دومین گام برای آموزش آکادمیک متن قرآن به دانشجویان / گردهم‌آیی بیش از ۱۰۰ استاد
محمدعلی لسانی‌فشارکی
کد خبر: ۳۵۵۹۰۲۲
تاریخ انتشار: ۱۴ دی ۱۳۹۵ - ۰۸:۵۵
خوش‌منش خبر داد:
دومین گام برای آموزش آکادمیک متن قرآن به دانشجویان / گردهم‌آیی بیش از ۱۰۰ استاد
گروه دانشگاه: نشست تخصصی «مصاحف آموزشی قرآن کریم» را می‌توان دومین گام عملی در حیطه آکادمیک برای مواجهه مستقیم دانشجویان رشته‌های علوم قرآن با نص مصحف شریف دانست، نشستی که به گفته ابوالفضل خوش‌منش با حضور بیش از ۱۰۰ استاد در بهمن‌ماه برگزار خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، نشست تخصصی «مصاحف آموزشی قرآن کریم» ویژه اساتید درس کارگاه قرائت و ترجمه قرآنِ در رشته علوم قرآن و حدیث، به همت مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور، ۶ بهمن ماه سال جاری و در محل پردیس علوم دانشگاه تهران برگزار خواهد شد. پس از تصویب سرفصل‌های جدید ابلاغی که آموزش متن قرآن به دانشجویان در آن گنجانده شده بود، این نشست، دومین گام عملی برای نزدیک کردن دانشجویان به متن قرآن محسوب می‌شود.
درس «کارگاه قرائت و ترجمه قرآن» طبق سرفصل‌های جدید ابلاغی در رشته علوم قرآن و حدیث، نیمسال دوم تحصیلی ارائه خواهد شد. در همین راستا، نشستی تحت عنوان «نشست تخصصی مصاحف آموزشی قرآن کریم (ویژه رشته علوم قرآن و حدیث)»، بهمن ماه امسال برگزار می‌شود. به همین منظور پیش از برگزاری این نشست، ابوالفضل خوش‌منش، دبیر کمیسیون و رئیس مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور پیرامون برگزاری این نشست به سوالات خبرنگار ایکنا پاسخ داد.
ایکنا: نشست «مصاحف آموزشی قرآن کریم» برای کدام رشته‌ها برگزار می‌شود؟
این نشست در راستای اجرای بهینه رشته تجمیعی علوم قرآن و حدیث برگزار می‌شود. این رشته در جلسه ۷۰ کمیسیون برنامه‌ریزی آموزشی مورخ ۱۳ تیر ماه ۱۳۹۵ به تصویب رسید. در برنامه درسی مصوب مقطع کارشناسی و در تعریف رشته تصریح شده است که دانشجو طی تحصیل در این رشته با قرآن کریم و احادیث پیامبر (ص) و کلام اهلِ‌بیت (ع) مأنوس شده و دانش، روش و مهارت‌های لازم برای دریافت و استفاده مستقیم از قرآن و حدیث و ارائه آن به جامعه را کسب می‌نماید.
در اهداف آموزشی و پرورشی این رشته نیز توانایی قرائت صحیح، ترجمه و بیان معانی آیات و متون روایی ذکر شده است. همچنین محوریت متن آیات قرآن کریم و تعلیم و انس با قرآن و حدیث به عنوان مقدمه تمسک فردی و اجتماعی به قرآن و عترت جزء اصول کلی برنامه‌ریزی و فلسفـه تاسیس رشـته به تنهایی موضوعیت دارد. بر این اساس می‌بایست عموما رویکرد نظام آموزش عالی قرآنی کشور و مشخصا برنامه‌ریزی و اجرای رشته‌های علوم قرآن و حدیث دانشگاه‌ها در بستر این نظام و با رویکرد قرآن‌محوری، کاربردی‌سازی و نیازمداری، متحول شده و ارتقا و تعالی یابد. همچنان‌که اسناد بالادستی موجود نیز بر این مهم تأکید دارند. تحقق این اهداف در گرو تامین نیروی انسانی کارآمد برای آموزش دانشجویان این رشته است.
