################........معارف زیارت نامه موضوعی اربعین........################
دکترسیدجوادهاشمی فشارکی
منتشر شده در ایثار پرس :
http://www.isarpress.ir/?p=2508
http://www.isarpress.ir/2020/10/06/2508/
- شناسه : 2508
- 15 مهر 1399
- 06 اکتبر 2020 - 23:14
- ۰ دیدگاه
السلام علی ولی الله و حبیبه
معارف زیارت نامه موضوعی اربعین
زیارت اربعین گرچه کوتاه است ولی دارای معارف زیادی می باشد ؛
در این نوشتاربصورت موضوعی درآمده و جهت تعمق وتدبربیشتر ارایه شده است .
*
۱۵ مهر ۱۳۹۹
السلام علی ولی الله و حبیبه
معارف زیارت نامه موضوعی اربعین
والاترین مخلوقات در برابر ظلم و انحراف قیام کرد وتوسط پست ترین موجودات به همراه یارانش به شهادت رسید وسبب احیای دین جدش شد و باشکوه ترین مراسم برای وی در اربعین حسینی برگزار می شود ؛ که از آداب آن زیارت اربعین و پیاده روی اربعین می باشد. این زیارت گرچه کوتاه است ولی دارای معارف زیادی می باشد ؛ در این نوشتاربصورت موضوعی درآمده و جهت تعمق بیشتر تقدیم میگردد.
محتوای زیارت نامه اربعین بصورت موضوعی چنین است که : هنگام ادای سلام بر امام حسین (ع) ؛ برخی ازصفات و مصایب امام را نیزبیان شده ، سپس قریب ۲۰ موضوع ازسجایای امام حسین (ع) گواهی داده میشود و همچنین گواهی سجایای اجدادو فرزندان مطهر امام حسین (ع) صورت گرفته ،آنگاه هدف شهادت امام (ع) که هماناآگاهی و رهایی از گمراهی مردم می باشد ؛بیان میشود . در ادامه ۱۱ وضعیت از زمینه ها ، علل و ثمره کاردشمنان در دنیا وآخرت و اقدامات دشمنان (ع) بعنوان عبرت آموزی احصا شده است . سپس بر سه دسته لعن ونفرین می کنیم . و درانتها اعلام ایثارو فدای عزیزانمان برای امام حسین (ع) را اعلام کرده ودرنهایت امر با امام حسین (ع) برای تداوم راه واحیای نهضتش عهد می بندیم .
زیارت نامه اربعین بصورت موضوعی شامل بخش ها و معارف نیز می باشد :
- سلام ودرود بر امام حسین (ع)
هنگام ادای سلام ؛ برخی ازصفات و مصایب امام را نیزبیان می کنیم :
- سلام بر بنده برگزیده خدا و فرزند برگزیدهاش : السَّلامُ عَلَىٰ صَفِیِّ اللّٰهِ وَابْنِ صَفِیِّهِ،
- سلام بر ولی خدا و حبیبش : السَّلامُ عَلَىٰ وَلِیِّ اللّٰهِ وَحَبِیبِهِ،
- سلام بر دوست خدا و نجیبش : السَّلامُ عَلَىٰ خَلِیلِ اللّٰهِ وَنَجِیبِهِ،
- سلام بر حسین مظلوم شهید :السَّلامُ عَلَى الْحُسَیْنِ الْمَظْلُومِ الشَّهِیدِ،
- سلام بر آن دچار گرفتاریها : السَّلامُ عَلَىٰ أَسِیرِ الْکُرُباتِ
- سلام بر کشته اشکها : وَقَتِیلِ الْعَبَرَاتِ .
