زند کرمانی، محمد باقر

 و سرانجام مجالست با عالم ربانی ایت‌الله اخوند شیخ محمد حسین فشارکی را ترجیح داده ودر اصفهان رحل اقامت همیشگی افکند. 

 

شخصیت ها

  علما و بزرگان دینی  قرن پانزدهم  زند کرمانی، محمد باقر 

تاریخ انتشار : 1398/3/5

 

بازدید : 509

 

تاریخ ولادت : 1313هـ.ق

 

کشور : ایران

 

محل وفات : 1348ش

 

اثار : الفیوضات الامعه‌ فی حال الکتب الاربعه، رساله اماره الولایه، تعامل دین و سیاست و...

تولد

ایت الله شیخ اقا شیخ محمد باقر زند کرمانی، عالم فاضل جلیل، فقیه واعظ فرزند مرحوم حاج اقا رضا، به سال 1313هـ.ق در کرمان به دنیا امد. نسب او به خاندان زندیه (صادق خان برادر کریم خان زند) می‌ رسد.

تحصیلات

معظم له اولین گام های تحصیلی را در مکتب خانه ‌های قدیمی کرمان برداشت و پس از چندی به محضر درس استاد بهمنیار روی اورد، تحصیل در نزد استاد بهمنیار موقعیت بسیار مساعدی جهت شکوفایی استعدادهایش را به همراه داشت. ایت الله شیخ محمد باقر زند کرمانی شش کلاس ابتدایی را در مدرسه سعادت گذراند و سپس به مدرسه شهاب وارد شد.

اساتید

وی ازمرحوم اقا جواد کرمانی برادر استاد بهمنیار نیز به عنوان استادی مبرز یاد می ‌کند و تبصره و شرایع و درس فقه را نزد ایشان فرا گرفت همچنین استحضار و تکمیل ادبیات عربی و مقامات حریری را هم نزد مرحوم حاج سید محمد باقر زنوزی فراگرفت. پس ازگذراندن این دروس، معظم‌له، در مدرسه انگلیسی ها ثبت نام نمود تا از این طریق علاوه بر فراگیری زبان انگلیسی، علوم و فنون جدیدی که در انجا تدریس می‌شد را نیز فرا گیرد. در انجا به علوم شیمی، فیزیک، طب ، جغرافیا نیز تا حدی اشنا شد و در این دوران با مسیحیان و پیروان ادیان دیگر در این مدرسه مباحثات مذهبی برپا می ‌کرد.

مهاجرت به اصفهان

ایت الله زندکرمانی پس از ان جهت تکمیل علوم حوزه‌ای به اصفهان مهاجرت نمود و در اصفهان از محضر بزرگانی چون ایت‌الله العظمی اخوند فشارکی، ایت‌الله سید علی نجف ابادی و ایت‌الله حاج میر محمد صادق مدرس خاتون ابادی استفاده نمود. ارادت وی به مرحوم ایت‌الله فشارکی به حدی بود که جزء خواص ایشان قرارگرفت. ایت‌الله زند کرمانی سفری نیز به عتبات عالیات داشت اما ضعف بنیه و گرمای ان منطقه باعث شد تا به دستور ایت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی به قم مهاجرت نماید. با عزیمت به شهر مقدس قم، به محضر درس مرجع عالیقدر جهان شیخ ایت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حایری شتافت و حدود هفت سال ازمحضر درس ایشان استفاده نمود همچنین در این مدت مرحوم زند کرمانی هم درس مرحوم حضرت امام‌خمینی‌(ره) بوده است. ایت‌الله زند کرمانی در سفر دیگری که به عتبـات عالیات داشت مدتی ازمحضر پــر فیض عــالم فــرزانه ایت الله‌شیخ‌حسین الکاشف الغطا به بهره‌گیری علمی و اخلاقی پرداخت و ازجانب ایشان تاییدی مبنی بر حصول به مراتب والای اجتهاد دریافت نمود.

مراتب علمی

مراتب علمی و ایمانی ایت‌الله زند همچنین از جانب علمای بزرگ دیگری چون: ایت‌ سید جمال‌الدین گلپایگانی، ایت‌الله قاضی، ایت‌الله اقای شیخ اغا بزرگ تهرانی، اقا سید ابوالحسن شیرازی، تایید و‌ان بزرگان اجتهاد وی را تایید نمودند.

تبلیغ و منبر

ایشان همچنین سفرهایی به تهران، و مشهد مقدس نمود و سرانجام مجالست با عالم ربانی ایت‌الله اخوند شیخ محمد حسین فشارکی را ترجیح داده ودر اصفهان رحل اقامت همیشگی افکند. و به وعظ و ارشاد در مجالس خصوصی و اقامه جماعت در مسجد جامع و تدریس در مدرسه ذوالفقار مشغول شد.

