خلاصه گزارش دستاورد های چهل ساله انقلاب کبیر اسلامی درخصوص « روستاها، عشایر و جهاد سازندگی»

بسم الله الرحمن الرحیم 

خلاصه گزارش

دستاورد های چهل ساله انقلاب کبیر اسلامی 

حوزه « روستاها، عشایر و سازندگی»

 

 

 

 

 

(کمیته روستاها، عشایر و سازندگی)

جنبش مردمی پاسداشت چهل سال انقلاب کبیر اسلامی

 

 

 

حضرت آیت الله العظمی امام خمینی (رحمت الله علیه):

«ناچاریم که به ملت متوجه بشویم برای سازندگی، برای اینکه ترمیم کنیم این خرابی‌هایی را که در طول مدت حکومت جائر پهلوی در مملکت ما حاصل شده است» (صحیفه امام(ره)، ج 8، ص 180).

«امروز ثوابی بالاتر از این نیست که به برادرهای خودتان کمک کنید و این سازندگی را همه با هم شروع کنید که ایران خودتان درست ساخته بشود» (صحیفه امام (ره)، ج 8، ص 180).

«بحمدالله با کمک همه اقشار و عشایر محترم ایران این پیروزی تا این جا حاصل شد. این عشایر ما در اطراف ایران پشتوانه‌های استقلال ایران بودند. شما عشایر پشتوانه این مملکت بودید و انشاالله هستید. پشتوانه مملکت ما ایلات و عشایر بودند ... عشایر ایران یکی از پشتوانه‌های بزرگ کشور بودند. عشایر ایران در زمان سابق یکی از پشتیبان‌های کشور بودند که به واسطه سلطه این رژیم و دستیاری اجانب اینها را یکی بعد از دیگری تضعیف کردند».

حضرت آیت الله العظمی امام خامنه‌ای (حفظه الله):

«روستا پشتوانه تولید، حیات، غذا و موجودیت کشور است و در برابر این حقیقت باید به این سؤال جدی پاسخ داد که بر اساس چه استدلالی زندگی در روستا نباید به روانی و خوشی شهر از جهت برخورداری از امکاناتی مانند مدرسه، ارتباطات، آب، راه و آسایش زندگی باشد و چرا شهرها به دلیل بزرگ‌تر بودن، مصرفی بودن و تولیدی نبودن، باید در برخورداری از زندگی راحت‌تر، جلوتر از روستا باشد» (20/ 11/ 1376 ، دیدار وزیر و شورای معاونین وزارت جهاد سازندگی و مدیران عامل شرکت‌های بزرگ تابعه با مقام معظم رهبری).

«صنایع بخش کشاورزی، یکی از بخش‌های راهبردی است که در همه کشورها به آن کمک ویژه می شود و دولت باید به بخش کشاورزی مساعدت ویژه ای داشته باشد. راه توسعه روستاها، ایجاد صنایع تبدیلی در روستاهاست» (5/6/1393 ، دیدار رئیس جمهور و هیات دولت با مقام معظم رهبری به مناسبت هفته دولت).

«عزیزان من! برادران و خواهران! شما امتحان خوبی دادید؛ پیوستگی خودتان و پشتیبانی خودتان را از اسلام و انقلاب، ثابت کردید. در کشور ما، عشایر مایه‌ عزت و افتخارند. من در یک جمعی گفتم: بعضی از کشورها از اختلاف قومیت‌ها در میان ملتشان، احساس بیم می‌کنند و می‌ترسند؛ ولی ما از عشایرمان احساس خرسندی و خوشبختی می‌کنیم! چرا؟ چون عشایر ما-در هر نقطه‌ای که هستند- پاسدار ملیت، پاسدار دین، طرفدار روحانیون و علاقه‌مند به مبانی اسلامی و سنت‌های بومی این کشور بوده‌اند».

مقدمه

 

انقلاب اسلامی را باید سرآغاز تحولات بزرگ و بنیادین در ایران، منطقه، جهان اسلام و جهان غیراسلام دانست. رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) از انقلاب اسلامی با عناوینی چون «معجزه قرن» و «انفجار نور» یاد کرده و همین کلمات برای توصیف عظمت و بزرگی انقلاب اسلامی کفایت می‌کند. هرچه از زمان پیروزی انقلاب اسلامی فاصله گرفته شود، اهمیت پرداختن به موضوع دستاوردهای انقلاب اسلامی و اهمیت تبیین دستاوردها و پیش‌رفت‌های جمهوری اسلامی بیش‌تر می‌شود. یکی از اهداف راهبردی دشمنان در جنگ نرم علیه انقلاب و جمهوری اسلامی، ایجاد یأس و ناامیدی در جامعه و به‌ویژه در نسل جوان نسبت به آینده از طریق سیاه‌نمایی، بزرگ کردن مشکلات، زیر سؤال بردن و یا کم‌ارزش جلوه دادن دستاوردهای انقلاب و ناکارآمد نشان دادن نظام دینی است.

