***معارف هشدار دهنده در سوره الرحمن*** یادداشت منتشر شده
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
معارف هشدار دهنده در سوره الرحمن
معارف هشداری سوره الرحمن از خداوند بخشاینده ای که با یاداوری نعمتها و قدرتش، با 31 بار هشدار قدرت الهی ، بدنبال هدایت بشربا تدبر در این مصادیق می باشد.
مقصود سوره الرحمن برای پی بردن به قدرتها و نعمتهای خداوند، تدبر و توجه و معطوف شدن به هدف خلقت و سر به استانش نهادن وعدم نافرمانی و انحراف و به ضلالت نیافتن است.
این سوره حاوی بیان نعمتهای بزرگ افرینش جهان و انسان و جنیان، تعلیم و تربیت، حساب و میزان ، تامین وسایل رفاه انسان و وجود غذاهای روحی و جسمی او، نشانه های خداوند در زمین و آسمان و دریا ، نعمتهای سرای جاودان بهشت اخروی از قبیل : باغها، چشمه ها،نوشیدنیها، میوه ها، همسران زیباو....همچنین سرنوشت مجرمان و مجازاتهای سخت آنهاست.
خداوند متعال 31 بار با « فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ » به انسان هشدارداده و با یاداوری بر عدم امکان انکار نعمتهای الهی و قدرت مطلق خداوند تاکید نموده است. وما هم مستحبا ۳۱ بار نه تنها میگوییم: «لا بِشَی ءٍ مِن آلائِکَ رَبِّ اُکَذِّبُ» ، بلکه حتی قدرت تکذیب انرا نیز نداریم. واگر کسانی نیز تکذیب میکنند اولا از جهت جهالتشان می باشد و ثانیا خداوند بدانان فرصت هشیار شدن و اتمام حجت را میدهد.
31 بخش صورت گرفته براساس ایه هشدار :
- به نام خدا که رحمتش بی‌اندازه است و مهربانی‌اش همیشگی خداوند رحمان (١) بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ ﴿١﴾
- قرآن را آموزش داد (٢) انسان را آفرید (٣) به او بیان آموخت (٤) خورشید و ماه براساس حسابی [دقیق] در جریانند (٥) گیاه و درخت همواره [به پیشگاه حق] سجده میکنند (٦) آسمان را [بالای زمین] برافراشت، و [برای همۀ امور مادّی و معنوی] میزانِ سنجش قرار داد (٧) برای اینکه در ترازو [از حد لازم] تجاوز نکنید (٨) [در سنجیدن اشیاء] عدالت را رعایت کنید و [در دادوستد] از میزان نکاهید (٩) و زمین را برای [بهره‌مندی] مردمان نهاد (١٠) که در آن انواع میوه‌ها و نخل‌ها با خوشه‌های غلاف‌دار است (١١) و نیز در آن دانه‌های سبوس‌دار و گیاهان [رنگارنگِ] خوشبوست (١٢) پس [ای جنّ و انس] کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (١٣) عَلَّمَ الْقُرْآنَ ﴿٢﴾ خَلَقَ الْإِنْسَانَ ﴿٣﴾ عَلَّمَهُ الْبَیَانَ ﴿٤﴾ الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ بِحُسْبَانٍ ﴿٥﴾ وَالنَّجْمُ وَالشَّجَرُ یَسْجُدَانِ ﴿٦﴾ وَالسَّمَاءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِیزَانَ ﴿٧﴾ أَلَّا تَطْغَوْا فِی الْمِیزَانِ ﴿٨﴾ وَأَقِیمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا الْمِیزَانَ ﴿٩﴾ وَالْأَرْضَ وَضَعَهَا لِلْأَنَامِ ﴿١٠﴾ فِیهَا فَاکِهَةٌ وَالنَّخْلُ ذَاتُ الْأَکْمَامِ ﴿١١﴾ وَالْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَالرَّیْحَانُ ﴿١٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿١٣﴾
- انسان را از گِلی خشکیده چون سفال آفرید (١٤) و جنّ را از شعله‌های صاف و بدون دود آتش به وجود آورد (١٥)پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (١٦) خَلَقَ الْإِنْسَانَ مِنْ صَلْصَالٍ کَالْفَخَّارِ ﴿١٤﴾ وَخَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مَارِجٍ مِنْ نَارٍ ﴿١٥﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿١٦﴾
- دو مشرق و پروردگار دو مغرب است (١٧) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (١٨) رَبُّ الْمَشْرِقَیْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَیْنِ ﴿١٧﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿١٨﴾
