مقایسه داستان سلیمان و داود (ع) در تورات و قرآن کریم-پایان نامه کارشناسی ارشد
استاد راهنما:دکتر محمدعلی لسانی فشارکی
https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/c911ec0a76de91b10f48e7fe2cf49b46
مقایسه داستان سلیمان و داود (ع) در تورات و قرآن کریم
پارسای داخل کشور
کارشناسی ارشد
1388
موضوع: معارف اسلامی
رشته: الهیات و معارف اسلامی - علوم قرآن و حدیث
پدیدآور: محمود نتاج انصار استاد راهنما: محمدعلی لسانی فشارکی استاد مشاور: کاظم قاضی‌زاده
دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ادبیات و علوم انسانی
https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/c911ec0a76de91b10f48e7fe2cf49b46?sample=1
داستان حضرت داود (ع) و سلیمان (ع) به عنوان دو تن از پیامبران الهی با طول و تفصیل نسبی در سوره های متعددی از قرآن کریم بیان شده است. از سوی دیگر، در منابع یهودی و اسرائیلیات داستان حضرت داود (ع) و حضرت سلیمان (ع) بیش از دیگر قصص انبیا دستخوش تحریف قرار گرفته و با تهمت ها و بهتان های متعددی همراه گردیده است. در این پایان نامه تمام فصول جزیی و کلی داستان این دو پیامبر الهی ابتدا در قرآن کریم سپس در عهد عتیق مورد بررسی و تحقیق و فصل به فصل مورد مقایسه قرار گرفته است. بنابراین مواردی که گزارش و تحلیل قرآن کریم با منابع یهودی و عهد عتیق همراهی داشته مشخص شده و موارد اختلاف همچنین مواردی که صحت و صدق آن ها از سوی قرآن کریم تایید نشده و در قرآن نیامده با اشارات قرآنی مردود دانسته شده، معلوم گردیده است.
سلیمان، پیامبر / Solomon, Prophet
همرسانی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات 1
1-1. مقدمه 2
1-2. انتخاب موضوع 5
1-3. بیان مسئله 6
1-4. سوالات اصلی تحقیق 7
1-5. فرضیات 8
1-6- روش تحقیق 9
فصل دوم: داستان حضرت داود (ع) در قرآن کریم و عهد عتیق 10
2-1. داود در سپاه طالوت 11
2-2. حکومت داود 16
2-3. پیامبری داود 20
2-4. زبور داود 28
2-5. هم صدا شدن کوه‌ها با داود 38
2-6. زره‌بافی حضرت داود 44
2-7. تحکیم فرمانروایی 48
2-8. فصل الخطاب 52
2-9. قضاوت داود 56
2-10. ابتلاء داود 64
فصل سوم: داستان حضرت سلیمان (ع) در قرآن و عهد عتیق 77
3-1. پیامبری سلیمان 78
3-2. افکندن جسدی بر تخت سلیمان 88
3-3. ملک بی‌بدیل 93
3-4. تسخیر باد 102
3-5. تسخیر جن 108
3-6. چشمه‌ی مس برای سلیمان 115
3-7. آشنایی سلیمان با زبان پرندگان 116
3-8. آشنایی سلیمان با زبان مورچگان 120
3-9. اسبان تیز پا 125
3-10. بنای مسجدالاقصی 131
3-11. ماجرای هدهد 136
3-12. ماجرای ملکه‌ی سبأ 142
3-13. وفات سلیمان 154
3-14. برائت سلیمان از سحر 158
نتیجه 164
فهرست منابع 167
چکیده انگلیسی
همرسانی
. قرآن کریم، با ترجمه آیت الله ناصر مکارم شیرازی، قم، دارالقرآن الکریم، 1373 ش.
2. نهج البلاغه، به تصحیح دکتر صبحی صالح، قم، هجرت، 1395 ق.
3. نهج البلاغه، با ترجمه ی محمد دشتی، چاپ دوم،چاپ چهارم، قم، الهادی، 1383 ش.
الف. منابع فارسی:
4. آشتیانی، جلال الدین، تحقیقی در دین یهود، چاپ دوم، نشر نگارش، 1368 ش.
5. ابن اثیر، علی بن محمد، تاریخ کامل ابن اثیر، ترجمه محمد حسین روحانی، چاپ دوم، تهران، انتشارات اساطیر، 1374 ش.
6. الهامی، داود، لقمان حکیم، قم، انتشارات شفق، بی تا.
7. بروجردی، سید ابراهیم، تفسیر جامع، چاپ سوم، تهران، انتشارات صدر، 1341 ش.
8. بلاغی، عبدالحجت، حجه التفاسیر و بلاغ الاکسیر، قم، حکمت، 1345ش.
9. بندر ریگی، محمد، فرهنگ جدید عربی- فارسی، چاپ چهارم، انتشارات اسلامی، 1364 ش.