در چنین شرایطی، اهمیت تبیین دستاوردهای انقلاب و جمهوری اسلامی به‌عنوان یک وظیفه آشکار می‌گردد. یکی از حوزه‌های مهم تأثیرگذار در شرایط اقتصادی- اجتماعی کشور که پس از انقلاب نگاه و توجهی خاص و ویژه به آن شده است حوزه روستا و عشایر غیور ایران زمین است.

قبل از انقلاب روستاها نقاط فراموش شده ای در کشور بودند و عملا نقشی در تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور نداشتند و بر اثر سیاست های غلط رژیم پهلوی روستایی بودن معادل بی فرهنگی و بی ارزشی بود. درواقع به واسطه عدم توجه و سیاست ها و روش های نادرست در آن زمان، روستاها تجسم عینی فلاکت و بدبختی و عقب ماندگی بودند و از فقر امکانات و زیرساخت ها در ابتدائی ترین شکل آن رنج می بردند. اما امروزه درسایه انقلاب شکوهمند اسلامی و برکات نظام مقدس جمهوری اسلامی، وضع روستاها به هیچ وجه قابل مقایسه با شرایط قبل از انقلاب نیست و پیشرفت های نجومی و چشمگیری در این عرصه ها ایجاد شده است.

در این گزارش خلاصه ای از مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی و پیشرفت‌های جمهوری اسلامی در ابعاد مختلف بخش روستایی و عشایری ایران ارائه گردیده است. جهت آگاهی از تمامی دستاوردهای نظام در بخش های فوق به نسخه کامل گزارش مراجعه گردد.

 

 

بخش روستا

الف) زیرساختی و فیزیکی

بهداشت روستایی

×     پوشش بیش از 95 درصدی مراقبت های اولیه بهداشتی در مناطق روستایی بعد از انقلاب و افزایش امید به زندگی به میزان 21 سال[1].

×     کاهش بی سابقه مرگ و میرهای ناشی از عدم دسترسی به مراکز خدمات درمانی به واسطه استقرار پایگاه‌های اورژانس 115 در تمامی مراکز بهداشتی درمانی شبانه روزی روستایی^[2]

×     افزایش پایگاه های اورژانس هوایی به 33 مورد در سراسر کشور و استفاده از آن برای ارائه خدمات درمانی و آمبولانس هوایی در مناطق روستایی و محروم صعب العبور^[3] .

×     ارتقاء تعداد خانه‌های بهداشت از 1340 واحد در قبل از انقلاب به 20000 واحد و رشد 15 برابری آن[4].

×     افزایش 421 درصدی تعداد مراکز بهداشتی- درمانی روستایی از 518 واحد به تعداد 2697 واحد[5].

×     ریشه کنی بیماری های واگیردار با پوشش 100 درصدی واکسیناسیون که به واسطه آن مرگ و میرهای دسته جمعی به تاریخ پیوست.

راه روستایی

Ø               جهش 500 برابری راه های روستایی آسفالته از 200 کیلومتر به 10700 کیلومتر بعد از انقلاب.[6]

Ø               پیش از انقلاب تنها یک هزارم روستاها به جاده آسفالته دسترسی داشتند ولی اینک 91 درصد روستاها جاده آسفالته دارند.

آب شرب روستایی

Ø               ارتقاء لوله کشی به نزدیک 100 درصد درحالی که پیش از انقلاب نزدیک 20 درصد بوده است.

Ø               دسترسی 95 درصد مردم روستا به آب شرب بهداشتی بعد از انقلاب نسبت به دسترسی 5 درصدی قبل از انقلاب

Ø               رشد 7 برابری تعداد روستاهای تحت پوشش شرکت های آب و فاضلاب روستایی نسبت به قبل از انقلاب. [7] [8]

برق روستایی

Ø               برقدار شدن 100 درصد روستاهای بالای 10 خانوار در حالی که پیش از انقلاب تنها حدود 7 درصد روستاها برق داشته اند.

Ø               برقدار شدن تعداد 217 روستا بوسیله انرژی های نو (فتوولتائیک)، برای اولین بار در کشور[9].

گاز روستایی

Ø               پیش از انقلاب تنها یک روستا[10] لوله کشیگاز داشته است امروز بیش از  26000 روستا از نعمت گاز لوله کشی برخوردارند.[11] [12]

تلفن روستایی

Ø               افزایش 177 برابری مخابرات روستایی از 312 روستا قبل از انقلاب به 55135 روستا بعد از انقلاب[13] .

Ø               98 درصد مناطق تحت تردد کل کشور از جمله روستاها تحت پوشش شبکه سیار مخابرات قرار دارند.

مدارس روستایی

Ø               تعداد روستاهای تحت پوشش آموزش و پرورش بیش از 95 درصد است درحالی که قبل از انقلاب حدود 20 درصد بوده است.

Ø               افزایش حدود 104 برابری مدارس شبانه‌روزی پس از انقلاب اسلامی از 9 واحد به 930 واحد[14].