- درودهای خدا بر شما و بر ارواح و پیکرهایتان و بر حاضر و غایبتان و بر ظاهر و باطنتان: صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَیْکُمْ، وَعَلَىٰ أَرْواحِکُمْ وَأَجْسادِکُمْ، وَشاهِدِکُمْ وَغَائِبِکُمْ، وَظَاهِرِکُمْ وَبَاطِنِکُمْ
- گواهی سجایای امام حسین (ع)
برخی ازسجایای امام را گواهی می دهیم :
- ای فرزند رسول خدا : یَا ابْنَ رَسُولِ اللّٰهِ
- خدایا من گواهی میدهم که حسین ولی تو و فرزند ولی تو و برگزیده تو و فرزند برگزیده توست، : اللّٰهُمَّ إِنِّى أَشْهَدُ أَنَّهُ وَ لِیُّکَ وَابْنُ وَلِیِّکَ، وَصَفِیُّکَ وَابْنُ صَفِیِّکَ
- جاهلیت با ناپاکیهایش تو را آلوده نکرد و از جامههای تیره و تارش به تو نپوشاند : لَمْ تُنَجِّسْکَ الْجاهِلِیَّةُ بِأَنْجاسِها، وَلَمْ تُلْبِسْکَ الْمُدْلَهِمَّاتُ مِنْ ثِیابِها،
- به خوشبختی اختصاصش دادی : وَحَبَوْتَهُ بِالسَّعَادَةِ،
- به پاکی ولادت برگزیدی : .َاجْتَبَیْتَهُ بِطِیبِ الْوِلادَةِ،
- او را آقایی از آقایان و پیشروی از پیشرویان و مدافعی از مدافعان حق قرار دادی : جَعَلْتَهُ سَیِّداً مِنَ السَّادَةِ، وَقَائِداً مِنَ الْقَادَةِ، وَذَائِداً مِنَ الذَّادَةِ
- میراثهای پیامبران را به او عطا فرمودی : َعْطَیْتَهُ مَوَارِیثَ الْأَنْبِیَاءِ
- او را از میان جانشینان، حجّت بر بندگانت قرار دادی : جَعَلْتَهُ حُجَّةً عَلَىٰ خَلْقِکَ مِنَ الْأَوْصِیَاءِ،
- در دعوتش جای عذری باقی نگذاشت و از خیرخواهی دریغ نورزید : فَأَعْذَرَ فِی الدُّعَاءِ، وَمَنَحَ النُّصْحَ،
- پس با آنان درباره تو صابرانه و به حساب تو جهاد کرد تا در طاعت تو خونش ریخته شد و حریمش مباح گشت؛ : فَجاهَدَهُمْ فِیکَ صابِراً مُحْتَسِباً حَتَّىٰ سُفِکَ فِی طَاعَتِکَ دَمُهُ وَاسْتُبِیحَ حَرِیمُهُ؛
- گواهی میدهم که تو از ستونهای دین و پایههای مسلمانان هستی : أَشْهَدُ أَنَّکَ مِنْ دَعائِمِ الدِّینِ، وَأَرْکانِ الْمُسْلِمِینَ،
- پناهگاه مردم مؤمنی :َمَعْقِلِ الْمُؤْمِنِینَ،
- گواهی میدهم که پیشوای نیکوکارهستی : أَشْهَدُ أَنَّکَ الْإِمامُ الْبَرُّ
- با تقوا : التَّقِیُّ
- راضی به مقدرات حق : الرَّضِیُّ
- پاکیزه : الزَّکِیُّ
- هدایت کننده و هدایت شدهای : الْهادِی الْمَهْدِیُّ،
- حسینی که به کرامتت رسیده، : أَکْرَمْتَهُ بِالشَّهَادَةِ،
- جانش را در راه تو بذل کرد : َبَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ
- وسایرمواردی که در بندهای دیگر آمده است
- گواهی سجایای اجدادو فرزندان امام حسین (ع)
با این جملات در دعا برخی از سجایای اجداد امام و نیز فرزندان مطهر امام (ع) را گواهی می دهیم :
- گواهی میدهم که تو در صلبهای بلندمرتبه و رحمهای پاک نوری بودی: أَشْهَدُ أَنَّکَ کُنْتَ نُوراً فِی الْأَصْلابِ الشَّامِخَةِ، وَالْأَرْحامِ الْمُطَهَّرَةِ ،
- و گواهی میدهم که امامان از فرزندانت، اصل تقوا و نشانههای هدایت و دستگیره محکم و حجّت بر اهل دنیا هستند : وَأَشْهَدُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِکَ کَلِمَةُ التَّقْوىٰ، وَأَعْلامُ الْهُدىٰ، وَالْعُرْوَةُ الْوُثْقىٰ، وَالْحُجَّةُ عَلَىٰ أَهْلِ الدُّنْیا
- بیان هدف شهادت امام (ع)
