آیت الله محمد باقر فشارکی عالم ومدرس بزرگ

 ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۵

آقا سید مصطفی مجتهد کمره شهید تیر اشقیا و اشرار

علمای نامدار و مجاهدی همچون ، ملامحمدباقر فشارکی اصفهانی، و... خود در صف اول مبارزات ضد استبدادی و ضد استعماری قرار داشتند

و ضمناً در مکتب خویش طلاب و روحانیونی پرورش دادند که نخستین انقلاب بزرگ ایران، یعنی مشروطه را رقم زدند.

مصاحبه با آیت الله محمدعلی گرامی

وزی مرحوم آقا سید محمد فشارکی خدمت میرزا آمد و گفت: آقا! اجازه‏‎ ‎‏بدهید حق استادی را چند دقیقه نادیده بگیرم تا بتوانم حرف هایم را بزنم....

خاطرات منتشر نشده همسر امام خمینی

 او در سامرا هم‌مباحثه با «میرزامحمدتقی شیرازی (میرزای دوم) و سیدمحمد فشارکی اصفهانی» بود.

آدابِ آخوندی!

برخی از این عنوان و مقام فرار می کنند؛ مانند مرحوم سید محمد فشارکی و...

 

برخی از فعالیتهای علمای فشارکی

نسخ: علی بن عبدالإمام بحرانی، 1206 ق. عناوین بـه شنگرف. درون حاشیـه تصحیح شده. نسخه به منظور مؤلف کتابت شده و نشان تملک وی درون پایـان دیده مـی شود. 262 ص، 18 سطری. (نسخه کتابخانـه مرحوم حجة الإسلام شیخ محمد علی فشارکی).

انجام: قد وقع الفراغ من إصلاح هذا المختصر وتهذیبه وتحریره علی ید الحقیر من مؤلف القلیل البضاعة، القاصر فی هذه الصناعة، فی سنة الف ومائتین وأحد وأربعین... فإنّ هذا أوّل تألیف وقع منّی فی ریعان التحصیل، قد اشتغلت بـه حین کنت قرأت الخلاصة عند الأستاد، ولم یکن عندی ما یعین بـه من الأسباب، مع أنّه لم یکن مقصودی منـه إلا توضیح مسائلها وتسهیل مطالبها، ولکن جدّدت فیـه النظر ثانیـاً، وأودعت فیـه جملة من الفوائد ونبذاً من الزوائد؛ لیکون تبصرة للمبتدئین وتذکرة للمتوسطین...

ن ق 13، کاتب نامعلوم، نستعلیق زیبا، عناوین نانوشته، قطع جیبی، 14 سطری. (کتابخانـه فشارکی).

نسخ: محمد صادق بن حاجی شعبان جرفادقانی، ذی القعده 1073 ق. نسخ زیبا، درون حاشیـه تصحیح شده و علامت بلاغ دارد. با حواشی فراوان بـه نستعلیق منقول از حبل المتین و مشرق الشمسین شیخ بهائی و حواشی لأستادی ا ب سلّمـه الله. عناوین بـه شنگرف. نسخه وقف است. (کتابخانـه فشارکی).

نسخ: ابوالفتح بن محمد بن علی حسینی، 1052 ق. (پایـان کتاب الأطعمة) 18 رمضان 1051 ق (پایـان روضه). با یـادداشتی از کاتب درون آغاز بدین شرح: اعلم أنّ النسخ فی تقدیم هذه الکتب وتأخیرها مختلفة وهذه موافقة لأکثرها... وجمـیع کتب الکافی نقسمـها أربعة ونجعلها فی أربع مجلدات، ثلاث بخطّی وواحدة بخطّ والدی محمد بن علی الحسینی عفی الله عنـهما». نسخ زیبا، عناوین بـه شنگرف، با معانی لغات درون حاشیـه. نسخه آسیب دیده و نیمـه بالای بسیـاری از صفحات از بنم رفته است. (کتابخانـه فشارکی).