مساجد روستایی

Ø               بازسازی و بهسازی بخش عمده ای از مساجد روستایی در سراسر کشور.

Ø               فعال شدن نهادهای انقلابی طی سالهای بعد از انقلاب در رفع نیاز روستاها به مسجد. به طوریکه فقط در سه نمونه طی سالهای اخیر حدود 10 هزار پروژه مسجد توسط قرارگاه محرومیت زدایی، بیش از 6 هزار پروژه توسط بسیج سازندگی کشور و حدود 1000 پروژه توسط بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) در روستاهای کشور اجرا شده است.

زمین ورزش

Ø               رشد 193 برابری در تجهیز روستاهای کشور به زمینهای مجهز ورزشی (از 12 زمین در سالهای قبل از انقلاب به 2318 زمین).

دسترسی به شبکه های تلویزیونی

Ø               برخورداری 98.4 درصد جمعیت روستایی از پوشش شبکه‌های سیما در روستاها. در حال حاضر نیز تغییر مبدل های آنالوگ به مبدل دیجیتال به طور گسترده در حال انجام می‌باشد[15].

طرح هادی روستایی

Ø               تهیه طرح هادی برای 99 درصد روستاهای بالای 20 خانوار  تا سال 1395 (37000 روستا از 39400 روستا)، حال آنکه پیش از انقلاب هیچ‌گونه طرح توسعه‌ای برای روستاها وجود نداشت[16].

مسکن روستایی

Ø               نوسازی و مقاوم‌سازی  سالانه ‌۲۰۰ هزار واحد مسکن روستایی جمعا 2.8 میلیون مسکن از سال 1384 تاکنون که این امر باعث کاهش چشمگیر تلفات انسانی در مخاطرات طبیعی شده است[17].

Ø               بازسازی حدود 1.5 میلیون واحد مسکونی که در اثر حوادث و سوانح مختلف انسانی (جنگ) و طبیعی (سیل و زلزله و ...) طی 40 سال گذشته از بین رفته بودند، از افتخارات بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در دوره جمهوری اسلامی است.

خدمات کشاورزی

Ø               تمام منحنی های کشاورزی قبل از انقلاب منحنی های منفی و رو به افول بوده و هر سال وابستگی رو به افزایش بوده است در حالی که پس از انقلاب منحنی ها رو به رشد قرار گرفته و کاهش وابستگی اتفاق افتاده است.

Ø               تأمین بالغ بر ۹۰ درصد از نیاز کشور به محصولات کشاورزی در داخل کشور که بخش عمده‌ای از آن در سایه زحمات روستائیان تولید می شود[18].

Ø               ایجاد و توسعه گسترده زیرساخت های صنعتی پشتیبانی از تولیدات کشاورزی روستائیان از جمله شرکت تراکتورسازی ایران و شرکت کمباین سازی ایران که علاوه بر تامین نیازهای داخلی محصولات آنها به خارج از کشور نیز صادر می شود و در خارج از کشور خط تولید دارند. [19].

Ø     تولید سالانه 120 میلیون تن محصولات مختلف کشاورزی[20]  درسایه انقلاب اسلامی ایران و تلاش روستائیان و کشاورزان  به گونه‌ای که علاوه بر تأمین مواد غذایی کشور، وابستگی به خارج از بین رفته است[21] حال آن‌که در سال 53، مجموع تولید محصولات کشاورزی 17 میلیون و 800 هزار تن بوده است.

Ø     با ایجاد زمینه مناسب بعد از انقلاب و در سایه زحمات روستائیان، امروزه بالغ بر ۹۰ درصد از نیاز کشور به محصولات کشاورزی و راهبردی نظیر گندم، برنج و جو، در داخل تامین می شود و در مرز خودکفایی قرار داریم[22]. همچنین ایران در رتبه اول تولیدکننده محصولاتی نظیر پسته، زعفران و انار در جهان است.

Ø     حمایت هرچه بیشتر از تولید کنندگان بخش کشاورزی در روستاها بعد از انقلاب جمهوری اسلامی ایران با در پیش گرفتن سیاست های حمایتی از جمله تأمین به موقع تسهیلات، خریدهای تضمینی، حمایت از خسارت دیدگان خشکسالی و گسترش بیمه محصولات کشاورزی و دامی[23].

Ø     قبل از انقلاب  بسیاری از محصولات کشاورزی مورد نیاز کشور نظیر گوشت، مرغ، شیر از طریق واردات تامین می‌شد اما هم اکنون صادرکننده محصولات لبنی، مرغ، تخم مرغ و گندم هستیم . [24]

 

ب) فرهنگی_معنوی

درصد باسوادی روستائیان

Ø               قبل از انقلاب 70 درصد جمعیت بالای 6 سال روستاییان بی سواد بودند امروز بیش از 80 درصد روستاییان بالای 6 سال باسواد هستند.

