دانستنی های قران کریم در یک نگاه اجمالی
تعداد تکرار حروف و کلمات در قرآن، کاملا سنجیده و حساب شده است و از تناسب و نظمی شگفتانگیز حکایت میکند و نتیجه گرفت که چون هیچ مؤلّف و نویسندهای نمیتواند در ضمن نگارش کتاب، مراعات تعداد تکرار حروف و کلمات خود را نموده و نظمی خاص در میان آنها تعبیه کند، پس این ویژگی خاص قرآن بوده و وجهی از وجوه اعجاز آن به شمار میرود.
فهرست ترتیبی سوره های قران ومعانی ان ها
۱ فاتحه [ گشاینده]
۲ بقره [ گاو ]
۳ آل عمران [ خانواده عمران]
۴ نساء [ زنان]
۵ مائده [ سفره غذا]
۶ انعام [چهار پایان]
۷ اعراف [بین بهشت و جهنم]
۸ انفال [ثروت هاى عمومى]
۹ توبه [ بازگشت]
۱۰ یونس [ حضرت یونس]
۱۱ هود [ حضرت هود]
۱۲ یوسف [حضرت یونس]
۱۳ رعد [ غرش ابر]
۱۴ ابراهیم [ حضرت ابراهیم]
۱۵ حِجر [سرزمین قوم ثمود]
۱۶ نحل [ زنبور عسل]
۱۷ اسراء [ حرکت شبانه]
۱۸ کهف [ غار]
۱۹ مریم [حضرت مریم ]
۲۰ طه [نام پیامبر اسلام ص]
۲۱ انبیاء [ پیامبران]
۲۲ حجّ [ حج]
۲۳ مؤمنون [ ایمان آوردگان]
۲۴ نور [ روشنایی]
۲۵ فرقان [ جدا کننده]
۲۶ شعراء [ شاعران]
۲۷ نمل [ مورچه]
۲۸ قصص [ قصّه گویی]
۲۹ عنکبوت [عنکبوت]
۳۰ روم [ نام کشورى است]
۳۱ لقمان [ نام مردی حکیم]
۳۲ سجده [ سجده کردن]
۳۳ احزاب [ حزب ها و گروه ها]
۳۴ سبا [شهر بلقیس]
۳۵ فاطر [پدید آورنده]
۳۶ یس [نام پیامبر اسلام ص]
۳۷ صافّات [به صف ایستادگان ]
۳۸ ص [ از حروف مقطعه]
۳۹ زمر [گروه ها]
۴۰ مؤمن [ ایمان آورنده]
۴۱ فصّلت [ تقسیم شده]
۴۲ شورى [ مشورت]
۴۳ زخرف [ زینت و زیور]
۴۴ دُخان [ دود]
۴۵ جاثیه [ از پا در آمده]
۴۶ احقاف [ نام سرزمین قوم]
۴۷ محمّد [ نام پیامبر اسلام ص]
۴۸ فتح [ پیروزى]
۴۹ حجرات [ اتاق ها]
۵۰ ق [ از حروف مقطعه]
۵۱ ذاریات [ پخش کنندگان]
۵۲ طور [نام کوهی است]
۵۳ نجم [ ستاره]
۵۴ قمر [ ماه]
۵۵ رحمن [ بخشنده]
۵۶ واقعه [ پیش آمد، حادثه]
۵۷ حدید [ آهن]
۵۸ مجادله [ بحث]
۵9 حشر [ بر انگیخته شدن]
۶۰ ممتحنه [ امتحان شده]
۶۱ صفّ [ ردیف و صف]
۶۲ جمعه [ جمعه ]
۶۳ منافقون [ دو چهره ها]
۶۴ تغابن [ حسرت ]
۶۵ طلاق [ طلاق دادن]
۶۶ تحریم [ حرام کردن]
۶۷ ملک [ فرمانروائى]
۶۸ قلم [ قلم ]
۶۹ حاقّه [حقّ و واقعیت]
۷۰ معارج [ نردبان ها]
۷۱ نوح [ حضرت نوح]
۷۲ جن [ موجودى نامرئی]
۷۳ مزمّل [گلیم به خود پیچیده]