- دو دریا [ی شیرین و شور] را به هم درآمیخت، درحالی‌که همواره به هم پیوسته و تلاقی دارند (١٩) [ولی] میان آن دو حایلی است که [به هم] تجاوز نمی‌کنند [در نتیجه باهم مخلوط نمی‌شوند]! (٢٠) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٢١) مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَانِ ﴿١٩﴾ بَیْنَهُمَا بَرْزَخٌ لَا یَبْغِیَانِ ﴿٢٠﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢١﴾
- از آن دو [دریا] لؤلؤ و مرجان بیرون می‌آید (٢٢) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٢٣) یَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَالْمَرْجَانُ ﴿٢٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢٣﴾ و٢٨﴾
- کشتی‌های کوه‌آسای بادبان‌برافراشته که در دریاهاست، در سیطرۀ اراده و مالکیت اوست (٢٤) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٢٥) وَلَهُ الْجَوَارِ الْمُنْشَآتُ فِی الْبَحْرِ کَالْأَعْلَامِ ﴿٢٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢٥﴾
- همۀ زمینیان فانی‌شدنی‌اند (٢٦) و فقط ذات باشکوه و ارجمند پروردگارت باقی است (٢٧) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٢٨) کُلُّ مَنْ عَلَیْهَا فَانٍ ﴿٢٦﴾ وَیَبْقَىٰ وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِکْرَامِ ﴿٢٧﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢٨﴾
- هرکه در آسمان‌هاو زمین است [وسائل تأمین‌کننده نیازهایش را] از او درخواست می‌کند، و او هر روز در کاری است (٢٩) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٣٠) یَسْأَلُهُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ کُلَّ یَوْمٍ هُوَ فِی شَأْنٍ ﴿٢٩﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٠﴾
- ای انس و جنّ! یقیناً به [حساب] شما خواهیم پرداخت (٣١) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٣٢) سَنَفْرُغُ لَکُمْ أَیُّهَ الثَّقَلَانِ ﴿٣١﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٢﴾
- ای گروه جنّ و انس! اگر می‌توانید از کرانه‌های آسمان و زمین بیرون روید پس بیرون روید، ولی جز با قدرتی ویژه نمی‌توانید بیرون روید (٣٣) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٣٤) یَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ تَنْفُذُوا مِنْ أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ فَانْفُذُوا ۚ لَا تَنْفُذُونَ إِلَّا بِسُلْطَانٍ ﴿٣٣﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٤﴾
- [در قیامت] بر شما شعله‌هایی بی‌دود از آتش، و دودِ آتش‌آلود فرستاده می‌شود، و نمی‌توانید یکدیگر را [برای دفع آن] یاری دهید (٣٥) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٣٦) یُرْسَلُ عَلَیْکُمَا شُوَاظٌ مِنْ نَارٍ وَنُحَاسٌ فَلَا تَنْتَصِرَانِ ﴿٣٥﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٦﴾
- در آن هنگام آسمان بشکافد، و همانند چرمی گلگون گردد (٣٧) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٣٨) فَإِذَا انْشَقَّتِ السَّمَاءُ فَکَانَتْ وَرْدَةً کَالدِّهَانِ ﴿٣٧﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٨﴾
- در آن روز از گناه هیچ انس و جنّی [به سبب روشن‌بودنِ اوضاع و احوالش] پرسیده نمی‌شود (٣٩) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٤٠) فَیَوْمَئِذٍ لَا یُسْأَلُ عَنْ ذَنْبِهِ إِنْسٌ وَلَا جَانٌّ ﴿٣٩﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٠﴾
- گناه‌پیشگان را از نشانه‌هایشان می‌شناسند، پس موهای جلوی سر و پاهایشان را می‌گیرند [و به دوزخشان می‌اندازند] (٤١) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٤٢) یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیمَاهُمْ فَیُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِی وَالْأَقْدَامِ ﴿٤١﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٢﴾
- این دوزخی است که گناه‌پیشگان منکر آن بودند (٤٣) میان آتش و آبی بسیار داغ و سوزنده رفت‌وآمد میکنند! (٤٤) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٤٥) هَٰذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِی یُکَذِّبُ بِهَا الْمُجْرِمُونَ ﴿٤٣﴾ یَطُوفُونَ بَیْنَهَا وَبَیْنَ حَمِیمٍ آنٍ ﴿٤٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٥﴾
