مقاله : توصیف وتحلیل موزه جنگ روسیه (مسکو )
سید جواد هاشمی فشارکی
مجموعه مقالات همایش مبانی طراحی موزه های دفاع مقدس
انتشارات باغ موزه دفاع مقدس
1366
صص 187 الی 222
توصیف وتحلیل موزه جنگ روسیه (مسکو )
دکترسیدجوادهاشمی فشارکی[1]
· چکیده
روسیه ( شوروی سابق) کشوری است که در اکثر مواقع درگیر جنگهای بزرگ و جهانی ومنطقه ای بوده است ،بزرگترین انها، جنگ جهانی دوم (سالهای ۱۹۴۵-۱۹۴۱) می باشد .این جنگ بسیاری از کشورهای جهان را درگیر کرد تا جایی که دو دسته از کشورهای مختلف به نامهای متّحدین و متّفقین به وجود آمد. این گسترده ترین جنگ جهان است که در آن حدود ۱۰۰ میلیون نفر جنگیدند. نتیجه چهار سال جنگ جهانی دوم ، قریب به ۲۷٫۵ میلیون از مردم شوروی را به کام مرگ کشاند، یعنی روزی ۱۸ هزار نفر. پنجاه درصد این کشتهشدگان خارج از شرایط «عادی» جنگ جان خود را از دست دادند.
موزه جنگ مسکو یکی از مجهزترین و زیباترین موزههای جهان است که در سال 1993 در پارک بزرگی بهنام پیروزی (پابدو) تاسیس شد. این موزه به عنوان مرکز علمی – پژوهشی و اطلاعاتی – خبری برنامهریزی شده بود. در این موزه با کمک وزارت فرهنگ روسیه و شهرداری مسکو خزانه اساسی دولتی آثار یادبود مادی و معنوی مربوط به تاریخ جنگ ترتیب داده شده است. کلکسیون موزه با احتساب کتابخانه علمی شامل بیش از ۱۰۰ هزار واحد نگهداری است.
این موزه از دو بخش تشکیل شده است. بخشی از آن، در داخل ساختمان زیبایی که به شکل نیمدایره ساخته شده، قرار دارد و بخش دیگر در داخل فضای آزاد است.بخشی از تسلیحات نظامی به همراه تصاویری از صحنههای جنگ و اسامی سرداران و مبارزان در داخل ساختمان و ادوات نظامی بزرگ مانند تانکها و توپها و هواپیماهای جنگی در فضای آزاد مستقر شده است
در تالارهای این موزه که به تاریخ جنگ بزرگ میهنی اختصاص دارد روزهای جنگ، که برای شرکت کنندگان و شاهدان عینی آن بیپایان به نظر میرسیدند، به صورت دقایق و لحظات فشرده شدهاند. یاد گذشته برای هر کس یادآور پیوند سرنوشت وی با سرنوشت کشورش و جهان است. نه تنها درک عینی جریانات امروزی بلکه قابلیت پیشبینی تحولات آینده نیز به برداشت آگاهانه و صادقانه ما از تاریخ بستگی دارد.
این موزه همچنین دارای چندین سالن سینما می باشد که فیلم های مستند سال های جنگ با موضوع زندگی مردم و عملیات در آن نمایش داده می شود. در آنجا فیلمهای مستند مربوط به سالهای جنگ که از عملیات جنگی در جبههها و زندگی مردم پشت جبهه حکایت میکند، نمایش داده میشود. در کنار سالن های سینما، مراکز خدمات ، سالنهای نمایشگاه و مراکز خدمات برای بازدیدکنندگان قرار دارد.
مجموعه آثار نقاشی نیز از ارزش زیادی برخوردار است. در سال ۱۹۸۷ ن. پ. کوشلف، گردآورنده معروف پوسترهای زمان جنگ از لنینگراد، این پوسترها را به موزه هدیه کرد و این کلکسیون را بنیان نهاد.
آثار تصویری و تجسمی این موزه شامل مجسمهها، نقاشیها و تابلوهای نقاشان حرفهای و غیرحرفهای است که در سالهای جنگ و بعد از جنگ ساخته شدهاند.
این موزه از مجموعه قابل توجه پوسترهای سیاسی شوروی دوران جنگ کبیر میهنی برخوردار است. خاطرات شرکت کنندگان جنگ، آرشیو افراد و سازمانها، نقشههای عملیاتی و جغرافیایی، روزنامه، مجله، کتاب، نت، کارت پستال، شبنامه و عکس نیز در این موزه نگهداری میشود. همچنین سامانه خودکاری وجود دارد که به بازدیدکنندگان اجازه میدهد، اطلاعاتی در مورد افرادی که در نبردها و بیمارستانهای نظامی جان خود را از دست دادهاند یا در سالهای جنگ جهانی دوم به اسارت گرفته شدهاند، کسب کنند.
دراین مقاله بصورت مطالعات نظری ومیدانی و باروش تجزیه تحلیل محتوایی تلاش شده است ابعادمعماری سایت پلان وساختمانهای موزه مسکو ارایه گردد.
یافته های این مقاله مبین اینست که هر گوشه ی این موزه با طراحی بسیار ماهرانه، تمام صحنه های جنگ را با استفاده از هنرهای تجسمی به گونه ای مجسم می نماید که گویا انسان در صحنه ی نبرد حضور داشته و جلوه های شکست و پیروزی را از نزدیک احساس نموده است.
درانتها ،اصول معماری موزه مسکو استخراج و راهکارهایی جهت طراحی موزه های دفاع مقدس ارایه شده است.
· کلمات کلیدی :
موزه جنگ مسکو – موزه جنگ روسیه - موزه میهنی روسیه- پارک پیروزی مسکو –پارک پابدو
سرسرای اصلی موزه روسیه
تصویر گروه بازدید کننده
کتاب
مجموعه مقالات همایش مبانی طراحی موزه های دفاع مقدس
انتشارات باغ موزه دفاع مقدس
1366