دراین فراز از دعا هدف شهادت؛ آگاهی و رهایی از گمراهی مردم آن زمان تا کنون بیان شده است :
- و جانش را در راه تو بذل کرد تا بندگانت را از جهالت و سرگردانی گمراهی برهاند ،وَبَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبَادَکَ مِنَ الْجَهَالَةِ، وَحَیْرَةِ الضَّلالَةِ،
- بیان وضعیت و اقدامات دشمنان (ع)
در این فرازهای دعا زمینه ها ، علل و ثمره کاردشمنان ( که در زمان ما نیز وجود دارند) در دنیا وآخرت بیان شده است :
- درحالیکه بر علیه او به کمک هم برخاستند : وَقَدْ تَوَازَرَ عَلَیْهِ
- کسانی که دنیا مغرورشان کرد : مَنْ غَرَّتْهُ الدُّنْیا،
- بهره واقعی خود را به فرومایهتر و پستتر چیز فروختند : .َبَاعَ حَظَّهُ بِالْأَرْذَلِ الْأَدْنى ،
- آخرتشان را به کمترین بها به گردونه فروش گذاشتندَ : شَرَىٰ آخِرَتَهُ بِالثَّمَنِ الْأَوْکَسِ ،
- تکبّر کردند : تَغَطْرَسَ ،
- خود را در دامن هوای نفس انداختند : َتَرَدَّىٰ فِی هَوَاهُ،
- تو را و پیامبرت را به خشم آوردند : َأَسْخَطَکَ وَأَسْخَطَ نَبِیَّکَ
- اطاعت کردند از میان بندگانت، اهل شکافافکنی و نفاق : َأَطَاعَ مِنْ عِبادِکَ أَهْلَ الشِّقاقِ وَالنِّفاقِ،
- به تو ستم کردند : َلَعَنَ اللّٰهُ مَنْ ظَلَمَکَ
- بارکشان گناهان سنگین : حَمَلَةَ الْأَوْزارِ،
- سزاواران آتش : الْمُسْتَوْجِبِینَ النَّارَ،
- لعن ونفرین بر دشمنان (ع)
بر سه دسته مصادیق گذشته تا حال دشمنان دین جد امام حسین (ع) ودشمن امام وامامت را لعن ونفرین می کنیم :
- لعنت بر قاتلان : پس خدا لعنت کند کسانی را که تو را کشتند ؛ فَلَعَنَ اللّٰهُ مَنْ قَتَلَکَ،
- لعنت بر ستمگران : به تو ستم کردند َولَعَنَ اللّٰهُ مَنْ ظَلَمَکَ
- لعنت بر کسانیکه رضایت داشته ودارند : این جریان را شنیدند و به آن خشنود شدند؛ َلَعَنَ اللّٰهُ أُمَّةً سَمِعَتْ بِذٰلِکَ فَرَضِیَتْ بِهِ؛
- ایثارعزیزانمان برای امام حسین (ع)
- پدر و مادرم فدایت ای فرزند رسول خدا، بِأَبِی أَنْتَ وَأُمِّی یَا ابْنَ رَسُولِ اللّٰهِ
- عهد ما با امام حسین (ع)
در این دعا برای تدوام بخشی نهضت امام حسین (ع) در زمان ومکانی که زندگی می کنیم ،با خداوند عهد می بندیم :
- گواهی ایمان به امام : گواهی میدهم که من به یقین مؤمن به شمایم و به بازگشتتان یقین دارم، َأَشْهَدُ أَنِّی بِکُمْ مُؤْمِنٌ، وَبِإِیابِکُمْ مُوقِنٌ،
- تولی : خدای من تو را شاهد میگیرم که من دوستم با آنانکه او را دوست اللّٰهُمَّ إِنِّی أُشْهِدُکَ أَنِّی وَلِیٌّ لِمَنْ والاهُ،
- همراهی با امام : پس با شمایم نه با دشمنانتان . فَمَعَکُمْ مَعَکُمْ لَامَعَ عَدُّوِکُمْ،
- تبری : و دشمنم با آنانکه با او دشمناند،.وَعَدُوٌّ لِمَنْ عاداهُ،
- پیروی از امام : بر اساس قوانین دینم و عواقب عملم و قلبم با قلبتان در صلح و کارم پیرو کارتان بِشَرایِعِ دِینِی، وَخَواتِیمِ عَمَلِی، وَقَلْبِی لِقَلْبِکُمْ سِلْمٌ، وَأَمْرِی لِأَمْرِکُمْ مُتَّبِعٌ
- یاری کننده قیام ونهضت امام : و یاریام برای شما آماده است تا خدا به شما اجازه دهد، وَنُصْرَتِی لَکُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّىٰ یَأْذَنَ اللّٰهُ لَکُمْ
- دعای پایانی ربارت نامه
- آمین ای پروردگار جهانیان: آمِینَ رَبَّ الْعالَمِینَ.