نسخ: دو شنبه 7 جمادی الثانی 1071 ق. کاتب نا معلوم، نسخ زیبا، عناوین بـه شنگرف. با یـادداشتی درون صفحه اول کتاب از م ها م بدین شرح: أکثر دعوات هذا الکتاب مذکور فی الإقبال لأبهف علیـه الرحمة وکثیراً ما ینقل عنـه العلامة مولانا محمد باقر المجلسی علیـه الرحمة فی البحار لکنّه یذکر اسم الکتاب بدون رمز لقلّة رجوعه إلیـه وفّقنا الله وجمـیع المؤمنین بما ورد فیـه. 171گ، 22 سطری. (کتابخانـه فشارکی).

انجام: ویحفظ من جمـیع الآفات. هذا آخر المجموع فی خواصّ الآیـات، والحمد لمبدع المبادی وفاطر الغایـات علی ما استجاب دعائی وأبلغنی منای... حرّره مؤلف الحقیر الکثیر التقصیر محمود بن محمد الشـهیر بعماد الطبیب فی یوم الخمـیس لیلة الرغائب من رجب المرجّب من شـهور سنة تسع وستین وتسعمائة فی المشـهد المقدّس والمرقد المؤسس لسیدنا ومولانا أبی الحسن الرضا صلوات الله علیـه.

نسخ: کاتب نامعلوم، عناوین درون نیمـه اول بـه شنگرف و پس از آن نانوشته. 131گ، 21 سطری. (کتابخانـه فشارکی).

4. اجازه آیة الله ملا محمد حسین فشارکی بـه مـیرزا محمد علی معلّم حبیب آبادی، 1352 ق. بـه نقل از کتاب کشف الخبیئة مرحوم معلّم.

18. اجازه آیة الله ملا محمد حسین فشارکی بـه سید محمد باقر نحوی، 1347 ق.

نسخ: مؤلف، 1316 ق، 1317 ق، 1321 ق. 234 گ، 21 سطری. (کتابخانـه فرزند مؤلف)

65. رسالة فی الترتّب

از: سید محمد بن محمد حسین نجف آبادی (م: 1358 ق)

تقریر درس علامـه سید محمد فشارکی اصفهانی هست که درون سال 1319ق درون نجف اشرف نگاشته شده است.

32. صورت اجازه آخوند ملا محمد حسین فشارکی بـه همو درون 1348 ق

2. اجازه آیة الله العظمـی آخوند ملا محمد حسین فشارکی   

اجازه اجتهاد و روایت هست در چهار صفحه بـه تاریخ 26 جمادی الأول 1328 ق. کـه در آن مشایخ خود را چنین ذکر کرده است: «شیخی وأخی، العالم الناسک السالک السدید، الفقیـه الوحید فی أوانـه ومن إلیـه انتهت الریـاسة العامة فی الاجتهاد، والتقلید منـه شاع بنن الخواصّ والعوامّ واستقام، لکلّ من استفاد منـه وحضر درسه فی أیـام، وبلغ الاجتهاد واستجاز منـه العلماء، ولم نر مثله فی ترویج الاحکام وهدایة الناس، فإنّه بنة العلماء کالبدر فی النجوم فی هذه الفضیلة، ومن مـیامن أنفاسه وبرکات تعلیماته بلغ جمع کثیر وجمّ غفیر رتبة الاجتهاد، واهتدی کافة أهالی اصفهان إلی أحکام شرع سید الأنام ـ صلوات الله علیـه وآله ـ والآن قبره الشریف مزار عامة اهل اصفهان فی بقعة تخت فولاد؛ مولانا ومن علیـه اعتمادنا الآخوند ملا محمد باقر الفشارکی؛ عن شیخه وأستاده... سید العلماء والمجتهدین ورئیس الفقهاء والمحققین، الشیخ المؤتمن والسید السند المستحسن الآقا مـیر سید حسن».

1. اجازه آیة الله العظمـی آخوند ملا محمد حسین فشارکی

اجازه اجتهاد و روایت هست در پنج صفحه بـه تاریخ 8 جمادی الثانی 1343 ق. کـه در آن از شیخ خود چنین یـاد کرده است: «الشیخ الجلیل والعالم النبیل الکامل النبیـه المحقّق المدقّق الفقیـه الوحید الفرید، شیخ العلماء العاملین والفقهاء البارعین، مرجع العلماء والمتعلمـین فی الاعصار والامصار ومن علیـه الاعتماد فی الإجازات والتصدیقات، البحر القمقام، علم الأعلام، رکن الإسلام، الناسک العابد العارف السدید، الشیخ زین العابدین المازندرانی». این اجازه را آیة الله سید حسین حسینی اصفهانی نیز تأیدل کرده است.

