عنوان: آثار ایجاب ملزِم
نویسنده(گان):
محمد جعفری فشارکی،
مجله حقوقی دادگستری ، سال هشتاد و یکم، شماره 98
|
چکیده: به دنبال انقلاب صنعتی در قرن نوزدهم میلادی، پیشرفت های شگرفی در عرصه علمی پدیدار شد. بروز چنین پیشرفت هایی در جامعه جهانی، مسائل نوظهور زیادی را به وجود آورد و ذهن حقوق دانان را وادار به یافتن پاسخ کرد. یکی از این مستحدثات، نهاد ایجاب ملزِم است. در مورد اثر ایجاب ملزم بر خلاف عقیده برخی از فقها و حقوق دانان باید بگوییم که ایجاب یک عمل حقوقی یک طرفی است که هیچ التزامی در نتیجه آن برای موجب به وجود نمی آید و موجب هر زمانی تا قبل از قبول می تواند از ایجاب خود عدول کند؛ یعنی اینکه به صرف مقید کردن ایجاب به مدت معین هیچ التزامی به وجود نمی آید، مگر اینکه موجب به طور ضمنی یا صریح اسقاط حق عدول کرده باشد. در مورد مسئولیت مدنی عدول کننده نیز، فقط با تمسک به قاعده لاضرر، با توجه به این نکته که لاضرر توان جعل حکم دارد، با وجود شرایطی ملزم به جبران خسارت طرف مقابل می شود. |
کلیدواژگان: ایجاب، ایجاب ملزِم، اراده، التزام |
http://www.magiran.com/view.asp?Type=pdf&ID=1755967
آثار ایجاب ملزِم
نوع مقاله: پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، گروه حقوق، اصفهان، ایران. رشته تخصصی: دکتری حقوق خصوصی.
2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، گروه حقوق، اصفهان، ایران
چکیده
به دنبال انقلاب صنعتی در قرن نوزدهم میلادی، پیشرفتهای شگرفی در عرصه علمی پدیدار شد. بروز چنین پیشرفتهایی در جامعه جهانی، مسائل نوظهور زیادی را به وجود آورد و ذهن حقوقدانان را وادار به یافتن پاسخ کرد. یکی از این مستحدثات، نهاد ایجاب ملزِم است. در مورد اثر ایجاب ملزم بر خلاف عقیده برخی از فقها و حقوقدانان باید بگوییم که ایجاب یک عمل حقوقی یکطرفی است که هیچ التزامی در نتیجه آن برای موجب به وجود نمیآید و موجب هر زمانی تا قبل از قبول میتواند از ایجاب خود عدول کند؛ یعنی اینکه به صرف مقید کردن ایجاب به مدت معین هیچ التزامی به وجود نمیآید، مگر اینکه موجب به طور ضمنی یا صریح اسقاط حق عدول کرده باشد. در مورد مسئولیت مدنی عدولکننده نیز، فقط با تمسک به قاعده لاضرر، با توجه به این نکته که لاضرر توان جعل حکم دارد، با وجود شرایطی ملزم به جبران خسارت طرف مقابل میشود.
کلیدواژهها
مراجع
- قرآن کریم
- انصارى دزفولى، شیخ مرتضى بن محمد امین، رسائل فقهیه، چاپ اول، قم، کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى، 1414 ق.
- ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، کتاب المکاسب (ط ـ الحدیثة)، جلد سوم، چاپ اول، قم، کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى، 1415 ق.
- جعفری لنگرودی، محمد جعفر، تأثیر اراده در حقوق مدنی، چاپ دوم، تهران، گنج دانش، 1387.
- حسینى مراغى، سید میر عبدالفتاح بن على، العناوین الفقهیه، جلد اول، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417 ق.
- شهیدی، مهدی، تشکیل قراردادها و تعهدات، چاپ هفتم، تهران، مجمع علمی فرهنگی مجد، 1388.
- صدر، سید محمدباقر، قاعدة لاضرر و لاضرار، قم، دار الصادقین للطباعه و النشر، 1420 ق.
- ـــــــــــــــــــ ، القواعد الفقهیه (بحوث فی علم الأصول)، جلد پنجم، چاپ پنجم، قم، مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت علیهمالسلام، 1417 ق.