۷۴ مدثّر [ جامه به خود پیچیده]
۷۵ قیامت [ قیامت]
۷۶ دهر [ روزگار]
۷۷ مرسلات [ فرستادگان]
۷۸ نبأ [ خبر]
۷۹ نازعات [دریافت کنندگان]
۸۰ عبس [چهره در هم کشیده]
۸۱ تکویر [ در هم پیچیدن]
۸۲ انفطار [ شکافتن]
۸۳ مطففین [ کم فروشان]
۸۴ انشقاق [ شکافته شدن]
۸۵ بروج [ برج ها]
۸۶ طارق [ ستاره ظاهر شونده]
۸۷ اعلى [ برتر]
۸۸ غاشیه [ فرا گیر]
۸۹ فجر [ سپیده دم]
۹۰ بلد [ شهر]
۹۱ شمس [ خورشید]
۹۲ لیل [ شب]
۹۳ ضحى [ نور و روشنائى]
۹۴ انشراح [ وسیع شدن]
۹۵ تین [ انجیر]
۹۶ علق [ خون بسته]
۹۷ قدر [ ارزش]
۹۸ بیّنه [ دلیل روشن]
۹۹ زلزال [ زلزله]
۱۰۰ العادیات [ دوندگان]
۱۰۱ قارعه [ کوبنده]
۱۰۲ تکاثر [ افتخار به پولداری]
۱۰۳ عصر [ زمان، بعد از ظهر]
۱۰۴ همزه [ عیب جو]
۱۰۵ فیل [ فیل]
۱۰۶ ایلاف [ کوچ]
۱۰۷ ماعون [ ظرف غذا]
۱۰۸ کوثر [ خیر فراوان]
۱۰۹ کافرون [ کافرها]
۱۱۰ نصر [ یارى]
۱۱۱ تبّت [ شکسته باد]
۱۱۲ اخلاص [ خالص کردن]
۱۱۳ فلق [طلوع صبح]
114 ناس [طلوع صبح]
تهیه کشف الآیات یا کتاب معجم برای الفاظ قرآن مجید سابقة طولانی در تاریخ اسلام دارد و کتابهای زیادی با روشها و خصوصیات متفاوت در این زمینه نوشته شده است. با این وجود نیاز به تدوین معجمی جدید که مشکلات و نواقص کتابهای پیشین را نداشته باشد احساس میشد که این امر توسط محققان مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران محقق شد. جهت آشنایی بیشتر با این معجم و شیوه نگارش و گردآوری آیات توجه به موارد زیر ضروری است:
1- مشکل اختلافنظر دانشمندان در مادة اصلی کلمات، تأثیری در نحوة پیدا کردن یک آیه در این معجم ندارد؛ زیرا کلمات بر اساس حروف اول کلمه مرتب شدهاند. ضمناً حرف تعریف «ال» در هیچ موردی منظور نشده است.
2- برای نزدیکی صورت مکتوب کلمه به صورت ملفوظ آن، نگارش کلمات بر اساس قواعد املاء روز عربی صورت گرفته است.
3- به جهت اختصار و کاهش حجم فهرست، کلماتی که شمارگان آنها در کل قرآن کمتر از 40 بار باشد انتخاب گردیده و حروف، اسماء اشاره، موصولها و ... حذف شدهاند. بنابراین باید توجه داشت که بهترین و آسانترین طریق برای یافتن آیة مورد نظر، پیدا کردن کلمهای است که کمتر در قرآن تکرار شده باشد.
4- کلمات فقط در حد ضرورت و مواردی که موجب اشتباه می شود، اعرابگذاری شدهاند.
5- تعداد تکرار کلمات در هر مورد ذکر شده است.
