................................................................................................. 69

4-1-4.دین و مذهب........................................................................................................................................ 70

4-1-5.زبان و گویش........................................................................................................................................ 70

4-1-6.گردشگری............................................................................................................................................ 70

4-2.ویژگی های اقلیمی شهر نیشابور................................................................................................................. 71

4-2-1.دماورطوبت........................................................................................................................................... 71

4-2-2.بارش................................................................................................................................................... 72

4-2-3.رطوبت نسبی...................................................................................................................................... 73

4-2-4بادها.................................................................................................................................................... 73

4-2-5.تابش آفتاب......................................................................................................................................... 74

4-2-6.استاندارهای اشری............................................................................................................................... 75

4-3.راهکارهایی جهت طراحی اقلیمی متناسب با اقلیم نیشابور........................................................................... 75

4-3-1.توجه به نحوه ی تابش آفتاب و جریان باد .............................................................................................. 76

4-3-2.ایجاد مانع برای تابش افتاب................................................................................................................... 76

4-3-3.جهت گیری ساختمان.......................................................................................................................... 77

4-3-5.استفاده از تهویه ی طبیعی................................................................................................................... 77

4-3-6. استفاده از توده حرارتی........................................................................................................................ 78

4-4.ویژگی های سایت بوستان هاشمی نژاد نیشابور........................................................................................... 79

4-4-1.دسترسی سواره در اطراف سایت ........................................................................................................... 79

4-4-2.دسترسی پیاده در اطراف سایت.............................................................................................................. 80

4-4-3.کاربری های اطراف سایت...................................................................................................................... 81

4-4-4.نقاط شاخص در سایت........................................................................................................................... 81

4-4-5.فضاهای سبز........................................................................................................................................ 82

4-4-6.دسترسی های درون سایت.................................................................................................................... 82

4-4-7.محورهای اصلی سایت.......................................................................................................................... 83

4-4-8.محل تجمع های روزانه و شبانه............................................................................................................. 83

فصل پنجم: نتیجه گیری  و یافته های پژوهش

5-1.مقدمه..................................................................................................................................................... 85

5-1-1.مکان یابی........................................................................................................................................... 85

5-1-2. شاخص های مؤثر در مکان یابی......................................................................................................... 85

5-1-3. مختصات............................................................................................................................................ 87

5-2. الگوریتم مکانیابی.................................................................................................................................... 89

5-2-1.  مکانیابی مختصاتی ............................................................................................................................. 90

5-3. نتیجه گیری ........................................................................................................................................... 93

فهرست جدول­ها

منابع

1.احمدی زاده، سید سعید و بنای رضوی، مسعود(1388). تحلیل مکان مناسب فضای سبز شهری با استفاده از فرایند تحلیلی سلسله مراتبی(AHP و GIS) مطالعه موردی شهر بیرجند، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی- شماره 93، صفحات: 116-97.

2.اسمعیلی، اکبر(1381). بررسی و تحلیل کاربری‌های فضای سبز(پارک‌های درون‌شهری) از دیدگاه برنامه‌ریزی شهری(نمونه موردی مناطق 1 و 8 شهرداری تبریز). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس.

3.اصغریان جدی، احمد(1394). بومی‌سازی استانداردهای پناهگاه جمعی و خانوادگی در ایران. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.

4.اکبرپور­ سراسکانرود، محمد(1388). بررسی کاربری فضای سبز(پارک­های شهری) از دیدگاه برنامه­ریزی شهری، نمونه موردی منطقه یک شهرداری تبریز. سومین همایش ملی فضای سبز و منظر شهری، ویژه‌نامه شماره 27.

5.الزامات پدافند غیرعامل در پارکها، سرای محله و بوستانهای شهری- مرکز مطالعات فنی و مهندسی پایداری ملّی کشور- سال 1395.

6.امینایی، مجید(1392). ملاحظات طراحی فضاهای سبز شهری از منظر پدافند غیرعامل(با تأکید بر پارک شهر). پایان­نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته­ی مهندسی پدافند غیرعامل. مجتمع دانشگاهی آمایش و پدافند غیرعامل، دانشگاه صنعتی مالک اشتر.

