گزارش اجمالی برگزاری کار گاه آموزشی: «علم محکم و متشابه»

آقای دکتر محمد علی لسانی فشارکی، استاد سابق دانشگاه تربیت مدرس تهران و عضو مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی 

https://www.mofidu.ac.ir/%da%af%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%b4-%d8%a7%d8%ac%d9%85%d8%a7%d9%84%db%8c-%d8%a8%d8%b1%da%af%d8%b2%d8%a7%d8%b1%db%8c-%da%a9%d8%a7%d8%b1-%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a2%d9%85%d9%88%d8%b2%d8%b4%db%8c-%d8%b9/

 

خانه » گزارش اجمالی برگزاری کار گاه آموزشی: «علم محکم و متشابه»

به گزارش روابط عمومی دانشگاه مفید، کارگاه آموزشی «علم محکم و متشابه» با همت مرکز مطالعات قرآن دانشگاه مفید و با همکاری موسسه فرهنگی هنری کانون نشر و ترویج زبان قرآن، روز شنبه 15 آذر 1399، در دو نوبت صبح و بعد از ظهر در دفتر این مؤسسه برگزار شد.

ارائه دهندگان این کارگاه آموزشی: آقای دکتر محمد علی لسانی فشارکی، استاد سابق دانشگاه تربیت مدرس تهران و عضو مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی و دکتر حسین مرادی زنجانی، عضو هیأت علمی دانشگاه آزد اسلامی زنجان بودند.

در این کارگاه آموزشی، دکتر مرادی زنجانی با ارائه بحثی اجمالی درباره سابقه مباحث مربوط به علم محکم و متشابه در کتاب‌های مرتبط با علوم قرآن، گفتند: بحث محکم و متشابه عمدتا یک بحث قرآنی است، اما آثاری که در این باره نوشته شده اند، بیشتر بر حوزه های خارج از مباحث قرآنی متمرکز بوده اند و توجه خود را به خود قرآن در باب این بحث ها معطوف نکرده اند.

در ادامه این برنامه دکتر لسانی فشارکی نیز با اشاره به نادرست بودن تقسیم بندی مشهور آیات محکم و متشابه اظهار داشتند: تقسیم بندی آیات قرآن کریم به دو دسته محکم و متشابه، بر اساس آیه هفتم سوره مبارکه آل عمران می باشد و از دیرباز در آثار علوم قرآنی و تفاسیر شایع بوده است که تقسیم بندی درستی نیست.

ایشان گفتند: آیه هفتم سوره آل عمران، در مقام تقسیم آیات قرآن به دو دسته محکم و متشابه نیست و اصولا بحث محکم و متشابه را نباید تنها بر اساس این آیه ارائه کرد، بلکه آیاتی از جمله آیه اول سوره هود و آیه سوم سوره فصّلت و آیات دیگر نیز در این زمینه باید مورد توجه قرار گیرند.

دکتر لسانی فشارکی در ادامه افزودند: آیات محکم به معنای جنبه باطنی و تأویلی قرآن است که فقط پیامبر اکرم (ص) از آن خبر دارد و آیات متشابه، جنبه ظاهری قرآن است که در دسترس ماست؛ به عبارت دیگر سه مفهوم یا اصطلاح قرآنی «محکم، باطن و تأویل» به ترتیب با سه اصطلاح دیگر علوم قرآنی «متشابه، ظاهر و تنزیل» تناظر دارد. در نتیجه اینگونه نیست که ما در کل دو دسته آیات داشته باشیم که برخی از آیات محکم و برخی آیات متشابه باشند؛ بلکه متشابه بودن، وصف کل آیات قرآن کریم است و این در برابر آیات محکم است که حقیقت قرآن است و این حقیقت نزد پیامبر خدا قرار دارد و بر ایشان وحی شده است.

نوبت دوم این کارگاه آموزشی نیز به پرسش و پاسخ اختصاص یافت و اساتید محترم دیدگاه های خود درباره آیات محکم و متشابه را، با توجه به پرسش‌های مخاطبان به تفصیل بیان نمودند. حسن ختام این برنامه نیز معرفی سه کتاب تالیفی از استاد لسانی فشارکی بود که با بحث ارائه شده در این کار گاه آموزشی ارتباط تام و تمام داشتند. کتاب «روش تحقیق موضوعی در قرآن کریم»، کتاب «علم محکم و متشابه» و کتاب «سوره شناسی».

فایل صوتی این کارگاه آموزشی به زودی از طریق کانال رسمی دانشگاه مفید به نشانی publicmofid@ در دسترس علاقه مندان قرار خواهد گرفت.