تعداد دانشجویان روستایی

Ø               رشد 135 برابری تعداد دانشجویان روستایی از 3724 نفر قبل از انقلاب به 503938 نفر بعد از انقلاب[25].

تغییر مدیریت روستایی

Ø               مدیریت روستاها از خان محور به شورا محور تبدیل شده است. تاسیس شوراها و دهیاری‌ها در کشور و تبدیل نظام ارباب رعیتی روستاها به نظام مردم سالاری دینی طی سال‌های بعد از انقلاب از افتخارات جمهوری اسلامی میباشد[26].

ارتقاء فرهنگ روستایی

Ø               ارتقاء رونق گردشگری کشاورزی (اگروتوریسم) و گردشگری روستایی از طریق شناسایی و ثبت ۴۶۵ روستای هدف گردشگری در ایران و تجهیز و برنامه‌ریزی جهت رونق اقتصاد گردشگری در آن‌ها و تعمیق آداب و رسوم و فرهنگ‌های خاص هر روستا، طی سالهای بعد از انقلاب که زمینه اشتغال را نیز افزایش داده است[27].

ارتقاء امنیت در روستاها

Ø               امروزه بر خلاف زمان قبل از انقلاب، همه روستاهای کشور به همت نیروی انتظامی و بسیج مردمی به مانند شهرها دارای امنیت کامل هستند.

بخش عشایر

الف) زیرساختی و فیزیکی

برخورداری از زیرساخت‌ها و تأسیسات

برخورداری از آب آشامیدنی بهداشتی

Ø               با تلاش‌های دولت جمهوری اسلامی ایران تا پایان سال 1396، 72 درصد عشایر کشور از آب آشامیدنی بهداشتی بهره‌مند شده‌اند^[28].

برخورداری از برق

Ø               تا پایان سال 1396، 64 درصد عشایر کشور از نعمت برق برخوردار شده‌اند^[29].

دسترسی به مخابرات

Ø               با تلاش‌های مجدانه دولت جمهوری اسلامی 76 درصد عشایر کشور تا پایان سال 1396 به مخابرات دسترسی یافته‌اند^[30].

برخورداری از راه‌های دسترسی

Ø               تا پایان سال 1396 و با تلاش‌های پیگیرانه دولت جمهوری اسلامی 96 درصد عشایر کشور از راه‌های دسترسی مناسب جهت کوچ برخوردار شده‌اند^[31].

برخورداری از غسالخانه

Ø               تا پایان سال 1396، 8.5 درصد جمعیت عشایر به غسالخانه‌های تجهیزشده و مناسب دسترسی یافته‌اند^[32].

 

 

برخورداری از تسهیلات و کاربری‌های مذهبی، فرهنگی، آموزشی، ورزشی

برخورداری از مراکز آموزشی^[33]

Ø               برخورداری عشایر کشور از مراکز آموزشی در سطوح مختلف از مراکز آموزش ابتدایی تا مراکز پیش دانشگاهی و مدارس کوچ رو از برکات انقلاب اسلامی است.

برخورداری از مراکز مذهبی، فرهنگی و ورزشی^[34]

Ø               با تلاش‌های دولت جمهوری اسلامی ایران تا پایان سال 1396، 37 درصد عشایر کشور از مراکز مذهبی برخوردار شده‌اند.

Ø               امروز و به برکت انقلاب اسلامی 2.7 درصد عشایر کشور از کتابخانه برخوردارند.

Ø               به یمن انقلاب اسلامی ایران تا پایان سال 1396، 6.5 درصد عشایر کشور از مراکز ورزشی برخوردارند.

مسکن و اسکان عشایر

Ø               تغییر رویکرد از اسکان اجباری عشایر به اسکان اختیاری پس از انقلاب اسلامی. پیش از انقلاب طرح اسکان اجباری عشایر با عنوان تخت قاپو در ایران توسط رضا شاه صورت پذیرفت که تأثیرات بسیار منفی بر ساختار عشایر ایران و عملکرد آن‌ها در چرخه اجتماعی و اقتصادی کشور برجای گذاشت؛ اما در سالهای بعد از انقلاب با تغییر رویکردها اسکان اختیاری عشایر مد نظر قرار گرفت. پس از انقلاب اسلامی اسکان عشایر کوچنده کاملا اختیاری و تنها با درخواست خودشان صورت می‌گیرد[35]. 

Ø     پس از انقلاب اسلامی یکی از گام‌های مؤثر در جهت اسکان اختیاری عشایر در کشور، الگوسازی اسکان اختیاری عشایر با ایجاد کانون های توسعه می باشد که برای نمونه می توان به ایجاد کانون توسعه شهسوار در فاصله 25 کیلومتری سمیرم و 130 کیلومتری اصفهان اشاره کرد. کانون توسعه شهسوار که یکی از بزرگترین کانون های اسکان عشایر در کشور به شمار می آید[36].

