الرسائل الفقهیة - نسخه خطی - کتابخانه خادمی اصفهانی
شنبه, ۳ آبان ۱۳۹۹، ۰۴:۱۱ ق.ظ
ملا محمد باقر فشارکی
| محل نکهداری نسخه | : | اصفهان |
| مرکز نگهدارنده نسخه | : | کتابخانه خادمی اصفهانی |
| شماره بازیابی نسخه | : | ۸۷ |
| سرشناسه | : | فشارکی ، محمد باقر بن محمد جعفر |
| عنوان و نام پدیدآور | : | الرسائل الفقهیة[نسخه خطی] |
| مشخصات ظاهری | : | ؛ ۱۶×۲۲/۵ س م |
| خصوصیات نسخه موجود | : | آغاز: فیقول الفقیرالمحتاج إلی عفو ربه الغنی محمد باقر بن محمد جعفر الفشارکی الأصفهانی ... هذه رسالة معمولة فی بیان مجری القرعة خطه جمیل، بالحبر الأسود و الأحمر، و علیه بعض الحواشی و منها حواشی والدی رحمه الله |
| یادداشت کلی | : | ۱. رسالة فی بیان مجری القرعة ۲. رسالة فی أنه هل ینجبر ضعف السند والدلالة بالشهرة أم لا؟ ۳. رسالة فی وجوب تقلید الأعلم ۴. رسالة فی بیان حکم الجاهل فی العبادات. ۵. رسالة فی حکم المتدئة و المضطربة مع تجاوز دمها العشرة، و هی رسالة مبسوطة تدوین و گردآوری: موسسه فرهنگی پژوهشی الجواد |
| منابع اثر، نمایه ها، چکیده ها | : | ماخذ: فهرست مخطوطات آیة الله الخادمی الاصفهانی |
| موضوع های کنترل نشده | : | فقه |
http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=6672811&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_&sortKeyValue2=sortkey_
| ||||||||||||||||||||||||||||||
http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=7094012&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_&sortKeyValue2=sortkey_
ماخذشناسی قواعد فقهی :کتاب ها و رساله ها
فشارکی، محمد بن قاسم طباطبایی (1316ق. )
- الرسائل الفشارکیه. چاپ اول: قم، مؤسسة النشر الاسلامی، 1413ق.
فشارکی، ملامحمدباقر (1314ق. )
%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%
پیوست :
الرسائل الفقهیة (وحید بهبهانی)
| الرسائل الفقهیة (وحید بهبهانی، محمدباقربن محمد اکمل) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران |
مؤسسه العلامه المجدد الوحید البهبهانی (محقق) وحید بهبهانی، محمدباقر (نویسنده) |
| ناشر | مؤسسة العلامة المجدد الوحید البهبهانی |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1378 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | فقه جعفری - قرن 13ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 183/3 /ب9ر5 |
| نورلایب | مشاهده |
| کتابخوان | مشاهده |
الرسائل الفقهیة (وحید بهبهانی)، مشتمل بر یازده رساله فقهى از مرحوم آیت‌الله وحید بهبهانى (1117 - 1205ق)، به زبان عربى است که با تحقیق سید محمد یثربى کاشانى به انجام رسیده است.
ساختار
در ابتداى کتاب، مقدمه مفصلى از سید محمد یثربى کاشانى آمده است. این مقدمه، مشتمل بر زندگى‌نامه وحید بهبهانى، فهرست نسخ خطى رساله‌ها، شیوه تحقیق و منابع تحقیق کتاب است. پس از مقدمه مزبور، یازده رساله ذکر شده است.