6- جهت تسهیل در پیدا کردن آیة مورد نظر، کلمات قبل و بعد واژة مورد نظر در حد یک عبارت ذکر شده است.
7- شمارههای مقابل آیات به ترتیب از سمت راست بیانگر شمارة سوره و شمارة آیه میباشد و در مواردی که چند آیه مربوط به یک سوره باشد شماره سوره یک بار ذکر شده است.
8- بهمنظور تسهیل در جستجو، اولین و آخرین کلمة صفحه در بالای آن نوشته شده است.
9- این اثر در 107 صفحه در قطع رحلی کوچک تنظیم و به چاپ رسیده است.
http://moshaf.org/page/KashfAlayat
دانستنی های قران(معنای قران،اسامی قرآن،اعجاز قرآن وپیامبران(ع) در قرآن)
معنای قرآن
در مورد معنای قرآن پنج وجه گفته شده است:
1. قرآن، اسمی جامد و غیر مشتق است خداوند بعنوان اسم خاص برای وحی که بر پیامبر ـ صلی الله علیه و اله و سلم ـ نازل فرموده قرار داده است.
2. قرآن اسمی مشتق و غیر مهموز است و مشتق از قرن الشیئ بالشیئ است یعنی چیزی را به چیزی ضمیمه کردن چون سورهها و آیات و حروف به یکدیگر مقرون هستند.
3. قرآن اسم مشتق از قرائن (جمع قرینه) است. چون آیات قرآن همانند یکدیگرند و بعضی بعض دیگر را تأیید میکنند و هر آیه قرینه آیات دیگر است.
4. قرآن مشتق و مهموز است و از قَرْء است که به معنای جمع است. چون همه ثمرات کتب آسمانی را در خود جمع کردهاست.
5. اسم مشتق و مهموز است از ماده قرأ (به معنای تلاوت) است که این مصدر به معنای مفعول (مقروء) است یعنی خوانده شده و یا خواندنی.
از این اقوال قول پنجم قویتر به نظر میرسد. زیرا قرأت همان تلاوت آیات الهی است. علاوه بر اینکه امر اقرأ در آغاز وحی به پیامبر این نظریه را تقویت میکند زیرا به معنای (بخوان) است.
اسامی قرآن
برای قرآن در بین مفسران و قرآن پژوهان در رابطه با اسامی قرآن اختلاف نظر وجود دارد. بعضی برای قرآن 43 اسم و بعضی 55 اسم و بعضی 80 اسم و بعضی 90 اسم هم گفته اند.
از میان عناوین قرآن آنچه مسلم است چهار عنوان به صورت اسم در قرآن بهکار رفته است:
1. قرآن: این اسم حدود 68 بار بهکار رفته است.
2. کتاب: حدود صد بار بهکار رفته است.
3. ذکر: 20 بار بهکار رفته است.
4. فرقان: هفت بار بهکار رفته است.اعجاز قرآن قرآن از چندین جهت معجزه است که به بعضی از آنها اشاره میشود:
1. فصاحت و بلاغت: فصاحت و بلاغت قرآن چنان است که علی ـ علیه السلام ـ میفرماید: «کثرت تکرار و شنیدن پی در پی هرگز آن را کهنه نمیکند.»[1] قرآن در زمانی نازل شده که سخنوری در میان اعراب رواج بسیار داشت و مردم برای نظم و نثر و فصاحت و بلاغت ارزش و اهمیت بسیار قائل بودند، پیامبر قرآن را به عنوان معجزهای از طرف خداوند در قالب فصیحترین و بلیغترین کلمات عرضه داشت. در اینجا فقط به یک نمونه اشاره میکنیم.
قرآن در مورد قصاص و حکمت آن میفرماید: «وَ لَکُمْ فِی الْقِصاصِ حَیاهٌ» و اعراب برای این هدف این جمله را به کار میبردند: القتل انفی للقتل (کشتن مؤثرترین عامل است برای از بین بردن کشتار.)