5. اجازه اجتهاد آخوند ملا محمد باقر فشارکی بـه مـیرزا محمد علی تویسرکانی اصفهانی درون پنج صفحه، بـه سال 1300ق.

 

6. اجازه اجتهاد و روایت آخوند ملا محمد حسین فشارکی بـه مـیرزا محمد باقر بن عبدالغفّار تویسرکانی درون دو صفحه، بـه سال 1346ق. (کتابخانـه دکتر سید احمد تویسرکانی)

96. اجازات

1. اجازه اجتهاد آخوند ملا محمد باقر فشارکی بـه مـیرزا عبدالرزّاق بن مـیرزا عبدالجواد اصفهانی (م: 1319 ق) پدر مـیرزا محمد تقی اصفهانی (صاحب مکیـال المکارم). درون پنج صفحه کـه مجیز با تجلیل فراوان و القاب عالی بـه وی اجازه اجتهاد داده و تصدّی قضاء و مرافعات و رفع خصومات را به منظور او مجاز شمرده است.

3. اجازه مـیرزا محمد طبیب زاده اصفهانی بـه سید محمد فقیـه احمد آبادی، فرزند صاحب مکیـال، 1358ق.

در این اجازه بـه اشتغال مجاز بـه تحصیل و ارشاد و تألیف اشاره شده و از آثار او کنز المرام فی أعمال شـهر الصیـام و مفتاح الشرف نام شده است. مشایخ مجیز عبارتند از: 1. أفقه فقهاء عصره آخوند ملا محمد حسین فشارکی 2. عالم ربّانی جامع المعقول والمنقول شیخ ابوالفضل ریزی لنجانی شاگرد مـیرزا حبیب الله گیلانی. اجازه بـه خط مجیز هست در پنج صفحه.

2. اجازه آیة الله العظمـی آخوند ملا محمد حسین فشارکی

اجازه اجتهاد و روایت هست در چهار صفحه بـه تاریخ 26 جمادی الأول 1328 ق. کـه در آن مشایخ خود را چنین ذکر کرده است: «شیخی وأخی، العالم الناسک السالک السدید، الفقیـه الوحید فی أوانـه ومن إلیـه انتهت الریـاسة العامة فی الاجتهاد، والتقلید منـه شاع بنن الخواصّ والعوامّ واستقام، لکلّ من استفاد منـه وحضر درسه فی أیـام، وبلغ الاجتهاد واستجاز منـه العلماء، ولم نر مثله فی ترویج الاحکام وهدایة الناس، فإنّه بنة العلماء کالبدر فی النجوم فی هذه الفضیلة، ومن مـیامن أنفاسه وبرکات تعلیماته بلغ جمع کثیر وجمّ غفیر رتبة الاجتهاد، واهتدی کافة أهالی اصفهان إلی أحکام شرع سید الأنام ـ صلوات الله علیـه وآله ـ والآن قبره الشریف مزار عامة اهل اصفهان فی بقعة تخت فولاد؛ مولانا ومن علیـه اعتمادنا الآخوند ملا محمد باقر الفشارکی؛ عن شیخه وأستاده... سید العلماء والمجتهدین ورئیس الفقهاء والمحققین، الشیخ المؤتمن والسید السند المستحسن الآقا مـیر سید حسن».

1. اجازه آیة الله العظمـی آخوند ملا محمد حسین فشارکی

اجازه اجتهاد و روایت هست در پنج صفحه بـه تاریخ 8 جمادی الثانی 1343 ق. کـه در آن از شیخ خود چنین یـاد کرده است: «الشیخ الجلیل والعالم النبیل الکامل النبیـه المحقّق المدقّق الفقیـه الوحید الفرید، شیخ العلماء العاملین والفقهاء البارعین، مرجع العلماء والمتعلمـین فی الاعصار والامصار ومن علیـه الاعتماد فی الإجازات والتصدیقات، البحر القمقام، علم الأعلام، رکن الإسلام، الناسک العابد العارف السدید، الشیخ زین العابدین المازندرانی». این اجازه را آیة الله سید حسین حسینی اصفهانی نیز تأیدل کرده است.