ایکنا: چرا موضوع «مصاحف آموزشی قرآن کریم» برای این نشست انتخاب شد؟
مهم‌ترین آسیب برنامه‌های درسی سابق رشته علوم قرآن و حدیث عدم محوریت و اصل نبودن متن آیات قرآن در این رشته بوده است. از این‌رو در برنامه تجمیع و بازنگری‌شده رشته علوم قرآن و حدیث نقش و توانایی فارغ‌التحصیلان به گونه‌ای پیش‌بینی شده است که دانشجویان بتوانند در انتهای تحصیل، معنای آیات قرآن را به هنگام استماع و قرائت، بدون نیاز به مراجعه به ترجمه درک نمایند. همچین در روان‌خوانی و قرائت صحیح و روان آیات قرآن کریم، از حفظ یا از متن بدون اعراب به توانمند‌ی رسیده باشند. کسب توانمندی‌های لازم برای تدبر در آیات قرآن و دریافت و فهم روش‌مند معارف و مفاهیم از الزامات وصول به آن توانمندی‌های عمومی رشته تجمیعی قرآن و حدیث است.
بر این اساس طراحان رشته علوم قرآن و حدیث در برنامه جدید به میزان ۱۸ واحد نظری مواجهه مستقیم با متن آیات قرآن کریم را پیش‌بینی کرده‌اند که عبارتند از: کارگاه قرائت و ترجمه قرآن؛ شامل ۴ واحد عملی که معادل ۸ واحد نظری است و تفسیر ترتیبی قرآن در ۱۰ واحد.
پس از تصویب رشته تجمیعی علوم قرآن و حدیث، طراحی مصحف آموزشی ویژه دانشجویان این رشته، در دستور کار قرار گرفت که با مدیریت مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور در حال انجام است. البته بر اساس سرفصل مصوب تنها مصحف آموزشی حزب مفصل که ۱۴ واحد درسی کارگاه قرائت و ترجمه و نیز دروس تفسیر ترتیبی را به خود اختصاص داده است تولید خواهد شد.
ایکنا: هدف از برگزاری چنین نشستی چیست؟
هدف از برگزاری این نشست، آموزش روش تدریس مصاحف تدوین شده به اساتید این واحدهای درسی است.
ایکنا: طراحی چند مصحف در دستور کار قرار دارد و طراحی آن‌ها در چه مرحلهای است؟
با توجه به رویکردهای مختلف در تدوین مصاحف آموزشی قرآن کریم، که غالبا غیرقابل جمع است، در راستای تحقق وفاق جمعی در طراحی و اجرای برنامه‌های درسی، مجموعا ۵ مصحف آموزشی به عنوان منابع اصلی ۱۴ واحد مذکور پیشنهاد خواهد شد تا استادان، بنا به نظریه مختارشان در حوزه آموزش قرآن و پذیرش دانشگاه و کلاس مورد نظر خود، یکی از این مصاحف را انتخاب کنند. یکی از مزایای این کار، ارزیابی مصاحف و نظریه‌های آموزش قرآن پس از تدریس هر یک از مصاحف و بازخوردگیری و وصول به نظریه مطلوب در طراحی مصحف آموزشی قرآن کریم خواهد بود.
مصاحف آموزشی قرآن کریم که در حال تهیه هستند عبارتند از: «مصحف مشترک با حوزه علمیه» که گامی خواهد بود در راستای ارتباط بیشتر حوزه و دانشگاه، «مصحف در محضر قرآن کریم» که منطبق است با نظر برخی استادان که قائل به ضرورت فهم دقیق معنای واژگان و ترکیبات توسط دانشجو هستند، «مصحفی بر اساس نظریه زبان قرآن» که می‌تواند به عنوان کتاب کار مصاحف دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرد، مصحف «تفسیر القرآن الکریم» تالیف علامه محقق سیدعبدالله شبر مطابق نظر استادانی که قائل به عربی‌بودن متون آموزشی دانشجویان علوم قرآن و حدیث از ابتدای تحصیل هستند و «مصحف آموزشی ذکر مبارک». تمام این مصاحف نیازمند پیوستِ روش تدریس منطبق با اهداف مندرج در سرفصل‌ها هستند.