برتری آیه در فصاحت و بلاغت بر این جمله اعراب از چندین جهت است از جمله:
1. آیه کلماتش کمتر است
2. در آیه مراد خویش به صورت جامعتر وکاملتر بیان نموده است. زیرا قصاص قتل را شامل میشود و هم زخم و قطع عضو را، در حالیکه در جمله اعراب این خصوصیت نیست.
3. در جمله مشهور اعراب تکرار وجود دارد و در آیه تکرار وجود ندارد.
4. آیه مبتنی بر اثبات است و جمله مشهور اعراب مبتنی بر نفی است و اثبات به نفی برتری دارد.
2. اعجاز قرآن از نظر معارف الهی: در معارف قرآن هیچ مبالغهای وجود ندراد و همه مطابق با عقل و فطرت بشر است.
3. عدم تضاد و اختلاف در آیات قرآن: «وَ لَوْ کانَ مِنْ عِنْدِ غَیْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اخْتِلافاً کَثِیراً»[2] «اگر از سوی غیرخدا بود اختلاف فراوانی در آن مییافتند.»
4. علوم روز و اکتشافات علمی: ما در اینجا به چند مورد اشاره میکنیم:
الف: حرکت زمین: آیات متعددی در قرآن کریم با تعابیر : فراشاً[3]، مهداً[4]، قراراً[5]، مهاراً[6]، به حرکت آرام و منظم زمین اشاره دارد.
ب: جاذبه عمومی در علم هستی: «اللَّهُ الَّذِی رَفَعَ السَّماواتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها»[7] «خدا همان کسی است که آسمانها را بدون ستونهایی که ببینید برافراشت» دانشمندان از این آیه جاذبه عمومی را در فضاء استفاده میکنند.
ج: کروی بودن زمین: ازآیه «مَشارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغارِبَهَا»[8] و آیه «رَبُّ الْمَشْرِقَیْنِ وَ رَبُّ الْمَغْرِبَیْنِ»[9] کروی بودن زمین استفاده میشود.
د: زوجیت درگیاهان: «وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَنْبَتْنا فِیها مِنْ کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ»[10] «و از آسمان آبی نازل کردیم و به وسیله آن در روی زمین انواع گوناگونی از جفتهای گیاهان پر ارزش رویاندیم.»[1] . نهج البلاغه خطبه 156.
[2] .سوره نساء، آیه 82.
[3] . سوره بقره، آیه 22.
[4] . سوره طه، آیه 53.
[5] . سوره نمل، آیه 6.
[6] . سورهنباء،آیه 6.
[7] سوره رعد، آیه 2.
[8] . سوره اعراف، آیه 151.
[9] . سوره الرحمن، آیه 17.
[10] . سوره لقمان، آیه 10.پیامبران(علیهم السلام) در قرآن خداوند برای هدایت و راهنمایی انسانها، پیامبران را فرستاده است که تعداد آنها زیاد میباشد. از میان این پیامبران تعداد 26 پیامبر نام آنها در قرآن ذکر شده است.
1. آدم: 25 بار.
2. ادریس: 2 بار.
3. نوح: 43 بار.
4. هود: 7 بار.
5. صالح: 9 بار.
6. لوط: 27 بار.
7. ابراهیم: 68 بار.
8. اسماعیل 12 بار.
9. اسحاق: 17 بار.
10. یوسف: 27 بار.
11. ایوب: 4 بار.
12. یونس: 4 بار.
13. شعیب: 11 بار.
14. موسی: 136 بار.
15. هارون:20 بار.
16. داود: 16 بار.
17. سلیمان: 17 بار.
18. الیاس: 2 بار.
19. الیسع: 2 بار.
20. دولکفل: 2 بار.
21. عزیر:1 بار.
22. زکریا: 7 بار.
23. یحیی: 5 بار.
24. عیسی: 33 بار.
25. یعقوب: 16 بار.
26. محمد ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ : 5 بار.