- برای کسی که از ایستادن در پیشگاه پروردگارش [برای حسابرسی] بترسد دو بهشت است (٤٦) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٤٧) وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ ﴿٤٦﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٧﴾
- [دو بهشتی] که دارای درختانی پر شاخ و برگ و باطراوتند (٤٨) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٤٩) ذَوَاتَا أَفْنَانٍ ﴿٤٨﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٩﴾
- در آن دو [بهشت] همواره دو چشمۀ پُرآب جاری است (٥٠) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٥١) فِیهِمَا عَیْنَانِ تَجْرِیَانِ ﴿٥٠﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥١﴾
- در آن [دو بهشت] از هر میوه‌ای دو گونۀ متفاوت وجود دارد (٥٢) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٥٣) فِیهِمَا مِنْ کُلِّ فَاکِهَةٍ زَوْجَانِ ﴿٥٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥٣﴾
- [بهشتیان] بر بسترهایی که آستری آن‌ها از حریر ستبر است تکیه می‌زنند، و میوه‌های رسیدۀ آن دو بهشت [به آسانی] در دسترس است (٥٤) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٥٥) مُتَّکِئِینَ عَلَىٰ فُرُشٍ بَطَائِنُهَا مِنْ إِسْتَبْرَقٍ ۚ وَجَنَى الْجَنَّتَیْنِ دَانٍ ﴿٥٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥٥﴾
- در آن‌ها زنانی هستند که فقط به شوهرانشان عشق می‌ورزند که پیش از آن شوهران، دست هیچ انس و جنّی به آنان نرسیده است (٥٦) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٥٧) فِیهِنَّ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ ﴿٥٦﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥٧﴾
- آن زنان [در زیبایی و جذابیت] گویی یاقوت و مرجانند (٥٨) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٥٩) کَأَنَّهُنَّ الْیَاقُوتُ وَالْمَرْجَانُ ﴿٥٨﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥٩﴾
- آیا پاداش نیکی جز نیکی است؟ (٦٠) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٦١) هَلْ جَزَاءُ الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ ﴿٦٠﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦١﴾
- به‌جز آن [دو بهشت]، دو بهشتِ [دیگر نیز برای آنان فراهم] است (٦٢) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٦٣) وَمِنْ دُونِهِمَا جَنَّتَانِ ﴿٦٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٣﴾
- سرسبزی آن دو [بهشتِ دیگر و طراوت درختانش] به اوج زیبایی رسیده است (٦٤) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٦٥) مُدْهَامَّتَانِ ﴿٦٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٥﴾ ف
- در آن دو [بهشت دیگر همواره] دو چشمۀ جوشان [و در حال فوران] است (٦٦) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٦٧) فِیهِمَا عَیْنَانِ نَضَّاخَتَانِ ﴿٦٦﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٧﴾
- در آن دو بهشت [انواع] میوه‌ها و درخت خرما و انار است (٦٨) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٦٩) فِیهِمَا فَاکِهَةٌ وَنَخْلٌ وَرُمَّانٌ ﴿٦٨﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٩﴾
- در آن‌ها زنانی نیکوسیرت و زیباصورتند (٧٠) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٧١) فِیهِنَّ خَیْرَاتٌ حِسَانٌ ﴿٧٠﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧١﴾
- حوریانی پرده‌نشین که در خیمه‌هایند (٧٢) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٧٣) مَقْصُورَاتٌ فِی الْخِیَامِ ﴿٧٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧٣﴾