10. بیّومی، مهران محمد، بررسی تاریخی قصص قرآن، با ترجمه ی مسعود انصاری، تهران انتشارات علمی و فرهنگی، 1383 ش.
11. جاد المولی، محمد احمد و دیگران، قصه های قرآن، ترجمه مصطفی زمانی، چاپ11، قم، پژواک اندیشه، 1386 ش.
12. حجتی، محمد باقر، تاریخ قرآن کریم، چاپ11، تهران، دفتر نشر و فرهنگ اسلامی، 1377ش.
13. حسینی همدانی، محمد، انوار درخشان در تفسیر قرآن، تهران ، کتاب فروشی لطفی، 1380ش.
14. دورانت، ویل، تاریخ تمدن، ترجمه احمد آرام و دیگران، چاپ ششم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1378 ش. 15.رامیار، محمود، نبوت اسراییلی، 1352 ش.
16. ــــــــــــ ، تاریخ قرآن، چاپ سوم، تهران، انتشارات امیر کبیر، 1369 ش.
17. سبحانی، حعفر، منشور عقاید امامیه، قم، موسسه امام صادق(ع)، بی تا .
18. شاهمرادی، علی، تاریخ یهود، نیکان کتاب، 1384 ش.
19. صحفی، محمد، قصص قرآن و تاریخ پیامبران، چاپ چهارم، قم، کتابفروشی علمی، 1349ش. 20. طالقانی، محمود، پرتوی از قرآن، شرکت سهامی انتشار، 1366 ش.
21. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبزی، ترجمه ابوالقاسم پاینده، چاپ پنجم، تهران، اساطیر، 1375 ش.
22. طبیب، عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، چاپ سوم، تهران، انتشارات اسلام، 1366ش.
23. عاملی، ابراهیم، تفسیر عاملی، تهران، کتابفروشی صدوق، بی تا
24. فضایی، یوسف، سیر تکاملی دین های یهود و مسیح، تهران، موسسه مطبوعاتی عطایی، 1361 ش.
25. گازر، حسین بن حسن جرجانی، جلاء الاذهان و جلاء الاحزان مشهور به تفسیر گازر، تهران، دانشگاه تهران، 1337 ش.
26. معرفت، محمد هادی، تاریخ قرآن، چاپ سوم، تهران، سمت، 1379ش.
27. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، چاپ دوازدهم، دار الکتب الاسلامیه، 1373 ش.
28. میرزا خسروانی، علی رضا، تفسیر خسروی، تهران، اسلامیه، 1366 ش.
29. نیشابوری، ابو اسحاق ابراهیم بن منصور بن خلف، قصص الانبیاء نیشابوری، چاپ دوم، تهران، انتشارات زرین، 1382ش.
30. یزدان پرست، حمید، داستان پیامبران در تورات، تلمود، انجیل و قرآن، چاپ چهارم، تهران، انتشارات اطلاعات، 1384 ش.
ب. منابع عربی:
31. آلوسی، محمد شکری، تفسیر القرآن العظیم و سبع المثانی مشهور به روح المعانی، چاپ دوم، تهران، انتشارات جهان، بی تا
32. آمُدی، عبدالواحد، غُررالحکم و دُرَرُالکلم، ترجمه محمد علی انصاری، چاپ سوم، قم، انتشارات امام عصر(عج)، 1384ش.
33. ابن ابی الحدید، عبدالحمیدبن هبهالله، شرح نهج البلاغه، قم، کتابخانه آیه الله مرعشی، 1404ق.
34. ابن حنبل، احمد، مسند احمد بن حنبل، بیروت، المکتب، الاسلامی، بی تا.
35. ابن خلدون، عبدالرحمن، تاریخ ابن خلدون، چاپ سوم، بیروت، دار الفکر، 1417 ق.
36. ابن شهرآشوب، محمد بن علی، متشابه القرآن و مختلفه، انتشارات بیدار، 1328 ش. 37. ابن طاوس، علی بن موسی، اقبال بالاعمال الحسنه فی السنه، چاپ دوم، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1367 ش.
38. ابن کثیر، اسماعیل، تفسیر القرآن العظیم، قاهره، مطبعه الاستقامه، 1337 ق.
39. ـــــــــــــــــ، قصص الانبیاء، چاپ دوم، بیروت، دار احیا التراث العربی،1408 ق.
40. ابن منظور، محمد المکرم، لسان العرب، بیروت، دار صادر، 1410 ق.
41. ابو حیِان الاندلسی، محمد بن یوسف، البحر المحیط، بیروت، دار احیا التراث العربی، 1423ق. 42. الباش، حسن، القرآن والتوراه، چاپ دوم، دمشق، دار قتیبه، 1422 ق.