ارائه تسهیلات و خدمات به کوچندگان

Ø     ارائه و اجرای طرح خدمات پشتیبانی به کوچندگان پس از انقلاب اسلامی در راستای تسهیل زندگی و ارتقاء کیفیت زیستی عشایر. این طرح  با هدف ارایه خدماتی از قبیل راه سازی، تأمین آب شرب و همچنین ارائه خدمات زیرساختی تولیدی به عشایر کوچنده کشور در مناطق ییلاقی و قشلاقی و در مسیر کوچ عشایر اجرا می‌شود[37].

Ø     اجرای طرح جایگزینی سوخت فسیلی و انرژی‌های نو از دیگر خدمات جمهوری اسلامی ایران برای عشایر بوده است[38].

Ø     ایجاد 93 مرکز سوخت فسیلی برای دسترسی آسان‌تر عشایر تا پایان سال 1396[39].

Ø    

 

بهداشت عشایر

Ø     راه اندازی خانه بهداشت عشایری و استخدام و تربیت بهورز عشایری در قالب طرح تحول سلامت و نوسازی شبکه بهداشتی کشور از اقدامات اثرگذار جمهوری اسلامی در ارتقا سلامت و بهداشت عشایر می باشد که در زمان های قبل از انقلاب خبری از آن نبود[40].

Ø     راه‌اندازی بالغ بر 70 خانه بهداشت عشایری از سال 1395، برای اولین بار مطابق آیین نامه ساماندهی عشایر مصوب هیات دولت[41].

Ø     تا پایان سال 1396، 60 درصد جمعیت عشایر کشور از خدمات خانه بهداشت برخوردار شده‌اند[42].

خدمات دامداری عشایر

Ø               در سایه حمایت های نظام جمهوری اسلامی ایران، عشایر ایران با دارا بودن بالغ بر 24 میلیون واحد دامی (28 درصد دام سبک و 4 درصد دام سنگین کشور)، بیش از 20 درصد گوشت قرمز را تولید کرده و نقش بارزی در سایر تولیدات دامی نیز دارند[43].

Ø               با توجه به سیاست‌های حمایتی جمهوری اسلامی ایران، عشایر حدود 38 درصد مراتع خوب کشور را در اختیار دارند و در عرصه‌ای حدود 59 درصد مساحت کشور پراکنده هستند^[44].

Ø               از ابتکارات جمهوری اسلامی ایران نسبت به عشایر، اجرای طرح پرواربندی دام عشایر با اصلاح و افزایش بهره‌وری زنجیره تولید است[45].

تولیدات عشایر

Ø               با حمایت‌های دولت جمهوری اسلامی، جامعه عشایر ایران  5 درصد تولیدات کشاورزی و باغی کشور را تأمین و به بازار عرضه می‌کند^[46].

ب) فرهنگی_معنوی

Ø               دولت جمهوری اسلامی ایران در راستای ارتقاء توانمندی‌های فرهنگی- مذهبی عشایر ایران اقدام به تهیه «طرح ویژه ارائه خدمات فرهنگی و مذهبی به جامعه عشایری» نموده است^[47].

آموزش و سواد عشایر

Ø               تعداد استان‌هایی که قبل از انقلاب در آنها آموزش و پرورش عشایری وجود داشت 8 استان بود در سال 1384 به 21 استان رسیده است و 163 درصد رشد را نشان می‌دهد[48].

Ø               در حالی است که پیش از انقلاب سطح سواد عشایر تنها 08/0 درصد بوده است[49]، به واسطه تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌های گسترده پس از انقلاب در جهت ارتقاء سطح سواد عشایر، بر مبنای سرشماری اجتماعی- اقتصادی عشایر کوچنده کشور که در سال 1387، 63 درصد از جمعیت 6 سال به بالای عشایر با سواد بوده‌اند[50].

Ø               قبل از انقلاب تنها یک واحد شبانه‌روزی عشایری وجود داشت که در شیراز مستقر بود اما پس از انقلاب اسلامی و تا سال 1384 تعداد مدارس شبانه‌روزی عشایری از یک واحد در استان فارس به 132 واحد رسیده است که رشد 132 برابری را نشان می‌دهد[51].

Ø               امروز به برکت انقلاب اسلامی امکان ادامه تحصیل دانش‌آموزان عشایری در مراکز آموزش عالی فراهم است و تعداد قابل توجهی از عشایر ایران دانشجو و یا فارغ التحصیل رشته‌های دانشگاهی هستند. برمبنای سرشماری اجتماعی اقتصادی عشایر کوچنده کشور سال ۱۳۸۷، تعداد 15482 نفر دانشجو و تعداد 12872 نفر فارغ‌التحصیل رشته‌های مختلف دانشگاهی از میان جمعیت عشایری کشور هستند[52].

Ø               دولت جمهوری اسلامی ایران به منظور ارتقاء کمی و کیفی سطح دانش و مهارت عشایر اقدام به تهیه «برنامه ویژه ارتقاء سطح دانش، سواد و مهارت جامعه عشایری» نموده است^[53].