5. اجازه اجتهاد آخوند ملا محمد باقر فشارکی بـه مـیرزا محمد علی تویسرکانی اصفهانی درون پنج صفحه، بـه سال 1300ق.

6. اجازه اجتهاد و روایت آخوند ملا محمد حسین فشارکی بـه مـیرزا محمد باقر بن عبدالغفّار تویسرکانی درون دو صفحه، بـه سال 1346ق. (کتابخانـه دکتر سید احمد تویسرکانی)

96. اجازات

1. اجازه اجتهاد آخوند ملا محمد باقر فشارکی بـه مـیرزا عبدالرزّاق بن مـیرزا عبدالجواد اصفهانی (م: 1319 ق) پدر مـیرزا محمد تقی اصفهانی (صاحب مکیـال المکارم). درون پنج صفحه کـه مجیز با تجلیل فراوان و القاب عالی بـه وی اجازه اجتهاد داده و تصدّی قضاء و مرافعات و رفع خصومات را به منظور او مجاز شمرده است.

 مشایخ مجیز عبارتند از: 1. أفقه فقهاء عصره آخوند ملا محمد حسین فشارکی

. اجازه آیة الله العظمـی آخوند ملا محمد حسین فشارکی

اجازه اجتهاد و روایت هست در چهار صفحه بـه تاریخ 26 جمادی الأول 1328 ق. کـه در آن مشایخ خود را چنین ذکر کرده است: «شیخی وأخی، العالم الناسک السالک السدید، الفقیـه الوحید فی أوانـه ومن إلیـه انتهت الریـاسة العامة فی الاجتهاد، والتقلید منـه شاع بنن الخواصّ والعوامّ واستقام، لکلّ من استفاد منـه وحضر درسه فی أیـام، وبلغ الاجتهاد واستجاز منـه العلماء، ولم نر مثله فی ترویج الاحکام وهدایة الناس، فإنّه بنة العلماء کالبدر فی النجوم فی هذه الفضیلة، ومن مـیامن أنفاسه وبرکات تعلیماته بلغ جمع کثیر وجمّ غفیر رتبة الاجتهاد، واهتدی کافة أهالی اصفهان إلی أحکام شرع سید الأنام ـ صلوات الله علیـه وآله ـ والآن قبره الشریف مزار عامة اهل اصفهان فی بقعة تخت فولاد؛ مولانا ومن علیـه اعتمادنا الآخوند ملا محمد باقر الفشارکی؛ عن شیخه وأستاده... سید العلماء والمجتهدین ورئیس الفقهاء والمحققین، الشیخ المؤتمن والسید السند المستحسن الآقا مـیر سید حسن».

 

اجازات اجتهاد و روایت مـیرزا حبیب الله روضاتی نواده صاحب روضات هست بدین شرح:

1. اجازه آیة الله العظمـی آخوند ملا محمد حسین فشارکی

اجازه اجتهاد و روایت هست در پنج صفحه بـه تاریخ 8 جمادی الثانی 1343 ق. کـه در آن از شیخ خود چنین یـاد کرده است: «الشیخ الجلیل والعالم النبیل الکامل النبیـه المحقّق المدقّق الفقیـه الوحید الفرید، شیخ العلماء العاملین والفقهاء البارعین، مرجع العلماء والمتعلمـین فی الاعصار والامصار ومن علیـه الاعتماد فی الإجازات والتصدیقات، البحر القمقام، علم الأعلام، رکن الإسلام، الناسک العابد العارف السدید، الشیخ زین العابدین المازندرانی». این اجازه را آیة الله سید حسین حسینی اصفهانی نیز تأیدل کرده است.

5. اجازه اجتهاد آخوند ملا محمد باقر فشارکی بـه مـیرزا محمد علی تویسرکانی اصفهانی درون پنج صفحه، بـه سال 1300ق.

 

3. اجازه مـیرزا محمد طبیب زاده اصفهانی بـه سید محمد فقیـه احمد آبادی، فرزند صاحب مکیـال، 1358ق.