تدریس

پس از چند سال در یکی از اتاق‌ های شمالی مدرسه صدر بازار، (شرایع) یا (شرح لمعه) را تدریس می‌نمود. ایشان نسبت به علمای عاملین فوق‌العاده ارادت داشتند از جمله مرحوم حاج اقا صدر کوپایی از حکمای درجه اول اصفهان و با اینکه هیچ اسم و عنوانی نداشت اقای کرمانی نسبت به ایشان خیلی ارادت داشتند. ایشان در طب هم ید طولایی داشت معظم له حداکثر احترام و کوچکی را در مقابل مرحوم حاج میرسید علی ‌نجف‌ ابادی انجام می ‌داد درس را بسیار دقیق و تحقیقی می‌گفت. ابتدا متن درس را می ‌خواند و بعدا ان را معنی می ‌نمود اگر این متن شرح و یا شارحی داشت قول ان را نقل می‌ نمود.

 ایشان در دانش فیزیک و شیمی در سطح بالایی بود لذا در کنگره اتم شناسی از طرف مرحوم دکتر محمود حسابی دعوت شدند و سخنرانی نمودند حتی در ایام ملی شدن نفت ایران جلسه ‌ای در دانشگاه تهران با شرکت شخصیت های سیاسی متخصص در رشته نفت که از کشورهای مختلف به ایران امدند تشکیل شد و از ایشان دعوت کردند و که در ان جلسه به زبان انگلیسی صحبت کردند و همه مبهوت و حیران می ‌شوند.

فعالیت سیاسی

شاید از جمله عواملی که باعث برخوردها و احیانا وارد کردن تهمت به این مرد بزرگ بود حسادت به ایشان یا غبطه برخی از افراد بود که می‌دیدند اقای زند کرمانی جامعه را به خوبی می ‌شناسد و حال مردم را بسیار خوب درک می‌ کند. از جمله کسانی که در حوزه علمیه اصفهان قبل از نهضت پانزده خرداد و پس از ان به حضرت امام(ره) بسیار علاقه‌مند بود مرحوم ایت‌الله زند کرمانی بود و نظرشان در مورد حضرت امام (ره) این بود که ایت‌الله خمینی مردی مستعد و انسانی وارسته و به تمام معنا است شما می دانید من چندان به دیدن اشخاص نمی ‌روم اما زیارت ایشان را با تمام وجود لازم می ‌دانم .ایشان از اولین افرادی بودند که درمسایلی که برای حضرت امام پیش امد اعلامیه داد و در سال 1342 ش که امام خمینی را دستگیر کرده بودند بیانه ‌ای داده واز امام دفاع کرده است. از خدمات ایشان یکی سعی و کوشش در افتتاح مجدد درب مسجد جامع بود که در دوره پهلوی به روی نمازگزاران بسته شده بود همچنین تاسیس مرکز خیریه و بیمارستان امام حسن عسکری در اصفهان می ‌باشد.

اثار

 برخی از اثار و تالیفات ایشان عبارت ‌اند از: الفیوضات الامعه‌ فی حال الکتب الاربعه، نبده فی کتاب قرب الاسناد، رفع النزاع عن البین فی الصلح المقصود منه الفرار عن الدین، رساله اماره الولایه، که به نام نشانه‌های ولایت چاپ شده است، رساله در فقه احکام البهار، رساله در رجال، رساله درموضوع نفت که توسط اقای موسی نجفی به ضمیمه کتاب تعامل دین و سیاست تجدید چاپ شده است.

از جمله ویژگی ای مهم مرحوم زند کرمانی در امر تدریس تفسیر قران بوده که اشخاص زیادی از جمله مرحوم ایه‌الله سید اسماعیل هاشمی و برادر ایشان شیخ ‌احمد ربانی، سید ابوللفضل صفوی ریزی، شیخ نعمت ‌الله، شیخ نصر‌الله صالحی و ابراهیم جواهری و افراد دیگر از تفسیر قران ایشان استفاده می‌ کردند، ایشان در میان تفاسیر شیعه (مجمع البیان) را تدریس می‌کردند و تسلط کاملی بران داشتند و متن عربی ان رامثل یک کتاب فارسی راحت و سلیس می ‌خواندند و معنی می ‌کردند وی فرمودند: ( در میان تفاسیر شیعه ( مجمع ‌البیان) مورد قبول شیعه و سنی است و در عین حال جامع است)

رحلت

سرانجام این عالم غیور در جمادی الثانی 1389 هـ . ق مطابق 19 شهریور سال 1348 ش در اثر بیماری در خارج از کشور فوت نمودو پیکر پاکش را با تشییع کم سابقه به تخت فولاد حمل و نزدیک تکیه زرگرها در تکیه مخصوص به خاک سپردند.

زند کرمانی، محمد باقر

https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/63411/%D8%B2%D9%86%D8%AF-%D9%83%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%8C-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%B1?SearchText=%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%83%D9%8A