- پیش از شوهرانِ بهشتی خود، دست هیچ انس و جنّی به آنان نرسیده است (٧٤) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٧٥) فِیهِمَا فَاکِهَةٌ وَنَخْلٌ وَرُمَّانٌ ﴿٦٨﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٩﴾ لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ ﴿٧٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧٥﴾
- [بهشتیان] بر بالش‌های سبز و فرش‌های زیبا و فاخر تکیه می‌زنند (٧٦) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٧٧) مُتَّکِئِینَ عَلَىٰ رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَعَبْقَرِیٍّ حِسَانٍ ﴿٧٦﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧٧﴾
- نام پروردگارِ پُرشکوه و ارجمندت [همیشه] خجسته و پُرخیر است (٧٨) تَبَارَکَ اسْمُ رَبِّکَ ذِی الْجَلَالِ وَالْإِکْرَامِ ﴿٧٨﴾
متن سوره بصورت متولی
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ ﴿١﴾ عَلَّمَ الْقُرْآنَ ﴿٢﴾ خَلَقَ الْإِنْسَانَ ﴿٣﴾ عَلَّمَهُ الْبَیَانَ ﴿٤﴾ الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ بِحُسْبَانٍ ﴿٥﴾ وَالنَّجْمُ وَالشَّجَرُ یَسْجُدَانِ ﴿٦﴾ وَالسَّمَاءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِیزَانَ ﴿٧﴾ أَلَّا تَطْغَوْا فِی الْمِیزَانِ ﴿٨﴾ وَأَقِیمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا الْمِیزَانَ ﴿٩﴾ وَالْأَرْضَ وَضَعَهَا لِلْأَنَامِ ﴿١٠﴾ فِیهَا فَاکِهَةٌ وَالنَّخْلُ ذَاتُ الْأَکْمَامِ ﴿١١﴾ وَالْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَالرَّیْحَانُ ﴿١٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿١٣﴾ خَلَقَ الْإِنْسَانَ مِنْ صَلْصَالٍ کَالْفَخَّارِ ﴿١٤﴾ وَخَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مَارِجٍ مِنْ نَارٍ ﴿١٥﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿١٦﴾ رَبُّ الْمَشْرِقَیْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَیْنِ ﴿١٧﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿١٨﴾ مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَانِ ﴿١٩﴾ بَیْنَهُمَا بَرْزَخٌ لَا یَبْغِیَانِ ﴿٢٠﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢١﴾ یَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَالْمَرْجَانُ ﴿٢٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢٣﴾ وَلَهُ الْجَوَارِ الْمُنْشَآتُ فِی الْبَحْرِ کَالْأَعْلَامِ ﴿٢٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢٥﴾ کُلُّ مَنْ عَلَیْهَا فَانٍ ﴿٢٦﴾ وَیَبْقَىٰ وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِکْرَامِ ﴿٢٧﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢٨﴾ یَسْأَلُهُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ کُلَّ یَوْمٍ هُوَ فِی شَأْنٍ ﴿٢٩﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٠﴾ سَنَفْرُغُ لَکُمْ أَیُّهَ الثَّقَلَانِ ﴿٣١﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٢﴾ یَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ تَنْفُذُوا مِنْ أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ فَانْفُذُوا ۚ لَا تَنْفُذُونَ إِلَّا بِسُلْطَانٍ ﴿٣٣﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٤﴾ یُرْسَلُ عَلَیْکُمَا شُوَاظٌ مِنْ نَارٍ وَنُحَاسٌ فَلَا تَنْتَصِرَانِ ﴿٣٥﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٦﴾ فَإِذَا انْشَقَّتِ السَّمَاءُ فَکَانَتْ وَرْدَةً کَالدِّهَانِ ﴿٣٧﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٨﴾ فَیَوْمَئِذٍ لَا یُسْأَلُ عَنْ ذَنْبِهِ إِنْسٌ وَلَا جَانٌّ ﴿٣٩﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٠﴾ یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیمَاهُمْ فَیُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِی وَالْأَقْدَامِ ﴿٤١﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٢﴾ هَٰذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِی یُکَذِّبُ بِهَا الْمُجْرِمُونَ ﴿٤٣﴾ یَطُوفُونَ بَیْنَهَا وَبَیْنَ حَمِیمٍ آنٍ ﴿٤٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٥﴾ وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ ﴿٤٦﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٧﴾ ذَوَاتَا أَفْنَانٍ ﴿٤٨﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٩﴾ فِیهِمَا عَیْنَانِ تَجْرِیَانِ ﴿٥٠﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥١﴾ فِیهِمَا مِنْ کُلِّ فَاکِهَةٍ زَوْجَانِ ﴿٥٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥٣﴾ مُتَّکِئِینَ عَلَىٰ فُرُشٍ بَطَائِنُهَا مِنْ إِسْتَبْرَقٍ ۚ وَجَنَى الْجَنَّتَیْنِ دَانٍ ﴿٥٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥٥﴾ فِیهِنَّ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ ﴿٥٦﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥٧﴾ کَأَنَّهُنَّ الْیَاقُوتُ وَالْمَرْجَانُ ﴿٥٨﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥٩﴾ هَلْ جَزَاءُ الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ ﴿٦٠﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦١﴾ وَمِنْ دُونِهِمَا جَنَّتَانِ ﴿٦٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٣﴾ مُدْهَامَّتَانِ ﴿٦٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٥﴾ فِیهِمَا عَیْنَانِ نَضَّاخَتَانِ ﴿٦٦﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٧﴾ فِیهِمَا فَاکِهَةٌ وَنَخْلٌ وَرُمَّانٌ ﴿٦٨﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٩﴾ فِیهِنَّ خَیْرَاتٌ حِسَانٌ ﴿٧٠﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧١﴾ حُورٌ مَقْصُورَاتٌ فِی الْخِیَامِ ﴿٧٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧٣﴾ لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ ﴿٧٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧٥﴾ مُتَّکِئِینَ عَلَىٰ رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَعَبْقَرِیٍّ حِسَانٍ ﴿٧٦﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧٧﴾ تَبَارَکَ اسْمُ رَبِّکَ ذِی الْجَلَالِ وَالْإِکْرَامِ ﴿٧٨﴾
ترجمه ایات منقول از شیخ حسین انصاریان
به نام خدا که رحمتش بی‌اندازه است و مهربانی‌اش همیشگی خداوند رحمان (١) قرآن را آموزش داد (٢) انسان را آفرید (٣) به او بیان آموخت (٤) خورشید و ماه براساس حسابی [دقیق] در جریانند (٥) گیاه و درخت همواره [به پیشگاه حق] سجده میکنند (٦) آسمان را [بالای زمین] برافراشت، و [برای همۀ امور مادّی و معنوی] میزانِ سنجش قرار داد (٧) برای اینکه در ترازو [از حد لازم] تجاوز نکنید (٨) [در سنجیدن اشیاء] عدالت را رعایت کنید و [در دادوستد] از میزان نکاهید (٩) و زمین را برای [بهره‌مندی] مردمان نهاد (١٠) که در آن انواع میوه‌ها و نخل‌ها با خوشه‌های غلاف‌دار است (١١) و نیز در آن دانه‌های سبوس‌دار و گیاهان [رنگارنگِ] خوشبوست (١٢) پس [ای جنّ و انس] کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (١٣) انسان را از گِلی خشکیده چون سفال آفرید (١٤) و جنّ را از شعله‌های صاف و بدون دود آتش به وجود آورد (١٥) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (١٦) پروردگار دو مشرق و پروردگار دو مغرب است (١٧) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (١٨) دو دریا [ی شیرین و شور] را به هم درآمیخت، درحالی‌که همواره به هم پیوسته و تلاقی دارند (١٩) [ولی] میان آن دو حایلی است که [به هم] تجاوز نمی‌کنند [در نتیجه باهم مخلوط نمی‌شوند]! (٢٠) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٢١) از آن دو [دریا] لؤلؤ و مرجان بیرون می‌آید (٢٢) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٢٣) کشتی‌های کوه‌آسای بادبان‌برافراشته که در دریاهاست، در سیطرۀ اراده و مالکیت اوست (٢٤) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٢٥) همۀ زمینیان