*************************************
متن زیارت اربعین امام حسین(ع) و ترجمه آن
زیارت اربعین که در این روز مستحب است، در کتب ادعیه آمده است و به اینگونه است:
******************
السَّلامُ عَلَىٰ وَلِیِّ اللّٰهِ وَحَبِیبِهِ، السَّلامُ عَلَىٰ خَلِیلِ اللّٰهِ وَنَجِیبِهِ، السَّلامُ عَلَىٰ صَفِیِّ اللّٰهِ وَابْنِ صَفِیِّهِ، السَّلامُ عَلَى الْحُسَیْنِ الْمَظْلُومِ الشَّهِیدِ، السَّلامُ عَلَىٰ أَسِیرِ الْکُرُباتِ وَقَتِیلِ الْعَبَرَاتِ .
سلام بر ولی خدا و حبیبش، سلام بر دوست خدا و نجیبش، سلام بر بنده برگزیده خدا و فرزند برگزیدهاش، سلام بر حسین مظلوم شهید، سلام بر آن دچار گرفتاریها و کشته اشکها،
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَشْهَدُ أَنَّهُ وَ لِیُّکَ وَابْنُ وَلِیِّکَ، وَصَفِیُّکَ وَابْنُ صَفِیِّکَ، الْفَائِزُ بِکَرَامَتِکَ، أَکْرَمْتَهُ بِالشَّهَادَةِ، وَحَبَوْتَهُ بِالسَّعَادَةِ، وَاجْتَبَیْتَهُ بِطِیبِ الْوِلادَةِ، وَجَعَلْتَهُ سَیِّداً مِنَ السَّادَةِ، وَقَائِداً مِنَ الْقَادَةِ، وَذَائِداً مِنَ الذَّادَةِ، وَأَعْطَیْتَهُ مَوَارِیثَ الْأَنْبِیَاءِ، وَجَعَلْتَهُ حُجَّةً عَلَىٰ خَلْقِکَ مِنَ الْأَوْصِیَاءِ، فَأَعْذَرَ فِی الدُّعَاءِ، وَمَنَحَ النُّصْحَ،
خدایا من گواهی میدهم که حسین ولی تو و فرزند ولی تو و برگزیده تو و فرزند برگزیده توست، حسینی که به کرامتت رسیده، او را به شهادت گرامی داشتی و به خوشبختی اختصاصش دادی و به پاکی ولادت برگزیدی و او را آقایی از آقایان و پیشروی از پیشرویان و مدافعی از مدافعان حق قرار دادی و میراثهای پیامبران را به او عطا فرمودی و او را از میان جانشینان، حجّت بر بندگانت قرار دادی و در دعوتش جای عذری باقی نگذاشت و از خیرخواهی دریغ نورزید
وَبَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبَادَکَ مِنَ الْجَهَالَةِ، وَحَیْرَةِ الضَّلالَةِ، وَقَدْ تَوَازَرَ عَلَیْهِ مَنْ غَرَّتْهُ الدُّنْیا، وَبَاعَ حَظَّهُ بِالْأَرْذَلِ الْأَدْنىٰ، وَشَرَىٰ آخِرَتَهُ بِالثَّمَنِ الْأَوْکَسِ، وَتَغَطْرَسَ وَتَرَدَّىٰ فِی هَوَاهُ، وَأَسْخَطَکَ وَأَسْخَطَ نَبِیَّکَ وَأَطَاعَ مِنْ عِبادِکَ أَهْلَ الشِّقاقِ وَالنِّفاقِ، وَحَمَلَةَ الْأَوْزارِ، الْمُسْتَوْجِبِینَ النَّارَ، فَجاهَدَهُمْ فِیکَ صابِراً مُحْتَسِباً حَتَّىٰ سُفِکَ فِی طَاعَتِکَ دَمُهُ وَاسْتُبِیحَ حَرِیمُهُ؛ اللّٰهُمَّ فَالْعَنْهُمْ لَعْناً وَبِیلاً، وَعَذِّبْهُمْ عَذاباً أَلِیماً .
