*******...حرم حضرت زینب (س ) سنگر جهاد مدافعان حرم...*******
منتشر شده در ایثار پرس
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
گروه : ادبیات پایداری / صفحه اول / مدافعان حریم انقلاب اسلامی / ویژه /پ /شناسه : 9241 /28 بهمن 1400 - 9:03
http://www.isarpress.ir/?p=9241
به مناسبت سالروز شهادت حضرت زینب (س)،
حرم حضرت زینب (س ) سنگر جهاد مدافعان حرم
در این نوشتار شناخت نسبی از حضرت زینب کبری(س) از منظر: نَسَب، محل و تاریخ تولد، و نحوه نامگذاری ایشان ، خردسالی، و همنشینی با پیامبر رحمت، صدیقهی طاهره ، امیرالمومنین، و حسن و حسین(ع) ؛ فضائل آن حضرت ؛ همراهی با نهضت عاشورا برادر بزرگوارشان در کربلا و اسارت و رحلت شهادتگونه ایشان تبیین شده است . دکتر سیدجواد هاشمی فشارکی و مهندس مجتبی غفاری آذر
مقدمه
مرقد مطهر حضرت زینب(س) دخت بزرگوار امام علی(ع) به عنوان یکی از مهمترین زیارتگاههای شیعیان؛ در هفت کیلومتری جنوب شرقی شهر دمشق، پایتخت کشور سوریه [1] ، واقع شده است. پیش از ورود به بحث شناخت این حرم مطهر، در این نوشتار به صورت اجمالی، به بررسی برخی ابعاد زندگانی حضرت عقیله بنی هاشم(س) پرداخته میشود. تولد و نامگذاری، دوران خردسالی، ازدواج، حضور در کربلا و اسارت، و شهادت آن حضرت(س)، شش بخش اصلی این نوشتار را تشکیل میدهند، که در ادامه به شرح آنها پرداخته میشود.
الف ) تولد و نام گذاری
ﺣﻀﺮت زﯾﻨﺐ ﮐﺒﺮی (س) در روز ﭘﻨﺠﻢ ﺟﻤﺎدی اﻻوﻟﯽ ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ ﯾﺎ ﺷﺸﻢ ﻫﺠﺮی ﻗﻤﺮی در ﺷﻬﺮ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻣﻨﻮره متولد گردید . [2]
مادرش حضرت فاطمه زهرا پاره تن رسول الله ( ص ) ، پدرش بهترین صحابه و نخستین مرد مسلمان در اسلام و خاندان او افضل خاندان عالم بود که خداوند متعال رجس و پلیدى را از آنان دور کرده و تحت (کسا) رسولش، در ظل حمایت خویش وارد ساخته بود .[3]
نام مبارک آن بزرگوار زینب، و کنیه گرامیشان ام الحسن و ام کلثوم و القاب آن حضرت عبارتند از: نائبة الزهراء، عقیلة النبوة، ولیۀ اللّه العظمی، ناموس الکبری، شریکة الحسین (ع ) عالمه غیر معلّمه، فاضله، کامله و.... [4]
«زینب» در لغت به معنای«درخت نیکو منظر و خوشبو» آمده (ابن منظور، لسان العرب: 453) و معنای دیگر آن«زین اب» به معنی «زینت پدر» است.
روایت است پس از تولد ایشان، حضرت صدیقه طاهره(س)، دخترشان را نزد امیرالمومنین علی( ع ) برده و از ایشان خواستند که نامی برای وی انتخاب نمایند، امیرالمومنین علی( ع) فرمود: "از پیامبر(ص) پیشی نمیگیرم"، در آن هنگام رسول اکرم(ص) در مسافرت بودند. پس از بازگشت، امیرالمومنین( ع ) به محضرشان شرفیاب شد و از ایشان درخواست کرد که برای دخترش نامی انتخاب نماید. رسول خدا( ص ) فرمودند: "من هم از پروردگارم پیشی نمیگیرم." در این هنگام جبرئیل(ع) نازل شد و درود پروردگار را ابلاغ فرمود و گفت: "نام این دختر را «زینب» انتخاب کن. زیرا خداوند چنین فرموده است" [5] سپس از مصائبی که بر این کودک وارد میشود خبر داد؛ پیامبر( ص ) در حالی که سخت میگریستند، فرمودند: "هرکس بر او بگرید مانند کسی است که بر حسین( ع ) گریسته (است)" [6]خردسالی
پنج سال پیامبر خدا( ص ) وحی را در گوش زینب( س ) زمزمه میکند و مفاهیم آسمانی را در جان او میافشاند. ارتباط عقلِ نخست، با زینب( س ) ، آفاق خردورزی و علم را در جان او میگشاید و او را به نشان تابناک عقیله بنیهاشم مزین میسازد. همزمان با جدِّ بزرگوارش، مادری چون فاطمه( س ) به تربیت زینب( س ) همت گذاشت، فاطمهای که خود چون رسول خدا( ص ) لبریز از معارف الهیه بود. امیرالمومنین علی( ع ) نیز نسبت به تربیت زینب( س ) بسیار جدی بود. هرگاه دخترش میخواست به زیارت قبر پیامبر( ص ) مشرف گردد، به حسن و حسین( ص ) دستور میداد تا خواهرشان را به روضه مبارک رسول خدا برسانند. در مسیر راه آن دو بزرگوار از دو طرف حضرت زینب( س ) حرکت میکردند و خواهر خود را چون شمعی در میانشان گرفته به سوی حرم پیامبر( ص ) میبردند. علاوه بر این پیش از حرکت حضرت زینب( س ) ، علی( ع ) کسی را میفرستاد تا هنگام ورود زینب( س ) چراغهای حرم را خاموش کند، نکند افراد نامحرم چهره زینب( س ) را ببینند[7] .