7.بررسی و تحلیل تمهیدات پدافند غیر عامل در شهرسقز در رویکردی تحلیلی- ط پریزادی ، ح  حسینی امینی-دو فصلنامه مدیریت شهری، سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور، پژوهشکده مدیریت شهری و روستایی، شماره 26-سال 1389.

8.پدافند غیر عامل  در معماری-هوشیار مسگری - انتشارات دانشگاه یزد- سال 1330.

9.پورمحمدی، محمدرضا(1382). برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری. تهران: انتشارات سمت.

10.پورهاشمی، مهدی(1390). بررسی ساختار جنگل‌های شهری(پژوهش موردی: پارک جنگلی چیتگر). نخستین همایش باغ گیاه‌شناسی ملی ایران، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، باغ گیاه‌شناسی ملی ایران، آبان ماه 1390.

11.پیمان، صفا و غضنفری­نیا، سجاد(1391). استحکامات و سازه­های امن. تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی مالک اشتر.

12حسینی، سید بهشید(1389). معیارهای عمومی در طراحی ساختمان­های عمومی شهری. تهران: نشر عابد.

13.حسینی، سید بهشید(1386). طراحی در بحران. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش­های دفاع مقدس.

14.خلیلی، سامان؛ رجب پور کاشف، افشین و امامی، امیرعباس(1391). مدیریت اجرای طرح اسکان اضطراری در 15.خیابان های شهر تهران. دومین کنفرانس ملی مهندسی و مدیریت ساخت. دانشگاه صنعتی امیرکبیر، پردیس بندرعباس.

16.خمر، غلامعلی؛ شاهمرادی، لقمان و حیدری تاشه کبود، اکبر­(1391). معیارهای آبی پارک­های شهری برای ارتقاء محیط اجتماعی(مطالعه موردی پارک یعقوب لیث شهر زابل). مجله پژوهش و برنامه­ریزی شهری، سال چهارم، شماره دوازدهم.

17.درآمدی بر روش تحقیق در معماری - شاهین حیدری-انتشارات کتاب فکر نو -سال 1392.

18.ذاکری، هادی(1391). مجموعه دستورالعمل ها و آیین نامه های ساماندهی مشارکت های اجتماعی در محلات شهر تهران-مدیریت محله. تهران: انتشارات فرهنگ و تمدن

19.زیاری،کرامت الله(1381). برنامه­ریزی کاربری اراضی شهری، دانشگاه یزد.

20.سازمان برنامه و بودجه، معاونت امور فنی(1374). موازین فنی ورزشگاه­های کشور. نشریه شماره 132.

21.سازمان پدافند غیرعامل کشور(1392). سند راهبردی پدافند غیرعامل.

22.سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور(1393). راهنمای طراحی و اجرای ساختمان ورزشگاه­های کوچک. ضابطه شماره 373.

23.سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، معاونت فنی و نظارت(1388). پیش­نویس راهنمای طراحی سالن­های ورزشی مدارس کشور.

24.سعیدنیا، احمد(1383). فضای سبز شهری. انتشارات سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، جلد نهم.

25.سلطانی، بهرام(1384). مبانی معماری فضای سبز شهری. تهران: انتشارات دیت.

26.شهبازی ­فرد، محمد؛ خاکپور، براتعلی؛ رفیعی، هادی و توانگر، معصومه(1389). تحلیلی بر ابعاد اجتماعی فضاهای سبز شهری با تأکید بر دیدگاه شهروندان(مطالعه موردی: کلان‌شهر مشهد).

27.شرحی بر دفاع بدون سلاح - غلامرضا جلالی فراهانی-  فصلنامه ی فرهنگ و دانش پدافند غیر عامل-سال 1381.

28.شهرسازی و توسعه کلان شهرهای ایران-م کاظمی-سال 1381.