و جانش را در راه تو بذل کرد تا بندگانت را از جهالت و سرگردانی گمراهی برهاند، درحالیکه بر علیه او به کمک هم برخاستند، کسانی که دنیا مغرورشان کرد و بهره واقعی خود را به فرومایهتر و پستتر چیز فروختند و آخرتشان را به کمترین بها به گردونه فروش گذاشتند، تکبّر کردند و خود را در دامن هوای نفس انداختند، تو را و پیامبرت را به خشم آوردند و اطاعت کردند از میان بندگانت، اهل شکافافکنی و نفاق و بارکشان گناهان سنگین و سزاواران آتش را، پس با آنان درباره تو صابرانه و به حساب تو جهاد کرد تا در طاعت تو خونش ریخته شد و حریمش مباح گشت؛ خدایا آنان را لعنت کن لعنتی سنگین و عذابشان کن عذابی دردناک،
السَّلامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ سَیِّدِ الْأَوْصِیاءِ، أَشْهَدُ أَنَّکَ أَمِینُ اللّٰهِ وَابْنُ أَمِینِهِ، عِشْتَ سَعِیداً، وَمَضَیْتَ حَمِیداً، وَمُتَّ فَقِیداً، مَظْلُوماً شَهِیداً، وَأَشْهَدُ أَنَّ اللّٰهَ مُنْجِزٌ مَا وَعَدَکَ، وَمُهْلِکٌ مَنْ خَذَلَکَ، وَمُعَذِّبٌ مَنْ قَتَلَکَ، وَأَشْهَدُ أَنَّکَ وَفَیْتَ بِعَهْدِ اللّٰهِ، وَجاهَدْتَ فِی سَبِیلِهِ حَتّىٰ أَتَاکَ الْیَقِینُ، فَلَعَنَ اللّٰهُ مَنْ قَتَلَکَ، وَلَعَنَ اللّٰهُ مَنْ ظَلَمَکَ، وَلَعَنَ اللّٰهُ أُمَّةً سَمِعَتْ بِذٰلِکَ فَرَضِیَتْ بِهِ؛
سلام بر تو ای فرزند رسول خدا، سلام بر تو ای فرزند سرور جانشینان، شهادت میدهم که تو امین خدا و فرزند امین اویی، خوشبخت زیستی و ستوده درگذشتی و از دنیا رفتی گمگشته و مظلوم و شهید، گواهی میدهم که خدا وفاکننده است آنچه را به تو وعده داده و نابودکننده کسانی را که از یاریات دریغ ورزیدند و عذاب کننده کسانی را که تو را کشتند و گواهی میدهم که تو به عهد خدا وفا کردی و در راهش به جهاد برخاستی تا مرگت فرا رسید، پس خدا لعنت کند کسانی را که تو را کشتند و به تو ستم کردند و این جریان را شنیدند و به آن خشنود شدند؛
اللّٰهُمَّ إِنِّی أُشْهِدُکَ أَنِّی وَلِیٌّ لِمَنْ والاهُ، وَعَدُوٌّ لِمَنْ عاداهُ، بِأَبِی أَنْتَ وَأُمِّی یَا ابْنَ رَسُولِ اللّٰهِ، أَشْهَدُ أَنَّکَ کُنْتَ نُوراً فِی الْأَصْلابِ الشَّامِخَةِ، وَالْأَرْحامِ الْمُطَهَّرَةِ ، لَمْ تُنَجِّسْکَ الْجاهِلِیَّةُ بِأَنْجاسِها، وَلَمْ تُلْبِسْکَ الْمُدْلَهِمَّاتُ مِنْ ثِیابِها، وَأَشْهَدُ أَنَّکَ مِنْ دَعائِمِ الدِّینِ، وَأَرْکانِ الْمُسْلِمِینَ، وَمَعْقِلِ الْمُؤْمِنِینَ، وَأَشْهَدُ أَنَّکَ الْإِمامُ الْبَرُّ التَّقِیُّ الرَّضِیُّ الزَّکِیُّ الْهادِی الْمَهْدِیُّ،