ج ) ازدواج
در سال 17هجری قمری، وقتی که زینب ( س ) به سن ازدواج رسید، با عبدالله فرزند جعفرطیار ازدواج کرد. برای آن بانوی بزرگوار چهار پسر به نامهای علی، محمد، عون اکبر و جعفر؛ و یک دختر به نام ام کلثوم ذکر شده است [8].
از فضائل و مناقب آن بزرگوار میتوان به زهد و تقوا ، [9] علم و سخنوری ، [10]حجاب و عفت ؛ [11]صبر و استقامت ، [12]هوش و ذکاوت ، [13]مدیریت و تدبیر، شجاعت و شهامت ،[14] جود و سخاوت؛ و کرامات [15]بیشمار منقول از ایشان اشاره کرد. همچنین ایشان، از جد بزرگوار، پدر، مادر و برادرانشان، اسماء و دیگر شخصیتها احادیث بسیاری نقل نمودهاند.
ه ) حضور در کربلا و اسارت
حضرت زینب (س) با دو فرزند خود، عون و محمد، در ﮐﻨﺎﺭ ﺑﺮﺍﺩﺭشان، ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﯿﻦ ( ع ) در کربلا ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺖ که ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺶ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﻨﮓ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺭﺳﯿﺪﻧﺪ و با پایان جنگ با دیگر بازماندگان کاروان به اسارت درآمده و ﺑﻪ ﮐﻮﻓﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﺷﺎﻡ برده شدند که خطبههای ایشان در کوفه و شام (مجلس یزید)، معروف است . [16]
و )شهادت
حضرت زینب (س) بزرگ بانوی جهان اسلام، بیدادگر و ادامه دهنده حادثه عاشورا و دارنده دانشهای دو جهان، در شب یکشنبه 15رجب سال 62 هجری قمری [17]در ضمن سفری که به همراه همسر گرامیشان عبدالله بن جعفر به شام رفته بودند، درگذشتند و بدن مطهر آن بانوی بزرگوار در همانجا دفن گردید که مزار ملکوتی آن حضرت اینک زیارتگاه عاشقان وارادتمندان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) میباشد.
سندیت مرقد منتسب به حضرت زینب سلام الله علیها در دمشق
از مسائل مورد بحث درباره زینب کبری (س)، محل دقیق دفن ایشان میباشد که دلیل طرح این مسئله، انتساب مراقد متعدد در کشورهاى مختلف به آن بانوى بزرگوار است. در اینباره از قدیم الایام سه مکان به عنوان قبر مطهر آن حضرت مطرح شده است که هرکدام از آنها طرفدارانى دارد:
مقام سیده زینب ( س ) که در منطقهی زینبیهی دمشق، پایتخت سوریه، واقع گردیده و زائران ایرانى جهت زیارت آن به سوریه مىروند [18].
محلى که در شهر قاهره پایتخت مصر به نام مقام یا مسجد السیدة زینب ( س ) مشهور است.
شهر مدینه در حجاز نیز به عنوان محل دفن حضرت زینب ( س ) معرفى شده است، گرچه در مدینة النبى ( ص ) محلى به این نام مثل دمشق و قاهره وجود ندارد[19] .
براى احتمال دفن ایشان در مصر روایاتی بیان شده است اما بنا بر نظر مورخان و اساتید علم رجال این روایات از نظر سند و محتوا قابل اعتماد نیستند [20]. پس از بررسى و تتبع در تاریخ روشن مىگردد که زینبى که در مصر (قاهره) دفن شده است، زینب بنت یحیى المتوج بن الحسن الانور بن زید بن حسن بن على بن ابى طالب است. ولى بسیارى از مردم تصور کردهاند که این همان زینب مشهور یعنى زینب دختر على بن ابىطالب ( ص ) است [21] .پیرامون احتمال مدینه نیز، باید توجه داشت که اگر ایشان در قبرستان بقیع دفن شده بود، طبعا با توجه به شخصیت و عظمت مقام ایشان، مزارشان مشخص مىشد. در حالى که در هیچ یک از کتب مربوط به تاریخ مدینه و مزارات این شهر نامى از مقبرهی ایشان به میان نیامده است.