صنایع دستی عشایر

Ø               تولید حدود 48.1 میلیون مترمربع صنایع دستی کشور توسط عشایر هنرمند و مولد ایران،  با همه ارزش های تاریخی و فرهنگی که این صنایع به واسطه برنامه ریزی های صورت گرفته پس از انقلاب[54].

Ø               عشایر ایران 35 درصد صنایع دستی کشور را تولید و به بازارهای داخلی و خارجی عرضه می‌کنند[55].

 

 

 

 

 

 

 

 

 

« بخش مشترک روستاها و عشایر»

مشارکت های سیاسی و اجتماعی روستائیان و عشایر

Ø               حضور پرشمار روستائیان و عشایر در جبهه های دفاع مقدس و تقدیم هزاران شهید و جانباز از نقطه های درخشان انقلاب اسلامی در دمیدن روح حماسه و ایمان و ایثار در روستاهای کشور بود.[56]

Ø               حضور پرشور و پرشمار روستائیان و عشایر در صحنه های مشارکت سیاسی از جمله انتخابات های مختلف همانند شهرنشینان به عنوان یک شهروند با حقوق برابر؛ این در حالی است که در سال های قبل از انقلاب روستائیان و عشایر فراموش شده بودند و در روندهای اجتماعی- سیاسی مشارکت فعالی نداشتند.

Ø                مشارکت همه روستائیان و عشایر در انتخابات به عنوان یک کنشگر واقعی و اهتمام نظام به این امر حتی با ارسال صندوق رای با بالگرد به دوردسترین روستاها؛ این درحالی است که در معدود انتخابات برگزار شده در زمان قبل از انقلاب، عمدتا رئیس ایل و عشیره و یا خان روستا تعیین می کرد که روستائیان و عشایر به چه کسی رای دهند.

Ø               حضور چشمگیر روستائیان و عشایر در راهپیمایی های مناسبتی مختلف از جمله راهپیمایی 22 بهمن که نشان از پیوندهای عمیق بین مردم روستائی و انقلاب و نظام اسلامی می باشد.

Ø               فراهم شدن زمینه گردش نخبگان و مردمی شدن حکومت در سال های بعد از انقلاب به گونه ای که بسیاری از مسئولین کشور افتخار به روستایی بودن دارند.

Ø               جامعه عشایری کشور به عنوان اولین مدافعان نظام اسلامی در جریان جنگ تحمیلی، با دارا بودن کمتر از 2 درصد جمعیت کشور با تقدیم 10000 نفر شهید به نظام مقدس اسلامی، سهم 5 درصدی را برای خود در تاریخ انقلاب به ثبت رساده است.

زیرساخت نهادی و انسانی

الف) نهادهای قبل از انقلاب

Ø               قبل از انقلاب اسلامی نهادها و سازمان هایی جهت مدیریت روستاها و عشایر وجود داشته است مانند تعاونی های روستایی، تعاونی های کشاورزی و سازمان امور عشایر ایران که با نام دیگری فعال بوده اما دامنه فعالیت و اهداف آنها محدود بوده است که پس از انقلاب اسلامی تشکل یافته تر شده اند و گسترش چشم گیری داشته اند و نقش مهمی را در مدیریت و خدمات رسانی به روستاییان و عشایر بر عهده گرفته اند.

ب) نهادهای بعد از انقلاب

Ø               به برکت نظام مقدس جمهوری اسلامی نهادهای متعددی در راستای حمایت از روستائیان و عشایر کشور ایجاد شده اند که زائیده انقلاب و تفکر انقلابی هستند و نشان‌دهنده توجه ویژه به این مناطق می‌باشد. از جمله این نهادها می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

-        بنیاد مسکن انقلاب اسلامی

-        کمیته امداد امام خمینی (ره)

-        جهادسازندگی

-        دهیاری ها و شوراهای اسلامی روستایی

-        تعاونی‌های روستایی زنان

-        نهضت سوادآموزی

-        معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری

-        قرارگاه پیشرفت و آبادانی

-        سازمان بسیج سازندگی کشور

-        سازمان بسیج عشایری کشور

-        قرارگاه محرومیت زدایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران

-        صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر

 

 

 

 

 

منابع و مآخذ

-        باشگاه خبرنگاران جوان

-        بخش آمار پایگاه سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گیلان

-        خبرگزاری ایرنا

-        خبرگزاری تسنیم

-        خبرگزاری جمهوری اسلامی

-        خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا

-        خبرگزاری شبستان

-        خبرگزاری صدا و سیما

-        خبرگزاری فارس

-        خبرگزاری مهر

-        روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

-        روابط عمومی وزارت بهداشت،گزارش اهم اقدامات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دولت یازدهم، 1395.

-        روزنامه کیهان

-        روزنامه صبح ایران دنیای اقتصاد

-        سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای کشور، گزارش خلاصه آمارهای راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کشور،1392.

