در حال حاضر 16 حرم فعال در سوریه وجود دارد که گروهها و نحلههای مختلف مسلمان
به زیارت آن میروند. مهمترین آنها عبارتند از:
1. حرم مطهر حضرت زینب بنت امیرمؤمنان در منطقه زینبیه در جنوب دمشق
2. حرم مطهر حضرت رقیه بنت الحسین در دمشق
3. حرم مطهر حضرت سکینه بنت علی در منطقه داریا در شرق دمشق
4. مقام پیامبر گرامی، حضرت ابراهیم خلیل الله در روستای عین العروس در جنوب شهر تل ابیض در استان رقه
5. مقام حضرت یحیی (یوحنا المعمدان) در دمشق
6. مقام حضرت هابیل در مسیر بین دمشق و الزبدانی
7. مقام الأربعین در کوهی به نام قاسیون در شمال دمشق {گفته میشود در این مکان، هابیل به سویله برادرش کشته میشود.}
8. مقام نبی خدا حضرت ابراهیم خلیل الله در منطقه برزه در شمال دمشق
9. حرم مطهر حضرت ایوب در روستای شیخ سعد در درعا
10. مقام نبی خدا، حضرت داود در منطقه کلز در استان حلب
11. مقام نبی خدا، حضرت زکریا در حلب
12. مقام نبی خدا، حضرت شیث در مهرة النعمان
13. مقام ابی سلیمان البارانی در داریا
14. مقام ابی مسلم الخولانی در داریا
15. مقام و مقبره صحابی مورد تکریم ویژه اهل سنت، سعد بن عباده در شهر الملیحة
16. مقام امام شافعی النووی در شهر نوی در درعا
ضریح حجر بن عدی، پیش از تخریب
حرمهای فوق تقریباً مورد توجه همه مسلمانان سوریه از نحلهها و فرقههای گوناگون قرار دارند. البته دو مورد آخر بیشتر مورد توجه اهل سنت بوده و
حضرت سکینه نیز بیشتر از سوی شیعیان جعفری زیارت میشود. با این حال، علاوه بر موارد 16گانه فوق، در کشور سوریه اماکن مذهبی بسیاری
قرار دارد که در کنار ضریح یا مقبره یک شخصیت مورد احترام مذهبی، مسجد یا حرمی برپا شده و در نتیجه مکانی مذهبی پدید آمده است.
تفاوت موارد زیر با موارد 16 گانه فوق را میتوان در این نکته مهم دانست که برای 16 مرود فوق، کاروانهای زیارتی از داخل و خارج سوریه حرکت
میکنند؛ اما برای موارد بعدی، تنها در صورت سفر یا به وسیله محلیها مورد تکریم قرار میگیرند. تفاوت دیگر این دو گروه به این برمیگردد که در
لیست فوق به اماکن مذهبی خاص تاریخی اشاره شد و در موارد زیل، به ضریحها میپردازیم و چه بسا دو ضریح در یک حرم واقع شده باشند.
حرمها و ضریحهای مذهبی پیشگفته عبارتند از:
1. ضریح ام سلمه، همسر گرامی آخرین پیامبر خدا، حضرت محمد (ص) - دمشق
2. ضریح ام حبیبه، همسر گرامی آخرین پیامبر خدا، حضرت محمد (ص) - دمشق
3. ضریح حضرت فاطمه صغری دخت سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) - دمشق
4. ضریح میمونه دخت امام مجتی (ع) – دمشق
5. ضریح حمیده، دخت سفیر سید الشهدا، مسلم بن عقیل – دمشق
6. ضریح منسوب به پیامبر الهی، حضرت موسی کلیم الله (ع) – منطقه قدم در حاشیه دمشق
7. ضریح صحابی جلیل القدر عمار یاسر – رقه
8. ضریح صحابی جلیل القدر حجر بن عدی
9. ضریح صحابی جلیل القدر محمد بن عدی
10. ضریح بلال حبشی، مؤذن رسول الله (ص) – دمشق
11. ضریح نبی خدا، حضرت یوشع – معره النعمان
12. ضریح عبدالله بن جعفر طیار - دمشق
13. ضریح صحابی حسان بن ثابت انصاری – حماه
14. ضریح تابعی مشهور رسول خدا (ص) و اصحاب خاص امیرمؤمنان، جناب اویس قرنی - رقه
15. ضریح صلاح الدین ایوبی، فرمانده بزرگ جنگهای صلیبی – دمشق
16. ضریح خالد بن ولید، صحابی مورد تکریم اهل سنت و دشمن ولایت حضرت علی – حمص
17. ضریح صحابی وابصه بن معبد – رقه
18. ضریح صحابی مدرک بن زیاد الفرازی – حماه
19. ضریح صحابی عبدالله بن سلام – سقبا