43. بحرانی، هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، بنیاد بعثت، 1415 ق.
44. بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، قاهره، دار احیا الکتب العربیه، بی تا
45. برقی، احمد بن محمد، رجال البرقی، تهران، دانشگاه تهران، 1383 ش.
46. بروسوی، اسماعیل حقّی، تفسیر روح البیان، المکتبه الاسلامیه، 1331 ق..
47. بیضاوی، عبد الله بن عمر، تفسیر البیضاوی، بیروت، موسسه الاعلی المطبوعات، 1410 ق.
48. جزایری، نعمت الله، قصص الانبیاء(ع)، قم، کتابخانه آیه الله مرعشی، 1404 ق.
49. جلّول، زهیر، شهود یهود، بیروت، دار الملک، 1416 ق.
50. حاکم حسکانی، عبید الله بن احمد، شواهد التنزیل، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بی تا
51. الحبری، حسین بن حکم، تفسیر حبری، بیروت، موسسه آل بیت(ع) لاحیا التراث، 1408 ق.
52. حرّ عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، موسسهآل بیت(ع) لاحیا التراث،1409ق.
53. حلّی، ابن فهد، عدّه الداعی، دار الکتاب الاسلامی،1407ق.
54. حویزی، عبد علی بن جمعه عروسی، نور الثقلین، چاپ دوم، قم، مطبعه العلمیه، بی تا. 55. دروزه، محمد عزه، تاریخ بنی اسرائیل من اسفارهم، بیروت، المکتبه العصریه، 1409 ق.
56. راجح، محمد کریم، مختصرتفسیر القرطبی، چاپ دوم، بیروت، دار الکتب العربی، 1406 ق.
57. رازی، ابوالفتوح حسین بن علی، تفسیر روض الجنان، مشهد، بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی، 1366 ش.
58. راغب الاصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، چاپ دوم، دفتر نشر الکتاب، 1404 ق.
59. راوندی، سعید بن هبهالله، دعوات، قم، مدرسه امام مهدی(عج)، بی تا
60. ـــــــــــــــــــــــ، فقه القرآن، قم، کتابخانه آیه الله مرعشی، 1405ق.
61. ــــــــــــــــــــــ، قصص الانبیاء، مشهد، بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی، 1409ق.
62. رشید رضا، محمد، تفسیر القرآن الحکیم، چاپ دوم، دار الفکر، بی تا.
63. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، بیروت، دار الکتب العربی، بی تا .
64. سیّد مرتضی، علم الهدی، تنزیه الانبیاء(ع)، قم، شریف رضی، بی تا .
65. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، بیروت، المکتبه العصریه، 1418ق.
66. __________________ ، الدرّ المنثور فی التفسیر بالمأثور، بیروت، المکتبه الشعبیه، بی تا.
67. شبّر، عبدالله، تفسیر القرآن الکریم مشهور به تفسیر شبّر، بیروت، دار البلاغه و النشر و التوزیع، 1412 ق.
68. ـــــــــــ، الجوهر الثمین فی تفسیر الکتاب المبین، چ1، کویت، مکتبه الالفین، 1407 ق.
69. شریف لاهیجی، محمد، تفسیر شریف لاهیجی، تهران، موسسه مطبوعاتی علمی، 1366 ش.
70. شیخ مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفت حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، 1413 ق.
71. صابونی، محمد علی، مختصر تفسیر ابن کثیر، دار القرآن الکریم، 1393 ق.
72. صدوق، محمد بن علی، الخصال، قم، جامعه مدرسین، 1403 ق.
73. ــــــــــــــــــــ، علل الشرایع؛ قم، مکتبه الداوری، بی تا .
74. ــــــــــــــــــــ، عیون اخبار الرضا، انتشارات جهان، 1378 ش.
75. ــــــــــــــــــــ، معانی الاخبار، قم، جامعه مدرسین، 1361 ش.
76. ــــــــــــــــــــ، من لا یحضره الفقیه؛قم، جامعه مدرسین، 1413 ق.
77. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، قم، کتابخانه آیه الله مرعشی، 1404 ق.
78. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ سوم، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1397 ق.
79. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، چاپ چهارم، قم، شریف رضی، 1412 ق.
80. طبرسی، فضل بن حسن، جوامع الجامع، تهران، دانشگاه تهران، 1412 ق.
81. ــــــــــــــــــــــ، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیا التراث العربی، 1379ق.
82. طبری، محمد بن جریر طبری، تاریخ الرسل و الملوک، بیروت، روائع التراث العربی، 1960 م.
83. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، 1409 ق.
84. _______________، التهذیب، چاپ چهارم، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1365 ش.
85. علوی حسینی موسوی، محمد کریم، کشف الحقائق، چاپ سوم، تهران، انتشارات حاج عبدالمجید، صادق نوبری، 1396 ق.
