پیاده روی اربعین محلی برای ارائه هنرهای ملل مختلف
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی، مدیر مرکز معماری و شهرسازی اسلامی ژرفا
پیاده روی اربعین محلی برای ارائه هنرهای ملل مختلف
سید جواد هاشمی فشارکی، مدیر مرکز معماری و شهرسازی اسلامی ژرفا در گفت‌و‌گو با ایکنا؛ در پاسخ به این سؤال که فرهنگ درست موکب‌سازی مردم ایران در عراق چگونه باید باشد؟ گفت: مسیر پیاده‌روی اربعین یک مکان برای یک هدف متعالی است و نفس پیاده‌روی به عنوان یک امر مقدس در این مسیر مطرح است که پاسداشت و بزرگداشت شعائر دینی اسلام و نهضت حسینی است.
وی تصریح کرد: پس هر خدمت و امکاناتی که در این مسیر است باید رنگ و بوی حسینی و در راستای هدف متعالی پیاده‌روی اربعین باشد. اکثر کسانی هم که در راه تأمین خدمات و امکانات مورد نیاز زائران در این مسیر قدم بر می‌دارند نیت‌های خیر دارند و در تلاش هستند این شعائر دینی باشکوه برگزار و خدمات فوق‌العاده‌ای به زائران داده شود، اما این اقدامات تا حدودی بی‌رویه در حال انجام است.
مدیر مرکز معماری و شهرسازی اسلامی ژرفا دلیل اصلی ارائه خدمات بی‌رویه در مراسم پیاده‌روی اربعین را این تصور غلط دانست که مردم معتقدند چون مقام و منزلت ائمه(ع) بالاست، بایستی خدمات به زائران این ائمه را نیز به حداکثر برسانیم و اینگونه عظمت ائمه را ارج نهیم، در حالی که این افراط با نفس قضیه پیاده‌روی اربعین بسیار مغایر است.
در شرایط اقتصادی دو ملت ساخت و سازهای مجلل صلاح نیست
وی ادامه داد: همین تفکر است که موجب شده در بخشی از مسیر پیاده‌روی ساخت و سازهای کاملاً مدرن و با تزئینات زیاد انجام شود که اصلاً صلاح نیست آن هم در شرایط اقتصادی که هر دو ملت با آن مواجه هستند. حتی در حرم‌های مطهر هم نباید این زیاده‌روی و تجملات، نازک‌کاری، کاشی کاری و ... به صورت بی‌رویه انجام شود.
هاشمی فشارکی با تأکید بر اینکه ساختمان‌های ساخته شده باید مستحکم و متناسب با نیاز زائران بوده از زیبایی نسبی برخوردار باشند، گفت: اما افراط در این مسئله کار درستی نیست. حتی خدماتی که در مراسم پیاده‌روی اربعین داده می‌شود مثل برخی غذاها نیز دون آن هدف والا است، برای اینکه وقتی مسیر همان مسیری است که مصائب اهل بیت(ع) در آنجا رخ داده و افرادی در این راه قدم برداشته‌اند که مصائب زیادی را متحمل شده‌اند و از سوی دیگر در احادیث از خوردن غذاهای مجلل و ... نهی شده است، پس با ساخت ساختمان‌های مجلل و ارائه برخی خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها چهره این مراسم خراب می‌شود.
مدیر مرکز معماری و شهرسازی اسلامی ژرفا در پاسخ به این سؤال که آیا موکب‌های ایرانی باید عین موکب‌های موقت عراقی ساخته شوند؟ گفت: در ساخت موکب بایستی تفاوتی را بین ملت عراق با سایر ملت‌ها قائل شویم. مردم عراق مسئله عبور از مرز و فاصله طولانی تا مسیر را ندارند و هزینه‌های سنگین برای انتقال تجهیزات متقبل نمی‌شوند. همین مسئله موجب می‌شود امکانات را به صورت سیار در مسیر نصب و بعد از اربعین هم جمع کنند و با خود ببرند. اما برای موکب داران ایرانی و سایر کشورها این اقدام مقرون به صرفه نیست و لازم است این تفاوت در نظر گرفته شود.