- صفایی، سیدحسین، حقوق مدنی- قواعد عمومی قراردادها، جلد دوم، چاپ هفتم، تهران، انتشارات میزان، 1388.
- طباطبایى حائرى، سید على بن محمد، ریاض المسائل (ط ـ الحدیثة)، جلد یازدهم، چاپ اول، قم، مؤسسه آل البیت علیهمالسلام، 1418 ق.
- طباطبایى حکیم، سیدمحسن، نهج الفقاهه، چاپ اول، قم، انتشارات 22 بهمن، بیتا.
- طباطبایى یزدى، سید محمدکاظم، حاشیة المکاسب،جلد اول، چاپ دوم، قم، مؤسسه اسماعیلیان، 1421 ق.
- طریحى، فخرالدین، مجمع البحرین، جلد سوم، چاپ سوم، تهران، کتابفروشى مرتضوى، 1416 ق.
- عاملى، زینالدین بن على (شهید ثانى)، تمهید القواعد الأصولیه و العربیه، چاپ اول، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1416 ق.
- عراقى، آقا ضیاءالدین على، قاعدة لاضرر، چاپ اول، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1418 ق.
- غروى نائینى، میرزا محمدحسین، منیة الطالب فی حاشیه المکاسب، جلد دوم، چاپ اول، تهران، المکتبة المحمدیة، 1373 ق.
- فاضل هندى اصفهانى، محمد بن حسن، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، جلد هفتم، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1416 ق.
- کاتوزیان، ناصر، الزامهای خارج از قرارداد، جلد اول، چاپ هشتم، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1387.
- ـــــــــــــ ، قواعد عمومی قراردادها، جلد اول، چاپ هشتم، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1388.
- کلینى، ابوجعفر محمد بن یعقوب، الکافی (ط ـ دار الحدیث)، جلد یازدهم، چاپ اول، قم، دار الحدیث للطباعة و النشر، 1429 ق.
- محقق داماد، سیدمصطفی، قواعد فقه بخش مدنی: مالکیت و مسئولیت، چاپ پانزدهم، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، 1386.
- محقق داماد، سیدمصطفی؛ عبدیپور فرد، ابراهیم؛ قنواتی، جلیل؛ و سیدحسن وحدتی شبیری، قواعد عمومی قراردادها در فقه امامیه، جلد دوم، چاپ سوم، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، 1390.
- مروج جزائرى، سید محمدجعفر، هدى الطالب فی شرح المکاسب، جلد دوم، چاپ اول، قم، مؤسسة دار الکتاب، 1416 ق.
- مصطفوى، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، جلد هفتم، چاپ اول، تهران، مرکز الکتاب للترجمة و النشر، 1402 ق.
- المظفر، المحمود، الإلتزامات الشرعیه الناشئه عن الإراده المنفرده (بحث فقهی موازن بالقانون الوضعی)، العدد الثامن، المنهاج، 1418.
- مغنیه، محمدجواد، فقه الإمام الصادق علیه السلام، جلد سوم، چاپ دوم، قم، مؤسسه انصاریان، 1421 ق.
- مقرى فیومى، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، جلد دوم، چاپ اول، قم، منشورات دار الرضی، بیتا.
- مکارم شیرازى، ناصر، القواعد الفقهیه، جلد اول، چاپ سوم، قم، مدرسه امام امیر المؤمنین (ع)، 1411 ق.
- موسوى بجنوردى، سید حسن بن آقا بزرگ، القواعد الفقهیة، جلد اول، چاپ اول، قم، نشر الهادی، 1419 ق.
- موسوى خمینى، سید روحاللّه (امام)، کتاب البیع، جلد اول و دوم، چاپ اول، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس سره، 1421 ق.
- موسوى خویى، سیدابوالقاسم، مصباح الفقاهة (المکاسب)، بیجا، بیتا.
- واسطى زبیدى حنفى، محبالدین؛ و سید محمد مرتضى حسینى، تاج العروس من جواهر القاموس، جلد هفتم، چاپ اول، بیروت، دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع، 1414 ق.
- Richards, Paul, Law of Contract, Harlow England, Longman Group Limited, 5th edition, 2002.
http://www.jlj.ir/article_26776.html