گزارش محتوا
کتاب، مشتمل بر رساله‌هاى زیر است:
- رسالة فی عدم جواز تقلید المیت؛
- مرحوم وحید بهبهانى، با استناد به احادیثى که با مضامین مختلف در خصوص نیابت فقها از ائمه معصومین(ع) وارد شده است، مانند: «إنّهم حجج اللّه على الفقهاء و الفقهاء حجج على الخلق»، با تأکید بر مضمون مشترک آنها که عبارت از حجت بودن قول فقها است، آنها را تنها مرجع مشروع در حوزه قانون‌گذارى معرفى مى‌کند. بدین ترتیب مردم موظفند در امور کلى و جزیى خود، اعم از حوادث واقعه و نوپیدا که در منابع دینى نص روشنى در مورد آنها نرسیده و روابط روزمرّه خود با دیگران، مانند تنظیم امور معاملى و غیر این امور، بر اساس رأى و نظر مجتهد رفتار نمایند.
- وى، حجیت قول مجتهد و مرجعیّت او را گذشته از دلیل نقلى، با قضیّه عرفیّه نیز قابل اثبات مى‌داند و در این رساله (ص 11)، قانون مورد پذیرش همه عقلاى عالم - اعم از متشرعه و غیر متشرعه - را که عبارت از رجوع جاهل به اهل خبره است، مبناى مشروعیت فتواى مجتهد دانسته و حتى فراتر از آن، این قانون را پایه و اساس استقرار نظم معاد و معاش مردم نیز قلمداد مى‌کند.
- رسالة فی حکم عبادة الجاهل؛
- مؤلف، در این رساله، به جایگاه ظن در اتیان عبادت اشاره کرده و تبعیت از مجتهد را لازم دانسته است، سپس به شبهات مختلف در این خصوص پاسخ گفته است. وى، در ص39 - 40، هدف از آفرینش انسان را کسب معرفت دینى، اعم از اصول و فروع و به دنبال آن، عبادت و تشرّع به احکام شریعت، تهذیب نفس از راه دفع مهلکات و جلب منجیات اخلاقى مى‌داند. به تعبیر ایشان، تحصیل و کسب حکمت نظرى و حکمت عملى، هدف غایى از خلقت انسان محسوب مى‌شود.
- رسالة فی اصالة طهارة الاشیاء؛
- این اصل، از امور مسلم در نزد اصولى‌ها و اخبارى‌ها است. صاحب «الذخیرة»، در این موضوع مناقشه کرده است که نویسنده به ردّ آن مى‌پردازد. نویسنده، در ادامه، با بررسى مختصر این موضوع، رساله را به پایان مى‌برد.
- رسالة فی حکم العصیر التمرى و الزبیبى؛
- نویسنده، در این رساله، با بررسى اقوال علما و روایات مطرح شده در این موضوع، به بررسى زوایاى مختلف این موضوع پرداخته است. پس از آن، به تناسب بحث، به موضوع مسکر منتقل شده و با طرح معناى آن به لحاظ لغت، اخبار و عرف، حکم عصیر را مورد مداقّه قرار مى‌دهد.
- رسالة فی رؤیة الهلال؛
- مسئله رؤیت هلال، با دیدگاه مشهور راجع به عدم فرق بین رؤیت هلال ماه رمضان و ماه شوال، قبل و بعد از زوال و ذکر آیات و روایات مورد استناد آغاز شده است و در ادامه، روایات مختلف در این موضوع، مورد بررسى و نقد قرار گرفته است.
- رسالة الافادة الاجمالیة؛
- این رساله، در موضوع کراهت و عدم کراهت برخى عبادات است و با این سؤال آغاز شده است که در مباحث فقهى گاه به حکم کراهت بعضى عبادات برمى‌خوریم و از سوى دیگر مى‌دانیم که عبادت، باید راجح باشد؛ این راجحیت با کراهت چگونه قابل جمع است؟ نویسنده، تحقیق در این موضوع را بدین لحاظ لازم دانسته است که بسیارى از فقها در این موضوع، از طریق صواب خارج شده‌اند. وى، ادامه مى‌دهد که در شرع، عبادتى وارد نشده که ذات آن عبادت متعلق کراهت قرار گرفته باشد تا با رجحان آن منافات داشته باشد، بلکه عباداتى که حکم به کراهت آنها شده است، به اعتبار وصف بوده است، مانند صوم در سفر یا نماز در حمام. مؤلف، در ادامه، به شبهات مطرح شده در این موضوع پاسخ مى‌گوید.