وی تشریح کرد: در ساخت و ساز موکبها ساختمان‌ها باید با استحکام مناسب و تزئینات ساده اما زیبا ساخته شوند در بحث سرویس بهداشتی و وسایل پخت و پز و ... باید مسائل بهداشتی و ایمنی در نظر گرفته شود اما سایر بخش‌های موکب مثل محل اسکان باید با در نظر گرفتن حداقل سرانه طراحی شود تا حداکثر استفاده را بتوان از آن برود. اگر موکب‌داران به سمت ساخت و ساز موکب می‌‌روند (موکب‌های موقت ایجاد نمی‌کنند بلکه ساختمان می‌سازند) باید این محل‌ها در طول سال قابل بهره‌برداری برای زائران باشند و یا برای نیازمندان منطقه مورد استفاده قرار گیرند و یا ساختمان‌های پیش ساخته که قابل جمع آوری و نصب دوباره هستند ایجاد شوند.
پیاده روی اربعین محلی برای ارائه هنرهای ملل مختلف
هاشمی فشارکی در پاسخ به این سؤال که آیا نباید این مسیر محلی برای ارائه هنرهای ملل مختلف شرکت کننده در اربعین از جمله معماری باشد؟ گفت: بله قطعاً. این تجمع بزرگ‌ترین تجمع جهان و به صورت کاملاً مردمی است و هیچ سازمان رسمی هم آن را مدیریت نمی‌کند. این حرکت جوشان مردمی قطعاً حول محور وحدت شیعیان و آزادی‌خواهان جهان باید شکل بگیرد و بستری را از نظر زمانی و مکانی برای ایجاد ارتباط بین مردم جهان ایجاد کند.
وی افزود: می‌توان از این فضا برای اجرای برنامه‌‌های مشترک بین ملل استفاده کرد و گفت‌و‌گوهایی را صورت داد. گفت‌و‌گوهایی که در طول سال تداوم دارد اما طی مراسم اربعین به اوج خود می‌رسد. بر همین اساس لازم است فضاها و مکان‌هایی برای هنرها، خدمات، آداب و رسوم و تعاملات مردم ایجاد شود که معماری موکبها می‌تواند در همین راستا صورت گیرد چرا که معماری شکل دهنده فضاهای گفت‌و‌گو و تعامل است. لازم است هر کشوری در این مسیر مکان و امکاناتی داشته باشد اما در عین حال وحدت رویه در فعل و عمل و سیمای بصری صدمه نبیند.
مدیر مرکز معماری و شهرسازی اسلامی ژرفا به افرادی که می‌خواهند در مسیر اربعین موکب بسازند پیشنهاد کرد: ساختمان‌ها و موکبها را لوکس نسازند و از زیبایی سادگی در طراحی موکبها استفاده کنند. همچنین موکبها را به صورت حسینیه طراحی کنند ولی سرانه فضاها را حداقل ممکن قرار دهند تا بتوانید از حداکثر فضا استفاده و هزینه‌ها را کاهش دهند. حجم زیاد تخلیه و پر شدن فضا را در نظر بگیرند به ویژه در طراحی درهای ورودی و خروجی، ملاحظات ایمنی در برابر حریق باید دقت شود و ملاحظات بهداشتی در سرویس‌های بهداشتی محل اسکان و تهیه غذا را نیز مدنظر داشته باشند.
وی در پایان گفت: وجود جمعیت زیاد و ارتباط و تعامل این جمعیت با هم احتمال انتقال آلودگی را ایجاد می‌کند که باید این مسئله هم در کنار مسائل امنیتی مد نظر قرار داشته باشد.
سازمان حج و زیارت :
http://hadj.ir/fa/90754
- مطالب
- /جهان اسلام >