اما درباره نظریهی مشهور شام، عدهای از مورخان معتقدند در آن سالها در مدینه قحطى شدیدى به وجود آمد و عبداللهجعفر که مقدارى زمین زراعتى در شام داشت تصمیم گرفت با همسر خود؛ حضرت زینب ( س ) به آنجا سفرکند. که پس از مسافرت به شام حضرت زینب ( س ) در همانجا درگذشت. [22] که این احتمال بنا به نظر قاطبهی علما استوارتر میآید. علیایحال علیرغم رد دو احتمال مدینه و قاهره مىتوان گفت زیارتگاهها و اماکنى که به این دودمان مطهر منسوبند همه از مصادیق آیه شریفهی «فِی بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَن تُرْفَعَ وَیُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ»[23] مىباشند. این خانهها و زیارتگاهها ولو منسوب به آنها هم باشند، جاى ذکر و توجه به خدا و انسانسازى و پیوند با شهیدان و اهل بیت (ع) است.
*) سخن پایانی
پس از فتنه غربیها برای کپی سازی بهار عربی در سوریه ، با ایجاد شورش های داخلی علیه حکومت قانونی اسد ، که نخست گروههای تکفیری بخشهایی از کشور را اشغال کرده و سپس داعش وارد شده و با حملات وحشیانه سوریه و عراق را در کام وحشت برده بود ؛ نیروهای مدافع حرم به عشق دفاع از حرم حضرت زینب (س) شکل گرفته و موازنه برعکس شده و موج ازاد سازی مردم مظلوم از چنگال دشمنان بوقوع می پیوندد.
درواقعه نهضت عاشورا اگر زینب (س) نبود ؛ اهداف قیام کربلا زنده نمیشد و کربلا در کربلا می ماند ودرحادثه دوم اگر حرم زینب (س) نبود: سوریه همچنان در دست داعش می ماند.
خون شهدای مدافع حرم از کشورهای مختلف ومدافعان متبرک به گامهای جهادی ومعطر به زیارت حرم زینبی سبب وحدت بیشتر جهان اسلام شده و جوشش خون شهدای مدافع حرم وراهشان ، نوید بخش آینده درخشان امت واحده اسلامی را نوید میدهد.
مدافعان از تعدادی کشورهای منطقه به عشق حضرت زینب (س) امده و مجاهد مدافع زینبی شده و باتجربه وانگیزه مضاعف ، مستعدبرقراری امنیت منطقه اسلامی و انتظار فرمان انتقام سخت از دشمنان و عملیات آزادی قدس شریف قبل از ۲۵ سال وعده امام المسلمین هستند.و ان شاالله شالوده تمدن نوین اسلامی فراگیر شده و زمینه ساز ظهور مهدوی (عج) خواهدشد.
منابع :
[1] (محسن¬زاده، 1387: 134)
[2] (محلاتی، 1369: 33)(محمدی اشتهاردی، 1376: 17).
[3] (ابن عساکر، 1383: 189و190)
[4] (جزائری، 1383: 52و53) .
[5] (اسیران و جانبازان کربلا، 90).
[6] (القرشی، 1380: 39) (الهی، 1375: 29).
[7] (زینب قهرمان، 1372: 94).
[8] (سبط بن جوزی، 1376)
[9] (صادقی اردستانی، 1376: 106)،
[10] (سیدبن طاووس، 1348: 79)،
[11] (موحد ابطحی اصفهانی، 1382: 955)،
[12] (فیض الاسلام، 1386: 185)،
[13] (اساور من الذهب، 1310)،
[14] (مجلسی، 1403ق: 115و134و154)،
[15] (شبلنجی، 1384)
[16] (أبو مِخنَف ، ۱۴۲۷ق: 299و 300) (مفید، 1372: 353و 358)
[17] (القزوینی، 1382: 591)
[18] ( القرشی، 1380: ۲۹۸و ۳۰۳)(السابقی، ۱۳۹۴)
[19] (الأمین العاملی، 1406ق:۱۴۰و ۱۴۱).
[20] (السابقی، 1389: 103)
[21] (الأمین العاملی، 1406ق: 142).
[22] (محمد حسن خان، 1394: 29)(محدث قمی، 1383: 353)(صدر، 1388: 39).
[23] قرآن کریم، سورهی نور، آیهی 36
***********************************
نشانی انتشار این خبر :
http://www.isarpress.ir/?p=9241
http://www.isarpress.ir/1400/11/28/%d8%ad%d8%b1%d9%85-%d8%ad%d8%b6%d8%b1%d8%aa-%d8%b2%db%8c%d9%86%d8%a8-%d8%b3-%d8%b3%d9%86%da%af%d8%b1-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d8%af-%d9%85%d8%af%d8%a7%d9%81%d8%b9%d8%a7%d9%86-%d8%ad%d8%b1%d9%85/
https://javadfesharaki.blog.ir/1400/11/28/%D8%AD%D8%B1%D9%85-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8-%D8%B3-%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%86-%D8%AD%D8%B1%D9%85
************************************
بیش از 620 یادداشت منتشر شده دیگر :
********************************************
سخنرانی ها :