از بین پیامبران حضرت موسی بیشتر از همه اسمش در قرآن آمده است و عزیز کمتر از همه در قرآن اسمش آمده است.
از بین پیامبران 5 نفر از آنها از پیامبران اولوالعزم هستند، که عبارتند از: 1. نوح، 2. ابراهیم، 3. موسی، 4. عیسی، 5. محمد ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ .
معجزات پیامبران
پیامبران برای اثبات ادعای خود که از طرف خداوند آمدهاند و پیامبر الهی هستند، معجزاتی داشتهاند و ممعمولاً معجزات پیامبران هماهنگ با علومی بوده است که در آن زمان پیشرفت داشته است.
1. عیسی: معجزات حضرت عیسی در قرآن عبارتند از:
الف: ساختن و خلق کردن پرنده از گِل. «أَنِّی أَخْلُقُ لَکُمْ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَهِ الطَّیْرِ فَأَنْفُخُ فِیهِ فَیَکُونُ طَیْراً بِإِذْنِ اللَّهِ »[1]؛ من از گل چیزی به شکل پرنده میسازم سپس در آن میدمم و به فرمان خدا پرندهای میگردد.
ب: شفا دادن بیماریهای لاعلاج: «وَ أُبْرِئُ الْأَکْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ»[2]و به اذن خدا کور مادرزاد و مبتلایان به برص (پیسی) را شفا میبخشم.
ج: زنده کردن مردگان: « وَ أُحْیِ الْمَوْتی بِإِذْنِ اللَّهِ»[3] و مردگان را به اذن خدا زنده میکنم.
د: خبر دادن از خوردنیهایی که در خانه ذخیره کردهاند:«وَ أُنَبِّئُکُمْ بِما تَأْکُلُونَ وَ ما تَدَّخِرُونَ فِی بُیُوتِکُمْ»[4] و از آنچه که میخورید و در خانههای خود ذخیره میکنید، به شما خبر میدهم.
هـ : سخن گفتن در گهواره : «فَأَشارَتْ إِلَیْهِ قالُوا کَیْفَ نُکَلِّمُ مَنْ کانَ فِی الْمَهْدِ صَبِیًّا»[5] ( مریم ) به او اشاره کرد گفتند : چگونه با کودکی که در گهواره است سخن بگوییم ؟
2. موسی : معجزات حضرت موسی عبارتند از :
الف: ید بیضا، : «وَ أَدْخِلْ یَدَکَ فِی جَیْبِکَ تَخْرُجْ بَیْضاءَ مِنْ غَیْرِ سُوءٍ»[6] و دستت را در گریبان داخل کن ، هنگامی که خارج می شود سفید و درخشنده است .
ب: اژدها شدن عصا: «فَأَلْقی عَصاهُ فَإِذا هِیَ ثُعْبانٌ مُبِینٌ»[7] (موسی) عصای خود را افکند ناگهان اژدهایی آشکار شد.
ج: شکافتن دریا توسط عصا : «فَأَوْحَیْنا إِلی مُوسی أَنِ اضْرِبْ بِعَصاکَ الْبَحْرَ فَانْفَلَقَ»[8] به موسی وحی کردیم عصایت را به دریا بزن ودریا هم شکافته شد.
2. پیامبر اسلام (صلی الله و علیه وآله) معجزات پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ در قرآن عبارتند از:
الف. قرآن: «قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلی أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ»[9] بگو اگر انسانها و پریان اتفاق کنند که همانند این قرآن را بیاورند، همانند آن را نخواهند آورند.
ب. معراج: «سُبْحانَ الَّذِی أَسْری بِعَبْدِهِ لَیْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی»[10] پاک و منزه است خدایی که بندهاش را دریک شب از مسجدالحرام به مسجدالاقصی برد.
ج. شق القمر:«وَ انْشَقَّ الْقَمَرُ»[11] و ماه از هم شکافت.[1] . سوره آل عمران، آیه 49.
[2] . سوره آل عمران، آیه 49.