29.طراحی شهری به فرم یک شهر پایدار-ح بحرینی-انتشارات پردازش و برنامه ریزی شهری-سال 1383.

30.طراحی شهری و راهکارهای پدافند غیر عامل -  مجید فرهمندیان -سال 1391.

31.طراحی پارکها و فضاهای سبز شهری از منظر پدافند غیر عامل - محمد سلیمی راد ، هادی حسین خانی- اولین همایش بررسی چالش ها و ارایه راهکارهای نوین مدیریت شهری-سال 1397.

32.طراحی و برنامه ریزی پارک های واحد شهری جهت اجرای طرح اسکان و امداد -  مجید امینایی -  مهدی مدیری -سال 1392.

33.طراحی شهری و راهکارهای پدافند غیر عامل- مجید فرهمندیان - سال  1391.

34.فرزام­شاد، مصطفی و عراقی­زاده، مجتبی(1391). مبانی برنامه­ریزی و طراحی شهر امن از منظر پدافند غیرعامل. اصفهان: انتشارات علم آفرین.

35.قربانی، رسول(1376). ارزیابی کمبود پارک در مناطق شهری تبریز. صفه، شماره 47، صفحات: 120-109.

36.کاربرد پدافندغیرعامل در ژئوپلیتیک و برنامه ریزی شهر ی شهرستان شهریار- ح  حسینی امینی-انتشارات آثار معاصر-سال 1391.

37.کاربری زمین شهری- احمد سعید نیا - انتشارات مرکز مطالعات برنامه ریزی شهری و شهرداری تهران- نشریه شماره 99- سال 1387.

38.معماری امن پایدار، اهداف مشترک معماری پایدار و دفاع غیرعامل-ملک پورپیرجل، دانش آشتیانی-کنفرانس ملی معماری و منظر شهری پایدار- سال 1393.

39.مبحث بیست و یکم مقررات ملّی ساختمان: پدافند غیرعامل(1391). دفتر مقررات ملّی ساختمان. تهران: نشر توسعه ایران.

40.محمدزاده، رحمت(1390). نقدی بر توسعه فضاهای سبز استاندارد(نمونه موردی: شهرهای ایران). فضای جغرافیایی، سال یازدهم، شماره 35، صفحات78-65.

41.محمدی، جمال؛ ضرابی، اصغر و احمدیان، مهدی(1391). اولویت‌سنجی مکانی توسعه فضاهای سبز و پارک‌های شهری با استفاده از روش AHP (نمونه موردی: شهر میاندوآب). فصلنامه علمی - پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی - سال چهارم، شماره دوم، بهار 1391.

42.معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور، دفتر نظام فنی اجرایی(1389). ضوابط طراحی فضاهای سبز شهری. معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری، نشریه شماره 203.

43.وارثی، حمیدرضا؛ محمدی، جمال و شاهی وندی، احمد(1387). مکان‌یابی فضای سبز شهری با استفاده از GIS. جغرافیا و توسعه ناحیه­ای، شماره 10.

44.نقش راهبردی پدافند غیرعامل در برنامه ریزی شهری با رویکرد پایداری و توسعه فضاهای شهری- سید رسول حسینی ، عبدالله امیری ، سجاد یاری -  سال 1395.

45.هاشمی فشارکی، سید جواد و قراباغی، محسن(1390). مبانی طراحی و ساخت فضاهای امن پناهگاهی. تهران: انتشارات نخبه سازان.

 

46.Dunnet &others (2002). Improving Urban Parks, Play areas andmm Green spaces, pp23-38.

47.Kong.F & Yin.H & Nakagishi.N & Zong.Y (2010). urban green space network development for biodiverty modeling Land scape and urban planning Volum95.

48.Neema.M & Ohgai.A (2010). Multi objective location modeling of urban parks and open.

49.The Capability of Urban Intensification in Achieving Sustainable Urban Form-Jenks, M-London: E & FN Spon-2007.

50.The Future of Logistics: Scenarios for 2025- By Heiko A. von der Gracht -2006.