نام قدیم سوریۀ فعلی. شام و شامات، در گذشته به منطقۀ وسیع تری گفته می شد که شامل سوریه، لبنان، اردن و فلسطین هم می شد. این سرزمین در صدر اسلام فتح شد و معاویه در دورۀ عمر و عثمان والی آن جا بود و امویان پس از استیلا بر خلافت، دمشق را پایتخت خود قرار دادند. در روایات، از سرزمین شام نکوهش شده و ائمه نیز از آن به بدی یاد کرده اند و از سوی بنی امیه ظلم های فراوان به اهل بیت پیامبر شد و عترت پیامبر از آن سامان خاطرات تلخی داشتند. وقتی از امام سجاد (علیه السلام) پرسیدند در سفر کربلا سخت ترین مصیبت های شما کجا بود، فرمودند:
«الشّام، الشّام، الشّام»[8]
[8] فشارکی، عنوان الکلام، ص١١٨.