فانی‌شدنی‌اند (٢٦) و فقط ذات باشکوه و ارجمند پروردگارت باقی است (٢٧) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٢٨) هرکه در آسمان‌هاو زمین است [وسائل تأمین‌کننده نیازهایش را] از او درخواست می‌کند، و او هر روز در کاری است (٢٩) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٣٠) ای انس و جنّ! یقیناً به [حساب] شما خواهیم پرداخت (٣١) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٣٢) ای گروه جنّ و انس! اگر می‌توانید از کرانه‌های آسمان و زمین بیرون روید پس بیرون روید، ولی جز با قدرتی ویژه نمی‌توانید بیرون روید (٣٣) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٣٤) [در قیامت] بر شما شعله‌هایی بی‌دود از آتش، و دودِ آتش‌آلود فرستاده می‌شود، و نمی‌توانید یکدیگر را [برای دفع آن] یاری دهید (٣٥) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٣٦) در آن هنگام آسمان بشکافد، و همانند چرمی گلگون گردد (٣٧) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٣٨) در آن روز از گناه هیچ انس و جنّی [به سبب روشن‌بودنِ اوضاع و احوالش] پرسیده نمی‌شود (٣٩) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٤٠) گناه‌پیشگان را از نشانه‌هایشان می‌شناسند، پس موهای جلوی سر و پاهایشان را می‌گیرند [و به دوزخشان می‌اندازند] (٤١) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٤٢) این دوزخی است که گناه‌پیشگان منکر آن بودند (٤٣) میان آتش و آبی بسیار داغ و سوزنده رفت‌وآمد میکنند! (٤٤) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٤٥) برای کسی که از ایستادن در پیشگاه پروردگارش [برای حسابرسی] بترسد دو بهشت است (٤٦) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٤٧) [دو بهشتی] که دارای درختانی پر شاخ و برگ و باطراوتند (٤٨) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٤٩) در آن دو [بهشت] همواره دو چشمۀ پُرآب جاری است (٥٠) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٥١) در آن [دو بهشت] از هر میوه‌ای دو گونۀ متفاوت وجود دارد (٥٢) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٥٣) [بهشتیان] بر بسترهایی که آستری آن‌ها از حریر ستبر است تکیه می‌زنند، و میوه‌های رسیدۀ آن دو بهشت [به آسانی] در دسترس است (٥٤) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٥٥) در آن‌ها زنانی هستند که فقط به شوهرانشان عشق می‌ورزند که پیش از آن شوهران، دست هیچ انس و جنّی به آنان نرسیده است (٥٦) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٥٧) آن زنان [در زیبایی و جذابیت] گویی یاقوت و مرجانند (٥٨) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٥٩) آیا پاداش نیکی جز نیکی است؟ (٦٠) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٦١) به‌جز آن [دو بهشت]، دو بهشتِ [دیگر نیز برای آنان فراهم] است (٦٢) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٦٣) سرسبزی آن دو [بهشتِ دیگر و طراوت درختانش] به اوج زیبایی رسیده است (٦٤) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٦٥) در آن دو [بهشت دیگر همواره] دو چشمۀ جوشان [و در حال فوران] است (٦٦) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٦٧) در آن دو بهشت [انواع] میوه‌ها و درخت خرما و انار است (٦٨) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٦٩) در آن‌ها زنانی نیکوسیرت و زیباصورتند (٧٠) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٧١) حوریانی پرده‌نشین که در خیمه‌هایند (٧٢) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٧٣) پیش از شوهرانِ بهشتی خود، دست هیچ انس و جنّی به آنان نرسیده است (٧٤) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٧٥) [بهشتیان] بر بالش‌های سبز و فرش‌های زیبا و فاخر تکیه می‌زنند (٧٦) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ (٧٧) نام پروردگارِ پُرشکوه و ارجمندت [همیشه] خجسته و پُرخیر است (٧٨)
