استفاده از فناوری با در نظر گرفتن مبانی و قواعد یادگیری آموزش زبان قرآن بلامانع است
محمدعلی لسانی فشارکی، مدیرگروه مطالعات قرآنی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در مصاحبه با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) ضمن بیان این مطلب گفت:
گروه فعالیتهای قرآنی: مدیرگروه مطالعات قرآنی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با اشاره به اینکه استفاده از تکنولوژی با در نظر گرفتن مبانی و قواعد یادگیری آموزش زبان قرآن بلامانع است گفت: البته در این مورد باید مطمئن شویم که مبانی و اصول و قواعد دچار اختلال نشده است.
محمدعلی لسانی فشارکی، مدیرگروه مطالعات قرآنی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در مصاحبه با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) ضمن بیان این مطلب گفت:با در نظر گرفتن مبانی و اصول و قواعد آموزش زبان قرآن اگر ما از تکنولوژی جدید با هر کمیت و کیفیتی استفاده کنیم طبعاً کار درست و خوبی است اما همین قید، قید مهمی است یعنی هرگاه ما از هر یک از این ابزارها و تکنولوژیهای زمان برای امور استفاده کنیم باید مطمئن شویم که مبانی و اصول و قواعد دچار اختلال نشده است.
اساس در آموزش قرآن بر این است که نیاز به وسایل کمک آموزشی ندارد
وی در ادامه افزود: این یک مسئله و مسئله دیگر اینکه اساس در آموزش قرآن بر این است که قرآن نیاز به هیچ وسیله و ابزار به خصوص آموزشی و کمک آموزشی ندارد باید به این عبارت به دقت توجه شود؛ نیاز ندارد، به این معنی نیست که نباید استفاده شود.
لسانیفشارکی در ادامه با طرح این سؤال که آیا این آموزش، آموزشی است که وابسته به ابزار و وسائل است یا نه؟ اظهار کرد: جواب این است که نه؛ آموزش قرآن مطابق مبانی و اصول و قواعد به هیچ وجه وابستگی به ابزار و وسایل ندارد. من برای شما یک مثال میزنم حجتالاسلام حمید محمدی در جلسهای نقل میکرد که در یکی از سفرهایش به کشورهای مسلمان آفریقایی جلسات آموزش قرآن در بیابانها و بر روی خاک بدون هیچ وسیله آموزشی صورت میگرفت، ایشان میگفت؛ ما شاهد بودیم که قرآنآموزان آیات قرائت شده را با انگشت بر روی خاک مینوشتند و پس از یادگیری آن آیه نوشتن آیات دیگر را آغاز میکردند. این مثال خوبی است برای اینکه تا چه حد آموزش قرآن مطابق اسوه حسنه و مطابق مبانی قواعد اصیلی بینیاز از هر گونه ابزار و وسیلهای است.
مدیر گروه مطالعات قرآنی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی خاطرنشان کرد: این بسیار مهمتر است از اینکه بگوییم استفاده از تکنولوژی خوب یا بد است، در اسوه حسنه آموزش قرآن پیشبینی شده است که اگر ابزاری را معلم و متعلم بخواهد استفاده کند باید مطابق با همان مبانی، اصول و قواعد به وجود بیاورند یعنی باید این اصول و قواعد حضور حداکثری در آن ابزار داشته باشد. میخواهم جواب آن تائید و تکذیب موافق و مخالف را بدهم که مبانی اصول قواعد حکم میکند که اگر از ابزاری استفاده میکنند حضور حداکثری در آن داشته باشند.
ردپای معلم باید در وسایل آموزشی قرآنی دیده شود
محمدعلی لسانیفشارکی در ادامه با تأکید بر اینکه اولاً آموزش قرآن هیچ وابستگی و موکول بودن ندارد گفت: مبانی اصول و قواعد آموزش قرآن کریم حکم میکند که از هر ابزاری اگر قرار شد استفاده شود باید ردپای معلم و متعلم در آن اثر دیده شود یعنی این دو حضور حداکثری در آن داشته باشند. اگر قرار شد که یک وسائلی که این حضور حداکثری هم در آن نیست استفاده شود باید آن وسیله در حاشیه آموزش قرآن جا داده شود، یعنی در اصل آموزش قرآن نباید دیده شود.
وی افزود: به عبارت دیگر به جای اینکه بگوییم استفاده از تکنولوژی در آموزش قرآن کریم خوب یا بد است باید بگوییم که جایگاه این تکنولوژی مهم است نه خوب یا بد بودن آن، مثلاً اگر سؤال شود آیا شما تایید میکنید و میپسندید که ما یک کلاس آموزش قرآن نمونه قرار بدهیم و دانشآموزان این کلاس را مجهز به لب تاپ کنیم چگونه است، من عرض میکنم که اگر مبانی و اصول و قواعد همه در جای خود اجرا شد بله میتوانیم استفاده کنیم.
استفاده از وسایل کمک آموزشی برای دورههای پیشرفته آموزش بلامانع است
این استاد پیشکسوت قرآن کشورمان در بخش دیگری از این گفتوگو با طرح سؤال دیگری که اگر شما بگویید یک کلاس قرآن را کاملاً دیجیتالی برگزار کنیم و متعلم و معلم همدیگر را نبینند این آموزش اصولی خواهد بود؟ گفت: من عرض خواهم کرد که این کار مبانی و اصول را مختل کرده است به عبارت دیگر اگر شما میتوانید به صورتی عمل کنید که فعلالمثل این اصل رعایت شود چه معلم و متعلم همدیگر را ببینند و چه نبینند، بله میشود و در غیر این صورت نمیشود، حالا اگر نمیشود باز یک طرف جواب این هست که از یک مرحله به بعد یعنی برای مراحل پیشرفته میشود استفاده کرد، اگر شما برای قرآن آموختهها در فضای مجازی آموزش بگذارید مفید خواهد بود اما اگر همان برنامهها را برای افراد مبتدی در نظر بگیرید درست نیست.