-        سازمان نهضت سوادآموزی

-        سام آرام، عزت الله، 1380،  تشکل‌های خودجوش زنان روستایی برای پشتیبانی از جبهه‌های جنگ تحمیلی، فصلنامه علوم اجتماعی، دوره 8، شماره 15 و 16، صص 69-45.

-        پایگاه اطلاع رسانی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی

-        پایگاه اطلاع رسانی سازمان امور عشایر ایران

-        پایگاه اطلاع رسانی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی

-        پایگاه اطلاع رسانی سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران

-        پایگاه اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

-        پایگاه اطلاع رسانی شرکت مخابرات ایران

-        پایگاه اطلاع رسانی قرارگاه سازندگی خاتم الأنبیاء (ص)

-        پایگاه اطلاع رسانی کانون جهادگران جهاد سازندگی

-        پایگاه اطلاع رسانی کمیته امداد امام خمینی (ره)

-        پایگاه اطلاع رسانی مرجع اقتصاد ایران: اقتصاد نیوز

-        پایگاه اطلاع رسانی مرکز آمار ایران

-        پایگاه اطلاع رسانی میز نفت

-        پایگاه اطلاع رسانی وزارت جهاد کشاورزی

-        سخنرانی مقدس‌نژاد رئیس کمیته علمی هشتمین همایش قیر و آسفالت در مراسم افتتاحیه همایش در سال 1395

-        شبکه اطلاع رسانی راه

-        کتاب سند توسعه روستایی، شورای برنامه ریزی توسعه روستایی و عشایری، 1394

-        گزارش‌های مرکز آمار ایران

-        مرکز آمار ایران، نتایج آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای روستایی، ۱۳۹۵.

-        وبگاه سازمان تبلیغات اسلامی

-        وزارت بهداشت،گزارش مروری بر دستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه نظام سلامت،1392.

-        وزارت نیرو، شرکت توانیر، گزارش آمار برق روستایی در پایان سال 1395.

-        وزارت نیرو، شرکت توانیر، گزارش 49 سال صنعت برق در ایران

-        وزارت نیرو، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، آمار اقلام پایه بخش آب قسمت اول به تفکیک شرکت سال 1394.

-        وزارت نیرو، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، بولتن عملکرد و آخرین وضعیت تأسیسات آب ‌و ‌فاضلاب بخش روستایی تا پایان سال 1394

 

---

[1] . گزارش مروری بر دستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه نظام سلامت، وزارت بهداشت، 1392.

[2] . گزارش اهم اقدامات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دولت یازدهم، روابط عمومی وزارت بهداشت، 1395.

[3] . سخنان رئیس اورژانس هوایی کشور در سال 1397 به نقل از خبرگزاری ایرنا: http://yon.ir/QGcMx

[4] . کتاب سند توسعه روستایی، شورای برنامه ریزی توسعه روستایی و عشایری، 1394، ص: 184، سخنان وزیر بهداشت در سال 1394 به نقل از پایگاه سلامت آنلاین: http://yon.ir/EeTGb ، گزارش مروری بر دستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه نظام سلامت، وزارت بهداشت، 1392.

[5]. کتاب سند توسعه روستایی، شورای برنامه ریزی توسعه روستایی و عشایری، 1394، ص: 184، گزارش مروری بر دستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه نظام سلامت، وزارت بهداشت، 1392.  

[6]. کتاب سند توسعه روستایی، شورای برنامه ریزی توسعه روستایی و عشایری، 1394، ص: 184

[7]. بولتن عملکردوآخرین وضعیت تأسیسات آب‌و‌فاضلاب بخش روستایی تا پایان سال 1394، وزارت نیرو، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور

[8]. کتاب سند توسعه روستایی، شورای برنامه ریزی توسعه روستایی و عشایری، 1394، ص: 184، آمار اقلام پایه بخش آب قسمت اول به تفکیک شرکت سال 1394، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور.

[9]. گزارش آمار برق روستایی در پایان سال 1395، وزارت نیرو، شرکت توانیر، ص 1 و 2.   

[10]. روزنامه صبح ایران، دنیای اقتصاد، شماره 1778، 02/02/1388، شماره خبر: ۵۰۳۵۸۷،

[11]. گزارش اقتصاد نیوز، پایگاه اطلاع رسانی مرجع اقتصاد ایران، تاریخ 24/02/1396، کدخبر: ۱۶۸۴۳۹،

https://www.eghtesadnews.com/fa/tiny/news-168439.  

[12]. خبرگزاری مهر، به نقل از مدیر گاز رسانی شرکت ملی گاز، 08/02/1397، کد خبر 4282868،  https://mehrnews.com/news/4282868

[13] . کتاب سند توسعه روستایی، شورای برنامه ریزی توسعه روستایی و عشایری، 1394، ص: 184

[14]. کتاب سند توسعه روستایی، شورای برنامه ریزی توسعه روستایی و عشایری، 1394، ص: 184 

[15]. کتاب سند توسعه روستایی، شورای برنامه ریزی توسعه روستایی و عشایری، 1394، ص: 187.