86. عمری، احمدجمال، دراسات فی التفسیر الموضوعی للقصص القرآنی، چاپ دوم، قاهره، مکتبه الخالجی، 1421 ق.
87. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر عیاشی، تهران، مکتبه العلمیه الاسلامیه، بی تا .
88. عید، یوسف، موسوعه الادیان السماویه و الوضعیه، بیروت، دار الفکر اللبنانی، 1995 م
89. فخر رازی، التفسیر الکبیر، تهران، چاپ دوم، دار الکتب العلمیه، بی تا.
90. فرات کوفی، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1410 ق.
91. فضل الله، محمد حسین، من وحی القرآن، چاپ سوم، بیروت، دار الزهراء للطباعه و النشر و التوزیع، 1405ق.
92. فیض کاشانی، محسن، الصافی فی تفسیر کلام الله، چ1، مشهد، دار المرتضی للنشر، بی تا.
93. قرطبی، محمد بن احمد انصاری، تفسیر القرطبی، قاهره، دار الکتب العربیه ، 1378 ق.
94. قشیری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، تحقیق محمد ناصر الدین، چاپ دوم، بیروت، 1392ق.
95. قطب، سید، فی ظلال القرآن، چاپ بیست و پنچم، بیروت، دار الشروق، 1996 م.
96. قطب، محمد علی، قصص قرآن، بیروت، المکتبه العصریه، 1422 ق.
97. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، چاپ سوم، قم، دار الکتب، 1404 ق.
98. قمی، عباس، کلیات مفاتیح الجنان، چاپ چهارم، قم، انتشارات علامه، 1380 ش.
99. قمی مشهدی، محمد بن محمد رضا، کنز الدقائق، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1366 ش.
100. کاشانی، محمد بن مرتضی، تفسیر المعین، قم، کتابخانه آیه الله مرعشی، بی تا .
101. کاشانی، مولی فتح الله، منهج الصادقین فی الزام المخالفین، چاپ دوم، تهران، کتابفروشی اسلامیه، 1344 ش.
102. کشی، محمد بن عمر، رجال کشی، مشهد، دانشگاه مشهد، 1348 ش.
103. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1365 ش.
104. مجلسی، محمد باقر،بحار الانوار، بیروت، موسسه الوفاء، 1404 ق.
105. معلوف، لویس، المنجد فی اللغه، چاپ دوم، انتشارات اسماعیلیان، 1364 ش.
106. مغنیه، محمد جواد، تفسیر الکاشف، چاپ سوم، بیروت، دار العلم الملایین، 1981 م.
107. النجار، محمد طبیب، قصص الانبیاء، قاهره، 1966م.
108. نسفی، عبدالله بن احمد، مدارک التنزیل و حقائق التأویل مشهور به تفسیر نسفی، بیروت، الکتبه الامویه ، بی تا .
109. نقوی خراسانی، محمد تقی، مفتاح السعاده فی شرح النهج البلاغه، تهران، مکتبه المصطفوی، بی تا.
110. نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، قم، موسسه آل البیت(ع)، 1408 ق.
منابع یهودی:
111. افق بینا، آرش آبایی ( سردبیر مجله)، ارگان انجمن کلیمیان تهران، شماره 15 ، 1380 ش.
112. السنن القدیم فی التفسیر العهد الجدید؛ جمعی از نویسندگان مجمع الکنائس المارونی، بیروت، 1973 م.
113. تاریخ قوم یهود، کلاپر مَن و ویلینی ژیلیوت، ترجمه هستی، بی تا.
114. تاریخ یهود ایران، حبیب لوی، تهران، کتابفروشی یهودا ابروخیم، 1334 ش.
115. تهیلیم( مزامیر داود)؛ انجمن کلیمیان تهران، 1379ش.
116. حکمت سلیمان، ترجمه پیروز سیار، نشر نی، 1384ش.
117. رجال الکتاب المقدس، القس الیاس مفار، قاهره، دار الثقافه، بی تا.
118. عهد عتیق سخن می گوید، ساموئل شولتز، ترجمه مهرداد فاتحی، شورای کلیساهای جماعت ربّانی، بی تا.
119. قاموس کتاب مقدس؛ ترجمه از چاپ عبری و کلدانی و یونانی، انجمن پخش کتب مقدسه، بی تا.
120. قوم من؛ تاریخ بنی اسراییل، ابا ابان، کتابفروشی یهودا ابروخیم و پسران، 1358 ش.
121. کتاب مقدس، عهد قدیم عهد جدید، انجمن نشر و توزیع کتاب مقدس، بی تا.
122. گنجینه ای از تلمود، دکتر اِ کهن راب، ترجمه فریدون گیلانی، بی تا.
همرسانی
https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/c911ec0a76de91b10f48e7fe2cf49b46