20. ضریح صحابی بلال بن رباح - دمشق
21. ضریح عماد الدین زنکی، فرمانده بزرگ جنگهای صلیبی - دمشق
22. ضریح رابعه العدویه (از شخصیتهای شناخته شده تاریخ صوفیه و مؤسس یکی از نحلههای آن) – حمص
23. ضریح زین العابدین علی الحراکی (از بزرگان زیدیه) – حماه
24. ضریح علم الدین محمد الحراکی (از بزرگان زیدیه) – حماه
25. ضریح نبی خدا، حضرت هورو - عامودا
26. ضریح خلیفه عمر بن عبدالعزیز - معره النعمان
27. ضریح ابوموسی اشعری - حمص
28. ضریح الظاهر بیبرس ملفب به ابوالفتح یا شاه رکن الدین (از بزرگترین پادشاهان اسلامی در دوران جنگهای صلیبی) - دمشق
29. ضریح سلطان نجم الدین (از بزرگترین پادشاهان اسلامی در دوران جنگهای صلیبی) – دمشق
30. ضریح سلیمان شاه – عین العرب
31. ضریح محی الدین ابن عربی – کوه قاسیون در شمال دمشق
32. ضریح دانشمند و فیلسوف شناخت شده، فارابی - دمشق
33. ضریح و مقام ذو الکفل – کوه قاسیون در شمال دمشق
34. ضریح ابراهیم هنانو – حلب
35. ضریح شیخ علی السالوسی – حماه
36. ضریح حجار بن عامر (از بزرگان علوی)
37. ضریح محمد قضیب البان (از بزرگان علوی)
38. ضریح منسوب به مقام حضرت خضر – معره النعمان
39. ضریح جناب الارسوزی (از بزرگان دو فرقه دروزی و علوی)
40. ضریح خلیفه عمر بن عبدالعزیز در معره النعمان
41. ضریح کعب الاحبار
42. ضریح عبدالله بن عمر بن خطاب، فرزند خلیفه دوم – حمص
43. ضریح مؤسس سوریه جدید، سعد الله جابری – حلب
علاوه بر موارد فوق که جنبه زیارتی دارند؛ اهالی سوریه با الگوگیری از فرهنگهای دیگر مانند ایرانی و هندی برای تکریم بزرگان خود نیز
از ضریح استفاده میکنند. این موضوع چنان شایع است که برخی اماکن توریستی رسمی به نام ضریح در دفاتر دولتی به ثبت رسیده است. تعداد
این ضریحها بسیار بالا بوده و برشمردن آن فراتر از این گزارش است. در این گزارش به ذکر مهمترین ضریحهای پایتخت (دمشق) بسنده میکنیم:
پیامبر:
1. ضریح حضرت یحیی
ائمه اطهار و خانوادهشان:
2. مشهد رأس الحسین
3. حضرت زینب کبری بنت امیرمؤمنان
4. حضرت رقیه بنت الحسین
5. حضرت زینب صغری
6. حضرت فاطمه صغری
7. حضرت سکینه بنت امیر المؤمنین
8. جناب ام سلمه همسر رسول خدا
9. جناب ام حبیبه همسر رسول خدا
10. حفصه دختر خلیفه دوم
11. آبان بن رقیه
12. عبدالله بن امام جعفر الصادق
13. عبدالله بن امام زین العابدین
صحابه:
14. بلال حبشی
15. دحیة الکلبی
16. عبدالله بن جعفر طیار
17. عبدالله بن ام مکتوم
18. ابی الدرداء
19. شرحبیل بن حسنة
20. خولة بنت ازور
ضریح حضرت زینب کبری (س)
پادشاهان و سلاطین ظلم وجور:
1)
معاویه بن ابی سفیان
2) معاویه صغیر
3) عبدالملک بن مروان
4) ولید بن عبدالملک
5) نور الدین زنکی
6) صلاح الدین ایوبی
7) موسی ایوبی
8) ناصر الدین ایوبی
9) سیف الدین ایوبی
10) ظاهر بیبرس
11) زین الدین کتبغا المملوکی
12) شمس الدین دوباج المملوکی
و.....
دانشمندان جهان اسلام و فقهای برجسته اهل سنت:
ابونصر فارابی
. حافظ بن عساکر
. حافظ شهاب الدین ابو شامه
ابن تیمیه
ابن قیم جوزیه
. این کثیر
. محی الدین ابن عربی
عبد الغنی النابلسی
. محمود ابوشامات
. بدر الدین حسنی
. ارسلان دمشقی
https://www.parsine.com/fa/news/102020/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%B5%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D9%82%D8%A8%D9%88%D8%B1-%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87