[16]. محمدرضا شاملو،  معاون عمران روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، به نقل از خبرگزاری تسنیم، 17/08/1396، نشانی http://tn.ai/1568481

[17]. عزیزاله مهدیان،  معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن، به نقل از خبرگزاری مهر، 09/04/1394، کد خبر 2848388، نشانی :

mehrnews.com/news/2848388

[18]. روزنامه صبح ایران دنیای اقتصاد، شماره روزنامه 2301، 30/11/1389، کد خبر 643266 ،

 https://www.donya-e-eqtesad.com/fa/tiny/news-643266

[19]. علیرضا رحیمی،کارشناس ارشد مهندسی کشاورزی- توسعه کشاورزی دانشگاه تهران، به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه، 25/11/1394، شناسه خبر: 648471 ، نشانی http://dana.ir/648471

[20] . گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، 13/11/1396، کد خبر ۶۴۲۱۱۹۴ ، https://www.yjc.ir/00QwRe    

[21]. خبرگزاری صدا و سیما، 17/11/1396، کد خبر 2025073، نشانی http://www.iribnews.ir/fa/print/2025073  

[22]. خبرگزاری صدا و سیما، 17/11/1396، کد خبر 2025073، نشانی http://www.iribnews.ir/fa/print/2025073    

[23]. خبرگزاری صدا و سیما، 17/11/1396، کد خبر 2025073، نشانی http://www.iribnews.ir/fa/print/2025073    

[24]. گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، 13/11/1396، کد خبر ۶۴۲۱۱۹۴ ، https://www.yjc.ir/00QwRe    

[25].  کتاب سند توسعه روستایی، شورای برنامه ریزی توسعه روستایی و عشایری، 1394، ص: 146.

[26]. کتاب سند توسعه روستایی، شورای برنامه ریزی توسعه روستایی و عشایری، 1394، ص: 182.

[27]. ویکی‌پدیا دانشنامه آزاد، 31/05/1397، نشانی  https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title= فھرست_روستاھای_گردشگری_ایران &oldid=24049633

[28]. آمار روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[29]. آمار روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[30]. آمار روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[31]. آمار روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[32]. آمار روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[33]. آمار روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[34]. آمار روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[35]. پایگاه اطلاع رسانی سازمان امور عشایر ایران، 05/06/1397، نشانی

http://www.ashayer.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=150

[36]. پایگاه اطلاع رسانی سازمان امور عشایر ایران، 05/06/1397، نشانی http://www.ashayer.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=150

[37] . روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[38] . روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[39] . روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[40]. خبرگزاری جمهوری اسلامی، 08/04/1395، کد خبر  82129099، نشانی http://www.irna.ir/fa/News/82129099

[41]. خبرگزاری جمهوری اسلامی، 08/04/1395، کد خبر  82129099، نشانی http://www.irna.ir/fa/News/82129099

[42]. روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[43]. پایگاه اطلاع رسانی سازمان امور عشایر ایران، 05/06/1397، نشانی

  http://ashayer.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=1&pageid=148

[44]. پایگاه اطلاع رسانی سازمان امور عشایر ایران، 05/06/1397، نشانی

  http://ashayer.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=1&pageid=148

[45] . روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[46]. روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[47]. روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[48]. خبرگزاری فارس، 17/11/1384، کد خبر:  ۸۴۱۱۱۶۰۶۰۳، نشانی

https://www.farsnews.com/printable.php?nn=8411160603

[49]. خبرگزاری فارس، 17/11/1384، کد خبر:  ۸۴۱۱۱۶۰۶۰۳

[50].  پایگاه اطلاع رسانی مرکز آمار ایران، سرشماری اجتماعی اقتصادی عشایر کوچنده کشور سال۱۳۸۷ نتایج تفصیلی کل کشور

[51]. خبرگزاری فارس، 17/11/1384، کد خبر:  ۸۴۱۱۱۶۰۶۰۳، نشانی

 https://www.farsnews.com/printable.php?nn=8411160603

[52]. پایگاه اطلاع رسانی مرکز آمار ایران، سرشماری اجتماعی اقتصادی عشایر کوچنده کشور سال۱۳۸۷ نتایج تفصیلی کل کشور

[53]. روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان امور عشایر ایران

[54]. پایگاه اطلاع رسانی سازمان امور عشایر ایران، 05/06/1397، نشانی

  http://ashayer.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=1&pageid=148

[55]. خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، 23/09/1391، کد خبر: 91092313328، نشانی

  https://www.isna.ir/news/91092313328/

[56]. سام آرام، عزت الله، 1380،  تشکل‌های خودجوش زنان روستایی برای پشتیبانی از جبهه‌های جنگ تحمیلی، فصلنامه علوم اجتماعی، دوره 8، شماره 15 و 16، صص 69-45.