در این اجازه بـه اشتغال مجاز بـه تحصیل و ارشاد و تألیف اشاره شده و از آثار او کنز المرام فی أعمال شـهر الصیـام و مفتاح الشرف نام شده است. مشایخ مجیز عبارتند از: 1. أفقه فقهاء عصره آخوند ملا محمد حسین فشارکی 2. عالم ربّانی جامع المعقول والمنقول شیخ ابوالفضل ریزی لنجانی شاگرد مـیرزا حبیب الله گیلانی. اجازه بـه خط مجیز هست در پنج صفحه.

وقت الظهر... سنة تسع بعد الألف من الهجرة النبویة...

نسخ: مـیرزا عبدالحسین، 7 جمادی الثانی 1315 ق. (کتاب اول) 1314 ق. (کتاب دوم) با یـادداشتی از فخرالدین ابن المحقق المجتهد الفقیـه العالم النبیل الشریف آقا محمد مـهدی بن حجة الإسلام آقای آخوند ملا محمد باقر فشارکی اصفهانی درون 1315 ق کـه الفیـه بیـان نسخه او کم یـاب و عزیز الوجود بود و حقیر بـه زحمت زیـاد پیدا کردم و رفیق صدیق سلالة السادات مرقوم نمود. 98گ، سطور مختلف. (کتابخانـه فشارکی)

16. اجازه آیة الله سید ابوالقاسم دهکردی بـه شیخ محمد علی نصرآبادی، 1347 ق. درون آن از مشایخ خود: سید سند متبحّر مـیرزا محمد هاشم چهارسوقی، فقیـه المحدّثین محدّث نوری، علامة العلماء المحققین آخوند خراسانی، فقیـه ممتحن مـیرزا محمد حسن و عالم مروّج ملا محمد باقر فشارکی نام است.

28. اجازه اجتهاد و روایت آخوند ملا محمد حسین فشارکی بـه آیة الله سید محمد رضا خراسانی اصفهانی، 1335ق. درون آن روایت کرده هست از: «الشیخ الجلیل والعالم العامل الکامل الناسک السالک الفقیـه الباذل مجمع الفضائل العلمـیة والعملیة ابو المکارم العلیة مرجع العلماء والفقهاء معتمد الصالحین فی التقلید فی غالب امصار المسلمـین وشیخ الاجازة عند المجتهدین شیخنا وشیخ الفقهاء والمتعلمـین الشیخ زین العابدین المازندرانی الاصل الحائری المعبد والمسکن والمدرس والمدفن حشره الله مع موالیـه الطاهرین عن شیخه المشتهر فی الآفاق صاحب جواهر الکلام».

38. اجازه اجتهاد و روایت آخوند ملا محمد حسین فشارکی بـه آیة الله شیخ محمد رضا جرقویـه ای حسین آبادی، 1334ق.

42. اجازه اجتهاد آخوند ملا محمد حسین فشارکی بـه آیة الله سید علی اصغر برزانی، 1347ق.

43. اجازه اجتهاد و روایت آخوند ملا محمد حسین فشارکی بـه سید بهاء الدین رضوی خوانساری،

44. اجازه اجتهاد آخوند ملا محمد حسین فشارکی بـه حاج ملا علی ماربید ، 1347ق.

 

روحانی مبارز، حجت‌الاسلام شیخ محمد تعمیرکاری

دروس مقدماتی و سطوح اولیه را در مدارس حجتیه و فیضیه نزد اساتیدی چون آیات ستوده، دوزدوزانی، ابوالقاسم خزعلی، فشارکی فراگرفت 

آیت‌الله حاج سید محمد فقیه

 محضر آقایان حاج شیخ رحمت‌الله فشارکی

18 توصیه معرفتی از عالمی (آیت الله سید ابوالقاسم دهکردی ) که به امام خمینی و آیت الله بروجردی اجازه نقل حدیث داد

در کلاس های درس اساتیدی همچون  آخوند ملا محمد باقر فشارکی و .... شرکت کرد.