خدای من تو را شاهد میگیرم که من دوستم با آنانکه او را دوست دارند و دشمنم با آنانکه با او دشمناند، پدر و مادرم فدایت ای فرزند رسول خدا، گواهی میدهم که تو در صلبهای بلندمرتبه و رحمهای پاک نوری بودی، جاهلیت با ناپاکیهایش تو را آلوده نکرد و از جامههای تیره و تارش به تو نپوشاند و گواهی میدهم که تو از ستونهای دین و پایههای مسلمانان و پناهگاه مردم مؤمنی و گواهی میدهم که پیشوای نیکوکار، با تقوا، راضی به مقدرات حق، پاکیزه، هدایت کننده و هدایت شدهای
وَأَشْهَدُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِکَ کَلِمَةُ التَّقْوىٰ، وَأَعْلامُ الْهُدىٰ، وَالْعُرْوَةُ الْوُثْقىٰ، وَالْحُجَّةُ عَلَىٰ أَهْلِ الدُّنْیا، وَأَشْهَدُ أَنِّی بِکُمْ مُؤْمِنٌ، وَبِإِیابِکُمْ مُوقِنٌ، بِشَرایِعِ دِینِی، وَخَواتِیمِ عَمَلِی، وَقَلْبِی لِقَلْبِکُمْ سِلْمٌ، وَأَمْرِی لِأَمْرِکُمْ مُتَّبِعٌ، وَنُصْرَتِی لَکُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّىٰ یَأْذَنَ اللّٰهُ لَکُمْ، فَمَعَکُمْ مَعَکُمْ لَامَعَ عَدُّوِکُمْ، صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَیْکُمْ، وَعَلَىٰ أَرْواحِکُمْ وَأَجْسادِکُمْ، وَشاهِدِکُمْ وَغَائِبِکُمْ، وَظَاهِرِکُمْ وَبَاطِنِکُمْ، آمِینَ رَبَّ الْعالَمِینَ.
و گواهی میدهم که امامان از فرزندانت، اصل تقوا و نشانههای هدایت و دستگیره محکم و حجّت بر اهل دنیا هستند و گواهی میدهم که من به یقین مؤمن به شمایم و به بازگشتتان یقین دارم، بر اساس قوانین دینم و عواقب عملم و قلبم با قلبتان در صلح و کارم پیرو کارتان و یاریام برای شما آماده است تا خدا به شما اجازه دهد، پس با شمایم نه با دشمنانتان، درودهای خدا بر شما و بر ارواح و پیکرهایتان و بر حاضر و غایبتان و بر ظاهر و باطنتان، آمین ای پروردگار جهانیان.
**********************
منبع ترجمه: استاد حسین انصاریان به نشانی : https://www.erfan.ir/mafatih278/86
- نویسنده : دکتر سیدجواد هاشمی فشارکی؛ پژوهشگر ومولف کتاب سرای اربعین ( راهنمای طرح وتجهیز موکبهای اربعین حسینی)
http://www.isarpress.ir/2020/10/06/2508/