ایکنا: محورهای اصلی این نشست چیست؟
برنامه اصلی نشست تخصصی که با موضوع «مصاحف آموزشی قرآن کریم ویژه اساتید مدرس درس کارگاه قرائت و ترجمه قرآن کریم رشته علوم قرآن و حدیث» برگزار خواهد شد، ارائه روش تدریس صحیح منطبق با سرفصل مصوب توسط صاحبان مصاحف آموزشی است، تا هم مباحث علمی بین صاحبان مصاحف شکل گیرد و هم حضار و مدرسین این دروس سؤالات و ابهامات خود را مطرح کنند و این همه، منجر به ارتقای کیفی ارائه این بخش از واحدهای درسی گردد.
ایکنا: از کدام دانشگاه ها دعوت شده و کدام دانشگاه ها تا کنون اعلام حضور کرده‌اند؟
همه مراکز مجری رشته علوم قرآن و حدیث که در دفترچه کنکور سال ۱۳۹۵ درخواست دانشجو برای این رشته در مقطع کارشناسی کرده‌اند، برای شرکت در این نشست دعوت شدند. البته اساتید دانشگاه آزاد اسلامی که به جهت تکثر واحدهای مجری رشته علوم قرآن و حدیث در آن دانشگاه، خواستار برگزاری نشستی مجزا در آن دانشگاه هستند، قرار بر این شد برنامه‌ای مجزا در همین راستا در دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شود. تاکنون بیش از ۱۰۰ استاد ثبت نام رسمی برای حضور در این نشست را داشته‌اند. طی پیگیری‌های انجام شده توسط همکاران در دبیرخانه نشست، پیش‌بینی می‌شود این تعداد به بیش از ۱۵۰ استاد برسد.
ایکنا: از مدیران گروه دانشگاه‌ها برای شرکت در نشست دعوت شده است؟
مدیران گروهی که خود مدرس درس کارگاه قرائت و ترجمه قرآن کریم باشند، در این نشست حضور خواهند داشت.
ایکنا: سخنرانان همایش مشخص شده چه افرادی خواهند بود؟
دراین نشست طراحان مصاحف به ارائه مصحف مورد نظر خود به ایراد سخنرانی خواهند پرداخت. تا کنون حضور و سخنرانی آقایان حجت‌الاسلام فتح‌الله نجارزادگان، محمدعلی لسانی‌فشارکی و حمیدرضا مستفید در نشست مصاحف آموزشی قرآن کریم قطعی شده است.
ایکنا: ساختار نشست مصاحف آموزشی قرآن کریم به چه شکل خواهد بود؟
طی برنامه‌ریزی اولیه که انجام شده است؛ دو نشست تخصصی در صبح و بعدازظهر خواهیم داشت که در هر نشست، ابتدا مؤلفینِ مصاحف آموزشی به معرفی و تبیین روش تدریس مصحف خود خواهند پرداخت و سپس فرصت کافی برای پرسش و پاسخ حضار و مولفین مصاحف وجود خواهد داشت. جزئیات بیشتر در مورد ساختار برگزاری این نشست پس از برنامه‌ریزی‌های نهایی به رسانه‌ها اعلام خواهد شد.
ایکنا: راه‌های ارتباطی اساتید و علاقه‌مندان با دبیرخانه چیست؟
مسیر ارتباطی با دبیرخانه نشست شماره تلفن ۸۲۲۳۳۰۳۳ است. همچنین کلیه پیشنهادات از طریق رایانامه quran.hamayesh@MSRT.IR قابل ارسال خواهد بود.