علامه میر محمدصادق خاتون‌آبادی

از شاگردان وی : حجت الاسلام  محمدتقی فشارکی

بقچه‌ای عجیب که یک پیرمرد برای «شیخ هاشم» آورد

آنگاه برای تکمیل مدارج عالیه استنباط به اصفهان عزیمت کرد و در آنجا نزد مرحوم کلباسی و فشارکی به کسب علم پرداخت و پس از شش سال اقامت به قزوین بازگشت

تاریخ و سیر تحول حوزه علمیه قم در دوران معاصر

حائری دانشمند زبده و معروفی بود که سال ها در سامرا و نجف نزد استادان مشهوری چون سیدمحمد فشارکی اصفهانی، .... مدارج عالی فقه و اصول را گذرانده و سال ها نیز در کربلا تدریس کرده بود

شهید حاج آقا نورالله اصفهانی

به همراهی ۱۳نفر از علمای طراز ‏اول اصفهان از جمله ، آیت الله محمدحسین فشارکی،و.... موارد ‏زیر را متعهد شدند‎

 

زندگینامه حجة الاسلام و المسلمین سید محمد علی فقیهی

دارای اجازه­ی اجتهاد از آیات عظام آسید ابوالحسن اصفهانی و آغاضیاء عراقی و شیخ  محمد حسین فشارکی بوده اند.

آیت الله شیخ حسن علی نخودکی اصفهانی

وی درباره فراگیری علم اصول گفت: «قسمتی از این علم واجب و بسیاری از آن اتلاف عمر است».[3]
استادان :

6. حاجی سید محمد طباطبایی فشارکی.

آیت الله شیخ محمد کاظم شیرازی

و با جدیت بیشتر در محضر بزرگان سامرا چون: آیه الله سید محمد فشارکی اصفهانی،... حاضر و از خرمن دانش آن ها بهره ها برد

آیت الله سید ابوالقاسم دهکردی

یکی از شخصیت‌هایی که سید ابوالقاسم دهکردی در مکتب اصفهان از وی استفاده کرد، آخوند ملا محمد باقر فشارکی متوفی به سال 1314 هـ . ق استاد میرزای شیرازی است، کتاب عنوان الکلام از او است

مرجع تقلیدی که مقابل نقشه‌های استعماری در ایران و عراق ایستاد - میرزای شیرازی مرجع ضدانگلیسی

در 1291 ق با دوست و هم‌مباحثه خود آیت الله سیدمحمد فشارکی اصفهانی‌، به همراه میرزا حسن شیرازی معروف به میرزای اول یا میرزای بزرگ به سامرا رفت ...

حجت الاسلام و المسلمین حاج سید کاظم صدرالسادات دزفولی (ره)

درک محضر درس اساتید بزرگ و والا مقامی نظیر حضرت آیت الله فشارکی ....

مصاحبه حضرت آیت الله محمدی ری شهری با نشریه کیهان فرهنگی با موضوع زندگینامه ایشان

مجدداً سیوطی رانزد شیخ رحمت الله فشارکی از فضلای قم خواندم

گفتگوی منتشر نشده از مرحوم صدوقی : بیوگرافی و خاطره ای جالب و عجیب از آیت الله بهاء الدینی

بخشی از حاشیه و معالم را نزد ایشان خواندم. حضرت آقای فشارکی هم بود اگر اشتباه نکنم که نزد ایشان هم درس خواندیم

احترام به علما و اساتید

ـ بنیانگذار حوزه‌ی علمیه قم، از پدرش نقل کرده که فرمود: توفیقاتی که در زندگی نصیب من شد و در پرتو آنها توانستم حوزه را تشکیل دهم، همه مرهون خدماتی است که به استادم؛ مرحوم سید محمد فشارکی ـ رحمه الله ـ کرده‌ام. زمانی ایشان به شدت بیمار شدند و کار بدان جا کشید که من مدت شش ماه، برای قضای حاجت ایشان، طشت مهیّا می‌کردم و بدین عمل افتخار می‌کردم

آیت‌الله محمدعلی شرعی، مدیر سابق حوزه‌های علمیه خواهران کشور،

 دروس سطح را نزد مرحوم  حاج‌‌شیخ‌ رحمة‌الله‌ فشارکی‌،.... بود.

جنبش تنباکو؛ اولین مقاومت همگانی مردم ایران/قدرت مرجعیت درس‌ این جنبش است

شاگردان زیادی در حوزه درس او تربیت شدند از قبیل سید محمد فشارکی اصفهانی

مجموعه آثار آیت‌الله خرازی عرضه شد

به‌ قم‌ آمد و در آنجا باقیمانده‌ دروس‌ مقدمات‌ را نزد اساتید بزرگی چون: آیت‌الله‌ فشارکی، و ... گذراند