وی با اشاره به اینکه در اصل آموزش قرآن یک از اصولی که وجود دارد این است که ترجیحاً و نه حتماً کلاس آموزش قرآن باید با یک معلم و یک متعلم تشکیل شود، گفت: البته ترجیحاً یعنی میتواند یک معلم دو متعلم داشته باشد یا یک معلم چند متعلم داشته باشد. حالا این اصل اینجا در پاسخ به ما کمک میکند وقتی اصل بر این است که یک معلم و یک متعلم باشد معنای آن این است که به هر تعدادی که قرآن آموزان یک معلم آمارشان افزایش پیدا کرد این معلم به تعداد آنها باید فضای ارتباط مستقیم و توجه دقیق به وضع قرآن آموز خود داشته باشد در غیر این صورت مطابق مبانی و اصول و قواعد نیست.
لسانیفشارکی افزود: معلم قرآنی که میآید سر کلاس قرآن و فقط آمار قرآنآموزان برایش مطرح است و همه را یکسان میبیند و با همه میخواهد برخورد یکسان داشته باشد مسلم وضعش روشن است، معلم همواره باید وسع مخاطب را در نظر بگیرد، شرایط قرآنآموز را در نظر داشته باشد و بر اساس آن برنامهریزی داشته باشد. مسئله دیگر که اینجا در مطالب ما جا ماند و در برخی کتابهای آموزشی آمده است این است که اگر قرآنآموزان یک کلاس بیشتر شد آن کلاس چند پایه خواهد شد.
در کلاسهای چندپایه هر متعلم نسبت به متعلم مبتدی حکم معلم دارد
مدیر گروه مطالعات قرآنی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در ادامه تصریح کرد: زمانی که یک کلاس چند پایه شد قطعاً افراد کلاس از نظر آموزهها متفاوت و یکی جلوتر از دیگری خواهد بود، بنابراین معلم باید بر اساس تفاوت آموزههای متعلمان آموزش خود را ارائه دهد. در کلاس چند پایه همواره معلم باید سامانهای را ایجاد کند که در آن پایههای بالاتر نسبت به کسانی که در همان کلاس پایه پایینتر ولو با تعداد کمتری هستند، سمت معلم پیدا کنند یعنی این معلم خیلی زود کلاس خود را تبدیل میکند به کلاسی که فقط یک معلم ندارد بلکه چندین معلم دارد.
این پیشکسوت قرآنی کشورمان در بخش دیگری از گفتوگوی خود با خبرگزاری ایکنا به ویژگیهای نظام آموزشی موفق اشاره و اظهار کرد: یک نظام آموزش قرآن طبعاً وقتی نظام آموزشی موفقی خواهد بود که مبانی مشخص و اصولی مطابق با مبانی و قواعدی باشد که مبتنی بر اصول اولیه که به صورت یک سامانه کاملا منسجم است باشد و همه هم بتوانند آن را اجرا کنند.
یکی از مشکلات اصلی حوزه قرآن بیرون رفتن مردم از این حوزه است
وی در ادامه یکی از مشکلات اصلی حوزه قرآن را بیرون رفتن مردم از این حوزه عنوان کرد و گفت: نیاز اصلی ما الان این است که مردمی که متاسفانه کاملاً از حوزه آموزش قرآن رفتهاند بیرون را بازگردانیم، باید به فکر این بود که ما چه کاری را انجام دهیم تا شاهد بازگشت مردم باشیم، بنابراین نیاز اصلی ما در حوزه قرآن این است که ما چکار کنیم که جریان دوری مردم از قرآن و خارج شدن از این حوزه برعکس شود.
محمدعلی لسانیفشارکی با تأکید بر اینکه نیازهای بعدی وقتی میتواند مطرح شود و دربارهاش بررسی شود که نیاز اصلی را درست کرده باشیم، خاطرنشان کرد: الان ما میبینیم در مراکز مختلفی از دانشگاه آزاد گرفته تا فرهنگسراها، مساجد، آموزش و پرورش و سازمان تبلیغات اگر فراخوان آموزش قرآن بدهند شاهد حضور حداکثری مردم نخواهیم بود.
امید به جشنواره شیوههای نوین آموزش برای ایجاد نقطه عزیمت
وی در ادامه با اشاره به جشنواره قرآنی آیات اظهار کرد: امید زیادی به جشنواره قرآنی آیات که اولین جشنواره ملی شیوههای نوین آموزش قرآن کریم در آن برگزار میشود، بستهایم و امیدواریم که انشاءالله مسئولان برگزار کننده بتوانند در این زمینه موفق شوند و این نقطه عزیمت را ایجاد کنند.
لسانیفشارکی در پایان در پاسخ به این سؤال که برگزاری جشنواره قرآنی آیات تا چه اندازه میتواند در همگانی کردن شیوههای آموزش قرآن کریم مؤثر باشد، تصریح کرد: اگر ما بلافاصله پس از این جشنواره احساس تکان خوردن در زمینه آموزش قرآن را داشته باشیم با این داوری که ببینم آموزشی که به قرآن آموزان میدهیم حضور همگانی را به دنبال خواهد داشته است یا نه، پاسخ مثبت است و آن وقت است که معلوم میشود این جشنواره توانسته توفیقی کسب کند یا نه.
http://iqna.ir/fa/news/1168828/-استفاده-از-تکنولوژی-با-در-نظر-گرفتن-مبانی-و-قواعد-یادگیری-آموزش-زبان-قرآن-بلامانع-است-