[3] . سوره آل عمران، آیه 49.
[4] . سوره آل عمران، آیه 49.
[5] . سوره مریم، آیه 29.
[6] . سوره نمل، آیه 12.
[7] . سوره اعراف، آیه 107.
[8] . سوره شعراء، آیه 63.
[9] . سوره اسراء، آیه 88.
[10] . سوره اسراء، آیه 1.
[11] . سوره قمر، آیه 1.نامها و صفات پیامبر اسلام(ص) در قرآن پیامبر اسلام(صلی الله و علیه وآله) در نزد خداوند دارای مقامی با عظمت است و بر دیگر پیامبران الهی برتری دارد.
اسم مبارک پیامبر ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ در قرآن پنج بار آمده است که یک بار با نام احمد ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ و چهار بار با نام محمد ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ آمده است که در آیات زیر میباشند.
1. «وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ یَأْتِی مِنْ بَعْدِی اسْمُهُ أَحْمَدُ»[1] «و بشارت دهند به رسولی که بعد از من میآید و نام او احمد است.
2. «وَ ما مُحَمَّدٌ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرسل»[2] «محمد فقط فرستاده خداست و پیش از او فرستادگان دیگری نیز بودند.
3. «ما کانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِکُمْ وَ لکِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِیِّینَ »[3] «محمد پدر هیچ یک از مردان شما نیست ولی رسول خدا و ختم کننده و آخرین پیامبران است.»
4. « وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ آمَنُوا بِما نُزِّلَ عَلی مُحَمَّدٍ»؛[4] و کساین که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند و به آنچه بر محمد نازل شده ایمان آوردند.
5. «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ»[5]محمد فرستاده خداست.
اما صفات پیامبر در قرآن:
1. اول المسلمین: سوره انعام، آیه 163.
2. اول المؤمنین: سوره شعراء، آیه 51.
3. اول العابدین: سوره زخرف، آیه 81.
4. برهان: سوره نساء، آیه 174.
5. بشیر: سوره سباء، آیه 28.
6. خاتم النبین: سوره احزاب، آیه 40.
7. داعیاً الی الله: سورهاحزاب، آیه 46.
8. رحمه للعالمین: سورهانبیاء، آیه 107.
9. رحیم: سوره توبه، آیه 128.
10. رسول: سوره آل عمران، آیه 144.
11. رسول الله: سوره فتح، آیه فتح.
12. رسول مبین: سوره زخرف، آیه 29.
13. رسول کریم: سوره حاقه، آیه 40.
14. رئوف: سوره توبه، آیه 128.
15. سراج منیر: سوره احزاب، 46.
16. شاهد: سوره احزاب، آیه 45.
17. شهید: سوره بقره، آیه 143.
18. صاحب: سوره نجم، آیه 2.
19. طه: سوره طه، آیه 20.
20. عبدالله: سوره اسراء، آیه 1.
21. مبشر: سوره اسراء، آیه 105.
22. مدثر: سوره مدثر، آیه 1.
23. مذّکر: سوره غاشیه، آیه 21.
24. مزمل: سوره مزمل، آیه 1.
25. منذر: سوره رعد،آیه 7.
26. ناصح امین: سوره اعراف، آیه 68.
27. النبی: سوره انفال، آیه 43.
28. النبی الامی: سوره اعراف، آیه 158.
29. نذیر: سوره هود، آیه 12.
30. نذیر مبین: سوره عنکبوت، آیه 50.
31. ولی: سوره مائده، آیه 55.
32. یس (یاسین): سوره یس، آیه1.[1] . سوره صف، آیه 6.
[2] . سوره آل عمران، آیه 144.
[3] . سوره احزاب، آیه 40.
[4] . سوره محمد، آیه 2.
[5] . سوره فتح، آیه 29.
https://article.tebyan.net/314515/دانستنی-های-قران(معنای-قران،اسامی-قرآن،اعجاز-قرآن-وپیامبران(ع)-در-قرآن)