- رسالة فی صحة الجمع بین الفاطمیتین؛
- به اعتقاد نویسنده، ازدواج با دو زن فاطمى و جمع بین آنها، بدون شبهه صحیح و نزد مسلمین اجماعى است. فقها آن را جزء مکروهات و خلاف آداب هم ندانسته‌اند. وحید بهبهانى، سپس، با اصالة البرائة، اصالة الاستصحاب، آیات و اخبار متواتره، بر حلیت این موضوع استدلال مى‌کند.
- رسالة فی حکم متعة الصغیرة؛
- بحث در این است که اگر کسى، دختر شیرخوارش را با مهر یک درهم، براى محرمیت مادر آن دختر بر مردى، براى یک روز یا یک ساعت به عقد موقت آن مرد درآورد، چه حکمى دارد؟ فقها، در این موضوع، اختلافاتى دارند و اعتراضات مختلفى را در این زمینه مطرح مى‌کنند، از جمله اینکه پدر، از این عقد معناى آن را قصد نکرده و عقد او، مانند عقد غافل و هازل است. نویسنده، در ادامه رساله، به اعتراضات پاسخ مى‌گوید و در آخر، حکم به صحت این عقد را مشکل دانسته و حکم به فساد آن را اولى مى‌داند؛ از سوى دیگر، احتیاط را در آن مى‌داند که اگر خطبه عقد خوانده شد، زوج مادر دختر را ابدا به ازدواج خود درنیاورد.
- رسالة فی القرض بشرط المعاملة المحاباتیة؛
- به گفته وحید بهبهانى، عده‌اى از علماى زمانش معتقد به حلیت قرض به شرط معامله محاباتى (که مثلاًقرض‌دهنده، چیزى را گران‌تر از ثمن المثل به قرض‌گیرنده بفروشد یا...) شده‌اند. او، پس از توضیح مقصودش از این نوع معامله، به دیدگاه برخى، راجع به عدم خلاف بین شیعه در حلیّت و انتساب حرمت به اهل سنت اشاره کرده است و در ادامه، با طرح این شبهه که جمیع فقها، تصریح به حرام بودن قرض به شرط نفع دارند و مجرد تسمیه نفع به هبه یا محابات، آن را از نفع بودن خارج نمى‌کند، به بررسى جوانب مختلف مسئله مى‌پردازد.
- رسالة فی اصالة عدم الصحة فی المعاملات؛
- در ابتداى این رساله، مى‌خوانیم: «صحت در معاملات، عبارت از ترتّب اثر شرعى بر آنهاست و حکم شرعى، متوقف بر دلیل شرعى است، پس اگر دلیل شرعى موجود نباشد(به دلیل اصالة العدم و اصالة بقاء بر آنچه بوده است)، اصل، عدم صحت معامله است تا اینکه دلیلى اثبات شود.».
- در ادامه این رساله، فساد معاملات و عبادات به سبب نهى، مناهى عامه، و اخذ اجرت در ازاى عبادات، مورد مطالعه قرار گرفته است.
- رسالة فی اصالة الصحة و الفساد فی المعاملات.
- مقصود اصلى در معاملات، صحت و فساد است. در بسیارى از مواضع، فقها به فساد حکم مى‌کنند. نویسنده، در ابتداى کتاب، از گروهى که در صورت نبودن دلیل بر فساد معامله، اصل را بر صحت آن، مى‌گذارند انتقاد مى‌کند و مى‌گوید: اصل، عدم صحت معامله است نه صحت آن. وى، در ادامه، به تبیین این موضوع مى‌پردازد.
https://wikinoor.ir/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%82%D9%87%D9%8A%D8%A9_(%D9%88%D8%AD%D9%8A%D8%AF_%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%86%D9%8A)
